Đóng góp ý kiến và báo lỗi phiên bản mới tại đây
  • 1

    • Đăng nhập để sử dụng mọi tiện ích của YBOX miễn phí vĩnh viễn

    Phương Anh@Authority

    public6 năm trước

    [AUTHORITY] Sự Thăng Hoa Của Lời Thoại Trong "All About Eve" (1950)

    14 đề cử Oscars, thắng 6 giải, trong đó có giải Phim hay nhất, là một trong 50 phim đầu tiên được chọn để bảo tồn trong Viện lưu trữ phim Quốc gia Mỹ và được Viện phim Mỹ xếp thứ 16 trong những phim hay nhất trong lịch sử điện ảnh Mỹ. Có quá nhiều yếu tố làm nên giá trị trường tồn của bộ phim đã gần 70 năm tuổi này. Nhưng hôm nay Back in time muốn cùng bạn bàn về kịch bản, hay cụ thể hơn là lời thoại trong All About Eve, về sự chăm chút tỉ mỉ thể hiện rõ trong lối dùng từ phong phú, hoa mỹ, về cách dẫn thoại mượt mà, khéo léo, thông minh cũng như tần suất xuất hiện liên tục của những câu thoại đa tầng nghĩa.

    All About Eve là câu chuyện kể về đại minh tinh Broadway Margo Channing (Bette Davis), tuy vẫn là nữ hoàng kịch nghệ nhưng đang ngày một mờ nhạt vì tuổi tác. Một đêm diễn nọ, bạn thân của Margo, Karen Richards (Celeste Holm) đưa một cô gái ái mộ Margo cuồng nhiệt, Eve Harrington (Anne Baxter) tới gặp cô. Eve khẳng định mình là người thần tượng Margo nhất, nói rằng cô đã theo Margo đi tới tận New York sau khi xem cô diễn ở San Francisco. Eve còn kể lể về hoàn cảnh éo le của mình, khiến Margo mủi lòng và nhận cô về làm trợ lý riêng. Eve hoàn thành trên cả xuất sắc vai trò trợ lý của mình, khiến Margo không thể phàn nàn, nhưng bên cạnh đó cô luôn ngấm ngầm học và bắt chước theo phong cách của Margo. Dần dần những tham vọng, toan tính, thủ đoạn và thân phận thực sự của cô gái Eve Harrington bị hé lộ...

    Để hiểu được hết cái hay của lời thoại All About Eve xem 1, 2 lần là chưa đủ, càng không thể xem kiểu cưỡi ngựa xem hoa. Những người lâu nay đã quen xem phim bây giờ khi mới xem All About Eve chắc chắn sẽ thấy hơi “khó chịu”, đơn giản vì thấy mọi thứ cứ “kịch” quá. Điều này là bởi vì khác với bây giờ, những bộ phim điện ảnh ngày xưa đều được làm theo hướng kịch nghệ (melodrama) nên mọi cử chỉ, hành động, đặc biệt là thoại đều có xu hướng cường điệu lên một chút. Thật khó có thể tưởng tượng được lại có ai nói những câu nói văn chương đến vậy trong đối thoại thường ngày. Nhưng một khi đã nhìn những câu thoại đó dưới con mắt phân tích, ta sẽ không khỏi thích thú trước chiều sâu của chúng và bỗng nhận ra lời thoại của nhiều bộ phim bây giờ nhạt nhẽo, rập khuôn và hời hợt đến chừng nào.

    Những lời thoại ấy chắn chắn sẽ không được thăng hoa nếu thiếu đi dàn cast “khủng” của All About Eve, những diễn viên bằng khả năng hoá thân xuất thần đã truyền tải thành công từng câu chữ đến khán giả. Và người ghi dấu ấn sâu đậm nhất không còn nghi ngờ gì nữa là “chị đại” Bette Davis. Người ta nói vai Margo Channing sinh ra là để dành cho Bette, vì những mặc cảm về tuổi tác mà xuyên suốt bộ phim luôn làm trăn trở Margo cũng chính là những điều Bette đang trải qua, khi mà ở Hollywood tại thời điểm đó những nữ diễn viên ngoài 40 tuổi thường bị coi là hết thời. Trong suốt thời gian thực hiện All About Eve, Bette hành xử cực kỳ chuyên nghiệp, chuẩn bị rất kỹ càng trước mỗi lần bấm máy khiến đoàn làm phim không ngớt lời ngợi ca. Vai diễn Margo cũng được cho là vai diễn đỉnh cao trong sự nghiệp diễn xuất lẫy lừng của bà, nhưng trớ trêu thay lại không thể giúp bà trở thành diễn viên đầu tiên được 3 tượng vàng Oscar. Nhiều người cho rằng thất bại này là do Anne Baxter đã yêu cầu nhà sản xuất đề cử mình ở hạng mục nữ chính, thay vì hạng mục nữ phụ cho vai Eve khiến hội đồng vì quá thích All About Eve mà bị chia rẽ khi phải chọn giữa Bette và Anne, để cả hai rốt cuộc đều không đủ số phiếu để chiến thắng. Sau này, Anne Baxter cũng rất ân hận vì đã quá tham giải nữ chính mà làm mất cơ hội thắng của cả mình lẫn Bette. Dù vậy Bette cũng nhận về khá nhiều giải thưởng danh giá khác trong đó có giải Nữ diễn viên xuất sắc nhất tại liên hoan phim Cannes.

    Không dài dòng nữa, Back in time xin giới thiệu với bạn những câu thoại ấn tượng nhất của All About Eve:


    ‘Thắt chặt dây an toàn vào. Đêm nay sẽ là một đêm rất bấp bênh đấy’
    (Câu thoại kinh điển này đã được chọn là một trong 100 câu thoại đáng nhớ nhất của Viện phim Mỹ, xếp thứ 9)

    ‘Ôi đừng bận tâm làm gì, chỉ là một trò đùa vui của số phận thôi mà.’

    ‘Quả là một câu chuyện hay ho, thiếu mỗi chi tiết lũ chó săn cắn xé chân cô nữa là vừa đẹp’ (Birdie, người giúp việc của Margo mỉa mai sau khi nghe Eve kể về quá khứ đau khổ của cô)

    ‘Có những thứ trong cuộc sống của em mà em muốn giữ làm những đặc quyền riêng.’
    ‘Ví dụ như cái gì?’
    ‘Ví dụ như anh’

    ‘Bill 32 tuổi. Anh ấy trông giống như 32 tuổi. Anh ấy cũng sẽ trông như thế sau 20 năm nữa. Tôi ghét lũ đàn ông’
    (Trong phim, Bill trẻ hơn Margo 8 tuổi và điều này luôn làm cho Margo mặc cảm. Ở phân đoạn trên Margo đang trải lòng với nhà soạn kịch Lloyd Richards bạn cô)

    ‘Tôi nói là tôi sắp chết rồi đây.’
    ‘Ông chỉ chết khi mà tiệm thuốc cuối cùng đã bán đi viên thuốc cuối cùng mà thôi.’

    ‘Tội nghiệp bông hoa bé nhỏ. Rơi rụng hết cánh hoa. Thu hết cả lều lá lại’ (Margo mỉa mai Eve, người vừa sợ chạy mất dép khi chứng kiến cơn thịnh nộ của Margo)
    ‘Đừng tuỳ tiện trộn các phép ẩn dụ lại’
    ‘Em thích thì em trộn thôi.’

    ‘Mới thú vị làm sao cái sự nghiệp của người phụ nữ - những thứ mà ta phải bỏ lại trên đường để đi nhanh hơn, ta lại quên rằng ta sẽ phải cần đến chúng khi quay trở lại làm một người phụ nữ. Đấy chính là một công việc mà tất cả người phụ nữ đều có chung, dù họ có thích hay không: làm một người phụ nữ. Sớm hay muộn, ta đều phải làm công việc đó, bất kề bao nhiêu sự nghiệp khác mà ta đã có hay đã hằng mơ. Và suy cho cùng, sẽ chẳng có gì tốt đẹp cả nếu mỗi bữa tối, khi nhìn lên hay mỗi khi đêm về, trở người sang ta không thấy ai ở đó. Khi ấy ta không còn là một người phụ nữ nữa. Ta có thể là một nhân viên làm trong một văn phòng tỉnh uỷ của Pháp, hay là một cuốn sách chắp ghép nham nhở, nhưng nhất định không phải là một người phụ nữ. Rèm sân khấu dần buông xuống, và tất cả sẽ đi vào dĩ vãng.’
    ‘Funny business, a woman's career - the things you drop on your way up the ladder so you can move faster. You forget you'll need them again when you get back to being a woman. That's one career all females have in common, whether we like it or not: being a woman. Sooner or later, we've got to work at it, no matter how many other careers we've had or wanted. And in the last analysis, nothing's any good unless you can look up just before dinner or turn around in bed, and there he is. Without that, you're not a woman. You're something with a French provincial office or a book full of clippings, but you're not a woman. Slow curtain, the end.’

    ‘Em không suy nghĩ có nhân tính một chút được hay sao?’
    ‘Cho em thấy một con người có nhân tính đi rồi ắt em sẽ có’

    ‘Từ nay về sau đó sẽ không còn là tiếng vỗ tay nữa. Chỉ là thứ gì đó khán giả làm cho có trước khi rời khỏi nhà hát mà thôi.’ (Margo tự mỉa mai chính mình, ngụ ý khán giả sẽ dần dần chán cô)

    ‘Chúng không phải là người, chúng là lũ đói khát chữ ký, là lũ chó sói chạy theo đàn xục xạo khắp mọi nơi. Chúng chẳng là người hâm mộ của ta. Chúng là lũ tội phạm vị thành niên, lũ tâm thần, chúng chẳng là khán giả của ai cả. Chúng chưa bao giờ xem một vở kịch hay một bộ phim, thậm chí còn chưa ở trong nhà hát đủ lâu nữa là.’ (Margo mỉa mai những kẻ không phải hâm mộ cô vì nghệ thuật đích thực mà chỉ theo phong trào hoặc vì những thứ vật chất.)

    ‘Kim cương thật nằm trong một bộ tóc giả. Chẳng phải đây là thế giới chúng ta đang sống trong hay sao.’ (Margo đang tìm khuyên tai kim cương của cô. Birdie bảo cô tìm trong mớ tóc giả. Bill, người tình của cô, thấy vậy liền gợi ngay ra một ẩn dụ vô cùng hay: kim cương thật là ẩn dụ cho bản chất thật sự của con người, còn tóc giả, một thứ vốn là làm giả, ẩn dụ cho vẻ bề ngoài mà ta dựng lên. Ẩn dụ như vậy ý muốn ám chỉ đến thế giới của những nhân vật chính trong phim - những người làm trong ngành kịch nghệ: Ở trên sân khấu là một người (bộ tóc giả) nhưng bên trong lại là một người khác (viên kim cương).

    ‘Từ khi nào mà một diễn viên dám quyết định rằng lời thoại là lời và ý riêng của cô ấy thê’
    ‘Thường là khi mà cô ấy phải tự nghĩ và tự viết lại chúng để níu kéo khán giả khỏi rời đi.’
    ‘Đã đến lúc một chiếc piano nhận ra nó không tự viết ra bản concerto rồi’
    (Margo và Lloyd cãi nhau về cách Margo truyền tải những vở kịch của Lloyd)

    ‘Tôi nghĩ đã đến lúc cô bỏ bớt chút khiêm tốn của mình đi rồi đấy. Khiêm tốn quá nghe cũng giả tạo ngang việc tự kiêu mà thôi.’

    ‘Không phải đứng dậy. Cô đừng cư xử như thể tôi là Bà hoàng xứ này.’
    ‘Ra khỏi tổ ong của em đi, Margo...’ (Ý bảo Margo đừng cư xử như ong chúa nữa)
    ‘Các người đều đang ở trong một cái tổ ong hết. Chúng ta đều là những chú ong bé nhỏ bận rộn, miệng đầy nọc, chăm chỉ làm mật từ sáng đến đêm.’


    -------

    [ Liên Kết Với Tác Giả Bài Viết - Cộng Đồng Tác Gỉa Chuyên Sâu AUTHORITY ]

    Tác giả: Back In Time - Lê Bá Ninh

    Admin tại Back in time. Email: [email protected]

    Link bài gốc: Sự Thăng Hoa Của Lời Thoại Trong "All About Eve"

    Tìm các bài khác của tác giả qua: Back In Time

    Follow Facebook Authority - Cộng Đồng Tác Giả Chuyên Sâu để đọc thêm các bài viết mang tính chất chuyên sâu thuộc nhiều lĩnh vực/ chủ đề khác nhau từ các tác giả là Blogger/ Author đang sinh sống và làm việc tại Việt Nam.

    ----------------------------

    Hợp Tác Cùng YBOX.VN Truyền Thông Miễn Phí - Trả Phí Theo Yêu Cầu tại http://bit.ly/YBOX-Partnership

    521 lượt xem

    Có thể bạn thích