1. Ill Will – Dan Chaon

Dustin, một nhà tâm lý học trong độ tuổi 40 đang sống ở Cleveland, vẫn mang trong mình nỗi đau vì cha mẹ và cô chú của ông đã bị giết cách dã man khi ông chỉ mới 13. Dustin đã làm chứng chống lại anh trai nuôi của mình, Rusty, người sau đó đã bị kết án tù chung thân.

Hiện tại, vợ Dustin đang phải chịu đựng căn bệnh bệnh ung thư buồng trứng, và ông gần như không thể nói chuyện với cậu con trai tuổi teen. Đạo đức nghề nghiệp của Dustin cũng đang bị ảnh hưởng bởi Aqil, một khách hàng mới, vị cựu cảnh sát bị ám ảnh bởi hàng loạt các vụ chết đuối của những nam thanh niên say rượu. Chưa hết, các bằng chứng DNA mới thu thập đã giúp Rusty được ra tù.

Aqil kéo Dustin vào cuộc điều tra nghiệp dư, còn Rusty thì đến gặp Aaron, đứa con rắc rối của Dustin. Hãy tưởng tượng cảnh tắm trong phim Psycho, được trải rộng suốt 11 phần và kéo dài suốt ba thập niên, với nhiều bí ẩn chưa được giải đáp. Đó chính là mức độ căng thẳng mà Chaon tạo ra trong cuốn tiểu thuyết đen tối và kinh dị này!

2. The Twelve Lives of Samuel Hawley – Hannah Tinti

Mẹ của Loo, bà Lily, đã qua đời. Còn người cha tận tụy của cô, ông Samuel, là một bí ẩn. Loo đã dần hiểu được cha nhờ mười hai vết đạn trên cơ thể ông – thật ngạc nhiên khi ông vẫn sống – và cả những món kỷ vật mà ông yêu quý. Loo đã được cha dạy cách bắn súng khi mới 12 tuổi. Và ít lâu sau đó, Samuel đưa con gái đến quê hương của mẹ cô bé, một làng chài tại Massachusetts. Ở đó, hai cha con sống chủ yếu nhờ vào công việc đánh cá của Samuel. Còn Loo thì phải vật lộn vì chỉ là “kẻ ngoài cuộc” ở trường.

Trong suốt nhiều năm, Loo vẫn luôn nghi vấn về việc mẹ mình chết đuối và dần phát hiện quá khứ tội lỗi của người cha. Tinti đã dần hé lộ bí mật qua những chương truyện được viết dựa trên các vết đạn trên cơ thể Samuel (Viên đạn số 3 ở đảo Whidbey; Viên số 6 ở Alaska, ngay tại sông băng.) Một câu chuyện để nhắc nhớ về tình cha con, được kể lại qua thứ ngôn ngữ đáng kinh ngạc.

3. Ties – Domenico Starnone

Ties – tác phẩm dịch thuật đầu tay của Jhumpa Lahiri – có bản gốc tiếng Ý là tiểu thuyết thứ 11 của nhà văn gốc Naples, người đã từng đạt giải Strega, Domenico Starnone. Nó là câu chuyện về sự đổ vỡ trong gia đình, với hệ quả của những muộn phiền trong hôn nhân kéo dài hàng thập niên, ảnh hưởng đến cả thế hệ tiếp theo. Starnone đan xen quá khứ và hiện tại, để Vanda và người chồng Aldo lên tiếng, cũng như thể hiện quan điểm của hai người con là Sandro và Anna.

Tác giả đóng khung câu chuyện của mình bằng những bí ẩn xoay quanh gia đình. Mỗi chi tiết đều có tiếng vang, từ tên của chú mèo mà họ nuôi, cho đến cách thắt dây giày rất đặc biệt của Aldo, và cả chiếc máy ảnh Polaroids mà ông rất quý. Khác lạ nhờ hệ thống nhân vật đặc biệt và giọng điệu trong trẻo, Ties quả là viên ngọc quý.

4. The Wanderers – Meg Howrey

Tiểu thuyết mới mẻ và trữ tình của Howrey đã được lấy cảm hứng từ báo cáo năm 2011 về Mars500 – thử nghiệm mô phỏng việc du hành đến sao Hỏa, dài 520 ngày, với phi hành đoàn gồm sáu thành viên đến từ Nga, Trung Quốc và châu Âu. Howrey đã kể lại câu chuyện bằng lời của Yoshi, Sergei và Helen, một nhóm ba phi hành gia đến từ Nhật, Nga và Mỹ, những người hy vọng sẽ được chọn để thực hiện sứ mệnh sao Hỏa được tài trợ bởi một công ty tư nhân.

Khi trải qua thử nghiệm mô phỏng trong 17 tháng, mỗi người trong số họ phải chứng minh mình có sức chịu đựng, sự tỉnh táo và tính kỷ luật để vượt qua sự cô lập và hàng loạt các thất bại do đội thử nghiệm tạo ra. Helen, cựu thành viên của ba sứ mệnh không gian, người hiểu được thế nào là “cưỡi tên lửa”, đã nêu ra câu hỏi quan trọng nhất: “Liệu nó có cảm giác giống như thật?”

5. Bit Rot – Douglas Coupland

Nhà văn, nhà thiết kế và nghệ sĩ gốc Canada, Douglas Coupland, đã đặt tên tập truyện mới nhất của ông là Bit Rot – một thuật ngữ dùng trong lưu trữ kỹ thuật số, để mô tả hiện tượng dữ liệu bị biến đổi một cách tự nhiên. Với sự hóm hỉnh đặc trưng, ông mở rộng thuật ngữ này để mô tả “cái cách mà não bộ của tôi hoạt động kể từ 2000, khi nó loại bỏ các neurons và liên kết thần kinh già yếu, rồi thay thế bằng những cái mới.” Bit Rot đem đến những hiểu biết vô giá.

Trong đó có suy đoán nổi bật của tác giả về các ứng dụng sử dụng “trực giác nhân tạo” mà có thể trở thành “Klondike của mọi thời đại.” Và lời giải thích của ông về Grexit, một từ “có tiềm năng chỉ ra điểm kết thúc của một kỷ nguyên.” Cũng như sự nhàm chán mới (“não bộ chúng ta chẳng có thời gian chết.”) Hiếm ai có khả năng giải thích tốt hơn Coupland về sự phân nhánh của thời đại kỹ thuật số.

6. All Grown Up – Jami Attenberg

Andrea Bern sắp sửa bước sang tuổi 40. Cô là một phụ nữ độc lập: “Tôi cô đơn. Tôi nghiện rượu. Tôi từng là nghệ sĩ. Tôi là kẻ rên rỉ trên giường.” Dù đã trải qua 8 năm trị liệu, cô vẫn luôn băn khoăn rằng về điều làm nên một người trưởng thành.

Các lựa chọn của cô trở nên rõ ràng hơn qua những ký ức mạnh mẽ từ quá khứ, cùng với bạn bè, gia đình, đồng nghiệp và rất nhiều gã đàn ông cô từng gặp trong đời. Andrea rời trường nghệ thuật ở Chicago để trở lại New York (“Về mặt tinh thần thì đó là đi ngược trở về.”) Cô bỏ dở con đường nghệ thuật để đi làm toàn thời gian, quyết định không kết hôn và cũng không có con. Cô trả hết khoản vay thời đại học và tự sắm một căn hộ. Attenberg thuật lại dòng chảy trong cuộc sống muôn màu của Andrea bằng những dòng mô tả dí dỏm, để cuối cùng tạo nên một cái kết đáng ngạc nhiên và đầy cảm động.

7. The Night Ocean – Paul La Farge

Sự kỳ lạ và tai tiếng sẽ tràn ngận trong tiểu thuyết này. Câu chuyện giả tưởng về mối liên hệ giữa nhà văn kinh dị HP Lovecraft và một fan hâm mộ đồng tính tên là Robert Barlow. Cả hai đã sống cùng nhau khoảng vài tháng trong năm 1934, khi Lovecraft đã 43 tuổi và Barlow chỉ mới 16. Họ đã viết chung câu chuyện The Night Ocean, trước Lovecraft qua đời vào năm 1937.

La Farge đã tạo nên chuyện-trong-truyện với đầy kỹ xảo, từ tài liệu giả (tên gọi là Erotonimicon, giả định là nhật ký của Lovecraft), danh tính giả và cả án mạng cũng là giả. Bác sĩ tâm thần Marina Willett chứng kiến ông chồng Charlie trở nên ám ảnh với Lovecraft và tin rằng mình đã tìm thấy Barlow vẫn còn sống tại Canada. Nhưng sau đó, Charlie biến mất. Tiểu thuyết bí ẩn với nhiều lớp nghĩa này thực sự đã được “nhồi nhét” rất nhiều nhân vật bất ngờ; William Burroughs, Ursula Le Guin, Diego Rivera, Roy Cohn là một vài cái tên trong số đó.

8. Madame President – Helene Cooper

Nhà báo người Mỹ gốc Liberia, người từng đạt giải Pulitzer – Helene Cooper, đã kể lại cuộc đời Ellen Johnson Sirleaf, nữ Tổng thống dân cử đầu tiên ở châu Phi và người đoạt giải Nobel Hòa bình năm 2011. Sirleaf sinh năm 1938. Bà được đào tạo tại Monrovia và Mỹ (bà có bằng thạc sĩ tại Đại học Harvard), và từng là Bộ trưởng Tài chính Liberia.

Sirleaf cũng từng bị nhà độc tài quân sự Samuel Doe kết án tù và đã phải sống lưu vong. Năm 2005, trong cuộc bầu cử tổng thống Liberia, Sirleaf nhận được một lượng phiếu bầu lớn từ các cử tri nữ và đã giúp bà giành chiến thắng. Bức chân dung sắc bén về Sirleaf được củng cố nhờ các bản tin mà Cooper từng thực hiện, về cuộc tranh giành quyền lực và chế độ độc tài ở Liberia, về đảo chính quân sự đẫm máu của Doe, và về nội chiến được châm ngòi bởi lãnh đạo bạo tàn Charles Taylor. Cooper cũng kể chi tiết về những thách thức mà Sirleaf phải đương đầu, gồm cả món nợ 4,7 tỉ USD và dịch Ebola.

9. Compass – Mathias Enard

Compass thuật lại một đêm dài chìm trong hoài niệm, thuốc phiện, bệnh tật và chứng mất ngủ của Franz Ritter, một nhà âm nhạc học chuyên về nhạc Iran. Franz mê đắm vùng đất là giao điểm của Đông và Tây, và còn mê đắm Sarah, một nhà nghiên cứu với mái tóc màu hung và trí tuệ tuyệt vời. Sarah đã viết thư cho Franz từ Sarawak, nhắc lại những hồi ức, từ đêm thân mật của cả hai ở Palmyra, rồi hội nghị nghiên cứu Tehran, đến chuyến đi tới Beirut với Nadim, nhạc sĩ Iran mà cô đã kết hôn. Bị ám ảnh bởi tình yêu không được đáp lại, Franz chìm đắm vào chiếc la bàn trân quý của mình, từng thuộc sở hữu của Beethoven – một chiếc la bàn luôn luôn chỉ về hướng đông. Anh cũng chìm vào Nghìn Lẻ Một Đêm – “cuốn sách của nàm đêm, của cuộc đấu tranh chống lại cái chết.” Anh cầu cứu TE Lawrence, Agatha Christie, Rimbaud, Rumi, và hàng loạt những người khác. Compass – tiểu thuyết giành Priz Goncourt – là cuốn sách giàu chất thơ cùng sự mỉa mai, mà ta không thể cưỡng lại.

10. The Idiot – Elif Batuman

Năm 1995, thời điểm email mới bắt đầu được sử dụng, Selin, con gái của một cặp vợ chồng nhập cư Thổ Nhĩ Kỳ, đã đậu Đại học Harvard.

Selin đã sẵn sàng đón nhận mọi thách thức trí tuệ. Cô kết bạn với Svetlana, một cô bạn gốc Serbia học cùng lớp, và cũng trở nên gần gũi với Ivan, một anh chàng Hungary xuất thân quý tộc, người thường trả lời email của Selin cách cực kỳ thân mật. Nhờ có Ivan, Selin đã dành mùa hè sau năm thứ nhất đại học tại châu Âu, trở thành giáo viên tiếng Anh ở những ngôi làng Hungary. Selin là một cô gái cởi mở và mạo hiểm (“Tôi đã ngẫu nhiên lên một chuyến xe điện để xem nơi nó đến,” cô viết trong chuyến thăm Budapest; “Chỉ cần cắn một miếng là bạn đã cảm thấy được chăm sóc,” cô viết về lần đầu thử bánh croissant tại Paris.) Khả năng châm biếm hài hước của Batuman đã thể hiện những trải nghiệm tình yêu, cuộc sống và ngôn ngữ của Selin một cách rất tuyệt vời.

Kim Phụng (Theo BBC)/bookaholic.vn