Không phải ai trong chúng ta khi sinh ra cũng có chỉ một sở thích – và chúng ta nên xem điều đó là điểm mạnh nhất của mình, chứ không phải là điểm yếu, Emilie Wapnick, một nhà văn, gia sư, và họa sĩ nữa, đã chia sẻ như vậy trên trang ideas.ted.com.

Bạn có còn nhớ khi còn nhỏ đã được hỏi rằng bạn sẽ làm gì khi lớn lên không ? Khi nghĩ lại, tôi không nhớ mình đã nói gì. Nhưng tôi nhớ những gì xảy ra sau khi tôi trả lời : Khuôn mặt của người lớn đã hỏi tôi nhìn tôi với sự đồng ý và tự hào. Thật tốt cho việc tuyên bố và nhận được sự đồng tình.

Khi bạn già đi, câu hỏi ‘Khi lớn lên tôi sẽ làm gì?’ sẽ chuyển từ chỉ là một nỗi lo lắng thoáng qua trong mơ hồ thành một câu hỏi nghiêm túc hơn và gây ra nhiều nỗi khắc khoải hơn cho nhiều người trong chúng ta. Chúng ta bắt đầu cảm thấy áp lực cho việc đáp lại bằng một câu trả lời thực tế, một câu trả lời với sức nặng và tầm quan trọng, mà chúng ta sẽ bị thu hút vào. Thông điệp mà chúng ta phải quyết định dựa trên một đặc tính duy nhất được củng cố bởi nhiều hoàn cảnh. Những cuốn sách về xu hướng nghề nghiệp và những cố vấn hướng dẫn cho chúng ta những bài kiểm tra để giúp chúng ta tinh gọn bớt những lựa chọn nghề nghiệp từ đó tìm ra cái phù hợp hoàn hảo; các trường đại học và cao đẳng yêu cầu chúng ta nêu ra một ngành ; và những người tuyển dụng thỉnh thoảng yêu cầu các ứng viên đưa ra những giải thích của chính mình khi họ sở hữu những kỹ năng thuộc các lĩnh vực khác, ngầm hiểu rằng các ứng viên này thiếu tập trung hoặc thiếu khả năng. Chúng ta đều nghe về một vị bác sĩ người luôn biết mình đã muốn trở thành một bác sĩ, hoặc một nhà văn, người viết cuốn tiểu thuyết đầu tiên của mình năm 10 tuổi. Những người này được đưa ra như những ví dụ tươi sáng cho chúng ta, và – trong khi xã hội thích sự tồn tại cụ thể này – nhiều người trong chúng ta đơn giản không hợp với hình mẫu của họ.

Nếu vậy, bạn có thể là một người đa tài : một vài  sẽ có nhiều sở thích và những theo đuổi sáng tạo. Không có một con đường duy nhất cho một người đa tài. Một vài trong chúng ta tiến hành 12 dự án cùng một lúc; số khác thích tập trung vào một mục tiêu đơn lẻ khoảng vài tháng hoặc vài năm, biến nó trở thành sự tập trung duy nhất mãi cho đến khi chúng ta hoàn toàn chuyển sang một lĩnh vực mới. Những sở thích của bạn có thể xảy ra đồng thời (nhiều sở thích cùng một lúc), kế tiếp (một sở thích tại một thời điểm) hoặc đâu đó giữa hai cái này.

Cảnh báo : Con đường để nói rõ những niềm đam mê của kẻ đa tài trong tất cả lĩnh vực yêu thích của họ không phải thẳng tắp mà cũng không trơn tru. Những vật cản phổ biến bao gồm sự thiếu nguồn việc làm và thiếu thời gian để theo đuổi tất cả những thứ mà các bạn muốn theo đuổi, những vật cản khó nhằn nhất và huyền ảo nhất cho những người đa tài là việc thỉnh thoảng tự nghi ngờ chính mình. Chúng ta có thể là kẻ thù tội tệ nhất của chính mình – chúng ta để cho nỗi sợ bị chỉ trích giữ mình mắc kẹt vào những công việc không còn thỏa mãn chúng ta và những đặc tính không còn phù hợp nữa. Dưới đây là những thách thức xảy ra nhiều nhất trong những người đa tài, kèm theo là những chiến lược để giúp họ vượt qua chúng.

Thách thức thứ 1 : Tội lỗi và sự hỗ thẹn

Nó có thể đang đè bẹp việc nhận ra bạn đã đạt được dấu ấn cá nhân về một số thứ bạn yêu thích. Có lẽ bạn đầu tư vô số thời gian, mồ hôi, nước mắt và tiền—có thể bạn thậm chí nghĩ nó đã là dĩ vãng. Và khi bạn mất niềm yêu thích, bạn bị bỏ lại với sự đau đớn nhận ra rằng mình đã sai. Tôi đã ở trong hoàn cảnh đó nhiều lần. Tôi đánh mất niềm yêu thích âm nhạc những năm đầu tuổi 20 và cảm thấy hụt hẫng hoàn toàn. Không có âm nhạc, tôi là ai ? Tôi đã trải nghiệm những cảm xúc tương tự khi việc mê phim nhạt nhòa dần trong tôi, và khi tôi cảm thấy chán với pháp luật…Xuyên suốt những cảm xúc ấy, bạn sẽ lo lắng rằng chính bạn đã sai và bạn có thể cảm thấy hoàn toàn lạc lối, tội lỗi và hỗ thẹn. Bạn sẽ cũng thương tiếc những thời gian tốt đẹp bạn đã có và những niềm đam mê đã không còn nữa.

Cách để vượt qua cảm giác tội lỗi và hỗ thẹn:
Đối với những người mới bắt đầu, hãy nhớ rằng những sự thay đổi trong hướng đi hoàn toàn có ý nghĩa. Sự dịch chuyển tiếp tục là cái mà những người đa tài làm, và việc duy trì mãi trong một lĩnh vực mà không cảm thấy tội lỗi giống như việc duy trì một mối quan hệ mà bạn không còn yêu nữa chỉ bởi vì bạn sợ làm tổn thương họ. Không giống như trong một mối quan hệ, người duy nhất bạn làm tổn thương ở đây là chính bạn. (Điều đó không hoàn toàn đúng – bạn cũng đang làm tổn thương những người bạn có thể liên quan đến những nỗ lực tiếp theo của bạn bởi bạn đã cướp đi của họ ý tưởng, kỹ năng và sự có mặt của bạn.) Vẫn biết rằng sẽ có nhiều điều thú vị hơn sẽ đến. Hãy để một số thứ ra đi tự do và để bạn có thể chuyển sang hành trình khám phá tiếp theo. Bạn sẽ đạt những kỹ năng mới, và bạn sẽ thu nhận những kỹ năng này vào mình trong mỗi lĩnh vực mới mà bạn khám phá. Và bạn sẽ gặp tất cả các kiểu người thú vị bởi bạn không cho phép chính bạn duy trì việc mắc kẹt trong một lĩnh vực bạn đã am hiểu. Và cuối cùng, bạn không phải là những gì bạn làm. Bạn không là phương tiện của bạn. Bạn không phải là công việc của bạn. Bạn lớn hơn cái danh xưng nhạc sĩ hoặc giáo viên hoặc kỹ sư điện tử. Bạn là tất cả, nhưng không liên quan đến danh hiệu của bạn (hoặc thậm chí không cần đến cái danh hiệu đó). Khi bạn trở nên thoải mái hơn với bản tính có thể biến đổi của mình, bạn sẽ bắt đầu nhìn thấy những sự chuyển tiếp như là điều thú vị và cần thiết hơn là việc nhàu nát những hình ảnh của quá khứ. Bạn sẽ nhận ra rằng mọi thứ bạn đã trải nghiệm, tạo ra và học hỏi vẫn mãi là của bạn, củng cố năng lực của bạn để bước vào một lĩnh vực mới với một triển vọng phức tạp và hơi khác.

Thách thức thứ 2 : Sự không thoải mái của việc lặp lại trở thành người mới

Vị trí người mới xảy ra rất nhiều với những người đấu tranh để làm việc trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Nhiều người đa tài yêu thích việc học, tuy nhiên thậm chí những người tự tin nhất trong chúng ta vẫn có thể cảm thấy bị tổn thương và không thoải mái trong những giai đoạn đầu của sự theo đuổi mới.

Cách để giải quyết vòng luẩn quẩn mang tên người bắt đầu: Trở nên dở về một cái gì đó là một bước cần thiết của quá trình trở nên giỏi hơn hoặc tuyệt vời hơn về nó. Điều đó dường như rõ ràng, nhưng thật dễ dàng hơn để quên rằng sự kém cỏi là một bước được yêu cầu. Thật quá đơn giản để vội vã tuyên bố rằng bạn vẽ xấu hoặc không giỏi về khoa học. Hãy cho chính bạn một lần trải nghiệm. Khi bạn tiến hành, hãy theo dõi những chiến thắng nhỏ của bạn. Bất cứ khi nào bạn nắm chắc một nội dung hoặc tạo được thậm chí chỉ là một sự cải thiện ít ỏi, viết nó ngay vào trong hành trình. Điều này sẽ nâng cao nhiệt huyết của bạn và thúc đẩy để bạn có thể tiếp tục học hỏi.  Đừng làm việc quá sức. Thay vào đó, hãy lên kế hoạch để bạn làm việc với những khoảng ngắn hơn nhưng mức độ thường xuyên hơn. Nó sẽ giúp những thông tin mới thấm vào đầu óc và bộ nhớ của bạn nhanh hơn.Những giai đoạn làm việc ngắn hơn cũng cản trở bạn khỏi quá kiệt sức. Khi con chó của tôi còn nhỏ, nó rất muốn đáp lại những yêu cầu của tôi, nhưng trí não của nó không thể phân biệt ‘nằm xuống’ và ‘dừng lại’ có nghĩa là gì. Nếu chúng tôi tiến hành huấn luyện trong thời gian quá lâu, nó sẽ trở nên kiệt sức và bỏ cuộc. Vì vậy chúng tôi tiến hành gia tăng từ 5 đến 10 phút, một lần hoặc hai lần một ngày (với nhiều cách xử lý), và cuối cùng nó cũng hiểu. Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, hãy tử tế với chính bạn. Một bài học khác tôi học từ việc huấn luyện chó đó là: sự củng cố tích cực còn hiệu quả hơn nhiều sự trách mắng. Đối xử với chính bạn giống như một người bối rối nhưng có thiện chí làm. Hãy nhẹ nhàng, kiên trì, và nhận kết quả từ từ.

Thách thức thứ 3 : Nỗi sợ không trở thành người giỏi nhất

Một trong những mối quan tâm phổ biến nhất đối với những người đa tài là chúng ta sẽ không làm được như những chuyên gia đã làm việc trong cùng một lĩnh vực trong nhiều thế kỷ. Giọng nói bên trong chúng ta nói rằng, ‘Tại sao một số người sẽ thuê tôi, một cựu đầu bếp, để làm một giám đốc dự án khi họ có thể thuê một ai đó đã từng làm trong lĩnh vực này trong nhiều năm ?’ hoặc ‘Tại sao ai đó muốn làm việc với một thầy thuốc đang hành nghề, người cũng là một diễn viên múa chuyên nghiệp, khi họ có thể tìm thấy một bác sĩ đã làm quen với thuốc từ lúc năm tuổi ?’

Cách để giải quyết nỗi sợ không là người giỏi nhất: Thực sự không thể trở thành người giỏi nhất. Thậm chí nếu bạn cống hiến cả cuộc đời của mình cho một lĩnh vực, bạn sẽ gần như không thể chạm được vị trí số một. Sẽ luôn có người giỏi hơn và người dở hơn bạn – đó là cuộc sống. Theo đuổi một số thứ với mục tiêu trở nên giỏi hơn người khác khiến bạn chống đối lại những người khác và tạo ra một bầu không khí mà ở đó, bạn đang liên tục so sánh bản thân với người khác và với chính mình. Và đây là một bí mật nhỏ khác : Không có pháp luật nào quy định về những chuyên gia cả, hãy quên đi những huy hiệu để làm những người chủ chân chính và vạch trần những kẻ không chuyên như là những kẻ giả mạo. Bạn là một chuyên gia mãi cho đến khi một ai đó nói cách khác -  và thường họ không làm vậy. Nhiều ông chủ và khách hàng tiềm năng tìm kiếm những người hiểu vấn đề cụ thể của họ và có thể đưa cho họ giải pháp. Nếu bạn thể hiện chính bạn với sự tự tin và liên kết những kỹ năng của mình để tạo nên kết quả, những người phù hợp sẽ muốn làm việc với bạn.

Thử thách thứ 4 : Hội chứng kẻ lừa đảo

Hội chứng kẻ lừa đảo là một niềm tin in sâu rằng bạn là một kẻ gian lận, bạn không nên ở đây, và rằng một ngày mỗi người sẽ thức dậy và nhận ra nó. Điều nực cười về nó là nó có xu hướng trở nên tệ hơn, chứ không phải tốt đẹp hơn, khi những cơ hội và thành công lớn hơn đến với bạn.

Cách để giải quyết hội chứng kẻ lừa đảo: Nếu bạn thực sự là một kẻ lừa đảo, bạn sẽ không có hội chứng kẻ lừa đảo. Kẻ lừa đảo là những kẻ nói dối, có khuynh hướng lừa gạt những người khác và mang lại lợi nhuận từ mánh khóe đó. Điều đó không phải là bạn. Bạn chỉ đang cố gắng để làm việc tốt, và nỗ lực để tạo ra một vài thứ mới thỉnh thoảng truyền cảm hứng một cách không chắc chắn. Nếu bạn thỉnh thoảng nghi ngờ chính mình, xem nó như là một tín hiệu rằng bạn là một trong những người tốt. Mỗi người có thiện chí đang theo đuổi một số thứ có ý nghĩa với họ sẽ thỉnh thoảng cảm thấy như thể họ không phải vậy.

Thách thức thứ 5 : Đối diện với những chỉ trích từ phía bên ngoài

Sự thiếu tự tin của người đa tài không luôn luôn xuất phát từ bên trong. Những lo lắng của chúng ta có thể về sự phản ứng lại một giọng nói bên ngoài : cha mẹ lo lắng, đồng nghiệp bối rối, và giáo viên kiêu ngạo. Mỗi người đa tài biết cảm giác chia sẻ một sở thích mới với một ai đó và nhận lại một cái liếc nhìn trống rỗng hoặc sự phản đối như thế nào.

Cách để giải quyết những chỉ trích từ bên ngoài: Người ta nói rằng một cá nhân là sản phẩm của năm người bạn thân nhất của họ. Những người chúng ta chọn ở xung quanh ta tác động một cách sâu sắc đến động lực của chúng ta, mục tiêu của chúng ta, và những cái mà chúng ta tin là có thể. Đừng sợ bước ra khỏi những mối quan hệ bạn bè và tìm kiếm những người bạn mới, những người có cách sống và niềm tin cùng hướng với định hướng mà bạn muốn đi. Bạn không bị ép buộc phải tán gẫu với bất kỳ ai mà bạn không muốn, đặc biệt những người chỉ trích những lựa chọn cá nhân của bạn hoặc nhìn chung là phản đối. Sau khi bạn lơ đi những kẻ nghi ngờ bạn, đó là lúc để tìm kiếm một cộng đồng hỗ trợ. Hãy ra ngoài kia, bắt đầu theo đuổi lĩnh vực làm bạn say mê, và tìm những đồng đội của bạn.

Vào một ngày tồi tệ, thật dễ để nghĩ rằng việc khám phá ra nhiều sở thích của chúng ta theo cách riêng tư thật tốt. Tuy nhiên, tách biệt chính mình và loại bỏ sự đa tài của mình cho riêng mình biết sẽ là làm hại cho bản thân chúng ta và những người khác. Việc trở thành một người đa tài rõ ràng và kiêu ngạo có nghĩa là việc tương tác với thế giới, việc học nói về công việc của chúng ta, và lắng nghe con tim mình trong sự đối diện với nỗi sợ hãi hoặc phản đối. Nó không luôn luôn dễ dàng hay thoải mái để thể hiện tất cả con người bạn. Nhưng hãy chấp nhận rủi ro. Hãy cho thế giới thấy bạn tuyệt vời như thế nào, và giảm bớt những điều không hay xung quanh việc làm nhiều việc. Bạn sẽ cảm thấy tốt hơn, và bạn sẽ giúp những người đa tài khác trở thành con người của chính họ dễ dàng hơn. Hãy làm nó, cùng với nhau, là cách mà chúng ta xây dựng một tiến trình đúng đắn.

------------------------

Tác giả: Emilie Wapnick là một nhà văn, tư vấn nghề nghiệp, họa sĩ, diễn giả, blogger và cán bộ xã hội. Cô ấy là nhà sáng lập và giám đốc sáng tạo của Puttylike.com, nơi cô ấy giúp những người đa tài hợp nhất tất cả các sở thích của họ để tạo nên những công việc và cuộc sống năng động, viên mãn và có lợi cho tất cả mọi người.

Link bài gốc: Tại Đây

Dịch giả: Châu Duyên - YBOX.VN Translator

(*) Bản quyền bài viết thuộc về YBOX.VN. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả: Châu Duyên - Nguồn: YBOX.VN". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ:"Theo Ybox" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Trở thành dịch giả trên YBOX.VN, xem chi tiết tại đây: http://bit.ly/yboxtranslateteam