Việc chấp nhận bản thân có thể trở nên khó khăn, đặc biệt nếu vốn sống của bạn đã khiến tự bạn xa lánh chính mình.

Bạn có đang thực sự chấp nhận bản thân mình như mình vốn là hay không? Những người làm được như vậy thường có sức khỏe tâm lý tốt hơn những người khác.

Tự chấp nhận bản thân (Self-acceptance) là chấp nhận rằng: bạn chính là con người của bạn, kể cả những sai sót bạn đang có. Chấp nhận hoàn toàn con người của mình nghe có vẻ đơn giản nhưng nói thì lúc nào dễ hơn làm. Trên thực tế, nhiều người trong chúng ta  rất khó có thể chấp nhận bản thân.

Chấp nhận bản thân không giống như lòng tự tôn (self-esteem) hay sự tự tin (self-confidence). Trong khi lòng tự tôn của bạn có thể tăng giảm dựa trên cách bạn nhận thức về giá trị của mình, sự chấp nhận bản thân vẫn giữ nguyên, nhất quán cho dù bạn nhìn nhận bản thân như thế nào.

Một tin tốt dành cho bạn là khả năng chấp nhận bản thân bạn có thể học được. Việc này sẽ giúp cải thiện đời sống tinh thần của bạn và giúp bạn đối phó với những thăng trầm trong cuộc sống.

Chấp nhận bản thân nói thì dễ hơn làm. Bởi đôi khi chúng ta phải nhận những thông điệp từ mọi người xung quanh, như phương tiện truyền thông, các thành viên trong gia đình, giáo viên, giáo lý tôn giáo, v.v., ngụ ý rằng chúng ta kém cỏi. Điều này có thể khiến bạn khó chấp nhận bản thân.

Ví dụ, cách bạn được giáo dục có thể tạo ra sự khác biệt. Một nghiên cứu năm 2016 dựa trên 236 thanh niên ở Thổ Nhĩ Kỳ phát hiện ra rằng những người tham gia có nhiều khả năng trải nghiệm sự chấp nhận bản thân hơn nếu họ đã từng được cha mẹ chấp nhận trong thời thơ ấu.

Phân biệt đối xử cũng có thể tạo ra sự khác biệt: thật khó để chấp nhận bản thân khi mọi người đều nói với bạn rằng bạn kém cỏi. Một đánh giá được công bố vào năm 2020 cho thấy rằng các cá nhân LGBTQ+ có mức độ chấp nhận bản thân thấp hơn so với những người tham gia khác giới. Điều này nhiều khả năng là do họ bị phân biệt đối xử.

Sự tự chấp nhận có thể đặc biệt khó khăn nếu:

• Cha mẹ hoặc người giám hộ của bạn không làm cho bạn cảm giác được chấp nhận

• Bạn đã trải qua những chấn thương ảnh hưởng đến cách bạn nhìn nhận bản thân

• Bạn cảm thấy tội lỗi về những điều đã xảy ra trong quá khứ

• Bạn được giáo dục theo cách luôn tự thấy mình kém cỏi vì chủng tộc, giới tính, định hướng hoặc một khía cạnh khác của bạn.

Tuy nhiên, không phải là không thể thực hành chấp nhận bản thân chỉ vì bạn đã trải qua chấn thương, bị bỏ rơi hoặc bị phân biệt đối xử. Có thể mất thời gian nhưng rèn luyện khả năng tự chấp nhận có thể mang lại hữu ích cho bạn về lâu về dài.

Sự tự chấp nhận bản thân có liên quan đến sức khỏe tâm lý. Nghiên cứu từ năm 2019 cho thấy những người có nhận thức tiêu cực về bản thân và có lòng tự tôn thấp có thể dễ gặp các triệu chứng trầm cảm hơn.

Một nghiên cứu năm 2019 lưu ý rằng “sự chấp nhận bản thân vô điều kiện” là một yếu tố dự báo tốt về sức khỏe tâm thần hơn là lòng tự tôn. Lòng tự tôn được hiểu là cách bạn nhìn nhận về bản thân - chẳng hạn như bạn có cảm thấy mình xứng đáng hay không, nhưng tự chấp nhận là chấp nhận bản thân bất kể bạn có cảm thấy xứng đáng hay không.

Tại sao bạn lại khó chấp nhận bản thân khi bị trầm cảm? Đó có thể là do trầm cảm có thể ảnh hưởng đến cách bạn nhìn nhận bản thân. Cảm giác vô dụng và kém tự tin là những triệu chứng phổ biến của rối loạn trầm cảm. Những cảm giác này có thể khiến bạn khó cảm thấy tích cực về bản thân.

Tuy nhiên, bạn vẫn có thể học cách chấp nhận bản thân khi mắc trầm cảm. Tự chấp nhận là chấp nhận những sai sót của bạn, ngay cả khi sự tự tin của bạn thấp và khi bạn cảm thấy mình làm việc không hiệu quả, không xứng đáng hoặc không hạnh phúc.

Tự chấp nhận là khi bạn chấp nhận tất cả các khía cạnh của bản thân, tích cực và tiêu cực. Điều này không nhất thiết là bạn phải kìm nén sự phát triển của mình mà là bạn chấp nhận bản thân thay vì chống lại những phần tính cách mà bạn không thích.

Các dấu hiệu của sự tự chấp nhận bản thân có thể bao gồm:

• Ngay cả trong hoàn cảnh khó khăn, bạn cũng chấp nhận chính mình.

• Bạn thừa nhận khuyết điểm và điểm yếu của mình.

• Bạn cảm thấy thoải mái khi được sống là chính mình.

• Bạn có thể nhận những lời chỉ trích (chân thành) mà không cảm thấy bị tấn công.

• Bạn cảm thấy như chính mình đang ủng hộ mình.

Tự chấp nhận bản thân không phải là:

• Tin rằng bạn hoàn hảo hay hoàn mỹ

• Né tránh sự phát triển và cải thiện bản thân

• Cảm thấy tự tin 100% mọi lúc

• Luôn tin rằng bạn đúng

Thiếu đi sự tự chấp nhận bản thân có thể giống như sau:

• Cảm thấy ghê tởm bản thân hoặc ghét bản thân, đặc biệt là trong những hoàn cảnh khó khăn

• Luôn cố gắng để tránh cái nhìn trung thực vào nội tâm của mình

• Cảm thấy xấu hổ về những khiếm khuyết và điểm yếu của bạn

• Phủ nhận hoặc bỏ qua những khuyết điểm của bạn vì chúng khiến bạn khó chịu

• Phòng thủ bất cứ khi nào ai đó đối mặt hoặc chỉ trích bạn.

Yêu bản thân (self-love) là trở nên tử tế đối với bản thân. Đó là việc ưu tiên các nhu cầu của bạn - không phải theo cách ích kỷ, mà là theo cách thừa nhận tính nhân văn của mình.

Tâm lý học tích cực thường tập trung vào việc nuôi dưỡng sự chấp nhận bản thân và yêu bản thân. Hầu hết các phương pháp tiếp cận tâm lý học đều tập trung vào việc giải quyết các hành vi rối loạn chức năng để mọi người có thể hoạt động tốt hơn. Nhưng tâm lý học tích cực tập trung vào việc giúp mọi người phát triển.

Tâm lý học tích cực cho rằng tất cả chúng ta, dù có tình trạng sức khỏe tâm lý hay không, đều có thể nhận được lợi ích từ việc học cách yêu thương bản thân, nỗ lực cải thiện bản thân và rèn luyện các thói quen lành mạnh. Đó là sự tập trung mạnh mẽ vào việc thúc đẩy hạnh phúc, lòng biết ơn và các kỹ năng quản lý căng thẳng.

Nguồn: google.com

Các phương pháp tâm lý tích cực để học cách yêu bản thân có thể bao gồm:

• cố gắng thực hành chánh niệm và thiền có hướng dẫn

• phát triển những sở thích mang tính sáng tạo

• thực hành lòng biết ơn

• viết nhật ký theo phong cách tự do của riêng mình hoặc sử dụng lời nhắc

• nuôi dưỡng các mối quan hệ lành mạnh 

• xác định các tính cách có hại và giải quyết chúng

• nuôi dưỡng thói quen lành mạnh

Tóm tắt lại  

Khả năng tự chấp nhận bản thân không tự nhiên đến với tất cả chúng ta. Nếu bạn đã nhận được những lời nhắn nói rằng bạn không xứng đáng hoặc kém cỏi, bạn có thể cảm thấy khó chấp nhận mọi khía cạnh của bản thân hơn.

Tuy nhiên, bạn có thể nuôi dưỡng khả năng chấp nhận bản thân và học cách đáp ứng bản thân với lòng trắc ẩn và sự quan tâm. Tâm lý và liệu pháp tích cực có thể giúp bạn học cách chấp nhận tất cả các khía cạnh của mình - tốt và xấu - để bạn có thể có một mối quan hệ lành mạnh hơn với chính mình.

------------------------------------------

Dịch giả: Quỳnh Trang

Biên tập: Khánh Minh

Nguồn ảnh: google.com

Link bài gốc: https://psychcentral.com/blog/why-we-cant-accept-ourselves-and-small-steps-to-start  

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về YBOX.VN. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là “Tên dịch giả - Nguồn: Tâm Lý Học Tuổi Trẻ”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Follow Facebook Tâm Lý Học Tuổi Trẻ tại www.facebook.com/tamlyhoctuoitre để đọc các bài dịch khác và cập nhật các bài viết mới hằng ngày.

(***) Follow Instagram tamlyhoctuoitre_ybox tại https://www.instagram.com/tamlyhoctuoitre_ybox/ để đọc thêm nhiều quotes hay mỗi ngày.