Hẹn hò luôn không phải là chuyện đơn giản. Nhưng thời đại hẹn hò online ngày nay đã tạo ra những vấn đề mới. Bằng cách nào đó, chúng ta coi việc “bơ” ai đó, trở nên lạnh nhạt, bắt cá hai tay, giao tiếp kém và mập mờ trong các mối quan hệ là những điều bình thường. Đó là những điều khiến cho bất kì người độc thân nào cũng không muốn vướng phải. Họ bắt đầu trở thành người có kiểu gắn bó lo âu và thậm chí còn trở nên nghiêm trọng hơn. 

Bạn có biết cái cảm giác, khi bạn đắn đo suy nghĩ gửi tin nhắn cho “crush” và một tiếng trôi qua, hai tiếng, sau đó là mười tiếng mà bạn vẫn chưa nhận được lời hồi âm là như thế nào không? Ngay cả khi mọi chuyện vẫn đang rất tốt đẹp, trong đầu bạn cũng sẽ nảy ra hàng đống suy nghĩ rằng họ không hứng thú với bạn nữa, hoặc có thể họ không thể nhắn tin cho bạn vì họ đang đi chơi với người khác. Nếu bạn thấy những điều này quen thuộc, bạn có thể là người có kiểu gắn bó lo âu trong chuyện hẹn hò. 

“Người có kiểu gắn bó lo âu khao khát có sự kết nối nhưng cũng ngờ vực về độ tin cậy của nó. Họ có xu hướng biểu hiện cảm xúc thái quá bởi vì họ muốn thấy phản ứng của người khác đối với họ.” -  Tiến sĩ Tâm lý học Sabrina Romanoff

Thuyết gắn bó trong hẹn hò 

Thuyết gắn bó là thuật ngữ được quan tâm trong thời gian gần đây vì hiểu được cách chúng ta hành xử trong mối quan hệ và với đối tác là điều quan trọng. Nếu bạn thấy phần còn lại của bài viết này có liên quan tới bạn, không có nghĩa bạn là người có kiểu gắn bó lo âu. Nhưng thực tế cho thấy việc hẹn hò trong năm 2022 có thể làm khơi lên sự lo lắng khi tiếp cận với ai đó. 

Quá trình để có cuộc hẹn thứ hai với một người nào đó có thể cực kỳ căng thẳng, chưa kể đến những khó khăn khi chuyển sang mối quan hệ yêu đương chính thức. Sự bất an là điều phổ biến vì không ai muốn có cảm giác như luôn có ai đó tốt hơn sẽ thay thế mình trong mối quan hệ. 

Nếu bạn thực sự là người có kiểu gắn bó lo âu, các ứng dụng hẹn hò có thể giúp bạn thu hút sự chú ý và xác nhận nhanh chóng, và giúp bạn tránh phải đối mặt với sự bất an thường trực do luôn muốn nhận được lời khen ngợi ngay lúc đầu. Mỗi một cuộc match và lời khen ngợi mới sẽ cung cấp một ít dopamine để giúp bạn cảm thấy tốt hơn. 

Không có gì là sai nếu bạn là người có kiểu gắn bó lo âu, nhưng nhận thức về nó sẽ giúp bạn cảm thấy ổn định và tự tin hơn trong việc tìm kiếm tình yêu.

         Nguồn ảnh: Pinterest

Tìm hiểu về kiểu gắn bó lo âu

Theo thuyết gắn bó lo âu được khởi nguồn từ nhà tâm lý học người Anh John Bowlby và sau đó được phát triển bởi Mary Ainsword: ”Người có kiểu gắn bó lo âu thường được hình thành trong thời thơ ấu do tương tác trực tiếp với người chăm sóc chính của họ.” 

Kiểu gắn bó lo âu xuất hiện trong thời kỳ thơ ấu khi bố mẹ ở bên sau đó tự dưng vắng mặt, có thể là về mặt thể chất lẫn tinh thần. Nếu một người không nhận được sự tương tác về mặt tinh thần đầy đủ khi còn trẻ, điều này có thể khiến họ hoài nghi về tính đáng tin cậy khi lớn lên. 

Kelsy, 32 tuổi chia sẻ: “Tôi đã trải qua nhiều mối quan hệ phụ thuộc vào nhau trước khi nhận ra rằng mình là người có kiểu gắn bó lo âu. Khi còn là một đứa trẻ, tôi đã bị bỏ rơi và dấu vết của sự tổn thương đó đã từng hiện diện rất rõ ràng trong các mối quan hệ tình cảm của tôi.” 

Kiểu gắn bó này có nhiều đặc điểm thể hiện thông qua cả cảm xúc và hành vi. Romanoff: “Ở người trưởng thành, kiểu gắn bó lo âu thể hiện thông qua mong muốn về sự thân mật nhưng cũng thấy khó để tin tưởng, dựa dẫm vào người khác, đồng thời cũng có nỗi sợ gần gũi cảm xúc, gặp khó khăn trong việc thiết lập các ranh giới, cần sự quan tâm, trấn an liên tục, thường bị ám ảnh hoặc bám dính, cảm thấy lo lắng khi không ở gần đối tác của mình”. 

Olivia, 27 tuổi tâm sự : ”Tôi biết mình là người có kiểu gắn bó lo âu khi tôi đang hẹn hò với một người. Tôi nhận ra nhịp tim của mình tăng lên mỗi khi điện thoại của anh ấy reo, mỗi khi anh ấy đề cập đến việc đi chơi với người phụ nữ khác, và mỗi khi anh ấy thường đi tập thể dục ở một nơi cụ thể.”

Nói chuyện qua mạng và giữ liên lạc với nhau cũng có thể ảnh hưởng đến người có kiểu gắn bó lo âu. 

Madeline, 29 tuổi chia sẻ về việc nhắn tin có thể khơi lên cảm giác thiếu an toàn: ”Tôi cảm thấy lo lắng, cuống cuồng khi tôi không ở bên người đàn ông tôi đang hẹn hò. Khi chúng tôi ở bên nhau, tôi cảm thấy mọi thứ đều ổn bởi vì tôi chắc rằng họ muốn dành thời gian bên tôi. Vì vậy, hầu hết cảm giác lo lắng của tôi chỉ xảy ra khi nhắn tin."

Madeline tiếp tục chia sẻ : “Có lần, tôi đã cảm thấy rất hoảng loạn khi một chàng trai không trả lời tin nhắn xác nhận về việc sẽ đi ăn sáng cùng nhau vào ngày hôm sau. Bạn của tôi đã gửi cho anh ấy một tin nhắn mà không có sự cho phép của tôi và tôi gần như đã có một cơn đau tim. Sau khi nhìn lại mọi chuyện, tôi thấy mình như thế thật vô lý. Chàng trai đó cũng không phải là người tôi muốn làm người yêu. Nhưng tôi lại quan tâm quá nhiều về việc làm cho anh ấy thích tôi.” 

Bởi vì người có kiểu gắn bó lo âu luôn muốn có sự chấp nhận từ người khác, nên dẫn đến việc thường xuyên làm hài lòng đối phương. Điều này có thể gây ảnh hưởng đến mặt tinh thần khi nỗi sợ bị từ chối lớn hơn việc yêu thương bản thân và nhận ra các nhu cầu của mình. 

“Con người của tôi - từ việc làm hài lòng người khác cho đến bỏ bê bản thân, vì không muốn chịu đựng sự tức giận và khinh thường của đối phương. Tôi cảm thấy nói như thế là hoàn toàn phù hợp. Tôi chưa bao giờ thừa nhận nhu cầu của mình (hoặc thậm chí còn không biết mình có), tôi đã làm bản thân mệt về thể xác lẫn tinh thần để đáp ứng đối phương, và chưa bao giờ đáp lại những lời chỉ trích”. Erica, 41 tuổi chia sẻ 

Kiểu gắn bó lo âu cũng có thể phát triển do trải nghiệm yêu đương sớm. Nếu ai đó lừa dối bạn, hoặc bạn đã trải qua nhiều lần bị chối bỏ khi còn ở độ tuổi teen hoặc trong khoảng 20 tuổi, nó có thể ảnh hưởng đáng kể đến cách bạn kết nối với đối tác trong tương lai.  

  Nguồn ảnh: Pinterest

KIỂU GẮN BÓ LO ÂU TRONG MỘT MỐI QUAN HỆ SẼ NHƯ THẾ NÀO? 

Không khó để tưởng tượng những yếu tố này sẽ khiến cuộc sống hẹn hò của một người căng thẳng đến như thế nào. Cho dù mối quan hệ đó có ổn định đến đâu đi chăng nữa,  những cảm giác này có thể xuất hiện ở mọi giai đoạn của mối quan hệ.

Yalda Safai, MD: “Khi bước vào mối quan hệ tình cảm, người có kiểu gắn bó lo âu mong muốn có sự kết nối và tình yêu. Tuy nhiên, đồng thời họ cũng gặp khó khăn trong việc tin tưởng những người luôn đem lại cho họ sự thiếu an toàn trong mối quan hệ. Điều này dẫn đến những hành vi như ghen tuông, sở hữu và luôn muốn được quan tâm, trấn an trở nên phổ biến ở những người có kiểu gắn bó lo âu.”

Những cảm giác nghi ngờ có thể gây áp lực nặng nề trong mối quan hệ. Cho dù đối phương có lo lắng bao nhiêu lần đi chăng nữa, người có kiểu gắn bó lo âu trong sâu thẳm luôn nghĩ họ sẽ bị bỏ rơi và luôn chăm chăm tìm ra những bằng chứng mình sẽ bị bỏ rơi. 

“Attached” là một trong những quyển sách nổi tiếng về thuyết gắn bó được viết bởi tác giả Rachel S.F. Heller và Amir Levine, giải thích rằng những người có kiểu gắn bó lo âu thường bị thu hút bởi những người có kiểu gắn bó né tránh. 

Điều này dường như ngược lại logic. Người có kiểu gắn bó lo âu theo bản năng muốn đối tác của mình đối xử không tốt với mình, trong tiềm thức họ sẽ bị thu hút bởi những người không thật sự muốn bước vào một mối quan hệ. Còn tồi tệ hơn là, người có kiểu gắn bó lo âu sẽ làm hết sức mình để thuyết phục đối phương có kiểu gắn bó né tránh ở lại bên mình và điều này chắc chắn dẫn đến việc họ bị đối xử không tốt. Đó được gọi là một vòng luẩn quẩn. 

Madeline, 29 tuổi: “Tôi thường hẹn hò với những chàng trai không muốn dành mỗi tối bên cạnh nhau, nhưng sau đó tôi lại lo lắng rằng họ không muốn dành đủ thời gian bên tôi. Sau đó, tôi bắt đầu nảy ra những suy nghĩ rằng họ không thích tôi, họ đang lên kế hoạch để chia tay tôi,...”

Khi những suy nghĩ này không được kiểm chứng, nó có thể khiến đối tác cảm thấy vô cùng áp lực, và trong nhiều trường hợp đã có những hậu quả không mong muốn xả ra là đã đẩy họ ra xa. Một phần quan trọng của mối quan hệ lành mạnh đó là tin rằng đối phương yêu bạn và bạn cũng yêu họ, nhưng liên tục nghi ngờ sẽ dẫn đến việc dần dần hết tình cảm. 

NGƯỜI CÓ KIỂU GẮN BÓ LO ÂU TRONG MỘT MỐI QUAN HỆ NÊN LÀM GÌ? 

Theo các chuyên gia, khi phải giải quyết với những suy nghĩ và phản ứng do kiểu gắn bó lo âu gây ra, tự nhận thức và có sự giao tiếp là điều vô cùng quan trọng. 

Safai cho rằng: “Đối với những người có kiểu gắn bó lo âu, để hình thành được một mối quan hệ lành mạnh thì điều đầu tiên là phải biết được mình thuộc kiểu gắn bó gì. Thứ hai, học cách bày tỏ cảm xúc là điều vô cùng quan trọng cho bất cứ ai và cụ thể hơn là những người có kiểu gắn bó lo âu.” 

Hẹn hò với người có kiểu gắn bó an toàn cũng sẽ giúp ích. Safai: “Nó có thể giúp bạn hiểu được một mối quan hệ ổn định và an toàn là như thế nào.” Nó có thể giúp bạn ngừng việc hẹn hò với người có kiểu gắn bó né tránh và giúp bạn tránh có cảm giác bị bỏ rơi. 

Nếu bạn nghi ngờ bạn là người có kiểu gắn bó lo âu, trò chuyện với bác sĩ tâm lý sẽ giúp ích cho bạn. Họ có thể đưa ra cho bạn các giải pháp để giúp bạn giải quyết và giao tiếp khi những cảm xúc mạnh khiến bạn hiểu lầm về hành vi của đối phương. 

Kelsey, 32 tuổi chia sẻ về giải pháp có ích với cô ấy: “Dạo gần đây, tôi coi mỗi cuộc cãi vã là cách để hiểu người bạn đời của mình và học cách ủng hộ anh ấy thay vì lắng nghe những suy nghĩ bên trong coi mỗi cuộc cãi vã là mối đe dọa tới mối quan hệ. Yoga, tư vấn tâm lý và nhiều phương pháp hít thở đã rất hữu ích trong việc giúp tôi chữa lành, cảm thấy an toàn và ít phụ thuộc, dựa dẫm vào người tôi đang hẹn hò.”

Romanoff: “Việc nhận ra khi nào mong muốn được trấn an trở nên quá mức và việc đòi hỏi đối tác đáp ứng nhu cầu của mình một cách hợp lý có sự cân bằng với nhau. Thực tế đó là, bạn có thể tìm thấy được sự an toàn trong mối qua hệ nếu bạn nhận thức được nhu cầu của mình và chia sẻ thẳng thắn với đối tác của mình về cách làm thế nào để khiến bạn cảm thấy an toàn.”

Kiểu gắn bó của bạn không phải là điều dễ dàng để vượt qua vì nó là một phần tính cách của bạn và bạn sẽ luôn phải điều chỉnh nó. Tóm lại, nếu bạn dễ cảm thấy thiếu an toàn trong mối quan hệ của mình, điều này không có gì là sai, nhưng nó giúp nâng cao sự hiểu biết của bạn về việc nó ảnh hưởng như thế nào đến cách bạn tương tác với người khác. Và trong bức tranh hẹn hò phức tạp của năm 2022 và cả sau này, những tips này đều giúp ích cho chúng ta trong việc quản lý kiểu gắn bó lo âu này. 

Tác giả: Kate Nelson

-------------------------------

Dịch giả: Chen

Nguồn ảnh: Pinterest

Link bài gốc: verywellmind.com 

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về YBOX.VN. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là “Tên dịch giả - Nguồn: Tâm Lý Học Tuổi Trẻ”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ. 

(***) Follow Facebook Tâm Lý Học Tuổi Trẻ tại www.facebook.com/tamlyhoctuoitre để đọc các bài dịch khác và cập nhật các bài viết mới hằng ngày.