Uyên Trương@Gia Vị
10 tháng trước
[Tâm Lý] Sự Khác Biệt Giữa Cảm Xúc Và Cảm Giác – The Important Difference Between Emotions And Feelings
Việc ta thấu hiểu sự khác biệt này sẽ thiết yếu để từ đó ứng phó lành mạnh hơn.
Understanding
this distinction is crucial to healthy coping.
Những điểm chính
Mặc dù chúng
ta hay sử dụng từ kia để nói về từ còn lại, nhưng cảm xúc và cảm giác là hai
khái niệm hoàn toàn khác nhau.
Cảm xúc là
một dạng thông tin hiện thực được tạo ra bởi những cảm nhận bên trong cơ thể chúng
ta. Còn cảm giác có thể được ưu ái hơn, vì bị thay đổi bởi những ngộ nhận về mặt
tinh thần.
Nâng cao nhận
thức về mặt xúc cảm có thể giúp chúng ta ngăn chặn những phản ứng và niềm tin
sai lệch.
Key points
Emotions
and feelings are not the same thing, despite people using the words
interchangeably.
Emotions
are real-time data sparked by sensations in the body. Feelings can be more
biased, altered by mental misconceptions.
Developing
emotional awareness can help prevent reactivity and false beliefs.
Nhiều người
đồng tình với việc chúng ta kết nối với những cảm giác sẽ trở nên lành mạnh. Nhưng
liệu họ có thể thực hiện điều đó thường xuyên không lại là một vấn đề khác. Vậy
bạn nghĩ sao về việc chúng ta kết nối với cảm xúc?
Many people
agree that it’s healthy to be in touch with your feelings. Whether they
regularly do so is a different matter. But what about being in touch with
emotions?
Mặc dù hai
khái niệm hay bị đánh tráo qua lại, nhưng cảm xúc và cảm giác hoàn toàn khác
nhau nhưng lại có mối liên hệ mật thiết. Cảm xúc được bắt nguồn từ những thụ cảm
bên trong cơ thể chúng ta. Còn cảm giác được tác động bởi cảm xúc nhưng lại được
tạo ra từ suy nghĩ của chúng ta.
Despite the
words being used interchangeably, emotions and feelings are actually two
different but connected phenomena. Emotions originate as sensations in the
body. Feelings are influenced by our emotions but are generated from our mental
thoughts.
Nguồn ảnh: pinterest
Chúng ta hãy
cùng xem cả hai ví dụ: Bạn cảm thấy khó chịu trong lúc đang dự tiệc, và bao tử bị co thắt, hơi thở dần trở nên nặng nề. Tâm trí của bạn báo hiệu
rằng bạn cảm thấy khó xử vì không quen biết nhiều người ở đó, hay là vừa nhìn thấy người yêu cũ. Tuy nhiên cùng lúc đó một người khác với cùng loại cảm
giác tương tự, lại có trải nghiệm thú vị bởi vì họ được gặp gỡ những người mới
hoặc gặp lại người yêu cũ của mình.
Let’s look
at a couple of examples: You notice the emotion of discomfort while at a party
as your stomach clenches and your breathing gets constricted. Then your mind
labels that as feeling awkward because perhaps you don’t know many people
there, or you just saw an ex-boyfriend. Yet another person with those same
emotional bodily sensations, however, might label the experience as exciting
because they get to meet new people or see their ex again.
Lấy một ví
dụ khác về mối đe doạ về mặt tinh thần: Một kẻ bắt nạt sẽ phản ứng lại với cảm
giác tức giận bởi vì nó khiến cho họ cảm thấy uy quyền hơn, trong khi đó việc dán
nhãn cho mối đe doạ là “nỗi sợ hãi” có lẻ sẽ khiến họ bị tổn thương. Ngược lại,
người không bắt nạt người khác sẽ phản ứng lại với cảm giác sợ hãi. Đây là lí
do vì sao cùng chung một tình huống nhưng cảm giác của mỗi người mỗi khác nhau.
Take a
different example of emotional threat: A bully might respond with the feeling
of anger because it feels empowering, whereas labeling the threat “fear” would
be too vulnerable for them. In contrast, the non-bully might respond with
feeling intimidated. This is why feelings can be so different from person to
person in the same scenario.
Tại sao sự khác biệt giữa cảm xúc và cảm giác lại
quan trọng?
Cảm xúc của
chúng ta giống như bộ động cơ của ô tô; còn cảm giác chính là cái khung xe. Bạn
sẽ không thể điều chỉnh chiếc xe mà lại không thông qua bộ máy được, đúng không?
Tương tự như vậy đối với cảm xúc, thứ có thể mang đến sự chẩn đoán chính xác về
trạng thái của chúng ta tại thời điểm đó như thế nào.
Why does the difference between emotions and feelings
matter?
Our
emotions are like the engine of the car; our feelings are the frame. You
wouldn’t tune up your car and skip over the engine, right? The same goes for
our emotions, which can give us a more accurate diagnosis of how we’re doing in
the moment.
Cảm xúc là
dữ liệu thô, là phản ứng đối với hiện thực, trong khi đó cảm giác có thể được
pha trộn lại bởi những câu chuyện mà chúng ta đã tạo nên trong đầu dựa trên các
sự việc diễn ra trong quá khứ hoặc là nỗi lo lắng về tương lai – không nhất thiết
về sự thật tình huống. Lắng nghe cảm xúc từ những thông tin được truyền đi bởi
các giác quan, sẽ hỗ trợ chúng ta kết nối thực tế với những trải nghiệm hơn là
những câu chuyện được tạo ra từ niềm tin không xác đáng. Chúng ta vốn dĩ có thể
tự đưa ra những quyết định đúng đắn dành cho bản thân mình.
Emotions
are the raw data, a reaction to the present reality, whereas feelings can be
diluted by stories we’ve created in our head based on events of the past or
fears of the future—not necessarily the truth of the situation. Listening to
our bodily emotions, informed by our sense perception, helps us connect to the
reality of our present experience rather than to stories made of potentially
inaccurate beliefs. From our truth, we can make decisions that are right for us.
Nếu bạn bị vướng vào những vấn đề tâm lý này (như là mọi người
đôi lúc mắc phải), thì có lẻ bạn nên đánh giá trung thực về cảm giác của mình bằng
cách xác định cảm xúc đầu tiên. Nếu bạn khó có thể tiếp cận những nhạy cảm từ
bên trong cơ thể, thì có thể làm hướng ngược lại: gọi tên cảm giác và sau đó tự
hỏi xem “Làm thế nào để mình biết được những dấu hiệu bên trong cơ thể của mình
là đúng?”, nếu bạn cảm thấy bối rối bởi các cảm xúc biểu hiện bên trong bạn, thì
hãy tìm ra những rung động cảm xúc trong những trạng thái khác nhau của hệ thống
thần kinh, sau đó so sánh cảm giác dễ chịu với chế độ hiếu chiến, hỗn loạn, chạy
trốn hoặc đóng băng.
If you get
stuck in these mental stories (as most people do from time to time), you can
get a more truthful assessment of your feelings by first identifying your
emotions. If it’s hard for you to be in your body, you can also work in the
opposite direction: Name your mental feeling and then ask, “How do I know this
to be true based on the signals in my body?” If you’re confused by how emotions
manifest inside of you, explore your sensations during different nervous system
states, comparing ease to fight, flight, or freeze mode.
Nguồn ảnh: pinterest
Nhận biết và phản ứng với những cảm xúc là một cách tuyệt vời
để chúng ta tập tự chủ, một khi dần quen với những cảm xúc đang cố nói với
chính mình, thì bạn có thể trực tiếp tiến vào sâu bên trong nguồn gốc của mọi vấn
đề để giữ cho bản thân ở trạng thái cân bằng hơn. Những bài tập để chúng ta có
thể tự xoa dịu bản thân như hít thở, giải phóng năng lượng bằng những chuyển động,
tự ôm lấy chính mình hoặc nhận một cái ôm từ người khác, hoà mình vào không
gian tĩnh lặng, và hơn thế nữa.
Recognizing and responding to your emotions is a beautiful way to practice self-agency. Once you’re familiar with what your emotions are telling you, you can go straight to the source in your body to stay balanced. This might include self-soothing practices like breathing exercises, releasing with movement, giving yourself a hug or getting one from someone else, finding a quiet space, and so forth.
Nguồn ảnh: pinterest
Làm cách nào để nâng
cao nhận thức về cảm xúc
Trước hết, là hãy kết nối với sứ giả nội tạng bên trong cơ
thể. Sau đó đưa tay lên vị trí ấy, có thể là tim hoặc bụng, và thở ra để làm mềm
và thả lỏng cơ. Hãy xem những cảm xúc đang cố nói với chúng ta điều gì. Bằng một
cách nào đó, những điều này có thể là dấu hiệu hữu ích cho chúng ta.
How to develop emotional awareness
First,
connect to the visceral messengers in your body. Then bring your hands to that
area of the body, perhaps the heart or the abdomen, and release any muscular
constriction by softening and exhaling. Ask what your emotions are trying to
tell you. In what way could they be a useful signal to you?
Tiếp đến, hãy đặt tên cho cảm giác mà bạn đã liên kết với cảm
xúc ban nãy. Nhìn nhận điều này vừa là hành động tử tế vừa là một cách để điều
chỉnh hệ thống thần kinh của bạn. Cuối cùng, chú ý xem liệu bạn có cảm thấy tốt
hơn khi lay và duỗi người hay thở dài mệt mỏi về việc đó. Hãy thực hiện những bài
tập tinh tế nhưng vốn công hiệu như thế này thường xuyên nhé.
Then name the feeling you associate with your bodily emotion. Breathe in and out this acknowledgment as both an act of kindness and a way to regulate your nervous system. Next, notice if you would feel better by shaking, stretching, or sighing out the energy of that emotion. Explore this subtle but powerful practice regularly.
Nguồn ảnh: pinterest
Những người
đã từng trải qua những tổn thương tâm lý có thể sẽ bị chai sạn hơn về mặt cảm xúc.
Bằng việc kết nối chậm rãi đến những cảm xúc thô, họ có thể bắt đầu “gọi tên để
từ từ làm quen để chế ngự nó”. Sức mạnh tiềm ẩn nằm bên trong việc tự thừa nhận
để từ đó chúng ta làm dịu bản thân, đặc biệt là khi mọi thứ ấm áp và dễ chịu. Đối
với người sợ các loại cảm giác mạnh, thì việc đối mặt với những nhạy cảm đầu tiên
của họ chính là thứ có thể can thiệp trước khi họ trở nên quá sức.
People who have experienced trauma can be more emotionally numb. By slowly connecting to their raw emotions, they can begin to “name it so they can tame it.” There is so much power in self-acknowledgment to calm us, especially when it’s gentle and warmhearted. For people who are scared of big feelings, working first with their sensations means they can intervene before they become too overwhelming.
Trí tuệ cảm xúc có thể giúp bạn quay về thời điểm hiện tại bằng cách đặt mình vào cơ thể, đánh giá nhu cầu bản thân, quản lý phản ứng có sự tự chủ, và thấu đáo hơn trong mỗi quyết định được đưa ra. Cảm xúc là tiếng nói khôn ngoan bên trong bạn, luôn cố gắng truyền đi những điều hữu ích để bản thân có thể điều tiết và linh hoạt, và trở nên một cá nhân toàn diện nhất.
Emotional intelligence helps you come back into the present moment by grounding yourself in your body, assessing your needs, managing reactivity with self-agency, and engaging in more thoughtful decision-making. Emotions are a wise language within you, always trying to give you useful information to stay regulated, resilient, and show up as your best self.
Tác giả: Rachel Allyn
-------------
Dịch giả: Trương Hồng Uyên
Nguồn ảnh: Pinteres
Link bài gốc: The Important Difference Between Emotions and Feelings
(*) Bản quyền bài dịch thuộc về YBOX.VN. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là “Tên dịch giả - Nguồn: Tâm Lý Học Tuổi Trẻ”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
(***) Follow Facebook Tâm Lý Học Tuổi Trẻ tại www.facebook.com/
(****) Follow Instagram tamlyhoctuoitre_ybox tại https://www.instagram.com/tamlyhoctuoitre_ybox/ để đọc thêm nhiều quotes hay mỗi ngày.
----------
----------------------------
Hợp Tác Cùng YBOX.VN Truyền Thông Miễn Phí - Trả Phí Theo Yêu Cầu tại http://bit.ly/YBOX-Partnership
53 lượt xem