Tích cực độc hại là niềm tin rằng bất kể tình huống khó khăn hay tồi tệ đến đâu, mọi người nên duy trì một suy nghĩ tích cực. Mặc dù có những lợi ích khi trở nên lạc quan và suy nghĩ tích cực, nhưng tính tích cực độc hại sẽ loại bỏ mọi cảm xúc khó khăn để ủng hộ vẻ ngoài vui vẻ và thường là tích cực giả tạo.

 Có một cái nhìn tích cực về cuộc sống là điều tốt cho sức khỏe tinh thần của bạn. Vấn đề là cuộc sống không phải lúc nào cũng tích cực. Tất cả chúng ta đều có những cảm xúc và trải nghiệm đau đớn. Những cảm xúc đó, mặc dù thường khó chịu, cần được cảm nhận và xử lý một cách cởi mở và trung thực để đạt được sự chấp nhận và sức khỏe tâm lý tốt hơn.

 Tính tích cực độc hại đưa suy nghĩ tích cực đến mức cực đoan quá mức. Thái độ này không chỉ nhấn mạnh tầm quan trọng của sự lạc quan mà còn giảm thiểu và thậm chí phủ nhận bất kỳ dấu vết nào của cảm xúc con người không hoàn toàn là hạnh phúc hay tích cực.

 Tích cực độc hại có nghĩa là có cách tiếp cận cuộc sống "chỉ có những cảm xúc tốt" và loại bỏ mọi cảm xúc có vẻ tiêu cực. Nó từ chối mọi người sự hỗ trợ đích thực mà họ cần để đối phó với những gì họ đang phải đối mặt.

 Ví dụ về tính tích cực độc hại

Tích cực độc hại có thể có nhiều hình thức. Một số ví dụ bạn có thể đã gặp trong cuộc sống của chính bạn bao gồm:

Khi điều gì đó tồi tệ xảy ra, chẳng hạn như mất việc làm, mọi người có thể nói “hãy luôn lạc quan” hoặc “hãy nhìn vào khía cạnh tươi sáng”. Mặc dù những nhận xét như vậy thường nhằm mục đích thông cảm, nhưng chúng có thể chặn đứng bất cứ điều gì mà người khác có thể muốn nói về những gì họ đang trải qua.

Sau khi trải qua một số loại mất mát, mọi người có thể nói rằng "mọi thứ xảy ra đều có lý do." Trong khi mọi người sẽ đưa ra những tuyên bố như vậy bởi vì họ tin rằng họ đang an ủi, đây cũng là một cách để trốn tránh nỗi đau của người khác.

Khi bày tỏ sự thất vọng hoặc buồn bã, ai đó có thể trả lời rằng “hạnh phúc là một sự lựa chọn.” Điều này cho thấy rằng nếu ai đó đang cảm thấy những cảm xúc tiêu cực, thì đó là lỗi của chính họ vì đã không “lựa chọn” hạnh phúc.

Những câu nói như vậy thường có ý tốt hoặc mọi người không biết nói gì khác và không biết cách đồng cảm. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải nhận ra rằng tính tích cực độc hại có thể gây hại.

Tại sao tích cực độc hại lại có hại

Quá nhiều điều tích cực là độc hại vì nó có thể gây hại cho những người đang trải qua thời kỳ khó khăn. Thay vì có thể chia sẻ những cảm xúc chân thật của con người và nhận được sự hỗ trợ vô điều kiện, những người phải đối mặt với sự tích cực độc hại sẽ thấy cảm xúc của họ bị gạt bỏ, phớt lờ hoặc hoàn toàn vô hiệu.

- Thật xấu hổ: Nhận được sự tích cực độc hại có thể dẫn đến cảm giác xấu hổ. Nó cho mọi người biết rằng những cảm xúc mà họ đang cảm nhận là không thể chấp nhận được. Khi ai đó đang đau khổ, họ cần biết rằng cảm xúc của họ là có giá trị và họ có thể tìm thấy sự khuây khỏa và tình yêu thương nơi bạn bè và gia đình.

- Nó gây ra cảm giác tội lỗi: Tích cực độc hại cũng có thể gây ra cảm giác tội lỗi.  Nó gửi đi một thông điệp rằng nếu bạn không tìm được cách để cảm thấy tích cực—ngay cả khi đối mặt với bi kịch—thì bạn đang làm sai điều gì đó.

- Nó lảng tránh cảm xúc đích thực của con người: Tính tích cực độc hại hoạt động như một cơ chế tránh né . Khi mọi người tham gia vào loại hành vi này, nó cho phép họ vượt qua các tình huống cảm xúc khiến họ cảm thấy không thoải mái. Đôi khi chúng ta biến những ý tưởng tương tự này thành chính mình, tiếp thu chúng. Khi chúng ta cảm thấy những cảm xúc khó khăn, chúng ta sẽ coi thường, loại bỏ và phủ nhận chúng.

- Nó ngăn cản sự phát triển: Tính tích cực độc hại cho phép chúng ta tránh cảm nhận những điều có thể gây đau đớn. Nhưng điều này khiến chúng ta không có khả năng đối mặt với những cảm xúc đầy thử thách mà cuối cùng có thể dẫn đến sự trưởng thành và hiểu biết sâu sắc hơn.

Câu thần chú “chỉ những cảm xúc tích cực” có thể đặc biệt gây đau đớn trong những thời điểm cá nhân đau khổ tột độ. Khi mọi người đang đương đầu với những tình huống như khó khăn về tài chính, mất việc làm, bệnh tật hoặc mất người thân, việc được khuyên rằng họ cần nhìn vào khía cạnh tươi sáng có vẻ hết sức tàn nhẫn.

 Một số thậm chí còn coi sự tích cực độc hại là một hình thức thao túng . Điều này là do nó tạo ra một câu chuyện sai lệch về thực tế, thường khiến bạn đặt câu hỏi về những gì bạn nghĩ và cảm nhận.

 Trong một số trường hợp, tính tích cực độc hại thậm chí có thể bị lạm dụng. Kẻ lạm dụng có thể sử dụng nó để hạ thấp giá trị, loại bỏ và giảm thiểu cảm xúc và trải nghiệm của người khác. Họ thậm chí có thể sử dụng nó như một cách để hạ thấp mức độ nghiêm trọng của hành động lạm dụng của chính họ.

 Trong trường hợp tốt nhất, những tuyên bố tích cực độc hại được đưa ra như những lời sáo rỗng khiến một người không gặp khó khăn trong việc giải quyết cảm xúc của người khác. Tồi tệ nhất, những lời nhận xét này cuối cùng lại gây ra cảm giác xấu hổ và đổ lỗi cho những người thường xuyên phải đối mặt với những tình huống vô cùng khó khăn.

 Dấu hiệu của tích cực độc hại

Tích cực độc hại thường có thể khó nhận thấy. Học cách nhận biết các dấu hiệu có thể giúp bạn xác định loại hành vi này tốt hơn. Các dấu hiệu cho thấy bạn có thể tích cực độc hại bao gồm:

- Loại bỏ các vấn đề hơn là đối mặt với chúng

- Che giấu cảm xúc thật của bạn đằng sau những câu nói hay mà dường như được xã hội chấp nhận

-  Đánh giá thấp cảm xúc của người khác vì họ khiến bạn khó chịu

- Làm người khác xấu hổ khi họ không có thái độ tích cực

Điều quan trọng không kém là biết khi nào người khác có thể hành động tích cực một cách độc hại với bạn, có khả năng làm tổn thương sức khỏe tinh thần của bạn. Các dấu hiệu cho thấy bạn có thể sắp nhận được sự tích cực độc hại bao gồm:

- Cảm thấy tội lỗi khi buồn, tức giận hoặc thất vọng

- Che giấu hoặc ngụy trang cảm giác thực sự của bạn

- Cố gắng trở nên khắc kỷ hoặc "vượt qua" những cảm xúc đau đớn

Đôi khi, loại hành vi này có thể hoạt động như một cơ chế đối phó để giúp mọi người giảm hoặc tránh căng thẳng. Thay vì đối mặt với một cảm xúc khó khăn, mọi người cố gắng tránh nó bằng cách tạo ra một sự thay đổi tích cực cho một tình huống tồi tệ. Mặc dù đây có vẻ là một cách hiệu quả để đối phó, nhưng việc phủ nhận hoặc loại bỏ những cảm xúc tiêu cực có thể khiến bạn khó thực sự đối phó hiệu quả với những cảm xúc đó.

Làm thế nào để tránh tích cực độc hại

Nếu bạn nhận ra những hành vi tích cực độc hại ở bản thân, thì có những điều bạn có thể làm để phát triển một cách tiếp cận lành mạnh hơn, mang tính hỗ trợ hơn. Một số ý tưởng bao gồm:

 - Phát triển một thái độ "Không ổn cũng không sao." Thay vì có quan điểm cho rằng cảm xúc tiêu cực là sai, hãy chấp nhận rằng việc lúc nào cũng ổn là không thực tế. Nhắc nhở bản thân rằng nếu ai đó cảm thấy không ổn, điều đó hoàn toàn có thể chấp nhận được.

- Quản lý những cảm xúc tiêu cực của bạn, nhưng đừng phủ nhận chúng. Cảm xúc tiêu cực có thể gây căng thẳng khi không được kiểm soát. Nhưng chúng cũng có thể cung cấp thông tin quan trọng có thể dẫn đến những thay đổi có ích trong đời sống bạn.

- Tập trung vào việc lắng nghe người khác và thể hiện sự hỗ trợ. Khi ai đó bày tỏ cảm xúc khó khăn, đừng dập tắt họ bằng sự tích cực độc hại. Thay vào đó, hãy cho họ biết rằng những gì họ đang cảm thấy là bình thường và bạn luôn ở đó để lắng nghe.

 Tuyên bố độc hại

Chỉ có cảm xúc tích cực thôi!

Nó có thể tồi tệ hơn.

Chuyện gì cũng có lí do của nó.

Thất bại không phải là một lựa chọn.

 Hạnh phúc là một sự lựa chọn.

 Lựa chọn thay thế không độc hại

Tôi đang lắng nghe.

Tôi ở đây không có vấn đề gì đâu.

Điều đó chắc hẳn phải khó khăn lắm.

Đôi khi những điều tồi tệ có thể xảy ra mà. Tôi có thể giúp gì?

Thất bại đôi khi là một phần của cuộc sống.

Cảm xúc của bạn hoàn toàn hợp lý.

Ứng phó với sự tích cực độc hại

Nếu ai đó mà bạn biết có xu hướng đáp lại cảm giác tiêu cực của bạn bằng những câu nói không mang tính ủng hộ hoặc xác thực về mặt cảm xúc, thì bạn có thể áp dụng một số cách để đối phó với sự tích cực độc hại bao gồm:

- Hãy chân thật với cảm xúc của bản thân. Khi đối mặt với một tình huống khó khăn, việc cảm thấy căng thẳng, lo lắng hoặc thậm chí sợ hãi là điều bình thường. Đừng mong đợi quá nhiều từ chính mình. Thực hành chăm sóc bản thân và thực hiện các bước có thể giúp cải thiện tình hình của bạn.

- Đừng ngại thách thức người có thái độ tích cực với chất độc hại . Mặc dù thách thức kiểu phản hồi này có thể không thoải mái, nhưng việc đối mặt với cách tiếp cận của người đó sẽ mang lại cho họ cơ hội phát triển. Điều này có thể đặc biệt hữu ích nếu phải đối mặt với sự tích cực tiêu cực tại nơi làm việc, giúp các nhà lãnh đạo đánh giá tác động của các tuyên bố và hành động của họ.

- Biết rằng bạn có thể có nhiều hơn một cảm xúc. Nếu bạn đang đối mặt với một thử thách, bạn có thể cảm thấy lo lắng về tương lai, đồng thời hy vọng rằng bạn sẽ thành công. Cảm xúc của bạn có thể phức tạp như chính tình huống đó.

- Tìm kiếm ý nghĩa đằng sau những gì bạn đang trải qua. Tìm kiếm ý nghĩa đằng sau những tình huống khó khăn, trái ngược với tính tích cực độc hại và theo một số người, nó được coi là liều thuốc giải độc cho kiểu phản ứng này.

- Chú ý cảm giác của bạn. Theo dõi các tài khoản mạng xã hội “tích cực” đôi khi có thể đóng vai trò là nguồn cảm hứng nhưng hãy chú ý đến cảm giác của bạn sau khi xem và tương tác với nội dung đó. Nếu bạn cảm thấy xấu hổ hoặc tội lỗi sau khi xem các bài đăng “nâng cao tinh thần”, đó có thể là do tính tích cực độc hại. Trong những trường hợp như vậy, hãy xem xét việc hạn chế sử dụng phương tiện truyền thông xã hội của bạn.

- Đặt cảm xúc của bạn vào lời nói. Khi trải qua một điều gì đó khó khăn, hãy nghĩ về những cách để thể hiện cảm xúc của bạn một cách hiệu quả. Viết nhật ký hoặc nói chuyện với bạn bè. Nghiên cứu cho thấy rằng chỉ cần nói ra những gì bạn đang cảm thấy có thể giúp giảm cường độ của cảm xúc tiêu cực.

- Cuối cùng, hãy cho phép bản thân cảm nhận cảm xúc của mình. Những cảm xúc này là có thật, hợp lý và quan trọng. Họ cũng có thể cung cấp thông tin và giúp bạn nhìn nhận mọi thứ về một tình huống mà bạn cần nỗ lực để thay đổi.

 Điều này không nhất thiết có nghĩa là bạn nên hành động theo mọi cảm xúc mà bạn cảm thấy. Đôi khi, điều quan trọng là ngồi lại với cảm xúc của bạn và cho bản thân thời gian cũng như không gian để xử lý tình huống và chấp nhận cảm xúc của bạn trước khi hành động.

Bài viết gốc: https://www.verywellmind.com/what-is-toxic-positivity-5093958

Tác giả: Kendra Cherry

Người dịch: Thủy Tiên