Đóng góp ý kiến và báo lỗi phiên bản mới tại đây

public6 năm trước

Trầm Tư – Thói Quen Tiêu Cực Ngăn Cản Bạn Tận Hưởng Cuộc Sống

Trầm tư (ruminate) là suy nghĩ (và suy nghĩ và suy nghĩ) về một chuyện không vui, nhưng theo cách thụ động chứ không thật sự hành động.

Trầm tư (ruminate) là suy nghĩ (và suy nghĩ và suy nghĩ) về một chuyện không vui, nhưng theo cách thụ động chứ không thật sự hành động.

Tôi cá là bạn chẳng bao giờ nghĩ mình sẽ học phân loại động vật trong tâm lý, nhưng tôi hứa sẽ cho bạn thấy sự liên hệ: những động vật như bò, hươu, dê, và cừu thuộc phân bộ Ruminantia - động vật nhai lại có dạ dày đa ngăn; chúng ợ lên thức ăn chỉ mới được tiêu hóa một phần và nhai lại.

Tương tự như vậy, những người trầm tư “nhai đi nhai lại” những suy nghĩ trong quá khứ. “Nhai lại” ở động vật và “trầm tư” ở người rất khác nhau, nhưng về bản chất thì cùng chung một khái niệm.

Chất Độc Của Sự Trầm Tư

Trầm tư khiến mọi người nghĩ họ đang giải quyết vấn đề, nhưng điều đó chẳng những không tạo ra giải pháp mà còn làm cho vấn đề trầm trọng hơn. Tất cả những suy nghĩ đó tiêu tốn thời gian và năng lượng mà ta có thể dành để giải quyết vấn đề.

Không chỉ vậy, người ta còn khám phá ra rằng thói quen trầm tư làm suy yếu kỹ năng giải quyết vấn đề, khiến cho những người trầm tư ít có khả năng thực hiện một giải pháp khả thi và bi quan hơn về tương lai, và gần như chắn chắn dẫn đến tâm trạng tồi tệ. Thực tế, tỷ lệ trầm cảm của những người trầm tư gia tăng gấp bốn lần những người không trầm tư. Trầm tư giống như một con chuột hamster chạy điên cuồng trên bánh xe, tự làm mình kiệt sức mà không thật sự đi đến đâu cả.

Cuối cùng, ngoài việc không có tác dụng tinh thần, mặt tối lớn nhất của thói quen trầm tư là nó khiến người khác tránh xa ta. Nhờ uy tín của mình, những người trầm tư thực chất nhờ giúp đỡ thường xuyên hơn những người không trầm tư; họ có khuynh hướng “bộc bạch” nỗi khổ của mình nhiều đến mức phiền toái. Thêm vào đó, mặc dù ban đầu người khác có thể cảm thông, nhưng sau một thời gian – thậm chí sau khi đã kiên nhẫn lắng nghe, chân thành cảm thông và đưa ra lời khuyên hữu ích – họ sẽ trở nên chán nản khi người trầm tư dường như chẳng bao giờ hành động để giải quyết vấn đề của anh/cô ta. Sau một thời gian, tất cả mọi người có thể làm lơ người trầm tư. Tóm lại, bạn có thể đưa ra giải pháp cho người trầm tư, nhưng không thể khiến họ hành động.

Trớ trêu thay, những người trầm tư thật sự coi trọng mối quan hệ của họ – tình yêu, gia đình, bạn bè – đến mức sẽ hi sinh rất nhiều để cứu lấy mọi mối quan hệ. Nhưng họ thường không nhận rằng rằng mình góp phần gây nên căng thẳng trong mối quan hệ do suy nghĩ quá nhiều về những vấn đề có thật lẫn vấn đề do họ tưởng tượng; họ kể với mọi người cuộc sống của mình khủng khiếp ra sao nhưng chẳng hành động gì cả. Họ đặt mối quan hệ của mình lên một bệ đỡ, rồi kéo nó xuống bãi lầy.

Làm Thế Nào Tôi Biết Mình Đang Trầm Tư?

Trầm tư có ba đặc tính cốt lõi:

Đặc điểm #1: Lặp đi lặp lại. Giống như loài vật nhai lại, những người trầm tư “nhai đi nhai lại” một vấn đề. Người trầm tư chẳng những không thể buông bỏ mà còn quan sát vấn đề từ mọi góc độ: Tại sao việc này xảy ra? Tại sao cô ấy lại nói thế? Tại sao tôi lại làm như vậy? Điều đó không công bằng. Điều này nghĩa là gì? Vân vân.

Đặc điểm #2: Bị động. Người trầm tư bảo rằng họ nghĩ quá nhiều để giải quyết vấn đề, nhưng thay vào đó, các nghiên cứu phát hiện ra rằng họ không đặc biệt hiệu quả trong việc tìm ra giải pháp. Thêm vào đó, ngay cả khi có một giải pháp tốt thì họ vẫn rất khó tập trung động lực thực hiện. Ví dụ, một nghiên cứu năm 2006 nhận thấy những phụ nữ trầm tư có nhiều khả năng trì hoãn việc gặp bác sĩ hơn sau khi phát hiện ra một khối u ở ngực.

Đặc điểm #3: Thuộc về quá khứ chứ không phải tương lai. Trầm tư khác với lo lắng ở điểm này. Trầm tư tập trung vào quá khứ: “Ước gì tôi đã hoàn thành việc X” hoặc, “Làm sao mình có thể ngốc thế cơ chứ?” Mặt khác, lo lắng thuộc về tương lai: “Nếu Y xảy ra thì sao?” hoặc, “Mình không nghĩ mình sẽ giải quyết được việc này.”

4 Cách Đánh Bại Thói Quen Trầm Tư Ngay Khi Nó Khởi Sinh

Vậy ta phải làm sao? Sau đây là 4 cách đánh bại thói quen trầm tư ngay khi nó mới khởi sinh:

Mẹo #1: Từ bỏ sự hối tiếc. Mọi người làm những việc ngu ngốc khiến họ hối tiếc. Bản thân tôi cũng làm điều đó mỗi ngày. Vì vậy hãy chấm dứt tình huống tồi tệ của bạn bằng cách thở một hơi dài và nói “Được thôi, việc đó đã xảy ra.” Và rồi tiến về phía trước. Tập trung vào những việc có thể còn hơn tập trung vào những việc lẽ ra đã có thể.

Mẹo #2: Tự làm bản thân xao nhãng. Tiến sĩ Susan Nolen-Hoeksema quá cố là nữ hoàng nghiên cứu về trầm tư. Năm 1993, bà lý giải rằng sự khác biệt giới tính trong trầm cảm không phải do sinh học, vai trò giới tính, hoặc thuyết phân tâm học của Freud, mà là do sự trầm tư.

Ta hãy chứng minh và đưa ra bối cảnh: trầm tư ảnh hưởng đến cả hai giới theo cùng một cách. Một lần nữa, tỷ lệ trầm cảm của phụ nữ lẫn nam giới có thói quen trầm tư gia tăng sự trầm cảm gấp bốn lần so với những người không trầm tư. Tuy nhiên trong cả cuộc đời, phụ nữ có khả năng trầm cảm nhiều hơn nam giới 70%.

Tại sao? Hóa ra nói chung, phụ nữ nhiều khả năng trở thành người trầm tư hơn – họ dễ mắc kẹt vào tâm trạng tồi tệ và nhắc đi nhắc lại những gì đã xảy ra, tại sao và như thế nào.

Ngược lại, nam giới (nói chung) có khuynh hướng là những người biết khắc phục mặc dù giải pháp không hiệu quả – xem TV, lái xe ra ngoài, hoặc thâm chí tung một cú đấm. Khi đối mặt với một vấn đề thì họ có khuynh hướng hành động, điều đó khiến họ xao nhãng và thay đổi tâm trạng.

Dĩ nhiên, đây là sự khái quát hóa – nhiều người nam trầm tư cũng như nhiều phụ nữ không có thói quen này. Nhưng nói chung, phụ nữ thường trầm tư và khiến cho tâm trạng của họ trở nên tồi tệ, trong khi đó nam giới tự làm mình xao nhãng và cải thiện tâm trạng.

Vậy làm thế nào để tận dụng hiệu quả sự xao nhãng? May mắn thay, xao nhãng không nhất thiết phải là một việc to lớn – bạn không cần phải đi nghỉ hoặc mua sắm đồ đạc để khiến bản thân xao nhãng. Thậm chí những việc nhỏ và vô nghĩa như hình dung sơ đồ tầng lầu của bưu điện địa phương, hoặc tưởng tượng những đám mây hình thành trên bầu trời, cũng sẽ đem lại hiệu quả.

Mẹo #3: Rút ngắn thời gian và không gian dành cho việc trầm tư. Có một truyền thuyết cho rằng cá chép Nhật Bản, tức cá Koi, sẽ phát triển kích cỡ tỷ lệ thuận với không gian ta nuôi nó. Nếu ta nuôi cá Koi trong một hồ cá nhỏ, nó sẽ duy trì chiều dài chỉ vài xen-ti-mét. Tuy nhiên, khi được nuôi trong một cái hồ, nó sẽ phát triển đến kích thước lớn, có một cái miệng há rộng và mắt rất to. Suy nghĩ quá nhiều cũng vậy.

Do đó hãy tự làm mình xao nhãng ở một cấp độ cao hơn. Hãy giữ cho bản thân bận rộn với những hoạt động ý nghĩa. Suy nghĩ hai lần trước khi từ chối một lời mời xã giao. Tập thể dục. Đăng ký lớp học bạn dự định tham gia. Dĩ nhiên, đừng để bản thân kiệt sức, nhưng hãy giảm bớt không gian cho phép việc suy nghĩ quá nhiều, và thói quen trầm tư sẽ phát triển ở mức độ mà bạn có thể quản lý.

Mẹo #4: Thực hiện một việc hơi khó khăn. Việc hoàn thành điều gì đó hơi khó nhưng vẫn nằm trong khả năng của mình giúp ta có được cảm giác tinh thông, hoặc niềm tin vào khả năng hoàn thành công việc của chính mình.

Thiếu cảm giác tinh thông và tự tin thường là rào cản lớn đối với người trầm tư, những người có ý định tốt nhưng dường như không thể thực hiện nó. Một người trầm tư có thể thật sự muốn chuyển đổi sự nghiệp, xóa bỏ một mối hận xưa, sống tự lập, v.v…nhưng không có sự tự tin thì những gì anh ta cố gắng tạo sự khác biệt sẽ khó xảy ra.

Vì vậy, người bạn trầm tư của chúng ta nên xác định một bước hơi khó mà anh ta có thể thực hiện, như liệt kê các yêu cầu cho một chương trình cấp chứng chỉ hoặc lên ngân sách cho một căn hộ mới. Tinh thông đối nghịch với tính thụ động, và khi ta ngày càng tinh thông thì điều đó sẽ biến thói quen trầm tư độc hại lâu ngày thành hành động tự tin.

Theo tamlyhoctoipham.com

----------------------------

Hợp Tác Cùng YBOX.VN Truyền Thông Miễn Phí - Trả Phí Theo Yêu Cầu tại http://bit.ly/YBOX-Partnership

1,281 lượt xem