Đã bao nhiêu lần bạn run sợ trong khi đưa ra quyết định. Phân vân không biết đâu là lựa chọn đúng? Rồi sau đó hối tiếc cả tháng trời sau đó về quyết định của mình?

Cuộc sống thường đặt ta trước ngã ba đường. Và việc lựa chọn một con đường bằng cách cân bằng lợi ích/ tác hại của từng phương án, tin vào trực giác và không để người khác ảnh hưởng đến quyết định của bạn là vô cùng quan trọng nếu như bạn muốn trở nên hạnh phúc trong cuộc sống… Đưa ra quyết định là kỹ năng hết sức cần thiết mà bất cứ ai đều phải học và nâng cao.

Nhưng tại sao đưa ra quyết định lại khó khăn như vậy?

Thẳng thắn mà nói, mỗi ngày chúng ta thường phải đưa ra hàng trăm quyết định vụn vặt: Thức dậy mấy giờ, tập gym hay không, mặc gì, ăn gì, đi đâu, nói gì... Những quyết định như vậy thường được đưa ra trong vài miligiay và rất dễ giải quyết bởi vì chúng không thật sự ảnh hưởng nhiều đến chính chúng ta. Việc sáng nay ăn gì, miễn là nó no và đảm bảo chất lượng, sẽ không phải điều gì quá to tát

Điều này thay đổi khi những yếu tố bên ngoài can thiệp vào quyết định khiến cho mọi thứ trở nên rắc rối. Chuyện “Mặc gì” trong ngày bình thường có thể không phải vấn đề. Nhưng nếu bạn đang có một buổi date quan trọng với một cô gái xinh xắn nuột nà, vậy thì trang phục lại trở thành chuyện vô cùng quan trọng. Nếu như bạn đang gặp khó khăn trong những quyết định kiểu vậy, đau khổ suốt hàng giờ về những lựa chọn và tự hỏi những gì mình quyết định đã đúng hay chưa, thì đã đến lúc chấm dứt.

Tất nhiên, chúng tôi sẽ không khuyên bạn phải đưa ra mọi quyết định trong vài ms hay cứ “yolo” không cần tính toán lợi hại, thì để thành công trong những quyết định, bạn cần ghi nhớ những điều sau đây:

• Nghĩ nhiều không phải lúc nào cũng tốt;

• Học cách tin vào trực giác hay bản năng;

• Đặt ra deadline (kỳ hạn chót) cho việc đưa ra quyết định của bạn;

• Chấp nhận không phải lúc nào bạn cũng có tất cả. Có lúc cần hy sinh một thứ gì đó;

• Cuối cùng, không ai có thể quyết định đúng trong 100% trường hợp. Cuộc đời là như vậy.

Nhưng làm thế nào để cải thiện kỹ năng đưa ra quyết định?

Ý thức rằng mình có vấn đề trong việc đưa ra quyết định đã là một tiến bộ. Còn giờ, nếu như ngay cả bữa tối bạn cũng không thể tự order cho mình, vậy thì đã đến lúc nâng cao khả năng đưa ra quyết định.

Luật 10/10/10 áp dụng trong những quyết định khó khăn nhưng cần thiết

Suzy Welch là một nhà văn được biết đến rộng rãi vì những bài viết được đánh giá cao trong lĩnh vực kinh doanh. Bà đã phát minh ra một công cụ đơn giản giúp chúng ta quyết định trong những tình huống khó khăn và tiến lên phía trước. Nó được gọi là 10/10/10. Nghĩa là chúng ta nghĩ về quyết định đó như thế nào, sau 10 phút, 10 tháng và 10 năm?

Công cụ này giúp chúng ta nhìn mọi thứ dưới nhiều góc độ rõ ràng và tránh cho chúng ta khỏi hai chữ “Tiếc nuối”. Bởi vì nếu như bạn nhìn thấy trước quyết định ấy sẽ khiến bản thân hối hận sau này, chúng ta sẽ không làm như vậy.

Đối mặt với nỗi sợ và tiến về phía trước

Rất nhiều thời điểm, việc đưa ra quyết định khiến ta tê liệt, không thể nói/ làm gì bởi vì ta sợ hãi về hậu quả nó gây ra. Chúng ta thường lo sợ đến mức thường phân tích nỗi sợ ấy sâu hơn, sâu hơn nữa để rồi “tê liệt” trong đau khổ. Bí quyết thoát ra khỏi nỗi đau ấy chỉ có một cách duy nhất: Đối mặt và gọi tên những nỗi sợ. Viết hẳn ra những điều tệ hại nhất có thể diễn ra với quyết định của mình. Ví dụ, khi bạn đang cãi nhau với người yêu và muốn nói thẳng ra những điều khiến bạn cảm thấy không hài lòng. Nhưng bạn sợ cả hai sẽ cãi nhau, thậm chí là chia tay, đổ vỡ.

Bước tiếp theo là đánh giá

Bạn có thể đối mặt với viễn cảnh tồi tệ nhất không? Ví như một cuộc chia tay, đổ vỡ, bạn có thể chịu được việc trở lại F.A, không có cô ấy bên cạnh? Nghĩ về nó thật lâu và kỹ. Bởi vì dù viễn cảnh xấu không hề dễ chịu chút nào, chúng vẫn có thể quản lý được.

Lợi và hại

Diễn giả TED Ruth Chang nghĩ ra một cách để thúc đẩy kỹ năng đưa ra quyết định. Bà nói rằng hãy viết ra chi tiết những mặt lợi và hại của quyết định bạn sắp đưa ra. Sẽ không có lựa chọn đúng hoặc không đúng. Bởi vì con người chúng ta luôn bị chi phối bởi những đam mê và lợi ích cá nhân, ngay cả khi chúng ta cố gắng chà đạp nó xuống. Giải pháp này tỏ ra hữu hiệu khi chúng ta đang mắc kẹt giữa 2 quyết định và cả hai đều có vẻ ngon lành cả. Mắc kẹt giữa hai lời cầu hôn, hai công việc, hai trường đại học…

Nếu như bạn đã liệt kê những mặt Lợi và Hại của cả hai lựa chọn, bạn sẽ thấy mặt Lợi của một lựa chọn sẽ tỏ ra lâu bền hơn lựa chọn kia. Thông thường đam mê từ bên trong và bản năng sẽ tự đưa ra quyết định cho bạn. Hãy nghe theo nó và để phần còn lại cho vũ trụ quyết định

Mong muốn sai lệch gây ra những quyết định sai lầm

Các chuyên gia nhận xét rằng: Chúng ta thường đưa ra những quyết định sai lầm bởi vì nhầm lẫn giữa sở thích và nguyện vọng. Là con người, chúng ta thường nghe theo cảm xúc nhất thời. Nhưng cảm xúc không thật sự cho ta biết chúng đến từ đâu, và vì nhầm lẫn nguồn gốc của cảm xúc, chúng ta thường không nhận ra ý thích thật sự của chính mình.

Ngoài ra, khi chúng ta “muốn” điều gì đó, chúng ta thường nhầm lẫn khao khát ấy với ý thích thật sự. Thế nên chúng ta muốn đi đến một miền đất lạ, hay theo đuổi một mối quan hệ, nhưng chúng ta có thật sự thích nó? Ta không biết. Vì ta chưa bước vào một mối quan hệ bao giờ. Vậy ta có thích nó không? Không biết được…

Vì vậy nhiều khi những quyết định cần được dựa vào ý thích hơn là ý muốn. Ví dụ, chúng ta có thể muốn đi du lịch đến một địa điểm kỳ lạ chưa bao giờ tới. Nhưng chúng ta biết mình thích khung cảnh đồi núi thơ mộng hơn là khung cảnh hỗn loạn trên một hòn đảo thuộc Caribe. Quyết định của chúng ta nên là “Đi thăm những ngọn đồi” bởi vì đó mới là điều ta thích.

Thoát khỏi nghịch lý của những lựa chọn

Rất nhiều năm trước, việc đưa ra quyết định tỏ ra dễ dàng hơn bây giờ rất nhiều. Tại sao? Bởi vì hồi xưa có ít lựa chọn hơn nhiều. Việc mua một chiếc áo sơ mi hồi đó vô cùng dễ dàng bởi vì tất cả những gì bạn có là kích cỡ và màu sắc. Bây giờ nếu như bạn dự định mua một chiếc áo, bạn phải lựa chọn từ loại áo, kiểu dáng, chất vải, đường may, họa tiết, kích cỡ và nhiều thông số khác.

Giống như Barry Schwartz từng nói rất rõ ràng trong một show TED Talk, rằng ngày nay chúng ta có quá nhiều lựa chọn, và mỗi quyết định của chúng ta, dù tốt hay xấu vẫn khiến chúng ta tiếc nuối. Ví như ta sẽ nghĩ rằng có lẽ A, B, C hoặc X, Y, Z sẽ tốt hơn so với những gì ta đã chọn. Điều này xảy ra khắp mọi nơi: trong công việc, trong miếng sandwich bạn mua, vị kem bạn chọn hay thậm chí cả chiếc oto/ smartphone ta thích. Nhưng sẽ ra sao nếu như…

… nếu như chúng ta làm nó đơn giản hơn. 90% quyết định trong vòng 10 giây. Chỉ cần đầu tư công sức lựa chọn 2 – 3 thứ thôi và mặc xác phần còn lại. Bạn đã đưa ra những quyết định quan trọng của chính mình, vậy thì hãy vui vẻ với nó. Sẽ luôn có người nghĩ bạn dại dột và quyết định của bạn là sai lầm. Nhưng vấn đề là, nếu như bạn đã happy, thì tại sao bạn phải quan tâm?

Theo toisong.net