Bạn có phải là người lái xe giỏi hơn hầu hết mọi người? Hay là một người bạn tốt hơn? Và điều gì xảy ra khi chúng tôi nói với bạn rằng đa số mọi người đều có suy nghĩ tương tự về bản thân họ? Nó vô nghĩa về mặt toán học - bởi định nghĩa, một nửa của toàn bộ dân số buộc phải ở mức thấp hơn trung bình – nhưng điều đó đúng. Ý tưởng rằng hầu hết mọi người đánh giá bản thân một cách tích cực hơn khi họ đánh giá người khác là một nền tảng trong nghiên cứu tâm lý học. Điều đó được biết đến như hiệu ứng tốt hơn trung bình (better than average effect).

Bất kỳ điều gì bạn có thể làm, tôi có thể làm tốt hơn.

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy bằng chứng rằng hiệu ứng tốt hơn trung bình là có thực, nhưng vẫn còn tồn tại một vài nghi vấn. Ví dụ, có phải nó xảy ra bởi mọi người cảm thấy cần thiết phải nhìn nhận bản thân họ tốt hơn những người khác, hoặc có gì đó là bản năng trong cách mà chúng ta đánh giá mình khiến chúng ta tự cho mình giỏi trên mức trung bình? Dù sao đi nữa, phải chăng điều đó không đúng?

Một vài người trong chúng ra sẽ tốt hơn đa số mọi người ở một số thứ, và hầu hết chúng ta sẽ không quá sai lầm trong việc tự đánh giá bản thân để được thuận lợi. Theo The Economist cho rằng, tin tưởng rằng mình có thể làm tốt hơn một chút so với mức trung bình của đội nhóm có thể tạo động lực cho bạn để cải thiện thời gian của mình. Tin tưởng rằng mình có thể nhanh gấp đôi tốc độ trung bình đơn giản là tự chuốc lấy thất bại. Thực tế chỉ có thể bị xuyên tạc quá mức trước khi nó lộ tẩy.

Nhưng thực tế có thể bị xuyên tạc một chút. Ví dụ nổi bật cho hiệu ứng tốt hơn mức trung bình trong thực tế là một nghiên cứu năm 2013 được công bố trên tạp chí British Journal of Social Psychology, rất nổi bật bởi những nhà nghiên cứu nghiên cứu tập trung những người dưới mức trung bình một cách khách quan dựa trên một loạt các đặc điểm tính cách: những tù nhân bị kết tội. Họ nhận thấy rằng, khi so sánh bản thân với các tù nhân khác, những tù nhân đã đánh giá mình đạo đức hơn, đáng tin cậy, trung thực, có căn cứ, từ bi, phóng khoáng, tuân thủ pháp luật, kiểm soát bản thân, và tốt bụng. Có thể điều đó không đáng ngạc nhiên - họ đang bỏ phiếu cho bản thân chống lại những đồng nghiệp của họ, sau tất cả - nhưng điều này nghĩa là: họ cũng đánh giá bản thân họ tốt hơn mức trung bình những người không phải tù nhân về mọi mặt nhưng có một đặc điểm. Đặc điểm đó là tuân thủ luật pháp, thứ mà họ đánh giá là tương đương mức trung bình ở nhóm người không phải tù nhân.

Sức mạnh của coi thường điểm yếu.

Điều này cho thấy rằng chúng ta có thể có một nhận thức hết sức sai lệch về những điểm mạnh của chúng ta. Nó có thể tốt khi bạn đang cố gắng để vượt qua một trở ngại - nếu không có nó, bạn có thể không bao giờ phù hợp cho công việc đó, là thứ vượt quá tầm của bạn hoặc để cho bạn đăng ký cho cuộc chạy đua đường trường mà bạn không thực sự sẵn sàng – nhưng nó có thể làm bạn đáng giá thấp những vấn đề của mình, và không thể sửa sai khi cần.

Đó là một lời cảnh báo, nhưng dù sao. Hiệu ứng tốt hơn trung bình giống như là văn hoá. Một nghiên cứu của người Canada phát hiện ra khi bạn kiểm soát các yếu tố khác, mọi người thuộc nền văn hoá đông Á không có xu hướng đánh giá bản thân tốt hơn mọi người. Điều này có thể do cách mà xã hội phương Tây hầu như đánh giá cao giá trị cá nhân, trong khi phương Đông hầu như đề cao giá trị cộng đồng tập thể.

Nguồn: http://bit.ly/2KQb7r4
Người dịch: MinminIV
Editor : Yến Nhi

Theo facebook.com/whypsy/