Cái tên Philophobia được bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp, “Philia” (có nghĩa là tình yêu) và “phobia” (có nghĩa là nỗi sợ hãi). Vì thế mà khi ghép hai chữ này với nhau ta được từ "philophobia" với định nghĩa là hội chứng sợ yêu. Đó là một nỗi ám ảnh đặc biệt mà một người nào đó sợ hãi việc phát triển mối quan hệ tình cảm với một người khác.

Một ví dụ điển hình cho người mắc phải hội chứng này chính là nữ hoàng Elizabeth đệ nhất của Vương quốc Anh. Mọi người đều nghĩ rằng nguyên do thực sự đằng sau hội chứng sợ yêu của nữ hoàng chính vì mẹ của bà, hoàng hậu Anne Boleyn bị chính cha của bà vua Henry VIII xử tội chết vì tình yêu. Sau đó, mặc dù nữ hoàng cũng có những mối quan hệ yêu đương nghiêm túc nhưng bà vẫn trốn tránh hôn nhân bằng bất cứ giá nào.

Qủa thực là câu chuyện lịch sử hết sức thú vị! Bây giờ sẽ tập trung vào hiện tại và chính bản thân bạn! Trước khi đi sâu vào vấn đề “sợ yêu”, chúng ta sẽ chú tâm vào việc  trả lời những câu hỏi sau:

Có phải ý nghĩ yêu ai đó thật sự rất kinh hãi đến nỗi chỉ cần nghĩ đến việc bạn sẽ trao trái tim cho người khác thì bạn sẽ cảm thấy như phát điên?

Có phải khi ý nghĩ này được hình thành, các mối quan hệ lãng mạn khiến bạn cảm giác bức bối như thể đang bị mắc kẹt?

Có phải bạn sẽ trốn chạy khi nhận được những biểu hiện tình cảm từ người khác giới và bạn chưa bao giờ tưởng tượng bản thân bạn sẽ sống chung với người khác?

Có phải bạn cảm thấy thật không dễ dàng và thoải mái khi bị bao quanh bởi những cặp đôi tình tứ bên nhau ở công viên hay rạp phim?

Nếu một trong những câu hỏi nêu trên xuất hiện thường xuyên trong đầu bạn thì khả năng bạn đang thực sự trải qua một nỗi sợ không lý do mang tên “hội chứng sợ yêu”.

Tuy nhiên, bạn không nên kết luận vội vàng ngay lúc này bởi vì có rất nhiều dấu hiệu hơn ở bài viết này sẽ cho bạn một câu trả lời chắc chắn!

Nguyên nhân dẫn đến hội chứng sợ yêu

Nguyên nhân dẫn đến hội chứng này của mỗi người là không giống nhau và thỉnh thoảng nó không thể giải mã được lý do tại sao nó lại xuất hiện nữa. Những người trải qua việc bố mẹ ly hôn, bạo lực gia đình hay bị ngược đãi khi còn nhỏ thường có khuynh hướng phát triện hội chứng sợ yêu khi họ trưởng thành.

Những lý do của hội chứng này có mối liên quan trực tiếp đến những trải nghiệm trong quá khứ và hiện tại đã hình thành trong suy nghĩ của mỗi cá nhân. Vì thế, nếu bạn chứng kiến một mốt quan hệ mà khiến một cặp đôi phải trải qua những khoảng thời gian khó khăn và cuối cùng đi đến chia tay thì nguy cơ dẫn đến việc nỗi sợ yêu sẽ lớn lên từng ngày.

Bên cạnh đó, nếu bạn trải qua những căng thẳng, mệt mỏi bạn có thể cũng sẽ mắc hội chứng này vì niềm tin vào bản thân của bạn là rất thấp. Những người lo lắng và cảm giác không an toàn nghĩ rằng họ không xứng đáng có được tình yêu và không một ai sẽ dành tình cảm cho họ, đây là một suy nghĩ tiêu cực góp phần hình thành hội chứng sợ yêu.

Cảm giác lo lắng tốt độ kéo dài đã kéo theo những vấn đề về sức khỏe thể chất. Nỗi sợ bị từ chối, bị chia ly cũng như ly hôn đã ngăn cản họ thể hiện cảm xúc, bước vào những mối quan hệ và bỏ qua chuyện kết hôn. Hội chứng sợ yêu đã trói buộc và bắt đầu chế ngự cuộc sống của họ và họ không hề hay biết.

Dấu hiệu của hội chứng sợ yêu.

Triệu chứng tâm lý.

Hội chứng sợ yêu khởi nguồn từ rất nhiều nguyên nhân, vì thế mà nó cũng có rất nhiều triệu chứng khác nhau.

Xét về triệu chứng tâm lý, một số người có nỗi sợ chung về sự ràng buộc cũng như là trốn chạy khỏi bất kỳ vến đề tình cảm nào nảy sinh trong cuộc sống của họ. Một số khác lại có thể bước vào một mối quan hệ nhưng cuối cùng lại trở nên chiếm hữu và ghen tuông với người yêu... Vì vậy, cho dù họ có quyết định bước vào một mối quan hệ đi chăng nữa thì nỗi ám ảnh về việc giữ người kia bên cạnh và ngăn chặn việc chia tay hoặc ly hôn bằng mọi giá sẽ khiến họ hoàn toàn trở thành thủ phạm chính giết chết chính mối quan hệ ấy.

Họ sớm trở thành những nạn nhân của các triệu chứng tâm lý (được gọi là cảm giác bị trói buộc) giam cầm họ trong những vòng luẩn quẩn, những xúc cảm bất lực cũng như thất bại liên quan đến tình cảm và đời sống tình cảm.

Triệu chứng về thể chất

Một lần nữa, tôi nhắc lại rằng không phải người nào cũng có tất cả những triệu chứng thể chất này. Nó phụ thuộc vào tính cách của bạn, cũng như mức độ nghiêm trọng của hội chứng sợ yêu. Những dấu hiệu thường có bao gồm:

• Tim đập loạn nhịp
• Hơi thở gấp gáp
• Cơn hoảng sợ kéo đến
• Lo lắng tột độ
• Nỗi sợ không lý do
• Đau ngực
• Sợ hãi tột độ
• Đổ nhiều mồ hôi
• Đờ đẫn
• Rơi nước mắt

7 dấu hiệu phổ biến của chứng sợ yêu.

Nếu bạn đang nghi ngờ rằng bạn đang trải qua hội chứng sợ yêu, dưới đây chính là những dấu hiệu chung của hầu hết những người sợ yêu sẽ giúp bạn xác nhận hoặc loại bỏ nghi ngờ của bản thân.

Nếu bạn chỉ có 1 hoặc 2 dấu hiệu thì bạn hoàn toàn không nên hoảng loạn làm gì nhưng nếu bạn cảm thấy hầu hết những dấu hiệu đều đang miêu tả con người bạn thì không còn nghi ngờ gì nữa đâu, câu trả lời đã quá là rõ ràng rồi. 

1. Bạn không thể lãng quên quá khứ.

Một trong những dấu hiệu đầu tiên của hội chứng sợ yêu liên quan đến những tổn thương trong quá khứ. Những người sợ yêu thường có rất nhiều kỉ niệm tình cảm từ các mối quan hệ xưa cũ, nó đã đặt rất nhiều gánh nặng lên họ và không cho phép họ chối bỏ.

Có thể bạn đã từng bị tổn thương từ việc tình cảm bị tan vỡ trong quá khứ, và vết thương của bạn vẫn chưa thể chữa lành. Một ai đó khiển bạn quan tâm đã làm tan nát trái tim bạn khiến bạn bị tổn thương sâu sắc về mặt tinh thần...

2. Bạn sợ tình yêu sẽ khiến con tim mình tan vỡ.

Sau tất cả mọi chuyện không vui bạn đã trải qua thì chuyện thất vọng với bạn khác giới là hoàn toàn hợp lý. Bạn nghĩ rằng tất cả mọi người đều có ý định làm bạn và trái tim yếu đuối của bạn tổn thương. Và thứ làm bạn sợ hãi nhiều nhất chính là trải qua nỗi đau về tình cảm một lần nữa.

Bạn khẳng định rằng trái tim bị tổn thương của mình sẽ không còn tổn thương nữa, và bạn sẵn sàng làm bất cứ điều gì cần thiết để ngăn điều đó xảy ra.

Nỗi sợ con tim tan vỡ đã làm tê liệt bạn đến mức bạn liền quyết định trong tiềm thức rằng, cách tốt nhất để bảo vệ nó là quên rằng bạn cần có tình yêu trong đời. Và tất cả những điều này có thể sẽ làm bạn sợ hãi những người bạn yêu.

3. Bạn không thể mở cửa trái tim với người khác.

Yếu tố thực sự làm bạn sợ yêu nhất chính là sự rằng buộc về mặt tình cảm. Mở lòng với một người khác với mức độ thân thiết, hình thành sự kết nối và liên kết cảm xúc là những gì bạn chưa bao giờ tưởng tượng tới, không chỉ đối với các mối quan hệ yêu đương mà còn đối với hầu hết các mối quan hệ còn lại trong cuộc sống...

Đừng hiểu lầm ý của tôi, tôi không hề ám chỉ rằng bạn là một người hướng nội hay là người xa lánh xã hội.

Bạn có thể có rất nhiều bạn bè, bạn cũng không cảm thấy phiền lòng khi được rủ ra ngoài vui chơi cùng mọi người, bạn chỉ đơn thuần là hiếm khi thấy thoải mái đối với những lúc phải phơi bày con người thật của bản thân với thế giới mà thôi.

4. Bạn gặp vấn đề về niềm tin.

Nếu bạn là người từng bị những người thân thiết nhất phản bội hoặc đâm sau lưng trong quá khứ, thì không có gì lạ khi bạn đã không còn niềm tin vào mọi người nữa. Bạn đã tin rằng không một ai là người thật sự tốt và kết quả là bạn trở nên cẩn thận khi cân nhắc đến các mối quan hệ yêu đương.

Một trong những dấu hiệu cho thấy rằng bạn đang mắc hội chứng sợ yêu là những vấn đề về niềm tin mà bạn đang đối mặt. Bạn chỉ đơn giản nghĩ rằng tất cả mọi người bạn gặp sẽ làm tổn thương là lợi dụng bạn không theo cách này thì cũng là theo cách khác. Dần dần, bạn học được rằng không nên phụ thuộc vào bất kỳ ai cả. Bạn học được rằng chính bản thân bạn là người duy nhất có thể nương tựa và không đặt niềm tin vào bất kỳ ai là con đường duy nhất để tránh vấp phải những thất vọng và sự phản bội.

5. Bạn đánh giá quá cao về cuộc sống độc thân.

Một dấu hiệu khác báo hiệu bạn đang mắc hội chứng sợ yêu chính là bạn đánh giá cao cuộc sống độc thân hơn tất cả mọi thứ.

Mặc dù đây cũng là một điều tuyệt vời vì cuộc sống độc thân sẽ giúp bạn loại bỏ các mối quan hệ không lành mạnh, nhưng bạn đã chấp nhận cuộc sống độc thân ấy đến mức bạn chưa từng nghĩ sẽ chia sẻ cuộc sống của mình với một ai và hoàn hoàn toàn từ bỏ suy nghĩ về tình yêu.

Bạn đã quen với cuộc sống một mình mà không cần sự giúp đỡ của bất kỳ ai.

Sự lựa chọn bạn ít khi cân nhắc đến nhất chính là phải thỏa hiệp với ai đó hoặc hy sinh vì lợi ích cho mối quan hệ của bạn.

Bạn có cách sống và thói quen riêng của bạn và bạn không sẵn sàng thay đổi và thích nghi cuộc sống vì bất kỳ ai. Đối với bạn, cuộc sống độc thân đã trở thành một không gian thoải mái. Đây là một điều rất đỗi bình thường với bạn, cuộc sống ấy đã trở nên quá đỗi quen thuộc và thậm chí bạn chưa từng nghĩ sẽ từ bỏ cách sống này.

6. Bạn cảm thấy bí bách trong một mối quan hệ.

Ý tưởng bạn sẽ chung sống với một ai đó trong quãng đời còn lại sẽ làm bạn sợ hãi, đơn giản vì bạn không thể nào tưởng tượng mình sẽ bị ràng buộc với ai đó. Và không chỉ vậy, mọi một mối quan hệ yêu đương đều khiến bạn cảm thấy bí bách và ngột ngạt.

Bất cứ khi nào bạn cố gắng bắt đầu một mối quan hệ hoặc chỉ đơn thuần là nghĩ rằng, bạn sẽ "rau mơ rễ má" với một ai đó cũng đã đủ khiến bạn mệt mỏi. Bạn cảm thấy một mối quan hệ yêu đương cũng chẳng khác chi cách thức chấm dứt cuộc đời của mọi người vì chúng sẽ tước đoạt cuộc sống cá nhân của bạn, chúng sẽ lấy đi sự tự do và chúng sẽ thay đổi bản chất của con người bạn.

Bạn là người thích có toàn quyền kiểm soát cuộc sống, và cảm xúc của mình, bạn cho rằng tình yêu có thể lấy đi quyền kiểm soát đó từ bạn. Những ý nghĩ ấy nảy sinh trong tâm trí cũng đủ khiến bạn cảm thấy nghẹt thở.

7. Bạn chỉ hứng thú với quan hệ về mặt thể xác.

Mắc triệu chứng sợ yêu không có nghĩa là bạn không hứng thú với tình dục và với hầu hết mọi người, điều này cũng có ít nhiều lý do liên quan đến mối quan hệ về thể xác.

Sự thật chính là bạn vẫn muốn hôn, ôm và ngủ cùng ai đó như những người bình thường khác. Nghe có vẻ lạ nhưng bạn chẳng có vấn đề gì khi thể hiện tình cảm trong phòng ngủ cả. Vấn đề của bạn chính là bạn sẽ cư xử thế nào sau khi cuộc mây mưa kết thúc bởi vì có thể bạn sẽ cân nhắc tới chuyện đưa sự thân mật này sang một "mức độ" tiếp theo.

Điều trị hội chứng sợ yêu

Như các hội chứng sợ khác, sợ yêu có thể được điều trị bằng thuốc để giúp giảm các hành vi cảm xúc và các triệu chứng về thể chất khi kết hợp cùng với những liệu pháp hành vi nhận thức. Cũng có một vài loại thuốc chống trầm cảm được sử dụng để làm giảm bớt những tâm lý tiêu cực và các triệu triệu chứng về thể chất từ hội chứng sợ yêu.

Tuy nhiên, liệu pháp trọng tâm chính là Liệu pháp hành vi nhận thức (CBT). CBT được xem là phương pháp hiệu quả nhất khi chiến đấu với hội chứng này cũng như các hội chứng sợ khác.

Trọng tâm chính là đặt mục tiêu vào "thủ phạm chính" gây ra chứng sợ yêu, và sau đó thay đổi suy nghĩ của một người sang hướng tích cực, nhằm giảm bớt sự lo lắng của một người đối với những tình huống lãng mạn nhất định, và thiết lập nền tảng cho sự hòa hợp và hạnh phúc về tình cảm.

Sẽ sớm thôi, nỗi sợ hãi không lý do này sẽ chuyển thành sự thấu hiểu, cho phép bạn thay đổi suy nghĩ của mình.

Trong trường hợp bạn vừa phát hiện ra rằng bạn mắc chứng sợ yêu…

Trong trường hợp bạn vừa nhận ra rằng bạn đang mắc chứng sợ yêu (philophobia), điều quan trọng nhất cần hiểu là những gì bạn đang trải qua không làm nên con người của bạn. Chứng sợ yêu của bạn chỉ là tác dụng phụ của một sự kiện cụ thể hoặc suy nghĩ của bạn, và nó có thể được chữa khỏi thành công.

Tất cả những gì bạn cần làm là dành một chút thời gian để xử lý tất cả và thư giãn (bất kể điều này nghe có vẻ nực cười đến mức nào). Hãy nhớ rằng chứng sợ yêu philophobia cũng giống như bất kỳ nỗi ám ảnh nào ngoài kia, và bạn không nên tự trách mình vì đã phải trải qua nó.

Theo thời gian, bạn sẽ khám phá ra sức hấp dẫn của tình yêu một cách tự nhiên và không sợ hãi. (Tôi có thể cam đoan với bạn về điều đó).

-----------------

Tác giả:  Selma June

Link bài gốc: 7 Signs You Have Philophobia – The Fear Of Falling In Love 

Dịch giả: Thảo Cát - ToMo - Learn Something New 

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả: Thảo Cát - Nguồn: ToMo - Learn Something New". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: "Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Follow Facebook ToMo - Learn Something New để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.

(***) Trở thành Tình nguyện viên, Thực tập sinh Part-time tại ToMo để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: https://bit.ly/ToMo-hiring.