Chẳng ai nghĩ rằng cuộc đời  này sẽ đơn giản và dễ dàng. Nhưng dù có thế, chúng ta vẫn bất ngờ mỗi khi gặp khó khăn.

Có ai đó đã nói rằng chúng ta luôn ở vào một trong ba giai đoạn:

• Đang gặp khó khăn.

• Đang vượt qua khó khăn.

• Đang bước tới khó khăn.

Đôi lúc chúng còn chồng chéo lên nhau. Giống như ngay khi sức khỏe bạn vừa bắt đầu cải thiện thì một mối quan hệ của bạn tan vỡ. Bạn vừa được tăng lương cao nhưng lại mất ngủ vì lo lắng.

Cũng giống như các mùa trong năm, mùa xuân đi qua, mùa hạ tới, rồi đến mùa thu và mùa đông. Cuộc đời cũng có các mùa của nó, mùa của sự trưởng thành, lụi tàn và tái sinh. Sự khác biệt nằm ở chỗ, không như các mùa của tự nhiên dễ đoán định, bạn không hề biết rằng mỗi mùa của cuộc đời sẽ kéo dài trong bao lâu. Khi bạn rơi vào giữa một mùa đông đen tối, nó dường như cứ mãi kéo dài vô tận vậy.

Tôi nghĩ, thực ra không phải vậy.

Chúng ta không bao giờ có thể đảm bảo những gì sẽ xảy ra trong cuộc đời.

Chúng ta có thể đưa ra lựa chọn, nhưng cũng có rất nhiều thứ ở ngoài tầm với. Chúng cứ thế xuất hiện. Và khi đó, điều duy nhất nằm trong tầm tay là cách chúng ta lựa chọn đáp lại chúng.

Cuộc đời đẩy ta đến trước những thử thách và chúng ta đáp lại. Chúng ta càng cố gắng kiểm soát những thứ ở ngoài tầm với thì càng dễ trở nên thất vọng và đau khổ hơn.

Điều này đúng, dù là bạn đang ở trong giai đoạn nào trong cuộc đời, hạnh phúc hay khổ đau.

Đây không phải là vấn đề về những nỗi buồn thoáng qua mà có thể giải quyết chỉ bằng những lời khuyên hay các memes trên Facebook để rồi có thể “cảm thấy tốt hơn” và “nhìn theo hướng tích cực hơn”. Vấn đề này cần một cách tiếp cận khoan dung và chuyên nghiệp, chứ không phải bằng những tip self-help được chia sẻ trên mạng xã hội. Bài viết này viết về sự suy tàn và dòng chảy của cuộc đời nơi mà không chỉ có mùa đông tiếp diễn quanh năm. (Nếu bạn thấy như mình đang bị trầm cảm, đừng tự hỏi liệu mình có tự cứu được mình ra khỏi nó hay không. Hãy tìm sự giúp đỡ từ một nhà tham vấn hay một nhà trị liệu, hoặc kết nối với các nguồn thông tin chuyên nghiệp).

Nếu tìm thấy mình đang lạc giữa mùa đông lạnh giá, bạn nên làm gì trong quãng đời khó khăn ấy?

Đối mặt với mùa đông

Vợ chồng tôi sống ở Bakersfield, CA, vì vậy chúng tôi đến đó khá thường xuyên. Vào mùa hè, đó là chuyến đi rất nóng bức (nhưng trong xe có gắn điều hòa). Vào mùa đông thì lại lạnh giá (nhưng chúng tôi có máy sưởi).

Tuy vậy vợ chồng tôi lại không có thứ gì trong xe để giải quyết vấn đề nan giải nhất khi vào đông tại khu này: sương mù.

Sương mù (Tule Fog) là nguyên nhân của nhiều loại tai nạn nghiêm trọng ở California hơn bất kỳ loại điều kiện thời tiết nào. Nó bao phủ một màn sương mù dày đặc làm giảm tầm nhìn của lái xe xuống khoảng 10 feet hoặc ít hơn. Ngay cả đèn sương mù của chúng tôi cũng vô hiệu.

Khi những đứa trẻ của chúng tôi còn ở tuổi chập chững, chúng tôi có lái xe về nhà vào một ngày tháng 12 từ Bakersfield qua đèo Tehachapi. Lũ trẻ ngồi trên xe ô tô, và những món quà Giáng Sinh chúng nhận được từ ông bà thì lấp đầy phía sau chiếc xe Honda Civic 1975. Chúng tôi biết sẽ có sương mù, nhưng không hề nhận ra nó sẽ tồi tệ đến mức nào.

Sương mù càng dày, tôi lái càng chậm lại. Kim chỉ đồng hồ tốc độ giảm từ 30 mph xuống 20, rồi còn 15, 10 - và thậm chí như thế vẫn còn quá nhanh. Trong khi chiếc xe vẫn còn bò trên đường thì tâm trí tôi đang thỏa sức chạy đua. Đi với tốc độ 10 dặm một giờ tại một liên bang quả thực là điều đáng sợ, bởi vì bạn không hề biết chiếc xe tải phía sau mình đi nhanh đến mức nào - và liệu họ có nhìn thấy đèn đuôi xe của mình không. Lúc đó, tất cả những gì tôi có thể làm là căng mắt lên để nhìn thấy dấu vạch ngang màu trắng phía trước để đảm bảo rằng mình vẫn còn ở trong làn đường của mình.

Dường như nó  kéo dài vô tận. Tôi kiệt sức vì cường độ lái xe trong làn sương và thèm khát ánh mặt trời. Tôi cần nghỉ ngơi, và bắt đầu tìm kiếm một tấm biển chỉ dẫn thoát hiểm.

Nhưng thậm chí tấm biển đó cũng có thể trở nên vô hình.

Bố vợ tôi dành phần lớn sự nghiệp trên các con đường đó, và đã chỉ tôi cách xác định lối thoát hiểm trong sương mù. Ở bên phải của đường, các điểm đánh dấu màu trắng đã được đặt sẵn trên các vạch sơn phía trước lối thoát hiểm.

• Khi thấy 3 điểm, một lối thoát sắp xuất hiện.

• Khi thấy 2 điểm, bạn đã đến gần đó.

• Khi thấy 1 điểm là lúc đổi hướng đi.

Những điểm đó giống như ánh đèn sân khấu giúp tôi lấy lại tác phong của mình. Tuy vẫn kẹt trong màn sương, chúng tôi vẫn tìm thấy hi vọng.

Không ai thích sương mù cả. Chúng tôi vẫn thích ánh nắng trời với một tầm nhìn sáng rõ hơn. Nhưng ai cũng phải nếm trải sương mù trong đời, dù có ở đâu đi chăng nữa.

Những bài học cuộc sống từ sương mù

Chuyến lái xe lần đó đã dạy tôi một vài bài học quan trọng về những mùa khó khăn của cuộc sống:

1. Những thời kỳ khó khăn sẽ tập trung được sự chú ý của chúng ta.

Lái xe trong sương mù, tôi phải tập trung một cách hoàn toàn. Ngay khi ánh mặt trời ló ra, thật ấm áp và dễ chịu - nhưng tôi trở nên thoải mái đến nỗi khó mà tỉnh ngủ.

Khi đang thư giãn và đã giảm bớt sự đề phòng, chúng ta dễ bị tổn thương trước mọi thứ, mọi người và những điều phiền nhiễu khác kéo chúng ta ra khỏi những gì thực sự quan trọng. Những thời kỳ khó khăn không hề dễ chịu, nhưng chúng lại có thể là những thời kỳ tuyệt vời cho chúng ta trưởng thành.

2. Chúng ta có thể thay thế nỗi sợ hãi bằng cách nhìn thẳng vào sự thật.

Khi không thể nhìn thấy, ta thường tưởng tượng ra những điều tệ hại nhất. Tâm trí chúng ta chuyển sang trạng thái quá tải, và chúng ta sợ hãi trước tất cả những gì có thể xảy ra.

Một trong những bước quan trọng nhất khi đối mặt với quãng thời gian khó khăn ấy là thách thức suy nghĩ của chính mình. Không nhất thiết phải tin tất cả những gì xuất hiện trong đầu. Bạn có thể viết chúng ra giấy (để loại khỏi tâm trí bạn), và tự hỏi xem chúng có phải thật không. Lựa chọn sự thật là điều thiết yếu để tồn tại qua mùa đông.

3. Chúng ta cần đánh dấu những điểm quan trọng nhất khi trời còn nắng ấm.

Điều quan trọng là phải có một nhận thức rõ ràng về những gì quan trọng nhất trong cuộc đời chúng ta - con người, những ưu tiên hàng đầu và những dự án quan trọng. Đây cũng là thời điểm để củng cố niềm tin của  khi chúng ta vẫn còn nhìn thấy rõ, để rồi khi bị màn sương mù cuốn đi, chúng ta vẫn có thể giữ được sự tỉnh táo.

Chúng ta vẫn quen tự mình đối mặt với cuộc sống. Nhưng khi khó khăn đến, ta lại cạn kiệt nguồn lực - và theo bản năng, chạy tới những người có thể xử lí vấn đề tốt hơn mình.

4. Sương mù đang đến. Đừng ngạc nhiên - hãy sẵn sàng.

Chúng ta không thể ngăn cản khó khăn khi nó bước đến. Nhưng những lựa chọn ta tạo ra có thể giúp chúng ta sẵn sàng để chiến đấu ngay ở trong sương mù thay vì thụt lùi lại.

Mùa đông vẫn đến hằng năm, và mùa hè cũng vậy - vì thế đừng ngạc nhiên mỗi khi chúng xuất hiện.

Nhà văn- nhà triết học Jim Rohn đã viết,

“Cuộc đời giống như những mùa thay đổi. Bạn không thể thay đổi quy luật của tự nhiên, nhưng bạn có thể thay đổi chính mình. Trong đó có cơ hội để sống một cuộc đời phi thường - cơ hội thay đổi chính mình.”

Trưởng thành qua mùa đông

Bạn đang ở mùa nào? Việc nhận thức được điều này rất quan trọng, bởi vì bạn sẽ nhận thức được khi nào nó kết thúc. Nếu là mùa đông, hãy thật cảnh giác và tìm kiếm những gợi ý chỉ dẫn. Đây là lúc để bạn tập trung và đưa ra những lựa chọn về cách bạn đáp lại cuộc đời.

Nếu là mùa hè, hãy tận hưởng nó - nhưng đồng thời hãy bắt đầu lên kế hoạch để bạn có thể sẵn sàng cho những mùa của khó khăn khi chúng đến.

Ở cả hai trường hợp, đừng đối diện với chúng một mình. Dù chúng ta đang ở trong một xã hội nơi sự độc lập được coi trọng, chúng ta lại được sinh ra để dành cho cộng đồng.

Những thời kỳ chông gai luôn trở nên bớt khó khăn hơn khi bạn không phải chống chọi với mọi thứ một mình. Vua Solomon đã từng nói, “Một người đứng đơn độc có thể bị tấn công và đánh bại, nhưng hai người có thể đứng vai kề vai và chiến thắng. Ba người còn tốt hơn, vì một sợi dây bện ba không hề dễ dàng bị phá vỡ.”

Vậy bí quyết là gì? Hãy luôn hành động có mục tiêu và kế hoạch, dù bạn có đang ở vào mùa nào đi chăng nữa.