Những bạn trẻ khi chân ướt chân ráo bước vào môi trường công sở đều luôn bỡ ngỡ bởi cách giao tiếp và ứng xử quá khác biệt với những gì các bạn thường thấy nơi trường lớp, bạn bè. Cách giao tiếp thoải mái, tự do ngày nào giờ đã không còn phù hợp ở nơi làm việc.

Bỏ lại tháng ngày hồn nhiên cùng bạn bè phía sau lưng để bước vào môi trường công sở đầy những dè dặt, những người trẻ như những chú cá nhỏ lần đầu vượt sông, ngỡ ngàng trước sự rộng lớn và đầy những hiểm nguy không lường trước được của đại dương bao la. Không còn những tháng ngày cư xử vô tư, nói năng tùy tiện với đám bạn cùng lớp, cũng chẳng còn ai bao che cho mình mỗi khi cúp tiết, và tất nhiên, không còn ai kiên nhẫn chịu đựng tính xấu của mình, kiên nhẫn đợi mình sửa sai. Thay vào đó, chúng ta phải học cách nói năng, giao tiếp, và cư xử đúng mực với đồng nghiệp, học cách thể hiện bản thân nơi công sở. Giữa những tháng ngày loay hoay với môi trường mới, cũng như vô số bạn trẻ, tôi đã nhiều lần tự hỏi bản thân: Làm thế nào để hòa nhập tốt với đồng nghiệp mà vẫn giữ được những giá trị của bản thân?

Làm thế nào để hòa nhập tốt với đồng nghiệp mà vẫn giữ được những giá trị của bản thân?

Sự đối lập giữa cách giao tiếp với bạn bè và đồng nghiệp

Đối với bạn bè, đặc biệt là bạn thân, chúng ta có thể nói năng rất thoải mái mà không cần phải suy tính trước sau. Bạn bè, có nghĩa là chấp nhận con người của nhau. Đôi khi, chúng ta xưng hô với bạn mình bằng những từ ngữ rất ư là “chợ búa” như: “mày”, “tao”, “con chó”, và thậm chí cả “đũy”. Nhưng qua lăng kính tình bạn, chúng trở nên thật đáng yêu và gần gũi. Thậm chí, khi không dùng những từ ấy để gọi nhau, chúng ta cảm thấy mình thật xa cách và tình bạn thì hình như đang nhạt nhẽo dần.

Khi còn ngồi trên ghế nhà trường, ít có quy định bất thành văn nào buộc chúng ta phải xưng hô thế này thế kia với bạn bè. Mà nếu có, hẳn nhiên chúng ta cũng sẽ tự phá vỡ nó đi và lập nên những cách gọi riêng chỉ bạn thân mới hiểu. Thế nhưng, khi bước chân vào môi trường công sở, chỉ là một cách xưng hô, nhưng phải làm thế nào cho vừa phải phép mà vẫn giữ được độ gần gũi nhất định là cả một câu hỏi làm đau đầu không ít bạn trẻ. Nếu gõ từ khóa “cách xưng hô nơi công sở”, chúng ta sẽ thấy có đến hơn hai trăm ngàn kết quả tìm kiếm, đa số đều thảo luận về việc phải xưng hô như thế nào cho đúng mực trong môi trường làm việc.

Thời còn ngày ngày vác balô đến lớp, chúng ta thường trêu đùa nhau, gọi nhau là “con mập”, “thằng đần” mà chẳng mảy may để tâm xem đứa nghe được có buồn hay không. Sau này, khi bước chân vào môi trường công sở, sẽ chẳng còn ai trêu bạn mập, chửi bạn đần nữa rồi, mọi người sẽ chỉ nói với nhau những lời hoa mỹ dễ nghe. Nhưng hình như, những lời nói gọt dũa nhiều lần ấy lại không làm bạn cảm thấy vui vẻ và ấm áp bằng. Đến lúc ấy, bạn sẽ lại cảm thấy thích những câu trêu đùa không ác ý của lũ bạn thân. Bạn sẽ lại nhớ quay quắt những tháng ngày bình yên, vô tư lự nói năng không nghĩ suy ấy.

Bạn sẽ lại nhớ quay quắt những tháng ngày bình yên, vô tư lự nói năng không nghĩ suy ấy.

Bước vào môi trường công sở, mỗi câu nói trêu đùa trước khi ra khỏi cửa miệng đều phải được gọt dũa ít nhất bảy lần. Tôi đã từng nghe một câu chuyện chị bạn học khóa trên bị áp lực đến mức phải xin nghỉ việc khi chỉ mới đi làm được 6 tháng. Nguyên nhân là vì chị đã lỡ trêu đùa thân hình mũm mĩm của cô bạn đồng nghiệp làm lâu năm. Những câu nói bạn cho là bình thường, thậm chí còn đem lại tiếng cười cho lũ bạn thân, thì nay lại rất có nguy cơ làm bạn bị cô lập nơi công sở.

Trong những ngày tháng mới bước chân vào môi trường công sở đầy những gương mặt hoàn toàn xa lạ, tôi nhớ lắm cảm giác thân thuộc và an toàn khi đi đâu cũng có bạn bè cạnh bên. Đã không còn ai điểm danh hộ tôi mỗi khi nghịch ngợm cúp tiết, cũng không còn ai thông đồng với những trò đùa nghịch giảng viên của mình. Nơi công sở, không ai chữa cháy cho những sai lầm của bạn, mà đôi khi, những sai lầm ấy còn bị đồng nghiệp xấu lợi dụng để chống lại bạn. Khi làm việc, chúng ta không những phải một mình hoàn thành dự án, mà còn phải tự bản thân cố gắng thật nhiều để không phải mắc những sai phạm ngớ ngẩn.. Bởi vì chú cá nhỏ nay đã phải tách đàn, đã phải làm quen với muôn vàn sinh vật khác ở biển khơi. Bởi vì, đã không còn ai bao che cho lỗi lầm bạn nữa rồi..

Nơi công sở, không ai chữa cháy cho những sai lầm của bạn, mà đôi khi, những sai lầm ấy còn bị đồng nghiệp xấu lợi dụng để chống lại bạn.

Năng lực sẽ không bảo vệ được bạn

Chúng ta có thể chọn bạn cho mình nhưng rất khó để chọn đồng nghiệp. Nếu may mắn, chúng ta có những đồng nghiệp tốt, còn nếu không, đã đến lúc chúng ta phải học cách ứng xử khôn ngoan hơn.

Một trong những cô bạn thân của tôi sau khi ra trường đã xin được việc làm tại một trung tâm ngoại ngữ. Thời gian đầu, bạn được cả công ty khá thích vì tính tình thân thiện và rất có tâm huyết với nghề. Bạn cũng khá thích thú với môi trường mới, không hề mang trong người một chút phòng vệ nào và đối xử với mọi đồng nghiệp như bạn bè thân thiết của mình. Nhưng sau một thời gian, xích mích xảy ra khi cô bạn của tôi, với cá tính mạnh và đam mê dành cho nghề giáo, đã góp ý thay đổi một chính sách của công ty. Những đồng nghiệp nữ thân thiết ngày xưa bắt đầu xầm xì sau lưng bạn. Mọi cử chỉ và hành vi của bạn đều được gắn mác “chơi nổi” nhưng tất cả những lời nói xấu ấy đều được đội dưới lốt của những câu nói xã giao cùng nụ cười thân thiện. Ngày bạn biết được mình bị tụ tập nói xấu, bạn gọi, khóc, và nói nhớ chúng tôi rất nhiều. Bạn ơi, chúng ta đã không còn có thể ở bên cạnh để bảo vệ nhau như ngày xưa nữa rồi..

Tất cả chúng ta, những người trẻ khi mới đi làm đều mang trong mình cái tôi và sự tự tin rất lớn về năng lực của mình. Có thể chúng ta thật sự giỏi. Nhưng tâm lý muốn thể hiện tài năng của mình với đồng nghiệp và cấp trên thật sự là một con dao hai lưỡi. Nếu thể hiện năng lực với một thái độ cầu thị, chúng ta sẽ nhận được sự công nhận, tôn trọng, và thậm chí là ngưỡng mộ. Nhưng nếu chỉ chăm chăm thể hiện bản thân mà quên mất mình đang làm việc trong một môi trường hoàn toàn mới, cái tôi cá nhân sẽ giết chết bạn. Chúng ta không nên tự cho mình là thông minh hơn người. Nhất là ở môi trường công sở đầy những rủi ro, người thông minh chưa chắc đã hơn kẻ khôn ngoan.

Tâm lý muốn thể hiện tài năng của mình với đồng nghiệp và cấp trên thật sự là một con dao hai lưỡi.

Dĩ nhiên, khi bạn thật sự giỏi, khiêm tốn và được cấp trên trọng dụng thì vẫn sẽ có những người không thích sự có mặt của bạn. Nhưng bạn ơi, đó là quy luật tự nhiên trong cuộc sống. Có những người dành thời gian rảnh để trau dồi bản thân, lại có những người chỉ dùng nó để đi ghen tị với thành công của người khác. Và việc của bạn đơn giản chỉ là phớt lờ, tập trung vào công việc của mình và hướng sự tập trung đến những cá nhân thật sự có ảnh hưởng đến sự nghiệp của bạn.

Hãy cẩn thận khi nhận xét về đồng nghiệp

Nơi công sở, có hàng ngàn cách để chúng ta bị cô lập, và một trong những cách đó là không cô lập người khác. Nghe có vẻ ngược ngạo, nhưng đó lại là sự thật. Khi một đám đông các đồng nghiệp tụ tập nói xấu một người đồng nghiệp khác, nếu chúng ta không tham gia, rất có khả năng chúng ta cũng sẽ bị cô lập. Đó chính là hội chứng đám đông nơi công sở. Nhưng nếu chúng ta hòa vào vòng tròn ấy, đôi khi, chúng ta sẽ đánh mất bản thân mình chỉ vì muốn được lòng đồng nghiệp.

Hội chứng đám đông nơi công sở.

Từ những câu chuyện của bạn bè và kinh nghiệm của bản thân, tôi đã rút ra cho mình một kinh nghiệm rằng, khi những cuộc trò chuyện phiếm nơi công sở đột nhiên xoay quanh chủ đề tính xấu hay khuyết điểm của người khác, tốt nhất là bạn chỉ nên hóa thân thành một chú “Hello Kitty” đáng yêu và ngoan ngoãn. Đây chính là lúc kỹ năng lắng nghe và phân tích của bạn nên được tận dụng để đánh giá mọi người. Bạn không chỉ có thể đánh giá nhân vật chính đang được nói đến, mà bạn còn có thể biết được ai là đồng nghiệp xấu luôn đi bán bí mật và khuyết điểm của người khác để mua vui.

Đây chính là lúc kỹ năng lắng nghe và phân tích của bạn nên được tận dụng để đánh giá mọi người.

Không chỉ trong môi trường công sở, mà ở bất cứ nơi đâu những người trẻ luôn cần phải trang bị cho mình sự kiên định và chính kiến riêng. Chúng ta nên học cánh đánh giá người khác qua lăng kính riêng của mình thay vì miệng lưỡi người khác, cho dù đó là lời từ một người đồng nghiệp thân thiết. Và bạn biết đấy, sẽ không hay ho và anh hùng gì khi hùa vào nói xấu sau lưng một người, ngay cả khi người đó thật sự xấu tính. Vì rất có thể, bạn sẽ là tâm điểm tiếp theo bị mọi người chỉa mũi dùi vào đấy.

Đồng nghiệp, nghĩa là hỗ trợ nhau trong công việc. Nhưng chúng ta đừng lý tưởng hóa việc mình sẽ có thể công tư phân minh 100% trong lúc làm việc chung. Nếu giữa hai người đã từng có hiềm khích riêng, công việc không trơn tru là điều khó tránh khỏi. Vì vậy, đừng để những câu chuyện phiếm giữa giờ kiểm soát công việc của bạn. Hãy nên làm một con “Hello Kitty” trung hòa và thân thiện nơi công sở.

Nếu giữa hai người đã từng có hiềm khích riêng, công việc không trơn tru là điều khó tránh khỏi!

Còn rất nhiều tình huống khó nhằn và oái oăm khác mà các bạn trẻ sẽ phải gặp khi bước chân vào vòng xoáy “kiếm tiền”. Ai trong chúng ta cũng muốn sự nghiệp của mình được trơn tru dựa vào năng lực và trình độ thật sự. Tuy nhiên, cuộc sống công sở đòi hỏi công việc phải có sự tương tác lẫn nhau giữa các đồng nghiệp. Thế nên bạn đừng bất ngờ khi ngay cả những nhân viên đáng khen ngợi nhất cũng cần phải biết cách giao tiếp và ứng xử khôn ngoan trong công sở.

Nếu như “mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh”, thì mỗi công ty lại có một văn hóa khác nhau. Trong khoảng thời gian đầu khi mới vào làm việc, chúng ta nên “phòng thủ” xem cách mọi người giao tiếp với nhau như thế nào, và hãy để ý những quy luật ngầm của công ty.

Những điều này nghe có vẻ không quan trọng nhưng lại là lá chắn giúp bạn thoát khỏi những phiền toái mang tên “đồng nghiệp” đấy!

Tác giả: Hồ Ngọc Minh Thư

----------

Bạn đam mê và có khả năng viết những bài viết thể hiện quan điểm cá nhân và triết lý sâu sắc? Bạn muốn có thêm thu nhập từ việc viết bài? Bạn muốn thể hiện cá tính và thương hiệu cá nhân?

Dự án viết bài hợp tác giữa YBOX và Kênh 14 là hoàn toàn phù hợp với bạn! Để biết thêm thông tin chi tiết và đăng ký tham gia, xin vui lòng truy cập: https://goo.gl/8MFMrB.