Myers- Briggs Type Indicator, viết tắt là MBTI, là bài test trắc nghiệm, là phương pháp tự đánh giá giúp xác định tính cách và sở thích của mỗi người.

Mục đích của bài đánh giá này là phân chia mỗi cá nhân vào một trong bốn tiêu chí dựa vào cách họ nhìn nhận thế giới và ra quyết định, cho phép họ khám phá và hiểu sâu hơn về tính cách của chính mình.

Bốn tiêu chí này gồm: hướng nội (introversion) hay hướng ngoại (extraversion), giác quan (sensing) hay trực giác (intuition), lý trí (thinking) hay cảm xúc (feeling), nguyên tắc (judging) hay linh hoạt (perceiving). Dựa trên bốn tiêu chí đó, phương pháp MBTI đã chia tính cách con người thành 16 loại khác nhau.

Theo lý thuyết MBTI, mỗi cá nhân là sự kết hợp của các tiêu chí, từ đó đi đến thiên hướng tính cách của bản thân. 16 thiên hướng tính cách được tạo nên bởi sự viết tắt các chữ cái đầu của mỗi tiêu chí trong bốn tiêu chí. Ví dụ, “ISTP” sẽ biểu thị sự hướng nội, giác quan, lý trí và linh hoạt.

Không có kiểu thiên hướng nào là tốt hơn hay xấu hơn; mỗi loại có những điểm đặc trưng thú vị riêng.

Hơn thế nữa, MBTI phân tích rằng mỗi cá nhân đều có những sở thích nhất định theo cách họ quan sát thế giới, từ đó cung cấp cái nhìn khác biệt và tương đồng dựa trên trải nghiệm của mỗi người về cuộc sống.

Sự phát triển của bài test Myers - Briggs

Công cụ MBTI được phát triển bởi Isabel Briggs Myers và mẹ của bà là Katharine Cook Briggs năm 1942, dựa trên nền tảng tâm lý học của bác sĩ tâm lý người Thụy Sĩ Carl Jung. Lý thuyết của Carl Jung về Các loại tâm lý học dựa trên bốn chức năng tâm lý cơ bản- chức năng phán đoán (lý trí và cảm xúc) và chức năng nhận thức (giác quan và trực giác). Thuyết này cho rằng mỗi cá nhân sẽ hội tụ nhiều kiểu thiên hướng tính cách nhưng sẽ có một thiên hướng là vượt trội hơn so với phần còn lại.

Bốn cặp lưỡng phân theo MBTI:

Xu hướng tâm lý: Hướng nội (I) hay Hướng ngoại (E) - Bạn tập trung vào thế giới bên ngoài hay thế giới nội tâm?

Cặp tiêu chí này mô tả cách con người phản hồi, tương tác với mọi người và định hướng bản thân trong thế giới xung quanh. Người hướng ngoại có xu hướng tập trung tới vật và người khác, luôn cảm thấy tràn đầy năng lượng bởi sự hiện diện của mọi người và tỏa năng lượng ra xung quanh. Người hướng nội lại thiên nhiều hơn về suy nghĩ. Họ thích sự tương tác xã hội có chiều sâu và nhiều ý nghĩa; họ thường cảm thấy cơ thể như được sạc đầy sau khi dành khoảng thời gian riêng tư cho bản thân.

Nhận thức thế giới: Giác quan (S) hay Trực giác (N) - Bạn tin vào những điều “mắt thấy, tai nghe” hay có xu hướng diễn giải và đi theo những suy luận, tưởng tượng của bản thân?

Cặp tiêu chí này mô tả cách con người thu thập và nhìn nhận thông tin. Những người nhận thức thế giới bằng giác quan luôn tin vào những điều đang diễn ra thực tế, những điều chính họ “mắt thấy, tai nghe”. Trái ngược với nhóm này, những người đi theo trực giác lại thường cảm nhận thế giới theo cách suy nghĩ riêng và thế giới tưởng tượng của họ.

Quyết định và lựa chọn: Lý trí (T) hay Cảm xúc (F) - Khi ra quyết định, bạn là người kiên định và đi theo lập luận logic của mình hay có xu hướng bị ảnh hưởng bởi môi trường và bên thứ ba?

Cặp tiêu chí này mô tả cách các cá nhân ra quyết định và sử dụng chúng, sử dụng dữ liệu thu thập và xử lý được từ hai tiêu chí trên. Người lý trí thường dựa vào thực tế và lập luận logic để nhìn nhận thế giới, trong khi người cảm xúc có xu hướng dựa trên cảm tính để đưa ra lựa chọn và ra quyết định.

Cách thức hành động: Nguyên tắc (J) hay Linh hoạt (P) - Bạn là người làm việc tuân theo những kế hoạch được quy định sẵn hay sẵn sàng ứng biến mọi tình huống theo cách thức và lựa chọn mới của riêng cá nhân?

Cặp tiêu chí này mô tả cách các cá nhân vận hành thế giới bên ngoài và tiết lộ thái độ, quan điểm của họ. Những người nguyên tắc thường giải quyết vấn đề theo kỉ luật, khuôn khổ và trình tự nhất định. Trái lại, người linh hoạt thường dễ dàng thích nghi, luôn sáng tạo cách thức làm việc và vượt trội trong những nhiệm vụ đa chức năng.

16 thiên hướng tính cách MBTI

ISTJ- Thanh tra viên

Những người thuộc nhóm này thường kỹ tính, tôn trọng thực tế và thận trọng. Họ đánh giá cao những chuẩn mực và sự có tổ chức, đặc biệt luôn dành nhiều sự tập trung vào các chi tiết. Họ thích lên kế hoạch trước cho mọi nhiệm vụ và nhấn mạnh vào cách thức truyền thống và kỷ luật. Họ là người trách nhiệm cao và thực tế; có thể được mô tả là người đáng tin cậy.

Một ISTJ có thể phù hợp với một số ngành như:

• Kinh doanh (Kế toán, Cố vấn tài chính,...)
• Văn phòng và hành chính
• Quản lý
• Pháp luật (Tòa án, Luật sư,...)
• Dịch vụ cộng đồng và xã hội (Tư vấn viên, Nhân viên xã hội,...)

ISFJ- Nhà tư vấn

Những người thuộc nhóm này thân thiện, trách nhiệm và chu đáo. Họ làm việc có định hướng, cam kết hoàn thành bổn phận và nhiệm vụ được giao. Họ trung thành, chu đáo và dành nhiều sự quan tâm đến người khác. Họ không chống đối mà trân trọng quy tắc và sự hài hòa.

Một ISFJ có thể phù hợp với một số ngành nghề như:

• Giáo dục (giáo viên, quản trị viên,...)
• Kinh doanh, quản lý bán hàng
• Dịch vụ sức khỏe và chăm sóc cá nhân
• Cảnh sát, lính cứu hỏa

INFJ- Người bảo vệ

Những người thuộc nhóm này nghiêm túc, logic và chăm chỉ. Họ cũng cảm thông, nhiệt huyết và tận tâm. Họ trân quý những mối quan hệ bền chặt, sâu sắc và tinh tế với những nhu cầu của mọi người và cũng rất cần dành thời gian và không gian riêng cho bản thân để nạp lại năng lượng.

Một INFJ có thể phù hợp với một số ngành nghề như:

• Dịch vụ cộng đồng và xã hội
• Dịch vụ chăm sóc cá nhân
• Chăm sóc sức khỏe (Chuyên gia dinh dưỡng, bác sĩ trị liệu,...)
• Nhân sự

INTJ- Đầu não chiến lược

Những người thuộc nhóm này tính tự lập cao, tự tin và nghiện làm việc một mình. Họ quyết đoán, sáng tạo, logic và có định hướng. Họ chú trọng vào sự thật và lập luận logic hơn cảm xúc; có thể được xem là một người theo chủ nghĩa hoàn hảo. Họ thường đặt kỳ vọng cao vào năng lực và sự thực hiện của chính họ và những người xung quanh.

Một INTJ có thể phù hợp với một số ngành nghề như:

• Kinh doanh và tài chính
• Toán học
• Kiến trúc và kỹ sư
• Giáo dục và Đào tạo
• Nhóm ngành IT

ISTP- Người thực thi

Những người thuộc nhóm này thường can đảm và độc lập. Họ thích phiêu lưu, thích trải nghiệm và ưa mạo hiểm. Họ là những người quan sát thầm lặng và không giỏi hòa hợp với cảm xúc người khác, thường được nhận xét là thiếu tinh tế. Họ hành động và tìm hướng giải quyết công việc nhanh chóng. Họ cũng hiểu được nguyên nhân sâu xa của các vấn đề thực tiễn.

Một ISTP có thể phù hợp với một số ngành nghề như:

• Phân tích tài chính, chứng khoán
• Nhà sinh vật học, nhà địa chất
• Kiến trúc sư, thợ mộc, thợ may,...
• Thuyền trưởng, phi công
• Nhóm ngành IT

ISFP- Nghệ sĩ

Những người thuộc nhóm này thân thiện, dễ gần và nhạy cảm. Họ có nhu cầu mạnh mẽ về không gian và thời gian riêng để nạp lại năng lượng. Họ trân quý mối quan hệ bền vững và thích dành thời gian với các nhóm nhỏ như bạn bè thân thiết và gia đình. Họ thận trọng, tránh chống đối và luôn uy tín với những người quan trọng với họ.

Một ISFP có thể phù hợp với một số ngành nghề như:

• Giải trí, nghệ thuật và thiết kế
• Kiến trúc
• Đầu bếp

INFP- Người hòa giải

Những người nhóm này sáng tạo, nhiều ý tưởng, quan tâm và trung thành. Họ đôi khi khá nhút nhát và dè dặt; đặc biệt luôn tìm cách để thấu hiểu và đồng cảm với mọi người. Họ là gia đình, là người thân, là những người bạn thân thiết.

Một INFP có thể phù hợp với một số ngành nghề như:

• Dịch vụ cộng đồng và xã hội
• Chăm sóc sức khỏe
• Nhà tâm lý học, xã hội học

INTP- Người tư duy

Những người nhóm này ít nói, sống khép kín và nghiện phân tích. Họ đặt sự tập trung cao vào cách mọi thứ vận hành và phương thức giải quyết vấn đề. Vì vậy, họ rất giỏi tư duy và tính toán. Họ hứng thú với các ý tưởng và các học thuyết hơn là sự tương tác xã hội. Họ trung thành và hết mình với gia đình và bạn bè, nhưng rất khó để hiểu rõ nhóm người này.

Một INTP có thể phù hợp với một số ngành nghề như:

• Kỹ sư, kỹ thuật
• Khoa học (Nhà khoa học, giáo sư tiến sĩ,...)
• Kinh doanh, nghiên cứu thị trường

ESTP- Người bảo trợ

Nhóm người này có xu hướng tiếp cận thực tế để đạt được kết quả và giải quyết vấn đề nhanh chóng. Họ phức tạp, hấp dẫn và bộc phát. Họ thân thiện, tràn đầy năng lượng và dành nhiều thời gian với bạn bè và người thân. Họ ưa thực tế hơn những thứ trừu tượng.

Một ESTP có thể phù hợp với ngành nghề như:

• Kỹ sư
• Kỹ thuật bảo trì và sửa chữa
• Sản xuất
• Xây dựng

ESFP- Người trình diễn

Những người nhóm này dễ gần, thân thiện, bốc đồng và kiểm soát năng lượng từ những người khác. Họ thích trở thành trung tâm của sự chú ý và thích làm việc với mọi người trong những môi trường mới lạ. Họ được mô tả là dễ gần, hài hước và lạc quan. Họ bộc phát và tập trung vào hiện tại, thích học hỏi từ kinh nghiệm của mọi người.

Một ESFP có thể phù hợp với ngành nghề như:

• Giải trí, nghệ thuật và thiết kế
• Phương tiện- truyền thông (Biên tập viên, Quan hệ công chúng,...)

ENFP- Nhà vô địch

Những người thuộc nhóm này nhiệt huyết, sáng tạo, nhiều năng lượng và giàu trí tưởng tượng. Họ có kỹ năng giao tiếp tuyệt vời và giỏi đưa ra lời khuyên và an ủi người khác. Họ luôn tìm kiếm sự đồng thuận từ mọi người. Họ trân trọng cảm xúc và để ý đến những phản hồi của mọi người. Họ ghét thói quen và có thể đấu tranh với sự trì hoãn và sự thiếu tổ chức.

Một ENFP có thể phù hợp với những ngành nghề như:

• Kinh doanh, quản lý
• Khoa học
• Phương tiện- truyền thông

ENTP- Nhà phát minh

Những người nhóm này độc đáo, thẳng thắn và linh hoạt. Họ có nhiều ý tưởng và tập trung đến tương lai nhiều hơn hiện tại. Họ thích tương tác với nhiều nhóm người và thích tham gia các cuộc tranh luận. Họ là những nhà hùng biện tài ba.

Một ENTP có thể phù hợp với những ngành nghề như:

• Kinh doanh và lãnh đạo
• Khoa học và kỹ thuật
• Thiết kế

ESTJ- Người hướng dẫn

Những người nhóm này có trách nhiệm, thực tế và có tổ chức. Họ quyết đoán và thực hiện theo cách hiệu quả nhất. Họ đặt ra những tiêu chuẩn cụ thể và tuân theo các quy tắc. Họ được xem là cứng nhắc, bướng bỉnh và hống hách khi thực thi kế hoạch. Tuy nhiên, họ có xu hướng chú tâm vào kế hoạch hơn hành động bởi vì họ chăm chỉ, tự tin vào bản thân và độc lập.

Một ESTJ có thể phù hợp với ngành như:

• Quản lý, lãnh đạo
• Văn phòng và hành chính
• Luật sư

ESFJ- Nhà cung cấp

Những người thuộc nhóm này ấm áp, chu đáo và hòa hợp. Họ quan tâm và đồng cảm với mọi người. Họ thích giúp đỡ mọi người và cung cấp sự quan tâm tới những ai đang cần giúp đỡ; nhưng cũng muốn được đánh giá cao và được chú ý xứng đáng với công sức đã bỏ ra. Họ là những người quan sát chu đáo và vượt trội trong những tình huống giải quyết cá nhân và cộng đồng.

Một ESFJ có thể phù hợp với ngành nghề như:

• Chăm sóc sức khỏe
• Dịch vụ chăm sóc cá nhân
• Dịch vụ cộng đồng và xã hội (giáo dục sức khỏe, Tư vấn viên,...)

ENFJ- Người truyền cảm hứng

Những người thuộc nhóm này có trách nhiệm, ấm áp và trung thành. Họ hòa hợp với cảm xúc của mọi người và dễ dàng kết bạn với bất kỳ ai. Họ mong muốn giúp người khác phát huy triệt để tiềm năng và sẽ cảm thấy hài lòng khi giúp đỡ mọi người. Họ là những nhà lãnh đạo tài ba nhờ khả năng tạo điều kiện thuận lợi cho tập thể.

Một ENFJ có thể phù hợp với một số ngành nghề như:

• Giáo dục (giáo viên, giảng viên,...)
• Phương tiện- truyền thông (biên tập viên, tác giả,...)

ENTJ- Người quản lý

Những người nhóm này thích phụ trách, đảm nhiệm nhiệm vụ. Họ đề cao sự tổ chức và khuôn mẫu. Họ đánh giá cao các kế hoạch có tầm nhìn chiến lược dài hạn và thiết lập mục tiêu rõ ràng. Họ có nhiều kỹ năng và thích giao tiếp, tương tác với mọi người. Họ có kỹ năng lãnh đạo và thiên hướng trở thành một nhà điều hành tài ba, một thủ lĩnh giỏi, một nhà quản lý mẫu mực.

Một ENTJ có thể phù hợp với một số ngành nghề như:

• Quản lý
• Lãnh đạo
• Kinh doanh và tài chính
• Bộ phận hành chính

Lợi ích của MBTI

• Các công ty có thể học cách ủng hộ nhân viên tốt hơn, đánh giá các kỹ năng quản lý và tạo điều kiện làm việc nhóm.
• Các huấn luyện viên có thể sử dụng thông tin của MBTI để hiểu và áp dụng những phương pháp huấn luyện thích hợp nhất với các học viên.
• Các giáo viên có thể tìm thấy phong cách giảng dạy phù hợp với học trò của mình.
• Những người trẻ có thể hiểu sâu hơn về cách học, cách giao tiếp và phong cách tương tác xã hội của mình.
• Những người trẻ có thể xác định được lĩnh vực nghề nghiệp phù hợp với bản thân.
• Các cá nhân sẽ có cái nhìn sâu sắc về hành vi, thái độ của mình.
• Các cặp đồng hành có thể hiểu bản thân và đối phương sâu sắc hơn, cho phép làm việc nhóm hiệu quả và nâng cao năng suất làm việc.

Những phản hồi tiêu cực về MBTI

Bài test MBTI từng bị chỉ trích là một dạng ngụy khoa học và nhận được rất ít sự ủng hộ của các nhà tâm lý học và các nhà nghiên cứu. Một số chỉ trích như sau:

• Có rất ít bằng chứng khoa học cho thấy những cặp tiêu chí này được ủng hộ bởi các học thuyết tâm lý học. Hầu hết lại cho rằng con người nằm giữa nhiều loại tính cách, không riêng biệt bất kỳ loại nào.
• Các tỷ lệ cho thấy mức độ chính xác của bài test này là rất yếu bởi các tiêu chí tâm lý học của Carl Jung không dựa trên bất kỳ học thuyết đáng tin cậy nào và học thuyết MBTI áp dụng được cho là không đáng tin.
• Có khả năng cao kết quả của bài test không chính xác bởi các cá nhân tham gia có thể đưa ra câu trả lời giả để đạt được loại tính cách họ mong muốn.
• Thuật ngữ của MBTI không rõ ràng và mơ hồ, cho phép một kiểu hành vi phù hợp với nhiều loại tính cách.

----------
Tác giả: Julia Simkus

Link bài gốc: 16 Personality Types: Myers- Briggs Type Indicator (MBTI)

Dịch giả: Mai Thị Bích Ngọc - ToMo - Learn Something New

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả: Mai Thị Bích Ngọc - Nguồn: ToMo - Learn Something New". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: "Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Follow Facebook ToMo - Learn Something New để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.

(***) Trở thành Tình nguyện viên, Thực tập sinh Part-time tại ToMo để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: http://bit.ly/ToMo-hiring.