11 Characteristics of Self-Actualized People

Tự hoàn thiện bản thân sẽ trông như thế nào, và làm sao để có được năng lực này?

What Self-Actualization Looks Like and How to Achieve It

Tự hoàn thiện bản thân là khả năng nhận ra được tất cả năng lực của mình. Nó nằm ở vị trí đỉnh cao trong tháp nhu cầu Maslow, và được xem như phần ngoại lệ trong cuộc sống không nhất thiết phải đạt được, vì hầu hết mọi người vẫn đang loay hoay giải quyết những nhu cầu khác cấp bách hơn.

Self-actualization is the realization of a person's full potential. It is found at the peak of Maslow's hierarchy of needs and is considered the exception rather than the rule since most people are working to meet more pressing needs.

Nhà tâm lý học Abraham Maslow đã phát triển một hệ thống phân cấp các nhu cầu, đại diện cho toàn bộ những mong muốn khác nhau ảnh hưởng đến hành vi của con người. Hệ thống phân cấp này thường được hiển thị dưới hình dạng một kim tự tháp, với cấp độ thấp nhất sẽ đại diện cho những nhu cầu cơ bản, những mong muốn nâng cao sẽ nằm ở phía trên, và lên đến đỉnh kim tự tháp sẽ là mong cầu phức tạp nhất.

Psychologist Abraham Maslow developed a hierarchy of needs, representing all the various needs that motivate human behavior. The hierarchy is often displayed as a pyramid, with the lowest levels representing basic needs and more complex needs located at the top of the pyramid.

Tự hoàn thiện bản thân, chính là nhu cầu thuộc cấp cao nhất trong kim tự tháp. Hệ thống phân cấp Maslow cho thấy, khi tất cả những nhu cầu từ phần đáy kim tử tháp đi lên đều được đáp ứng, chúng ta sẽ bắt đầu tập trung vào những mong muốn ở phần đỉnh này để phát huy hết năng lực của mình. 

At the peak of this hierarchy is self-actualization. Maslow's hierarchy suggested that when the other needs at the pyramid's base have been met, you can focus on this pinnacle need to achieve your full potential.

Một điều quan trọng cần lưu ý, là tự hoàn thiện bản thân không đồng nghĩa với việc phải trở nên hoàn hảo hay đạt được tất cả những mục tiêu trong cuộc sống. Thay vào đó, nó là một trạng thái tinh thần cho phép chúng ta tiếp cận các vấn đề, các mối quan hệ, và những nhu cầu bằng sự chấp nhận và thấu hiểu.

It is important to note that self-actualization isn't about being perfect or achieving all your life goals. Instead, it is a state of mind that allows people to approach problems, relationships, and needs with acceptance and understanding.

Những Đặc Điểm Của Người Biết Tự Hoàn Thiện Bản Thân
Characteristics of Self-Actualized People

Người mong muốn tự phát triển bản thân, thường sở hữu một vài tính cách cho phép họ được ở trong trạng thái viên mãn. Ngoài đặc tính ban đầu như Maslow đã đề xuất, nhiều nhà nghiên cứu hiện đại đã mở rộng đặc điểm này, và đề xuất thêm những tính cách đặc biệt liên quan đến nhu cầu phát triển tiềm năng của bản thân.

Self-actualized people tend to have a number of characteristics that allow them to achieve their fullest state of being. In addition to those that were originally proposed by Maslow, modern researchers have expanded on these traits and suggested other personality traits that are also connected to self-actualization.

Một vài đặc điểm chính về tự hoàn thiện bản thân bao gồm:

Some of the key characteristics of self-actualization include:

1. Người biết tự hoàn thiện bản thân sẽ có nhiều trải nghiệm đỉnh cao
Self-Actualized People Have Peak Experiences

Một đặc tính của người có khả năng tự phát triển, là họ thường xuyên có được những trải nghiệm ở mức độ cao nhất. Theo tháp Maslow, một trải nghiệm cực đỉnh, sẽ liên quan đến những cảm xúc vui sướng, phấn khởi, và kinh ngạc một cách mãnh liệt. Trong những lần trải qua những tình trạng như vậy, mọi người thường sẽ quên mất thời gian, và cảm nhận được sâu sắc rằng những gì mà họ đang trải nghiệm là rất quan trọng, có giá trị, độc nhất, và đặc biệt.

One characterization of self-actualization is having frequent peak experiences. According to Maslow, a peak experience involves feelings of intense ecstasy, joy, and wonder. During such experiences, people often lose track of time and acutely feel that what they are experiencing is important, valuable, unique, and special.

Những kiểu trải nghiệm này cũng có thể thay đổi. Nhiều người sẽ cảm nhận được bản thân mình về cơ bản đã hoàn toàn khác đi, hoặc sẽ có được những góc nhìn sâu sắc hơn về thới giới xung quanh và bản thân.

These experiences can also be transformative. People may walk away feeling as if they have been fundamentally changed or gained insight into the world and themselves.

Nói cách khác thì những trải nghiệm đỉnh cao là khoảnh khắc phi thường, mà nhiều người đã giác ngộ và chuyển hoá bản thân.

In other words, peak experiences are moments of transcendence in which a person emerges feeling changed and transformed.

Nguồn: Bigthink.com

2. Họ liên tục ý thức về lòng biết ơn với đời
They Have a Continuous Sense of Appreciation

Khả năng tự hoàn thiện bản thân, cũng được đánh dấu bởi cách mà chúng ta duy trì một góc nhìn mới mẻ về cuộc sống. Ví dụ, thay vì xem những trải nghiệm thường ngày là tầm thường hoặc nhạt nhẽo, người biết tự phát triển bản thân sẽ tìm thấy những điều mới lạ và có cảm giác kinh ngạc, thú vị, hay vui sướng với những điều tưởng chừng như đã quá quen thuộc. Họ luôn giữ trong mình một tâm thế biết ơn với những điều tuyệt vời trong cuộc sống, bất kể những chuyện ấy vẫn thường xuyên diễn ra mỗi ngày.

Self-actualization is also marked by the ability to maintain a fresh outlook on life. Instead of seeing everyday experiences as mundane or stale, for example, self-actualized people continue to feel a sense of awe, wonder, and joy. They maintain a sense of gratitude for the good things in life, no matter how often they experience those things.

3. Tự hoàn thiện bản thân liên quan đến sự chấp nhận
Self-Actualization Involves Acceptance

Một đặc tính của người biết tự hoàn thiện, là chấp nhận bản thân và những người xung quanh như những gì vốn có. Kiểu người này ít khi cảm thấy ức chế, và có thể hiểu được bản thân cũng như biết tận hưởng cuộc sống mà không cảm thấy có lỗi.

Another key characteristic of self-actualization is the ability to accept themselves and others as they are. They tend to lack inhibition and can enjoy themselves and their lives free of guilt.

Người có khả năng tự phát triển không chỉ chấp nhận bản thân mình, mà còn đón nhận người khác bởi chính con người họ. Mọi người đều được đối xử bình đẳng bất kể họ đến từ đâu, địa vị hiện tại như thế nào, hoặc có tình trạng kinh tế xã hội và văn hoá ra sao.

Not only do self-actualized people fully accept themselves, they also embrace others for who they are. Other individuals are treated equally regardless of background, current status, or other socio-economic and cultural factors.

4. Người biết tự hoàn thiện là người thực tế
Self-Actualized People Are Realistic

Ý thức về chủ nghĩa hiện thực là một đặc điểm quan trọng có ở kiểu người này. Thay vị sợ hãi về những điều khác biệt hoặc chưa biết đến, người biết tự phát triển có thể nhìn nhận cuộc sống theo cách hợp lý và có logic khi mọi việc diễn ra.

Another major characteristic of self-actualized people is a sense of realism. Rather than being fearful of things that are different or unknown, the self-actualized individual can view life as it unfolds logically and rationally.

5. Biết tập trung vào vấn đề
They Are Problem-Centered

Những người có khả năng tự phát triển, thường có ý thức mạnh mẽ về đạo đức và trách nhiệm cá nhân. Họ thích áp dụng những kỹ năng giải quyết vấn đề của mình vào những tình huống thực tế, và thích giúp đỡ người khác cải thiện cuộc sống của họ.

Self-actualized individuals are often motivated by a strong sense of personal ethics and responsibility. They enjoy applying their problem-solving skills to real-world situations, and they like helping other people improve their own lives.

Ví dụ, người biết tự hoàn thiện bản thân có thể giúp một người bạn của họ tìm cách vượt qua một vấn đề nào đó trong công việc, hoặc trong cuộc sống thường ngày.

As an example, someone with self-actualization may help a friend find ways to overcome an issue at work or in their personal life.

6. Họ là kiểu người độc lập
They Are Independent

Người biết tự phát triển cũng có xu hướng sống độc lập. Họ không chạy theo những định nghĩa thông thường của mọi người về hạnh phúc hay cảm giác thoả mãn. Quan điểm khác biệt này giúp họ hiểu được giá trị của mọi khoảnh khắc trong cuộc sống, và đánh giá cao cái đẹp của từng trải nghiệm cá nhân.

Self-actualized people also tend to be very ​independent. They don't conform to other people's ideas of happiness or contentment. This original perspective allows the individual to live in the moment and appreciate the beauty of each experience.

Nguồn: Stock.adobe.com

7. Người biết tự hoàn thiện bản thân xem trọng quyền riêng tư
People With Self-Actualization Value Privacy

Họ là những người đánh giá cao sự riêng tư và tận hưởng cuộc sống cô độc. Mặc dù họ cũng thích bầu bạn với người khác, nhưng việc dành thời gian cho bản thân là điều cần thiết để khám phá con người mình, và trau dồi những năng lực tiềm ẩn.

Self-actualized individuals value their privacy and enjoy solitude. While they also love the company of others, taking time to themselves is essential for their personal discovery and cultivating their potential.

8. Họ có khiếu hài hước thông minh
They Have a Philosophical Sense of Humor

Người có khả năng tự hoàn thiện bản thân, thường có bộ óc khôi hài. Họ biết cách nói đùa trong một vài tình huống và tự cười nhạo mình, nhưng không phải theo kiểu châm biếm hay đùa cợt gây tổn hại đến cảm xúc người khác.

Self-actualized individuals generally have a thoughtful sense of humor. They're able to enjoy the humor in situations and laugh at themselves, but they don't ridicule or joke at the expense of another person's feelings.

Chẳng hạn như trong một câu chuyện, họ sẽ tự cười chính mình nếu lỡ nói ra một điều ngớ ngẩn, nhưng sẽ không làm điều đó với người khác khi người ấy cũng mắc lỗi tương tự.

A person with self-actualization may laugh at themselves if they say something silly, for example, but wouldn't make fun of someone else who did the same.

9. Cư xử tự nhiên thoải mái là một dấu hiệu của sự tự phát triển bản thân
Spontaneity Is a Sign of Self-Actualization

Một đặc điểm nữa của người biết tự hoàn thiện bản thân, là thường có xu hướng cởi mở, thoải mái, và không cảm thấy ngượng ngập. Mặc dù kiểu người này có thể tuân theo những kỳ vọng chung được xã hội chấp nhận, nhưng họ không cảm thấy bị gò ép bởi những chuẩn mực trong suy nghĩ hay hành vi của mình.

Another characteristic of self-actualized people is a tendency to be open, unconventional, and spontaneous. While these people are able to follow generally accepted social expectations, they don't feel confined by these norms in their thoughts or behaviors.

10. Họ ý thức về mục đích của mình
They Have a Sense of Purpose

Tự hoàn thiện bản thân cũng được hiểu là có ý thức về mục đích sống. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng người biết tự hoàn thiện, sẽ thường cảm thấy như họ có một nhiệm vụ đặc biệt, có nghĩa vụ, hoặc trách nhiệm đối với cuộc đời này.

Self-actualization is also marked by a sense of purpose. Researchers have found that self-actualized people often feel that they have a specific mission, duty, or responsibility in life. 

Mục đích mà họ hướng đến thường mang tính chất nhân đạo. Họ cảm thấy được kết nối sâu sắc với mọi người, và có trải nghiệm về sự đồng cảm to lớn với những hoàn cảnh khó khăn của người khác. Chính những thấu cảm và mục tiêu đã thúc đẩy họ làm việc, để tạo nên một thế giới tốt đẹp.

This purpose is often humanitarian in nature. They feel deeply connected to other people and experience tremendous empathy for the plight of others. This sense of empathy and purpose often drives them to work toward making the world better.

Một ví dụ về đặc điểm tính cách này, là một người luôn ra sức hành động để giảm bớt những bất công trong xã hội.

An example of this characteristic of self-actualization would be a person who takes action to help reduce social injustices.

11. Người biết tự hoàn thiện bản thân sẽ tập trung vào hành trình của mình
Self-Actualized People Focus on the Journey

Mặc dù những người biết tự hoàn thiện bản thân luôn kiên quyết thực hiện mục tiêu, nhưng họ không xem những điều đơn giản là phương tiện để hoàn thành nó một cách qua loa. Hành trình thực hiện và hướng đến mục đích sống, cũng quan trọng và thú vị như khi đã đạt được thành quả.

While self-actualized people have concrete goals, they don't see things as simply a means to an end. The journey toward achieving a goal is just as important and enjoyable as actually accomplishing the goal.

Ngoài Lề Về Tự Hoàn Thiện Bản Thân
Beyond Self-Actualization

Theo một nghiên cứu năm 2018 xem xét về những đặc điểm tính cách, liên quan nhiều nhất đến khả năng tự phát triển, thì những người biết tự hoàn thiện bản thân đều đi trên con đường tiến hoá phi thường được mệnh danh Maslow. Mặc dù không phải là một phần của hệ thống phân cấp ban đầu, nhưng Maslow đã mô tả về khả năng siêu việt của một người ở mức độ cao hơn, đó là khi họ có góc nhìn xa hơn so với những mối bận tâm hiện tại và quan điểm cá nhân, từ đó sẽ đạt được trạng thái như được đồng nhất với thế giới, và những con người sống trên Trái Đất này.

According to a 2018 study looking at the personality characteristics most associated with self-actualization, many self-actualized people are also on the path toward a Maslow dubbed self-transcendence. While not part of the original hierarchy, Maslow described self-transcendence as a higher state in which people see beyond their own concerns and perspectives, achieving a state of feeling at one with the world and those in it.

Làm Thế Nào Để Đạt Được Khả Năng Tự Hoàn Thiện Bản Thân
How to Achieve Self-Actualization

May mắn thay là có nhiều cách giúp bạn trở nên hoàn thiện hơn, sống chân thực hơn, và tìm được mục đích cũng như ý nghĩa trong cuộc sống.

Fortunately, there are things that you can do to become more actualized, live more authentically, and bring a sense of purpose and meaning into your life.

• Biết chấp nhận: Hãy học cách chấp nhận bản thân và những người đang ở cạnh chúng ta. Mặc dù nhiều người hay cảm thấy khó chịu vì có nhiều điều muốn thay đổi hoặc làm khác đi, nhưng hãy cố gắng nhìn nhận người khác và tình huống xảy ra theo cách tử tế.
  Be accepting: Working on becoming more accepting of yourself and the people around you. While getting annoyed with things you'd change or do differently is easy, try to look at each person and situation with kindness.

• Thực hành chánh niệm: Nghĩa là luyện tập khả năng tập trung vào những gì đang xảy ra trong hiện tại với tâm thế chấp nhận. Sự chánh niệm có thể giúp bạn nhận thức rõ hơn về con người mình, và thế giới xung quanh.
  Practice mindfulness: Mindfulness is a practice that involves learning to focus on the present moment with acceptance. Mindfulness can help you become more aware of yourself and the world around you.

• Thể hiện sự đồng cảm: Biết đồng cảm và có lòng trắc ẩn với người khác, là điều quan trọng để tự hoàn thiện bản thân. Những ai đạt được cấp độ cao nhất trong tháp Maslow, đều biết quan tâm đến người khác. Bạn có thể luyện tập sự đồng cảm bằng cách tưởng tượng mình đang ở tình huống của người khác để suy nghĩ và nhìn nhận vấn đề, tình nguyện vì mục đích phát triển thế giới, và tìm cách giúp cho cộng đồng địa phương trở thành một nơi tốt đẹp hơn để sinh sống.
  Work on being empathetic: Showing others empathy and compassion is important to self-actualization. People who reach the peak of Maslow's hierarchy care about others. You can work on building your empathy by imagining yourself in other people's situations, volunteering for causes that help improve the world, and looking for ways to make your local community a better place to live.

• Học cách cởi mở: Người tự hoàn thiện bản thân có thể nhìn đời với một tâm thế mới mẻ, biết chiêm nghiệm những quan điểm từ người khác, và tiếp cận thế giới bằng một tâm hồn cởi mở. Học cách mở lòng đón nhận những điều khác biệt, sẽ giúp bạn hiểu hơn về những gì liên quan đến bản thân, và cuộc đời này mà bạn có thể đã bỏ lỡ.
  Practice openness: Self-actualized people can look at the world with fresh ideas, contemplate other perspectives, and approach the world with an open mind. Learning how to cultivate a sense of openness can help you learn things about the world and yourself that you might miss.

• Thử tìm đến phương pháp trị liệu: Trong nhiều trường hợp, việc trị liệu tâm lý có thể giúp bạn hiểu sâu hơn về chính mình, và cảm thấy đủ đầy hơn. Liệu pháp nhân văn, Liệu pháp lấy khách hàng làm trung tâm, Liệu pháp Gestalt (Tập trung vào cuộc sống hiện tại thay vì quá khứ), và Liệu pháp hiện sinh, tất cả đều là những cách tiếp cận điều trị được phát triển từ quan điểm nhân văn trong tâm lý học, giúp xây dựng kỹ năng tự hoàn thiện bản thân.
  Consider therapy: Psychotherapy can help you achieve a deeper understanding of yourself and a greater sense of fulfillment. Humanistic therapy, client-centered therapy, Gestalt therapy, and existential therapy are a few approaches to treatment that grew out of the humanistic perspective in psychology that may help build your self-actualization skills.

Nguồn: Teamly.com

Đôi Lời Từ Verywellmind.com
A Word From Verywell

Tự phát triển bản thân có thể cải thiện được sức khoẻ của bạn, nhưng điều quan trọng cần biết là mỗi người có một cách tự hoàn thiện khác nhau. Để có thể phát triển hết những tiềm năng của mình thì cần có thời gian, nó thiên về hành trình thay đổi và phát triển nhiều hơn là trạng thái đạt được thành quả. Thông qua một vài đặc tính về kiểu người biết tự hoàn hiện bản thân, bạn có thể dựa vào đó để luyện tập với những chiến lược giúp phát triển cuộc sống của mình.

Self-actualization can improve your well-being, but it is important to recognize that it may look different for each person. Achieving your full potential takes time; it is more about the journey toward becoming your fullest self than reaching a specific destination. By recognizing the characteristics of self-actualized people, you can practice some of these strategies in your own life.

(*) Tác giả: Kendra Cherry, một chuyên gia phục hồi chức năng tâm lý xã hội, nhà giáo dục tâm lý và là tác giả của "Cuốn sách tâm lý vạn vật - Everything Psychology Book".

------------

Dịch giả: Amy Cattuong

Biên tập: Thảo Nhiên

Link bài gốc: 11 Characteristics of Self-Actualized People

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về YBOX.VN. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là “Tên dịch giả - Nguồn: Tâm Lý Học Tuổi Trẻ”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ. 

(**) Tâm lý học tuổi trẻ mong nhận được sự ủng hộ và góp sức của các bạn. Trở thành Cộng tác viên để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức chuyên sâu về tâm lý cho cộng đồng tại đây:  https://ybox.vn/idy8l214r1c6yo

(***) Follow Facebook Tâm Lý Học Tuổi Trẻ tại www.facebook.com/tamlyhoctuoitre để đọc các bài dịch khác và cập nhật các bài viết mới hằng ngày.