Biến đổi gen đồng nghĩa với việc sẽ có vô số màu sắc và họa tiết khác nhau trên bộ lông của mèo. Từ mèo mướp, mèo Xiêm rồi mèo tam thể. Cùng tìm hiểu sâu hơn nào!

Mèo thường được gọi dựa theo màu sắc, hoa văn, độ dài lông và giống của chúng. Ví dụ, chúng tôi sẽ gọi chú mèo Garfield- nhân vật hư cấu- là một chú mèo lông ngắn Ba Tư màu vằn cam. Đó là cách gọi để giúp chúng ta dễ dàng nhận biết mèo hơn của giới yêu mèo và cả những nhà nhân giống mèo.

Có một sự thật khó tin là màu sắc của mèo về cơ bản chỉ bao gồm đen, đỏ, trắng hoặc một số kết hợp của những màu này. Trong khi đó, loài chim có đến 15 màu sắc rõ rệt như hồng, xanh lá, xanh dương, cam, tím,…

Bà Joan Miller, chủ tịch Hiệp hội The Cat Fanciers’ Association và đồng thời là một chuyên gia có tiếng về mèo, cho biết: “Các loài chim có được màu sắc rực rỡ là do cấu trúc hóa học của lông và các chất điều chỉnh axit amin, khác với cấu trúc của lông mèo- sắc tố dựa trên các loại melanin.”

Màu lông của mèo - mèo có thể có những màu lông nào?

Về cơ bản, khi nói đến màu sắc của mèo, bà Miller cho biết mèo thường có màu đen và vàng (cam). Hai màu này có thể thay đổi dựa trên gen sắc tố màu chúng mang.

Bà nói: “Chúng ta có thể thấy hàng trăm màu sắc và hoa văn trên bộ lông mèo nhà. Đó là do các yếu tố biến đổi gen và chuỗi gen, làm thay đổi hai màu cơ bản này. ” Ví dụ như gen loãng làm thay đổi màu sắc của mèo từ màu đen sang xám và màu cam sang kem.

Bà giải thích rằng biến đổi gen hay chuỗi gen đòi hỏi nhiều yếu tố đồng hợp để có thể biểu hiện ra bên ngoài, sau đó xác định xem tông màu lông sẽ là màu xanh xám sẫm hay màu xanh nhạt. Những chuỗi gen di truyền này được kiểm soát thông qua việc nhân giống chọn lọc ở các giống có dòng dõi. Nếu bạn đã nghiên cứu về mèo trong một thời gian dài, bạn có thể biết rằng mèo tam thể và mèo mai rùa (đồi mồi) - những con có cả hai màu lông đen và vàng (cam)- là giống cái. Đó là do gen màu cam được mang trên nhiễm sắc thể X liên kết giới tính. Bởi vì con đực mang nhiễm sắc thể XY chỉ có một nhiễm sắc thể X nên chúng chỉ có thể có màu đen hoặc đỏ (hoặc các biến thể của mỗi loại do các yếu tố đột biến).

Ngược lại, con cái là XX nên chúng có thể có cả màu đen và vàng. Bà Miller cho biết: “Đây là cách chúng tôi thu được những con cái có màu lông đồi mồi - màu lông đen với những đốm vàng (cam). Nếu yếu tố pha loãng được di truyền, mèo cái sẽ có màu xám xanh kết hơp với màu vàng kem. Nếu một con mèo cũng thừa hưởng yếu tố đốm trắng “piebald”, thì con cái này có thể là một con mèo mai rùa có mảng màu trắng, hoặc mèo tam thể với các vùng màu đen và vàng cam lớn trên lớp lông trắng. ”

Mẫu màu tabby (Mèo Tabby, mèo hổ hay mèo mướp)



Khi nói đến màu sắc và kiểu lông của mèo, có một sự thật đáng ngạc nhiên đó là tất cả loài mèo đều có mẫu màu tabby. Bà Miller giải thích: “Việc chúng có biểu hiện kiểu lông mèo của mình hay không phụ thuộc vào việc con mèo được thừa hưởng gen agouti trội hay lặn ( dải agouti- dải màu sáng tối xen kẽ). Tuy nhiên, ngay cả những con mèo có gen lặn cũng sẽ có kiểu hình mướp vì nhiễm sắc thể liên kết giới tính không bị ảnh hưởng bởi gen không phải agouti. Những chú mèo con mang gen lặn đôi khi sẽ hiển thị họa tiết lông màu tabby ẩn khi còn nhỏ trước khi lớp lông mèo con của chúng rụng đi và bộ lông trưởng thành mọc vào. Ngoài ra, khi một chú mèo trưởng thành mang gen lặn nằm dưới ánh sáng mặt trời, họa tiết sọc bên dưới của chúng thường có thể bị mờ đi khó nhìn thấy. ” Tất cả các chú mèo tabby đều có đường kẻ chì mảnh trên mặt. Những họa tiết sắc nét quanh mắt và một hình chữ “M” trên trán. Màu Tabby được coi là “kiểu hoang dã” (màu nguyên thủy) của mèo nhà thuần hóa. Có 4 mẫu tabby khác nhau:

Classic tabby (mướp cổ điển): có các hoa văn đậm, xoáy hai bên như vân đá cẩm thạch (hoặc hình vỏ sò). Ở vương quốc Anh, màu này còn được gọi là “blotched tabby”.

Ticked tabby (mướp muối tiêu): (đôi khi được gọi là “abyssinian tabby” hoặc “agouti tabby” không có sọc hoặc đốm trên cơ thể của nó. Tuy nhiên, giống như các mẫu tabby khác, nó có các vết đốm trên mặt và sợi lông “agouti” trên cơ thể. Đây là màu của mèo Abyssinian, nhưng nó cũng xuất hiện ở mèo lai và các loài mèo khác như brittish shorthair, long hair…

Mackerel tabby (mướp xương cá): có các sọc hẹp chạy song song dọc hai bên thân mèo. Trông giống như vân của loài hổ.

Spotted tabby (mướp đốm): có các đốm khắp gương mặt. Có thể là đốm lớn hoặc nhỏ. Đôi khi các đốm này trông giống như các sọc mackerel đứt đoạn.

Ngoài ra còn có mèo “patched tabby”. Bà Miller cho biết đây là những con mèo cái có bất kỳ mẫu hoa văn nào trong số bốn kiểu mèo tabby kể trên nhưng xuất hiện thêm các mảng màu vàng (cam) do gen màu cam liên kết giới tính di truyền của chúng.

Mẫu màu “Pointed” (Mèo Xiêm, Hyma, Himalayan)

Nếu chú mèo nhà bạn có những “điểm-pointed” tối (vùng mặt, chân và đuôi) chuyển dần sang màu nhạt hơn nhiều trên cơ thể đó là “pointed”. Đây là hoa văn của mèo Xiêm, nhưng họa tiết này cũng có ở các giống mèo khác cũng như mèo lai. Vì vậy, một bé mèo có hoa văn này không đồng nghĩa với việc nó phải là mèo Xiêm (Siam). Kiểu họa tiết này xuất hiện ở những chú mèo mang gen “pointed-restricted (giới hạn điểm)” và có thể xuất hiện ở cả con đực và con cái.

Miller giải thích: “Gen này nhạy cảm với nhiệt độ, khiến màu sắc bị hạn chế ở các vùng lạnh hơn của cơ thể như mặt, tai, chân, đuôi và tinh hoàn. Nó là một phần của hiện tượng bạch tạng và thay đổi tông màu để màu đen chuyển thành màu nâu sẫm trên nền cơ thể màu nâu vàng nhạt. Sự đột biến gen, màu sô cô la và phiên bản loãng của nó là màu hoa cà cũng đã được nhìn thấy ở những con mèo Xiêm đầu tiên. " Mèo Bắc Kỳ (Tonkin Tonkinese)- giống mèo nhà ở Canada, là sự pha trộn giữa mèo Xiêm và Miến Điện (Myanmar), có một điểm tương phản tinh tế hơn được gọi là màu lông chồn.

Mèo Xiêm được đặt tên theo vương quốc Xiêm cổ đại, nơi khởi nguồn của chúng. Miller nói: “Những con mèo này đã gây ấn tượng mạnh khi lần đầu tiên được nhập khẩu vào Anh vào giữa những năm 1800. Khi những con Xiêm lần đầu tiên đến Mỹ vào đầu những năm 1900, chúng nhanh chóng trở nên phổ biến như vật nuôi, dẫn đến sự lan rộng của kiểu gen này trên khắp đất nước. Kiểu gen này vẫn còn tồn tại trong kiểu gen của nhiều con mèo được lai tạo ngẫu nhiên vì cả con đực giống và con cái giống đều mang gen này.”

Mẫu màu Shading (Bóng mờ)

Mẫu màu “Shading” đặc trưng bởi màu ở ngọn lông với một lớp lông tơ màu trắng tinh khiết. Ba loại mèo bóng bao gồm: mèo chinchilla, mèo bóng mờ và mèo khói, mỗi loại được phân biệt theo mức độ bóng râm trên các sợi lông riêng lẻ.

Ở chinchillas, chỉ có 1 chút phần ngọn của lông có màu. Với kiểu bóng mờ, một phần tư ngọn lông thể hiện màu sắc. Trong kiểu khói, một nửa phần lông ngọn sẽ hiển thị màu sắc. Khi mèo khói nằm yên, bạn có thể nghĩ đó là màu lông cố định của mèo, nhưng khi mèo di chuyển hoặc bạn cưng nựng, bạn có thể nhìn thấy lớp lông tơ màu trắng ở bên trong.

Mẫu màu “Bicolors- 2 màu” và mẫu “Tricolors-3 màu” (Mèo nhị thể và mèo tam thể)

Mọi người thường thích những chú mèo nhị thể với chỉ 2 màu là màu trắng và bất kỳ màu nào khác. Con mèo có thể có một chút đốm, thậm chí chỉ có một mảng trắng, hoặc có thể chủ yếu là màu trắng với một chút màu khác. Khu vực màu ở mèo hai màu cũng có thể có bất kỳ mẫu họa tiết sọc nào.

Miller nói: “Các mẫu hai màu và ba màu được tạo ra bởi gen đốm trắng “piebald” chi phối không hoàn toàn. Chuỗi gen giúp xác định lượng màu trắng trong lông của mèo. Chẳng hạn như những con mèo nhị thể đen chỉ có một lượng nhỏ màu trắng quanh cổ hay là bàn chân trắng và một phần khuôn mặt màu trắng như những con mèo "tuxedo". Đặc biệt là một con mèo nhị thể gần như hoàn toàn trắng, chỉ có màu ở đuôi và có thể là một hoặc hai đốm trên đầu hoặc thân. Đây được gọi là hoa văn ‘Van’ ám chỉ những con mèo được tìm thấy ở khu vực Hồ Van của Thổ Nhĩ Kỳ từ nhiều thế kỷ trước.”

Mèo tam thể (Calico) là những con cái lông trắng với những mảng lớn màu đen và vàng cam hoặc màu xám xanh và kem ở thể pha loãng. Chúng có thể có một chút trắng, nhiều trắng hoặc bất màu gì ở giữa.

Mẫu màu “mai rùa” được coi là đặc trưng của loài mèo tam thể trong giới yêu mèo. Giống như calicos, những con mèo này là giống cái, ngoại trừ về cơ bản chúng có màu đen với những mảng màu vàng cam ngẫu nhiên. Màu đen và vàng cam ở thể pha loãng cũng có thể là màu xám xanh và vàng kem. Các mảng màu trên lông mèo cũng có thể có hoa văn sọc.

Màu sắc và tính cách của mèo

Ông Davis đến từ trường đại học California đã khảo sát 1.200 người nuôi mèo vào năm 2015 và công bố kết quả trên tạp chí The Journal of Applied Animal Welfare Science. Những người tham gia được yêu cầu chọn loại màu thể hiện tốt nhất con mèo của họ và trả lời các câu hỏi về màu sắc và hành vi của mèo. Các kết quả dường như chỉ ra rằng mèo tam thể (calicos) và mèo mai rùa (torties) là hung hãn và không thể đoán trước được.

Trong một cuộc khảo sát khác, các nhà nghiên cứu từ Đại học California, Berkeley và Đại học bang California, East Bay, đã yêu cầu 189 người nuôi mèo gán các thuật ngữ - năng động, không dễ gần, mạnh dạn, điềm tĩnh, thân thiện, hung hãn, nhút nhát, bướng bỉnh, khoan dung và có thể huấn luyện - đến năm màu mèo khác nhau – vàng cam, tam thể, trắng, đen và nhị thể. Kết quả cho thấy những người được hỏi có nhiều khả năng cho rằng mèo vàng cam thân thiện, mèo tam thể thì hung hãn, mèo trắng thì không dễ gần.

Hãy nhớ rằng đây là những cuộc khảo sát về nhận thức của con người, không phải là những nghiên cứu khoa học nhằm kiểm soát những yếu tố có thể ảnh hưởng đến tính cách khác như giới tính và độ dài lông. Mèo tam thể (Calicos) và mèo mai rùa (torties) là giống cái, có thể đóng một vai trò quan trọng trong tính cách hơn là màu lông. Mèo lông dài thường được cho là ngoan ngoãn, trong khi mèo lông ngắn được cho là hoạt bát.

Tuy nhiên cũng có người chia sẻ “Tôi có hai con mèo lông dài màu vàng cam trong cùng một lứa. Một số bạn bè của tôi khi nhìn không thể phân biệt được chúng. Nhưng nếu xét về tính cách thì cả hai không thể đối lập hơn. Một con chào đón tất cả những ai đến nhà của chúng tôi, con còn lại thì chỉ quấn quýt tôi và chồng tôi.”

Vì vậy, cần nhiều nghiên cứu hơn nữa trước khi chúng ta có thể kết luận rằng màu sắc của mèo ảnh hưởng đến tính cách.

Màu mắt mèo

Một điểm thú vị khác cần xem xét khi nói đến màu mèo đó là màu mắt mèo. Tất cả mèo con đều được sinh ra với đôi mắt xanh. Bà Miller cho biết: “Ở khoảng 6 đến 8 tuần tuổi, màu mắt thật của chúng bắt đầu trở nên rõ ràng hơn nhưng không thể đạt đỉnh cho đến khi nó trưởng thành." Quá trình trưởng thành hoàn toàn có thể mất từ ​​một đến hai năm, tùy thuộc vào giống mèo. Bà Miller nói: “Chỉ có ba màu mắt cơ bản. Tuy nhiên, màu mắt của mèo nhà rất nổi bật và đa dạng. Điều thú vị là màu mắt đồng rực rỡ của mèo Ba Tư, đôi mắt vàng đậm của mèo Abyssinian hoặc mèo Bombay và mắt xanh lục của mèo Nga mắt xanh đều có nguồn gốc từ cùng một gen. Thông qua nhiều năm nhân giống chọn lọc, phổ màu mắt đặc biệt này đã được hoàn thiện ở các giống. Những con mèo được lai tạo ngẫu nhiên thường có màu mắt vàng lục hoặc xanh lục nhạt; tuy nhiên, một bầy mèo thả rông do lai tạo theo dòng tự nhiên thường sẽ phát triển màu mắt vàng hoặc vàng chanh.”

Một số màu mắt mèo có liên quan đến màu lông hoặc họa tiết của chúng. Ví dụ, mèo trắng có thể có mắt xanh, vàng, vàng kim hoặc màu lạ. Bà Miller nói: “Bất kỳ con mèo nào thừa hưởng yếu tố đốm tròn đều có thể có màu mắt kỳ lạ - một mắt xanh và một mắt vàng, vàng hoặc xanh lục. Những con mèo có mẫu màu “pointed”, giống như mèo Xiêm, có đôi mắt xanh do một gen có liên quan đến bệnh bạch tạng. Mèo Tonkinese thường có đôi mắt màu xanh nước biển. Bà Miller nói: “Tonkinese có màu lông Miến Điện đậm hơn (màu sable, xanh lam, sâm panh hoặc bạch kim) sẽ có màu mắt vàng hoặc xanh lục.”

-------------------------------------

Người đăng: SUSAN LOGAN MCCRACKEN

Nguồn: https://www.catster.com/cats-101/different-cat-colors

Người dịch: Hường Nguyễn