Nguồn ảnh: Behance

Khi cuộc sống trở nên khắc nghiệt và mọi thứ đều không như ý, điều khác thường và dường như không có khả năng thực hiện nhất là thư giãn, nhẹ nhàng và tìm ra sự bình yên trong tình huống hiện tại. Làm thế nào và tại sao chúng ta nên thư giãn khi cảm giác cuộc sống không còn nằm trong tầm kiểm soát của mình theo một cách tiêu cực? Khi khó khăn xảy đến, chúng ta kháng cự, chối bỏ điều đó. Sự kháng cự nói lên rằng chúng ta không hài lòng với hiện tại. Nhưng không may thay, điều đó không có tác dụng và không giúp gì được cho bạn. 

Nguồn ảnh: letssaythanks

Dạo gần đây tôi di chuyển trong tình trạng bốn xương bàn chân bị gãy bằng xe điện hỗ trợ cho người bị thương ở chân (knee scooter) vòng quanh thành phố New York. Bạn có thể tưởng tượng rồi đó, chuyến đi thì rất vất vả. Xe điện của tôi thì khác biệt hoàn toàn với xe đạp leo núi, bánh xe của nó thì nhỏ và dễ hỏng, nó chỉ cần không hơn một cành cây hoặc một hòn sỏi để lật ngược xe của tôi. Tôi đã từng lộn nhào trên không rất nhiều lần, đáp xuống trên cái chân gãy của tôi trong tình trạng rất đau đớn. 

Tuy nhiên, khi trở thành người điều khiển xe điện thành thạo hơn, tôi đã nhận ra một điều quan trọng về nguyên nhân khiến cho chuyến đi khó khăn và điều gì làm chuyến đi dễ dàng. Dường như mặt đường càng gồ ghề và đoạn đường càng gập ghềnh, tôi lại càng có xu hướng bóp chặt phanh của tay lái, lại càng căng người ra và kháng lại sự nảy lên và va chạm của xe trượt. Càng gặp nhiều rung lắc, cơ thể và tinh thần tôi lại càng căng ra và kết quả của việc liên tục kiềm và siết lại tay lái là tôi bị căng cơ ngực và co thắt vùng lưng trên dẫn tới việc hít thở sâu rất khó khăn.

May mắn thay, tôi cũng nhận ra ngay lúc tôi quyết định tập đi lại và không còn dùng chiếc xe điện của mình rằng nếu tôi mở tay ra, nới lỏng phanh xe một chút khi tới đoạn đường xóc cũng như thả lỏng phần trên của cơ thể khi xe điện tự đi lại thẳng hướng trong đoạn đường gồ ghề, nếu tôi để cho chiếc xe bị xóc, nghiêng đi và rung lắc thì một cách đáng ngạc nhiên là chuyện tôi bị lật ngửa sẽ không xảy ra. Xe điện sẽ tự điều chỉnh và lấy lại thăng bằng trơn tru mà không cần tôi phải chật vật điều khiển nó cũng như không cần tôi phải làm hư thứ gì đó dọc đường. 

Trong cuộc sống, khi gặp phải những khó khăn và trắc trở, tất cả chúng ta đều có xu hướng chống trả, phủ nhận và muốn kiểm soát điều đó. Khi bị mất việc, bác sĩ báo tin xấu, hôn nhân tan vỡ hay những vấn đề lớn hơn, đại dịch xảy đến, chúng ta kháng cự, phủ nhận và làm cho cơ thể cũng như tâm trí mình trở nên căng thẳng và (cũng là dễ hiểu) chống lại điều chúng ta không muốn. Cuộc sống càng khắc nghiệt, khó đoán và vô định bao nhiêu thì chúng ta lại càng nắm chặt vào điều chúng ta biết, cái chúng ta có, một sự an toàn lâu dài không thật bấy nhiêu. Chúng ta bám víu vào suy nghĩ về điều chúng ta đã có và điều chúng ta đang mất. Cuộc sống đòi hỏi linh hoạt bao nhiêu, chúng ta lại càng cứng nhắc bấy nhiêu và rồi chúng ta sẽ càng đau đớn bằng vậy. 

Khi cuộc sống ném tới những điều bất ngờ và đòi hỏi sự phản ứng nhanh từ phía chúng ta thường khiến chúng ta ngã khuỵu. Nỗi đau chúng ta gặp phải không chỉ có vậy nhưng tương đương với nó (nếu không phải nói là nhiều hơn) còn là suy nghĩ rằng điều này thì không nên xảy ra với mình. Chúng ta “không nên" gặp phải điều này. Chúng ta không đáng bị như vậy, đây không phải là cuộc sống mà chúng ta mong muốn. Chúng ta bị kẹt trong suy nghĩ rằng cuộc sống của chúng ta “nên" như thế nào mà chắc chắn đó không phải những gì đang xảy ra với chúng ta ở thời điểm hiện tại. Chúng ta tìm cách chống trả lại hiện thực mà nhân tiện là hiện thực thì không quan tâm gì tới điều đó.

Chúng ta không chỉ muốn chối bỏ hiện thực nhưng còn giữ lấy suy nghĩ rằng cuộc sống của chúng ta thì không nên như thế này và cùng lúc chúng ta cá nhân hoá những khó khăn trong cuộc sống của mình. Chúng ta chối bỏ sự thật mà đại diện cho chúng ta và cuộc sống của mình rằng tất cả mọi người cũng đều chật vật và cuộc sống của con người thì bao gồm những khó khăn . Chúng ta không chấp nhận sự thật rằng chúng ta cũng giống người khác, rằng chúng ta cũng sẽ gặp phải những mấp mô trong cuộc sống, rằng điều này thật sự là thực trạng mà khi là con người bạn rồi sẽ gặp phải.

Nguồn ảnh: Behance

Khi khó khăn ập tới, chúng ta tạm thời bị nhấc ra khỏi suy nghĩ rằng mình là riêng biệt cũng như nhấc khỏi ảo tưởng của chính bản thân rằng mình được bảo vệ một cách kỳ diệu trong những lúc khó khăn. Nhưng chúng ta lại tiếp tục tưởng tượng rằng chúng ta khác biệt và những thử thách này đặc biệt xảy ra nhằm chống lại chúng ta .Chúng ta có cảm giác bị trừng phạt, trù dập và túng quẫn trong chính suy nghĩ của mình rằng đây là điều mình xứng đáng mà chồng chất thêm với những khó khăn đến từ sự nhận định rằng điều này không nên xảy ra và chúng ta không đáng phải chịu những điều này. Kết quả là chúng ta thậm chí còn chịu đựng đau đớn nhiều hơn.

Vậy thì, thả lỏng phanh xe thật sự là như thế nào trong cuộc sống? Trong thực tế, việc thả lỏng cơ thể và tâm trí, cho phép bản thân đi qua những đoạn đường mấp mô, băng qua mà không kiềm mình lại, thả lỏng khi gặp phải sự rung lắc thì nghĩa là thế nào?

Đề bắt đầu thì trước hết những điều trên có nghĩa là chúng ta cần dừng việc không chấp nhận sự thật lại, dừng việc phủ nhận những việc đang xảy ra hay nói cách khác là những khó khăn ở hiện thực lại. Điều đó có nghĩa là chúng ta cần bỏ đi suy nghĩ rằng điều này không thể xảy ra với mình. Dù chúng ta muốn hay không, điều này cũng đang xảy ra và đây là hiện thực của chúng ta vào lúc này. Những khó khăn  đang hiện diện tại đây. Đó là sự thật không thể chối cãi nhưng không có nghĩa là chúng ta thích nó hay sẽ dừng việc làm những gì có thể để mọi việc tốt hơn. Nhưng nếu chúng ta chấp nhận hiện thực càng sớm chừng nào thì chúng ta càng nhanh thích nghi chừng đó và điều chỉnh bản thân đúng hướng với nó.

Quan trọng hơn là chúng ta cần bỏ đi suy nghĩ độc hại và nguy hiểm về cái cách mà cuộc sống của chúng ta nên là và điều gì “nên" xảy ra trong cuộc sống của chúng ta. Chúng ta phải bỏ đi được ý nghĩ mơ hồ của mình rằng cuộc sống của mình vốn đã không giống cuộc sống  của những người khác và do đó mình sẽ không gặp phải nỗi đau và bằng cách nào đó thì chúng ta xứng đáng với cuộc sống mà không có những trở ngại.

Ước muốn có được cuộc sống trơn tru và dễ dàng mà không có thử thách là điều tự nhiên và tốt đẹp nhưng để bản thân bị hành hạ và cảm thấy bị trừng phạt khi nhận ra cuộc sống của chúng ta cũng giống như những người khác, cũng chịu đau khổ và chật vật sẽ làm chúng ta buộc bản thân mình chịu những đau đớn vô nghĩa và nhiều hơn cần thiết. Cuộc sống con người bao gồm khó khăn. Bạn là con người. Vậy thì… hãy nghĩ thử xem!

Vì vậy, việc thả lỏng thắng xe cũng bao gồm việc chấp nhận. Sự va chạm, đá cuội, rồng, cháy rừng, hay chỗ nứt trên đường đi của chúng ta thì không phải thứ chúng ta có thể kiểm soát, chúng lớn hơn chúng ta. Điều cần nói ở đây là tại sao vũ trụ lại đặt những thứ này trên đường đi của chúng ta, chúng ta không biết và có thể sẽ không bao giờ biết được. Việc thả lỏng thắng xe bao gồm một bước cốt lõi nhất là đầu hàng. Khi chúng ta thật sự đầu hàng trước sự thật rằng chúng ta không thể ước, mê hoặc, lên kế hoạch, mua bán hay tìm bất cứ cách nào làm thử thách này mất đi và rằng những thử thách đó thì ở đây dù muốn hay không thì khi đó chúng ta đang trên đoạn đường đạt tới được một chuyến đi trơn tru cùng những loại cảm giác thanh bình.

Cùng lúc, việc thả lỏng khi đương đầu với những khó khăn bao gồm việc nhìn thấy được khả năng chúng ta có thể học được điều gì đó từ trải nghiệm không bằng phẳng này. Mặc dù những sự không bằng phẳng và trơn tru là một trở ngại lớn và đáng sợ tại thời điểm này nhưng biết đâu một điều gì đó trong mớ hỗn loạn này có thể có ích và giúp chúng ta trưởng thành sau này. Có thể một điều gì đó trong những khó khăn và đau đớn này sẽ giúp chúng ta sẵn sàng giúp đỡ người khác bằng cách nào đó sau này. Mặc dù, chúng ta chưa biết được điều tốt đẹp gì có thể xảy ra nhưng việc sẵn lòng đón nhận những khả năng xảy đến thậm chí khó có thể hình dung nổi cũng có thể giúp chúng ta thả lỏng và có nhiều sự yên bình hơn.

Nguồn ảnh: Behance

Khi bạn bước đi trong cuộc đời và gặp phải những mấp mô mà là điều tất yếu của cuộc sống, hãy suy ngẫm xem việc thả lỏng tay lái và dừng việc gồng mình lại có thể có ý nghĩa thế nào. Hỏi bản thân điều đó sẽ như thế nào trong cuộc sống của mình. Nhìn xem liệu có cách gạt bỏ đi sự chối bỏ hiện thực của bản thân thậm chí khi bạn cực kỳ xem thường hiện thực của mình. Hãy xem liệu có cách nào hay hơn mà có thể giúp bản thân thư giãn trước hiện thực của mình vào lúc này.

Điều chắc chắn là nếu chúng ta không đón nhận những khó khăn trong cuộc sống của mình, không chấp nhận hiện thực và thừa nhận khả năng dễ bị tổn thương của loài người hay không linh hoạt cơ thể cũng như tâm trí của mình, khi chúng ta làm những điều đó, chúng ta đang kéo căng những bắp thịt, bẻ gãy những khúc xương và cuối cùng chúng ta tổn thương và đau đớn. Điều nghịch lý là khi chúng ta cho phép bản thân thả lỏng, mềm mại và chấp nhận, khi chúng ta đi trên cuộc đời và chấp nhận những tình huống sẽ xảy ra thì khi đó chúng ta cho bản thân mình một chuyến đi êm ả nhất có thể trên đoạn đường vốn dĩ đã rất mấp mô. Sự bền bỉ và dẻo dai là những kỹ năng rất tuyệt nhưng đó cũng là khả năng của chúng ta trong việc thả lỏng và bước đi trong cuộc sống khắc nghiệt mà cuối cùng sẽ là điều quyết định sự kiên cường và đủ đầy của bản thân mình.

----------------------

Dịch giả: Duyên Anh

Biên tập: Bình Soo

Minh họa: Duyên Anh

Link bài gốc: psychologytoday.com

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về Tâm Lý Học Tuổi Trẻ do Ybox sáng lập. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là “Tên dịch giả - Nguồn: Tâm Lý Học Tuổi Trẻ”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Với mục tiêu chia sẻ và góp phần nâng cao kiến thức tâm lý cho những người trẻ, chúng tôi mong nhận được sự ủng hộ và đóng góp của các bạn. Trở thành Cộng tác viên hoặc thực tập sinh để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức chuyên sâu về tâm lý cho cộng đồng tại đây  https://bom.to/AxK6nj 

(***) Follow Facebook Tâm Lý Học Tuổi Trẻ tại www.facebook.com/tamlyhoctuoitre để đọc các bài dịch khác và cập nhật các bài viết mới hằng ngày.

(***) Follow Instagram tamlyhoctuoitre_ybox tại https://www.instagram.com/tamlyhoctuoitre_ybox/ để đọc thêm nhiều quotes hay mỗi ngày.