Vũ Lê Ngọc Hà@Authority
6 năm trước
[AUTHORITY] Trú Ẩn Giữa Đại Dương
“Ở đây không có chiến tranh. Từ khi tôi sinh ra chưa bao giờ có chiến tranh cả. Mỗi lần xem TV thấy chiến tranh ở Syria, tôi đều thắc mắc loài người sao phải làm thế?”
Joe Jaya mô
tả về đất nước Fiji của ông, một quần đảo nằm ở Nam Thái Bình Dương, nơi có hơn
300 hòn đảo nhỏ tắm mình trong ánh sáng trong veo của mặt trời và màu nước xanh
rượi lạ lùng của phần này trên hành tinh. Joe chở tôi đến bãi biển “Cập bến đầu
tiên” (First Landing) nằm trên bãi biển Nalamu, với một đảo nhân tạo hình bàn
chân trái nổi tiếng – nơi hễ mỗi lần hỏi “người Fiji từ đâu tới?” – Họ đều kể
về tổ tiên giong buồm ra khơi và chọn nán lại ở nơi này.
Vậy người đầu
tiên đến đây là ai? Họ là người Java, người Ấn, hay người Polynesia và người
Melanesia với nước da sậm màu và nụ cười luôn bừng tỏa? – Quá nhiều câu hỏi cho
một hòn đảo xa mù khơi giữa biển, đang nhịp nhàng dấy lên điệu nhạc ca ngợi bất
cứ khoảnh khắc đáng yêu nào trong ngày.
“Em đã chuẩn
bị dậy sớm để đón bình minh chưa? Đừng quên đây là đất nước đầu tiên trên thế
giới đón bình minh,” – người nhân viên sân bay cao to khổng lồ nhìn tôi. Mái
tóc anh vàng nhạt, nhưng làn da lại sậm nắng – một nhận biết dễ thấy cho sắc
dân Melanesia phổ biến ở xứ sở này. Tờ báo Fiji Times trên kệ đọc trong sân bay
đi kèm với khẩu hiệu: “Tờ báo đầu tiên xuất bản trên thế giới mỗi ngày” – một
tự hào bé nhỏ được ghi dấu trong nhiều cảm thán mà dân Fiji dành cho người lạ.Bình minh ở
Suva bừng tỉnh, tôi đã mất ngủ cả đêm khi chiếc máy bay hạ cánh giữa đêm khuya.
Người lao công ở khách sạn chào: “Bula! Sao nhìn cô mệt mỏi vậy?”… “Hãy quay về
phòng ngủ tiếp đi cưng, cô đang ở Fiji, hãy sống theo giờ Fiji! Tại sao phải
vội vàng vậy?” – Bà cười hào sảng, tiếng cười bật thành thanh âm vang trong
phòng ăn. Tôi vừa lạc vào thế giới của ánh mặt trời đầu tiên, và giờ đây còn
biết thời gian ở đây (dường như) là định nghĩa khác.
Có vài lần
tôi được học về tương quan thời gian va đập vào mình. Ở giữa New York, không ai
sẽ thèm gặp bạn vào sáng thứ Hai nếu bạn không phải người quan trọng và đem lại
lợi ích gì đến trong cuộc gặp. Ai cũng bận. Từng phút là tiền. Người New York
muốn đúng giờ từng khắc và kết thúc ngay khi hết giờ quy định. Không làng nhàng
động thái thừa vô ý nghĩa. Ở đồng quê tại Myanmar, tôi hỏi giờ xe bus tới, “xe
bus tới khi nào thì tới”, cậu bạn nhà báo trả lời tôi. Và mọi người kiên nhẫn
đợi
Thời gian bị
kéo giãn ra, cũng không ai màng tới, vì tất cả họ đều đang vận hành trong cõi
thời gian bị giãn ra hệt như nhau. Và sáng hôm ấy, tôi định thần để hiểu mình
đang ở Fiji, sống trong giờ Fiji, vùng đất ở cõi Nam Đảo xa xôi cách biệt khỏi
lục địa lô xô thường trực. Mọi thứ bé xíu. Giới hạn giăng ra quanh bờ kè biển
khơi. Con người được định nghĩa khác ở nơi này. Chắc vì vậy mà thời gian bị
căng phồng ra thành động tác chậm như người đi bơi giữa đại dương. Mọi cử động
chậm lại vài giây vì sóng trào lên đánh ngược lại.
“Giờ Fiji” là
những chiều muộn, những thổ dân Melanesia vỗ phách trống hừng hực và bắt đầu
điệu múa lửa của người Samoa trong thị trấn. Xung quanh Fiji là những đảo quốc
như Samoa, Tonga, Papua New Guinea… Những điệu múa hoang dại từ thuở con người
sống trong những lều cây và hát khúc ca của núi rừng. Chàng trai chỉ mặc đồ da
với khố. Khối cầu lửa loang loáng vung lên cao, trào xuống, vỡ tung ra rồi lại
tụ vào bàn tay trong chớp nhoáng. Một nhóm thổ dân Samoa múa bằng tất cả say mê
ngay giữa không gian… siêu thị ngoài trời bên bờ biển. Sau đó là điệu múa của
những cô gái từ Tonga, có mũi tên, có biểu diễn động tác săn bắn. Cơ thể họ
căng ra trên động tác, dẻo dai, tự nhiên như loài hoang dại đầy quyền lực.
Người ở đảo quốc mê âm nhạc, mê nhảy múa, và mọi biểu diễn tự nhiên như chuyện
trò, để những đứa bé giữa đô thị đầy phát triển của thành phố giàu có này vẫn
nhịp chân theo, vẫn tròn mắt nhìn cầu lửa như gọi về ký ức của cha ông giữa
rừng và biển xanh thẫm.
Fiji hiện
đại. Công nghiệp mía đường tạo ra những đường ray bao quanh đảo để cánh đồng có
xe chở mía về nhà máy. Những người Ấn Độ đã theo tàu của thực dân Anh đến đây,
phơi mình trên cánh đồng vất vả, và rót vào hòn đảo hơi thở của nền văn hóa đầy
những vị thần và đức tin rực rỡ. Bằng cách nào đó, người Fiji sống bằng giờ
Fiji, với niềm tin của Fiji, nơi nhà thờ Tin Lành là chốn trú thân cho linh hồn
dân bản địa, ngay cạnh những đền thờ Hindu đâu đó trong thị trấn. Không có xung
đột sắc tộc. Không có những đối thoại kiểu “dân Ấn thì thế này”, hay “người da
trắng thế kia”… Trong đối thoại bị khích bác bày tỏ, Joe, theo đạo Tin Lành từ
thuở lọt lòng, nói: “Có gì khác nhau đâu. Chúng tôi đều là dân Fiji.” – Anh
không ngạc nhiên về nghi lễ thờ cúng rắc rối trong những chùa của người Hoa,
đền thờ Hindu… hay bất kỳ vị Thượng Đế nào không phải là Chúa lòng lành mà anh
tin tưởng.
“Ở đây không
có chiến tranh. Từ khi tôi sinh ra chưa bao giờ có chiến tranh cả. Mỗi lần xem
TV thấy chiến tranh ở Syria, tôi đều thắc mắc loài người sao phải làm thế?” –
Điều tự hào đó của Joe được tóm lại thành hành động khi cô Radin ngắt cho tôi
một đóa hoa và cài lên đầu. “Cưng à, ở đây hãy đi mua nước Fiji uống, chúng tôi
có mạch nước nguồn trong lành nhất thế giới. Nước Fiji có bán ở Mỹ đấy. Hãy đi
ra bờ biển để ngắm biển Fiji, để thấy Thái Bình Dương vĩ đại mức nào.” – Ngôi
làng Radin ở có một nhà cộng đồng đầu đường. Khi có người thân mất, cả làng đến
chia buồn. Ở đây không có nhiều người tự tử (họ không cô đơn chăng?) hay như
Radin diễn tả: “Trong tuyệt vọng, tôi sẽ tìm đến nhà nguyện, sẽ được mọi người
an ủi trong buổi trò chuyện chung.” – Nghi thức của bộ lạc rầm rì trong lời kể
chuyện, chia vui, an ủi khi buồn, dạy con trẻ lớn lên và chọn chiếc áo sơ mi
Bula làm trang phục nghiêm cẩn nhất trong mọi lễ nghi hiện đại, dạy con trẻ
điệu múa căng thẳng đầy kỹ thuật và rực rỡ ánh lửa khi cộng đồng mỉm cười
chuyện trò bên màn biểu diễn xôn xao.
Fiji là nơi
đón những nghệ sĩ Mỹ giàu có đến đây mua lại cả hòn đảo, xây bến du thuyền
riêng, làm biệt thự thỏa mãn vị thế làm “chúa đảo” trên những món tiền kếch xù
họ kiếm được giữa ngành công nghệ điện ảnh xa hoa. Fiji sẵn sàng bán. Nơi này
cũng nồng nhiệt phát triển. Nhưng để những công dân Fiji làm việc với thái độ
chuyên nghiệp với thế giới phương Tây, và đồng thời để họ thư thái trong chọn
lựa “sống trong giờ Fiji” và cài hoa lên mái tóc khi xuống xe hơi chờ người
nhân viên đổ xăng, hẳn đó là một tâm lý và thiết kế xã hội kỳ lạ.
Có thể Joe
mãi mãi không bao giờ hiểu vì sao con người lại mang máy bay và tàu chiến đi
đánh nhau, như bản tin thời sự Syria đẫm máu mỗi ngày anh xem. Cũng như tôi sẽ
mãi mãi đặt câu hỏi về hạnh phúc, về giờ Fiji, về màu xanh thẫm vĩ đại của Thái
Bình Dương, về những cái ôm nguyện cầu có thể cứu ta không đơn côi và tuyệt
vọng trong nhà nguyện ở làng…
Cần bao nhiêu
cô độc giữa biển khơi để tạo ra an yên như vậy?
[ Liên Kết Với Tác Giả Bài Viết - Cộng Đồng Tác Gỉa Chuyên Sâu AUTHORITY ]
Tác giả: Khải Đơn Khải Đơn là phóng viên và nhà văn tại Sài Gòn Chị là tác giả của một số sách viết cho giới trẻ như "Gập ghềnh tuổi 20", "Đường tháo nụ cười xuống", "Sài Gòn- Thị thành hoang dại",... Hiện chị viết văn và giảng dạy cho một số chương trình báo chí.
Link bài gốc: Trú Ẩn Giữa Đại Dương
Follow Facebook Authority - Cộng Đồng Tác Giả Chuyên Sâu để đọc thêm các bài viết mang tính chất chuyên sâu thuộc nhiều lĩnh vực/ chủ đề khác nhau từ các tác giả là Blogger/ Author đang sinh sống và làm việc tại Việt Nam.
----------------------------
Hợp Tác Cùng YBOX.VN Truyền Thông Miễn Phí - Trả Phí Theo Yêu Cầu tại http://bit.ly/YBOX-Partnership
60 lượt xem