“Trả thù thức khuya” là gì?

“Trả thù thức khuya” đề cập đến hiện tượng mọi người trì hoãn việc đi ngủ để tham gia vào các hoạt động mà họ không có thời gian trong ngày. Đó là một cách tranh thủ thời gian để thư giãn và giải trí — thay cho giấc ngủ.

Thuật ngữ “bedtime procrastination”' (trì hoãn giấc ngủ) đã được giới thiệu trong một bài báo năm 2014. Việc bổ sung từ 'trả thù' lần đầu tiên được sử dụng ở Trung Quốc để mô tả cách mọi người thường làm việc suốt 12 giờ trong ngày sẽ dùng việc thức trắng đêm như cách duy nhất để lấy lại việc kiểm soát thời gian của họ. 

Thuật ngữ này trở nên phổ biến sau một bài tweet lan truyền của nhà báo Daphne K. Lee. Cô ấy mô tả nó như một điều gì đó xảy ra khi “những người không có nhiều quyền kiểm soát thời gian vào ban ngày sẽ từ chối việc ngủ sớm để lấy lại chút cảm giác tự do trong những giờ khuya”.

Dấu hiệu

Thức khuya không nhất thiết là một dấu hiệu của sự trì hoãn trước khi đi ngủ. Các nhà nghiên cứu gợi ý rằng ba đặc điểm chính xác định sự trì hoãn khi ngủ: 

• Chậm trễ trong việc vào giấc ngủ làm giảm đi tổng thời gian ngủ mỗi đêm của một người.

• Sự chậm trễ trong việc vào giấc ngủ này không phải do bất kỳ lý do nào khác, chẳng hạn như bị ốm do nguồn môi trường ảnh hưởng đến giấc ngủ.

• Những người tham gia vào hành vi hoàn toàn nhận thức được rằng nó có thể dẫn đến hậu quả tiêu cực, nhưng họ vẫn chọn thực hiện nó.

Điều này có thể ảnh hưởng đến từng người khác nhau tùy thuộc vào tình trạng của họ và lý do tại sao họ cảm thấy cần phải thức khuya. Đối với các bậc cha mẹ có con nhỏ, những giờ sau khi đưa con đi ngủ có thể là thời gian duy nhất họ ở một mình để tập trung vào những việc họ muốn làm. Đối với những người có lịch trình làm việc bận rộn, nằm dài trên ghế dài và say sưa xem các chương trình truyền hình có thể là khoảng thời gian duy nhất để họ trải nghiệm cảm giác thư giãn thoải mái nhất.

Một số người có thể sử dụng những giờ khuya và sáng sớm này để bắt kịp các sở thích hoặc tham gia vào các hoạt động tiêu tốn nhiều năng lượng hơn. Đối với hầu hết mọi người, những hoạt động này có xu hướng tập trung vào những thứ không đòi hỏi nhiều nỗ lực.

Mua sắm trực tuyến, lướt các bài đăng trên mạng xã hội, đọc và xem các dịch vụ trực tuyến là những ví dụ về những việc đơn giản mà mọi người thích làm khi họ đang ngủ.

Điều đó tác động đến ai

“Trả thù thức khuya” là điều mà nhiều người thỉnh thoảng mới thực hiện. Những người gặp nhiều căng thẳng trong công việc, những người làm việc nhiều giờ và những người đang làm cha mẹ có ít thời gian cho bản thân trong ngày. Họ chỉ là một số ít trong số những người thường xuyên có hành vi này. 

Nó thường bắt đầu bằng những việc rất nhỏ. Bạn có thể thức để chơi điện thoại hoặc xem các chương trình yêu thích của mình. Ngay sau 10 hoặc 15 phút sẽ biến thành một hoặc hai giờ. Trong một số trường hợp, bạn có thể thấy mình thức dậy vào đầu giờ sáng để làm những việc vụn vặt trước khi chịu thua và đi ngủ.

Một nghiên cứu cho thấy phụ nữ và sinh viên có xu hướng trì hoãn trước khi đi ngủ hơn.

Nguyên nhân

Nói chung, thiếu thời gian rảnh trong ngày là thủ phạm phổ biến đằng sau việc trì hoãn giờ đi ngủ, nhưng các yếu tố khác cũng đóng một vai trò nhất định. 

• Một nghiên cứu năm 2014 được công bố trên tạp chí Frontiers of Psychology gợi ý rằng việc trì hoãn trước khi đi ngủ để trả thù có mối tương quan tiêu cực với việc tự điều chỉnh bản thân . Mặc dù những người thực hiện hành vi này muốn ngủ nhưng hành vi của họ không phù hợp với ý định của họ.

• Cũng có thể là những người hay trì hoãn trước khi đi ngủ nói chung dễ bị trì hoãn hơn .

• Các kiểu ngủ tự nhiên của bạn cũng có thể đóng góp một phần. Những người bẩm sinh thường bị gọi là "cú đêm" có thể phải ép mình dậy sớm. 

• Nghiên cứu cũng cho thấy rằng hành vi này có thể là kết quả của sự tương tác giữa các yếu tố khác nhau, bao gồm lịch trình ngủ tự nhiên của một người và các nguồn lực tự kiểm soát của họ. 7

Căng thẳng gần đây liên quan đến các ảnh hưởng của thế giới, bao gồm cả đại dịch toàn cầu năm 2019, cũng có vẻ khiến hành vi của họ trở nên tồi tệ hơn. Các báo cáo cho thấy khoảng 40% người lớn gặp phải vấn đề về giấc ngủ gia tăng trong năm 2020. 

Khi ranh giới giữa công việc, gia đình và trường học ngày càng trở nên mờ nhạt, nhiều người nhận thấy rằng thời gian ở một mình thật khó có được. Việc trì hoãn trước khi đi ngủ đã trở thành một cách để nhiều người cố gắng dành chút thời gian quý giá ở một mình trong những giờ khuya.

Tác động

Thức khuya đôi khi không ảnh hưởng lớn đến lịch trình giấc ngủ, sức khỏe hoặc hạnh phúc tổng thể của bạn. Vấn đề là khi nào thì việc trì hoãn trước khi đi ngủ trở thành một thói quen thường xuyên. Thức khuya sau đó là sáng sớm có thể khiến bạn mất ngủ. Tình trạng thiếu ngủ có thể ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của bạn vào ngày hôm sau và có thể bắt đầu ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của bạn theo thời gian.

Những tác động tiêu cực của việc thiếu ngủ gây ra bởi sự trì hoãn trước khi đi ngủ có thể bao gồm:

• Lo lắng 

• Trầm cảm 

• Khó tập trung 

• Cao huyết áp 

• Tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim 

• Khả năng miễn nhiễm suy yếu 

• Tăng cân 

• Trí nhớ tồi tệ hơn 

Các vấn đề về sức khỏe thể chất thường liên quan đến giấc ngủ kém, nhưng điều quan trọng cần lưu ý là giấc ngủ cũng đóng một vai trò quan trọng đối với sức khỏe tinh thần và hạnh phúc của mỗi người. Nghiên cứu cho thấy rằng các vấn đề về giấc ngủ thậm chí có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm nhiều vấn đề sức khỏe tâm thần bao gồm trầm cảm, lo lắng và rối loạn lưỡng cực. 

Lời khuyên

Nếu việc trì hoãn trước khi đi ngủ là một vấn đề đối với bạn, thì đây là một số điều có thể giúp ích cho bạn.

Dành ưu tiên cho việc ngủ

Nếu mục tiêu của bạn là nghỉ ngơi được tốt hơn, điều đầu tiên bạn có thể làm là ưu tiên hàng đầu cho giấc ngủ. Nhắc nhở bản thân tại sao đi ngủ đúng giờ lại quan trọng. Nếu bạn cảm thấy được nghỉ ngơi nhiều hơn vào ngày hôm sau, nhiều khả năng bạn sẽ có năng lượng để hoàn thành các nhiệm vụ cần hoàn thành. 

Thực hành thói quen ngủ ngon

Thiết lập một số việc làm để giấc ngủ chất lượng có thể cải thiện chất lượng tổng thể và số lượng giấc ngủ mà bạn có được. Một số điều bạn có thể cố gắng làm bao gồm có một giờ đi ngủ và thời gian thức dậy nhất quán, bỏ rượu và cafein vào buổi chiều và buổi tối và tạo ra một không gian ngủ thoải mái.

Sắp xếp lịch trình của bạn

Vì lịch trình bận rộn thường là gốc rễ của sự trì hoãn trước khi đi ngủ, nên hãy xem xét kỹ những nhu cầu hàng ngày của bạn. Cắt bỏ những thứ không quan trọng hoặc ngốn hết thời gian của bạn. Nếu các hoạt động ban ngày khiến bạn không hài lòng và không được thỏa mãn, hãy để chúng qua đi nếu bạn có thể.

Bạn ít có khả năng cảm thấy cần phải trả thù cho việc mất thời gian nếu bạn không cảm thấy bực bội vì đánh mất những giờ phút quý giá đó trong ngày.

Lên lịch cho chính bạn

Vì bạn đang cắt giảm mọi thứ ra khỏi lịch trình của mình, hãy tập trung vào việc thay thế những hoạt động không mong muốn đó bằng thời gian để thưởng thức một số thứ bạn yêu thích. Điều này có thể không phải lúc nào cũng dễ dàng, đặc biệt là đối với các bậc cha mẹ hoặc các chuyên gia không có khả năng từ bỏ nghĩa vụ và trách nhiệm của họ. 

Một cách để đối phó với điều này là lập kế hoạch và ưu tiên “ thời gian ở một mình ” như thế nào và bạn sẽ làm bất cứ điều gì mà bạn thích. Hãy sắp xếp khoảng thời gian đó cho chính bạn, sau đó tìm một ai đó — cho dù đó là bạn bè, bảo mẫu, người bạn đời hay thành viên gia đình — người có thể tiếp quản trong khi bạn tận hưởng kỳ nghỉ của mình .

Bắt đầu quy trình vào buổi tối của bạn sớm hơn

Một cách khác để chống lại sự trì hoãn trước khi đi ngủ là bắt đầu thói quen hàng đêm của bạn sớm. Đặt báo thức một giờ trước khi bạn bắt đầu chuẩn bị đi ngủ. Dành thêm thời gian để thư giãn trong ngày có thể giúp bạn cảm thấy buồn ngủ hơn, điều này có thể giúp bạn chống lại cảm giác thức khuya. 

Tắt thiết bị kỹ thuật số

Tắt tính năng tự động phát trên dịch vụ phát trực tuyến của bạn và bỏ qua việc lướt các trang mạng xã hội khi nằm trên giường. Thay vào đó, hãy tập trung vào việc thực hành các thói quen thư giãn để thúc đẩy giấc ngủ, chẳng hạn như thực hiện một số động tác kéo giãn nhẹ nhàng, thiền định hoặc đọc sách.

Đôi lời từ VeryWell 

“Trả thù thức khuya” có thể là một thói quen khó bỏ. Có thể chỉ sau khi cảm thấy hoàn toàn kiệt sức trong một vài ngày, bạn mới cảm thấy bắt buộc phải từ bỏ những giấc ngủ muộn vào ban đêm để có được một giấc ngủ chất lượng. Vì việc làm cuối cùng được thúc đẩy bởi cảm giác rằng bạn không kiểm soát được thời gian của mình trong ngày, nên việc đánh giá lại cách bạn sử dụng thời gian mỗi ngày thường là bước đầu tiên để khắc phục tình trạng trì hoãn trước khi đi ngủ.

Tác giả: Kendra Cherry 

-------------

Dịch giả: Thái Phụng

Biên tập: Bích Ngọc

Nguồn ảnh: google.com

Link bài gốc: What Is Revenge Bedtime Procrastination?

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về YBOX.VN. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là “Tên dịch giả - Nguồn: YBOX.VN”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(***) Follow Facebook Tâm Lý Học Tuổi Trẻ tại www.facebook.com/tamlyhoctuoitre để đọc các bài dịch khác và cập nhật các bài viết mới hằng ngày.

(***) Follow Instagram tamlyhoctuoitre_ybox tại https://www.instagram.com/tamlyhoctuoitre_ybox/ để đọc thêm nhiều quotes hay mỗi ngày.