Nguyễn Thị Thùy Dung@Gia Vị
tháng trước
[Tâm Lý] 10 Điều Nên Tránh Khi An Ủi Ai Đó
NHỮNG ĐIỂM CHÍNH
Việc thể hiện sự đồng cảm và an ủi không phải là những điều mang tính công thức. Không có một cách tiếp cận chung nào phù hợp với tất cả mọi người.
Tránh những câu nói vỗ về như “Hãy mạnh mẽ lên”, “Mọi chuyện rồi sẽ ổn thôi” hay “Mọi thứ xảy ra đều có lý do của nó.”
Đừng cho rằng bạn biết chính xác người khác muốn gì, cần gì hoặc chính xác thì điều gì sẽ xảy ra.
Không sao nếu bạn không biết phải nói gì. Đơn giản chỉ cần nói: “Mình luôn ở đây vì bạn. Hãy cho mình biết nếu có gì mình có thể giúp được nhé.”
KEY POINTS
Expressing empathy and offering comfort are not formulaic things. There's no one-size-fits-all for everyone.
Avoid pat phrases like "be strong", "everything will work out", or "everything happens for a reason."
Do not suggest that you know exactly what the other person wants or needs or what exactly will happen.
It is OK to not know what to say. You can simply say, "I am here for you. Please let me know how I can help."
Giả sử một người bạn quen biết đang trải qua giai đoạn khó khăn và bạn muốn an ủi họ. Chuyện quá đơn giản, phải không? Chỉ cần chuẩn bị sẵn cho mình một loạt câu nói an ủi như “Thời gian sẽ chữa lành tất cả” hay “Nó ra sao thì nó sẽ là như vậy” và sẵn sàng nói: “Được rồi, được rồi…” cùng với rất nhiều động tác vuốt ve. Ừm… không hẳn vậy. Việc thể hiện sự đồng cảm và an ủi không phải là những điều mang tính công thức. Và việc lặp lại những câu nói rập khuôn có thể gây ra tác dụng ngược lại: khiến người đó cảm thấy không được lắng nghe và thậm chí là không thoải mái. Dưới đây là 10 câu nói được sử dụng phổ biến mà bạn có thể muốn tránh:
Let's say someone you know is going through a tough time and you want to offer comfort. Piece of cake, right? Just arm yourself with a bunch of pat sayings like "Time heals all" and "It is what it is" and be ready to say, "There, there," along with stroking motions a lot. Umm, not exactly. Expressing empathy and offering comfort are not formulaic things. And using some standard lines could do the opposite: make the person feel unheard and maybe even uncomfortable. Here are 10 commonly used sayings that you may want to avoid:
1. Hãy mạnh mẽ lên - Be strong
Thật sao? Vậy mục tiêu ở đây là không được yếu đuối à? Ai mà lại nghĩ thế chứ? Câu nói này không chỉ không mang lại sự giúp đỡ thiết thực nào, mà có thể còn giống như một kiểu mệnh lệnh “Hãy đàn ông lên” hoặc “Hãy nữ tính lên”. Điều này có thể càng đặc biệt khó chịu nếu bạn không trực tiếp trải qua khó khăn cùng người đó. Thay vào đó, hãy thử đưa ra sự hỗ trợ của bạn, tốt nhất là bằng những hành động cụ thể.
Really? So the goal is not to be weak? Who would have thunk it? Not only does this statement fail to offer any practical help, but it can also come across as a "man up" or "woman up" type of order. This can seem especially obnoxious if you aren't going through the challenges together. Instead, try offering your support, preferably concrete support.
2. Mọi chuyện rồi sẽ ổn thôi - Everything will work out
Quả cầu tiên tri của ai đã nói như vậy hả? Dù giữ thái độ lạc quan là tốt, nhưng điều đó không có nghĩa là đưa ra những hy vọng hoặc sự đảm bảo vô căn cứ. Ví dụ, nếu ai đó sắp phẫu thuật, chỉ bác sĩ – người hiểu rõ tình trạng bệnh nhân – mới có thể đưa ra tiên lượng chính xác. Một lựa chọn tốt hơn đó là dựa trên thực tế để xác định cơ hội, và ngay cả khi tỷ lệ có vẻ không cao, bạn vẫn có thể giúp người đó giữ vững hy vọng.
And whose crystal ball said that? While it's good to stay optimistic, that doesn't mean providing false hope or assurances. For example, if someone is having surgery, the only person in a position to give him or her the correct odds would be surgeons who know that person's case. A better option is to rely on facts to determine the chances and even if the odds don't look great, help the person to be hopeful.
3. Mọi việc xảy ra đều có lý do của nó - Everything happens for a reason
Vậy hãy thử nói điều này với một người sinh ra trong cảnh nghèo khó và phải chật vật lo từng bữa ăn, trong khi có những người khác sinh ra trong gia đình tỷ phú lại đang vui chơi trên du thuyền. Nó giống như bạn đang nói với ai đó rằng: “Bạn đáng phải chịu như vậy.” Sự thật là nhiều khi những điều tồi tệ xảy ra với người tốt, còn những điều tốt đẹp lại đến với những người không xứng đáng mà dường như chẳng vì lý do gì cả. Cuộc sống có thể rất bất công. Tốt hơn là hãy nói với người đó rằng: bạn sẽ chẳng bao giờ biết được khi nào thì những điều có vẻ tồi tệ lại có thể trở thành một điều may mắn trong tương lai.
Yeah, try telling this to someone with the misfortune of being born into poverty and struggling to buy things to eat while others born into billionaire families are cavorting on yachts. It's akin to telling someone, "You deserve this." Many times bad stuff happens to good people and good stuff to undeserving people for seemingly no reason. Life can be very unfair. It's better to tell the person that you never know when something seemingly bad can turn out to be a blessing in the long run.

Nguồn: Pinterest
Cảm ơn Bobby McFerrin. Bất kỳ câu nói nào thuộc kiểu “Hãy cười lên đi” hay “Hãy luôn nhìn vào mặt tích cực của vấn đề” về cơ bản có thể khiến người nghe cảm thấy cảm xúc của họ bị xem nhẹ. Thay vì bảo ai đó phải vui vẻ, tại sao không làm điều gì đó cụ thể để giúp họ cảm thấy vui hơn?
Thank you, Bobby McFerrin. Anything in the vein of "put a smile on your face" or "always look on the bright side" can basically invalidate what the person is feeling. Rather than telling someone to be happy, how about actually doing concrete things for that person to make him or her happy?
5. Tôi biết chính xác những gì bạn đang trải qua - I know exactly what you are going through
Không, bạn không biết. Bạn có thể phần nào hiểu được, hoặc có thể chỉ là một ý niệm mơ hồ, nhưng trừ khi bạn thực hiện một trong những hình thức hoán đổi thân xác như trong phim Freaky Friday hay The Change-Up, nếu không thì bạn không thể biết chính xác được. Mỗi người có một hành trình riêng trong cuộc sống, vì vậy ngay cả khi tình huống có vẻ giống nhau, cách mỗi người trải qua nó có thể rất khác biệt. Thay vào đó, hãy cân nhắc để chia sẻ quan điểm của mình nếu bạn từng gặp chuyện gì đó tương tự, nhưng nhớ nhấn mạnh rằng nó không nhất thiết phải giống nhau và bạn có thể hoặc không thể hiểu hay đánh giá đầy đủ những gì người đó đang trải qua.
No, you don't. You may have some idea, perhaps just an inkling, but, unless you somehow did one of those body switcheroo things that occurred in Freaky Friday and The Change Up, you do not know exactly. Everyone has their unique path in life, so even a seemingly very similar situation can hit a different way. Instead, consider offering your perspectives if you've gone through something similar, but emphasize that it may not be the same and that you may or may not fully understand or appreciate what the person is experiencing.
6. Người này người kia cũng từng trải qua y hệt như bạn - So-and-so went through the exact same thing
Đây là một biến thể của câu số 5. Nhưng cũng giống như câu đó, cách nói này có thể phản tác dụng và khiến vấn đề bị đơn giản hóa một cách quá mức.
This is a variation of #5. But as with #5, this could backfire and oversimplify the situation.
7. Chuyện này sẽ kết thúc vào [thời gian nào đó] - This will all be over by [such and such time/day/year]
Một lần nữa, bạn không có quả cầu tiên tri nào cả. Không ai có thể nói chắc rằng một tình huống tồi tệ sẽ kéo dài bao lâu hay liệu có điều gì khác xảy ra làm mọi chuyện phức tạp hơn hay không. Vận rủi không thể nào hỏi bạn rằng: “Lịch trình của bạn trong những tháng tới thế nào?” Thế nên, đừng gieo cho ai đó hy vọng sai lầm hay vô tình tạo áp lực rằng vấn đề nên được giải quyết trong một khoảng thời gian nhất định. Nhưng bạn có thể nhấn mạnh rằng hoàn cảnh thường không giữ nguyên như cũ và mọi thứ có thể thay đổi theo một chiều hướng nào đó trong tương lai, bạn chỉ là không biết chính xác khi nào điều đó sẽ xảy ra.
Once again, you do not have a freaking crystal ball. No one can say for sure how long a bad situation may drag on or what else may come around to further complicate matters. Misfortune doesn't ask, "What's your calendar look like in the coming months?" So don't give someone false hope or even pressure that a problem should be finished by a certain time. But you can emphasize that circumstances typically don't stay the same and how things could turn around in the future; you just don't know when.
8. Người khác còn gặp tình trạng tồi tệ hơn bạn - Other people have it worse
Vậy có nghĩa là bạn nên cảm thấy tốt hơn chỉ vì những người khác gặp tình huống thậm chí còn khủng khiếp hơn? Giải pháp sau đó là làm cuộc sống của tất cả mọi người trở nên tồi tệ hơn sao? Phải phân biệt giữa việc giúp ai đó thấy được sự tích cực và niềm hy vọng trong tình huống của họ với việc khiến họ so sánh mình với người khác.
So, you are supposed to feel better simply because other people may have even more terrible situations? Is the solution then to make everyone else's lives worse? There's a difference between helping someone see the positives and hope in a situation versus getting them to compare themselves with others.
9. Bạn đang quá nhạy cảm rồi - You are being too sensitive
Ồ, đâu là cách tốt nhất để khiến ai đó cảm thấy tốt hơn nhỉ? Thao túng tâm lý họ thì sao - nói hoặc làm điều gì đó, thường là theo một cách thức mang tính thao túng, điều khiển để khiến người đó nghi ngờ về thực tế của chính mình. Bây giờ, khi bạn đang cố an ủi ai đó, có thể bạn không chủ đích nói rằng: "Mình đang cố tình thao túng họ trong 3...2...1...". Nhưng bất cứ điều gì kết thúc bằng việc làm tầm thường hóa hoặc làm chệch hướng cảm xúc của người đó đều có thể bị xem là thao túng, dù bạn có cố ý hay không. Thay vào đó, hãy làm điều ngược lại. Xác nhận và cố gắng thấu hiểu cảm xúc của họ. Đây không phải là lúc nói về bạn.
Gee, what's the best way to make someone feel better? How about gaslighting him or her—saying or doing something, often in a manipulative manner, that makes a person question his or her reality. Now when you are trying to comfort someone you may not necessarily say, "I am going to deliberately gaslight in T-minus, three, two, one." But anything that ends up trivializing or diverting from that person's feelings and experience can come across as gaslighting, whether intentional or not. Instead, do the opposite. Validate and try to understand the person's feelings. This is not about you.
10. Điều bạn thực sự nên làm là… - What you really should do is...
Được rồi, có sự khác biệt giữa việc đưa ra lời khuyên và áp đặt mệnh lệnh. Nếu rơi vào trường hợp vế sau, bạn có thể bị xem là một người biết tất cả hoặc đang cố tình giảng đạo. Thay vào đó, hãy nhẹ nhàng khi đưa ra lời khuyên. Cân nhắc sử dụng những từ ngữ như: "Có lẽ cách này sẽ hữu ích" hoặc "Một điều bạn có thể cân nhắc để xem liệu có áp dụng được hay không là..." Thực ra nhiều khi điều người kia cần không phải là những lời khuyên thẳng thắn. Người đó không tìm một “bác sĩ chữa trị mọi vấn đề” mà chỉ đơn giản muốn được lắng nghe, trút bầu tâm sự và có người công nhận cảm xúc của mình. Thường thì cách tốt nhất nên làm là hãy hỏi xem bạn có thể làm gì cho người đó. Bằng cách này, anh ấy hay cô ấy có thể cho bạn biết liệu lời khuyên có thực sự cần thiết và được đón nhận hay không.
OK, there is a difference between giving suggestions and orders. The latter may come across as being a know-it-all or [fill in demographic here]-splaining. Instead, be gentle when offering suggestions. Consider using words like "perhaps this could help" or "one thing to consider that may or may not be applicable is." In fact, many times, unsolicited advice is not what the person needs. The person may not be looking for a Dr. Fix It. Instead, he or she may simply want to be heard, vent, or have his or her feelings validated. Often the best thing to do is ask what you can do for the person. This way he or she can tell you whether advice is actually needed and welcome.
Nguồn: Pexels
Một lần nữa, khi cố gắng an ủi một người, không có cách tiếp cận chung nào để nói với người đó, cũng chẳng có câu thần chú nào mà sẽ hiệu quả với tất cả mọi người. Thay vào đó, điều quan trọng là lắng nghe xem họ thực sự cần gì - có thể chỉ đơn giản là muốn bạn lắng nghe mà thôi.
Again, when trying to comfort someone, there's no one-size-fits-all thing to say to that person, no magical phrase that will work for everyone. Instead, it's important to listen to what that person would like, which could be just for you to listen.
Câu nói chân thành nhất có thể là: "Mình ở đây vì bạn. Mình không biết nên nói gì, nhưng hãy cho mình biết cách tốt nhất để giúp bạn nhé." Hãy cứ thoải mái vì thực tế rằng bạn không hề đơn độc nếu bạn cũng không biết chính xác phải nói gì và làm gì.
The best thing to say might be something like, "I am here for you. I don't know what to say. But please let me know how I can best help." Take comfort in the fact you may not be alone if you don't know what exactly to say and do.
Tác giả
Bruce Y. Lee
--------------
Dịch giả: Thùy Dung
Biên tập: Hiền Ngân
Nguồn ảnh: Sưu tầm
Link bài gốc: 10 Things to Avoid Saying When Comforting Someone
(*) Bản quyền bài dịch thuộc về YBOX.VN. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là “Tên dịch giả - Nguồn: Tâm Lý Học Tuổi Trẻ”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
(**) Tâm lý học tuổi trẻ mong nhận được sự ủng hộ và góp sức của các bạn. Trở thành Cộng tác viên để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức chuyên sâu về tâm lý cho cộng đồng tại đây: https://ybox.vn/idy8l214r1c6yo
(***) Follow Facebook Tâm Lý Học Tuổi Trẻ tại www.facebook.com/tamlyhoctuoitre để đọc các bài dịch khác và cập nhật các bài viết mới hằng ngày.
(****) Follow Instagram tamlyhoctuoitre_ybox tại https://www.instagram.com/tamlyhoctuoitre_ybox/ để đọc thêm nhiều quotes hay mỗi ngày.
----------------------------
Hợp Tác Cùng YBOX.VN Truyền Thông Miễn Phí - Trả Phí Theo Yêu Cầu tại http://bit.ly/YBOX-Partnership
90 lượt xem