"Thật dễ dàng để chấp nhận và yêu thương kẻ nào đó giống mình, nhưng để yêu thương ai đó khác mình mới thực sự khó khăn, và con đã giúp chúng ta làm được điều đó. Còn là chim hải âu, và còn phải sống cuộc đời của một con hải âu. Còn phải bay!"

"Chuyện con mèo dạy hải âu bay" là một tác phẩm của Luis Sepulveda, một tác phẩm ngắn ngủi trên trang sách mà lại mang chiều dài về tâm tưởng.Tôi biết đến câu chuyện này một cách đầy ngẫu nhiên. Trong một buổi chiều nhẹ, lang thang trong phố sách, như một nhân duyên tôi mua cuốn sách mà chẳng cần đọc thử. Và cho đến lúc giở những trang đầu tiên của cuốn sách này, tôi vẫn chẳng biết rằng nó sẽ dẫn tôi đến một thế giới đặc biệt đến thế, rung lên trong tôi những yêu thương nhiều đến thế.

"Chuyện con mèo dạy hải âu bay" là hành trình của chú mèo Zorba cùng những người bạn nuôi lớn và dạy một chú hải âu biết bay. Lấy bối cảnh ở hải cảng Hamburg nước Đức, câu chuyện bắt đầu khi cô chim hải âu Kengah bị dính váng dầu trên biển, xuống ban công nhà chú mèo mun mập ú Zorba. Trong những giây cuối cùng của đời mình, Kengah đã sinh một quả trứng, và Zorba đã hứa với chim hải âu mẹ rằng:

Và để rồi đó trở thành lý do cho những ngày sau đó, Zorba và cộng đồng

mèo ở hải cảng Hamburg bắt đầu những ngày tháng lo âu, hồi hộp và đầy yêu thương chăm sóc chim hải âu non, dạy chú tập bay vì theo như ngài mèo Đại tá: “Trên bến cảng này, vấn đề của một con mèo là vấn đề của tất cả cộng đồng mèo”. Truyện kết thúc khi chú chim hải âu nhỏ ngày nào, Lucky, cất cánh bay trên bầu trời trong màn mưa. Chuyện con mèo dạy hải âu bay là một câu chuyện ngắn, nhưng giá trị của nó không ngừng lại trên trang sách, mà nó rung mãi trong tim chúng ta, "một câu chuyện khiến tâm hồn nở hoa".

"Chuyện con mèo dạy hải âu bay" trước hết là câu chuyện của chữ "Tình" ...

Có quá nhiều thứ tình trong một câu chuyện, những thứ tình cảm trong nguyên, nhẹ nhàng, cao khiết đẹp đẽ.

Đó là tình mẫu tử của Kengah với con mình. Là cái giây phút ám ảnh khi cô hải âu mẹ Kengah tiên liệu rằng mình sẽ không thể qua khỏi, ý thức rằng cô đã vừa thực hiện chuyến bay cuối cùng của cuộc đời chim hải âu, những giây phút cuối cùng của cuộc đời, cô chọn tìm đường sống cho con, bấu víu và một con mèo hoàn toàn xa lạ. Ba di nguyện của cô hải âu là những điều mà một người mẹ trăn trở, mong muốn cho con mình có thể có được. Nó không chỉ dừng lại ở hai di nguyện đầu - mong cho con được sống, mà điều nhân văn hơn cả ở di nguyện thứ 3, con không chỉ được sống, mà phải sống với chính mình, sống với đúng một con hải âu trong con.

Đó còn là tình đồng đội, tình anh em của Zorba và những chú mèo nơi cảng Hamburg. Sẽ thật khó để ta thấy một cộng đồng nào gắn kết với nhau như thế. “Trên bến cảng này, vấn đề của một con mèo là vấn đề của tất cả cộng đồng mèo”. Một cộng đồng yêu thương, đoàn kết, một người vì mọi người, mọi người vì một người.

Và cả tình cảm gia đình mà 5 con mèo đất cảng đã dành cho Lucky. Lucky - tên của chú chim hải âu nhỏ ngày nào. Liệu là Lucky may mắn khi gặp những người "má" xịn, hãy là những chú mèo đất cảng may mắn vì nhờ có Lucky, chúng biết thế nào là yêu thương? Cái đẹp của gia đình kỳ lạ này, đó là tình cảm gia đình, thương yêu vượt mọi giới hạn. Chúng thương yêu, bao dung những kẻ khác loài, những không cùng đồng loại, thậm chí còn là tình yêu thương giữa "thú săn" và "con mồi". Và hơn cả, tình yêu thương trao đi không điều kiện, không áp đặt cũng không đồng hóa, lũ mèo (dẫu muốn bảo vệ Lucky bên mình) nhưng rồi vẫn dẫn dắt Lucky trở về với bản ngã của chính nó.

... Sau đó, nó còn là câu chuyện của chất "Người" ...

Sức mạnh của một lời hứa là gì? Tôi có lẽ cũng không cắt nghĩa nổi. Zorba có lẽ cũng vậy. Nhưng nó biết, một lời hứa này quan trọng biết nhường nào, và bởi vậy nó đã thật cố gắng, cố gắng để thực hiện của những việc tưởng chừng thật hoang đường, vì một lới hứa với Kengah. Con mèo mun mập ú ấy, nó biết chịu trách nhiệm với lời hứa của bản thân.

Tuy nhiên, có người nói Zorba nuôi nấng Lucky là bởi trách nhiệm với lời hứa, bởi chữ tín. Tôi cho vậy là phải, nhưng chưa đủ. Có thể xuất phát điểm là trách nhiệm, nhưng vào khoảnh khắc Lucky trào đời, những mong đợi, yêu thương dường như đã vô hình đan xen vào trong cả hai chữ trách nhiệm ấy.

Trong câu chuyện của Luis Sepulveda, ta thấy đâu đó những chất người ẩn hiện trong những con thú nhỏ. Đó là lòng tốt bụng của con mèo Zorba trước tình cảnh của Kengah, là tình yêu thương và trách nhiệm của nó với Lucky, là hình ảnh người "má" sẵn sàng tìm đến ổ lũ chuột để "đàm phán" - vì đứa con gái nhỏ, là đám ma mà lũ mèo làm cho cô hải âu xấu số.....

Câu chuyện là quá trình trưởng thành của Lucky, nhưng có lẽ cũng là quá trình trưởng thành của bầy mèo, để đi từ không liên quan, đến trách nhiệm và rồi là yêu thương bao bọc một kẻ khác mình.

... Nhưng hơn cả, đây là một câu chuyện của những giấc mơ" ....

Lời nói của chàng thi sĩ phía cuối câu chuyện đã để lại cho tôi nhiều cảm xúc đặc biệt, để tôi thật sự có thể khẳng định rằng: Đây không phải là một thứ truyện thiếu nhi mua vui hời hợt, trái lại, nó đầy chất nhân văn.

Chỉ những kẻ thực sự dám thì mới có thể bay

Vào khoảnh khắc chú chim nhỏ cất cánh bay, tôi hiểu ra một điều rằng: hóa ra thế giới luôn có lý lẽ riêng của nó, một thứ lý lẽ mà ta chẳng thể tìm thấy trong bất cứ cuốn từ điển bách khoa nào. Bạn muốn bay, vậy bạn có đủ cố gắng và có dám bay không? Lucky, từ một chú chim - được nuôi bởi bầy mèo, Lucky cất cánh bay. Một điều mà ta tưởng chừng hoang đường. Nhưng vậy mà lại thật sự trở thành hải âu rồi.

Mỗi người chúng ta sinh ra đều mang một bản thể và màu sắc nhất định. Đôi lúc ta thấy mình lạc lõng giữa mọi người, ta vội vàng sợ hãi, ta vội muốn trút bỏ lớp lông của chính mình để khoác lên mình vẻ ngoài giống mọi người. Để rồi sau đó ta sẽ sa vào biết bao bi thương.

Mỗi chúng ta đều từng một lần sợ hãi như thế. Nhưng rồi ta vẫn là chính ta, và ta chỉ thực sự sống khi ta là chính mình. Giống như Lucky không thể trở thành mèo, Zorba cũng chẳng thể thành hải âu. Giữa con đường tưởng chừng không có lối đi, đơn độc, thực ra vẫn luôn có bóng dáng những người yêu thương ta, sẽ ủng hộ ta tìm về với chính mình. Như lời gan ruột mà Zorba dành cho con mình:

"Con là chim hải âu, và con phải sống cuộc đời của một con hải âu."

Và Lucky sau cùng đã trở về với đúng là chính nó, một cô hải âu cao quý của miền biển.

Đối với tôi, hình ảnh Lucky cất cánh bay như một lời cổ vũ, như một lời khích lệ, đứng lên đi, cố gắng hơn đi, đi tìm bản ngã của mình, đi tìm chính mình, để rồi cất cánh, bay cao, bay xa.

... Đến đây, tôi muốn quay về câu hỏi mình đã đặt ra ở đầu bài: Tại sao chúng ta lại yêu thương? 

Có lẽ, để đi đến một câu trả lời xác đáng 100% thì thật khó. Nhưng qua câu chuyện này, Luis Sepulveda dường như đã giúp tôi - các bạn - chúng ta trả lời được một phần nào đó của câu hỏi rộng lớn này.

Bởi chỉ khi ta yêu thương, ta mới có đủ động lực, mong ước để trưởng thành. Yêu thương chính là thứ thuốc đặc biệt rưới rắc vào tâm hồn chúng ta những điều tươi đẹp trong nguyên. Khi ta yêu thương, là khi ta cho đi, là khi ta nhận phần mía ngọn để nhường cho ai đấy phần ngọt hơn. Khi ta biết yêu thương một ai đó, là lúc ta dần trưởng thành. Như cái cách mà bầy mèo đã trưởng thành bằng tình yêu dành cho Lucky vậy.

Và cũng bởi, chỉ có tình yêu mới kết nối ta đến với nhau. Giữa cuộc sống luôn xoay vần vạn biến, mọi giá trị đều thay đổi, thứ bất biến duy nhất là yêu thương. Yêu thương kéo những con người không cùng thế giới như Zorba, Đại tá, Einstein và Lucky đến với nhau, tạo thành một gia đình "kỳ quái" đầy yêu thương.

Hơn cả, ta yêu thương bởi sống chính là yêu thương ...

Sau cùng, tôi tin rằng mỗi người với câu chuyện nhỏ này, sẽ có những cảm nhận khác nhau, nhưng tôi tin rằng nó sẽ để lại trong tim mỗi chúng ta những hạt mầm tươi đẹp, để từ đó đâm chồi nảy lộc trong tâm hồn con người.

Bằng ngòi bút nhân văn, nhân đạo cùng lối viết ngộ nghĩnh, hài hước, Luis Sepulveda đã chắp bút lên một câu truyện vượt qua khuôn khổ của những tác phẩm thiếu nhi thông thường, nó trở thành một tác phẩm ẩn chứa giá trị nhân văn cao cả. Nó dạy ta biết yêu thương, biết sống và biết chấp nhận yêu thương cả những ai đó khác mình.

Văn chương chân chính có lẽ không phải văn chương, đó là tình người, là cuộc đời được dệt lên trang sách.

Tác giả: Lê Hằng - Bookademy

----------------

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: https://www.facebook.com/bookademy.vn

Tham gia Bookademy Team để có cơ hội đọc và nhận những cuốn sách thú vị, đăng ký CTV tại link: https://goo.gl/forms/7pGl3eYeudJ3jXIE3