*Bài viết được trình bày dưới dạng song ngữ Việt - Anh.

Tâm trí là một thứ bí ẩn và khó nắm bắt. Danh sách này cho thấy một số điều kỳ lạ nhất về tâm trí của bạn - và của tôi - và những gì, nếu có, chúng ta có thể làm với chúng.

The mind is a mysterious and elusive thing. This list reveals some of the weirdest things about your mind—and mine—and what, if anything, can be done about them.

1. Không ai biết chính xác tâm trí là gì hay cách bộ não tạo ra nó. (No one knows exactly what the mind is or how the brain creates it)

Thật kì lạ khi tâm trí còn tồn tại. Làm thế nào để "một thứ gì đó tuyệt vời và không đáng kể như ý nghĩ hay ý thức ... xuất hiện từ ba pound huyết mạch trong hộp sọ?" Không ai biết. Hơn nữa, mặc dù tâm trí được tạo ra bởi bộ não, tâm trí có thể hoạt động với sự độc lập nào đó với bộ não. Trong thực tế, tâm trí thực sự có thể thay đổi bộ não.

It's weird that the mind even exists. How does “something as sublime and insubstantial as thought or consciousness…emerge from three pounds of gelatinous pudding inside the skull?” No one knows. Moreover, even though the mind is created by the brain, the mind can operate with some independence from the brain. In fact, the mind can actually change the brain.

Những gì bạn có thể làm với nó: Không có gì. Thật đáng ngạc nhiên.

What you can do about it: Nothing. Just be amazed.

2.   "Suy nghĩ" là cách bạn nói chuyện với chính mình. (“Thinking” is the way you talk to yourself) 

Một cách hữu ích để suy nghĩ về tư duy là mô tả như cách bạn tự nói chuyện với chính mình. Đối với mục đích thực tế, "suy nghĩ" và "tự nói chuyện" là giống nhau.

A useful way to think about thinking is to describe it as the way or ways you talk to yourself. For practical purposes, “thinking” and “self-talk” are the same thing. 

Những gì bạn có thể làm: Để tìm hiểu suy nghĩ của bạn, hãy tìm ra điều bạn đang nói với chính mình.

What you can do: To find out what is on your mind, figure out what you are saying to yourself. 

3. Bạn có thể quan sát tâm trí của bạn khi làm việc. (You can watch your mind at work )

Không làm xáo trộn hộp sọ của bạn theo bất kỳ cách nào, bạn có thể trở nên giỏi hơn trong việc quan sát tâm trí. Sử dụng nhận thức chánh niệm, "bạn có thể đứng ngoài tâm trí mình như thể bạn đang quan sát những gì đang xảy ra với người khác thay vì tự trải nghiệm nó." Phần “xem”, đôi khi được gọi là “Quan sát tự” (hoặc “Quan sát bản ngã”), có phần tách rời khỏi cảm xúc và có thể xem suy nghĩ và hành động của bạn với một mức độ khách quan nhất định. Ngược lại, phần “trải nghiệm” trong tâm trí của bạn nhận thấy những ấn tượng cảm giác và có những phản ứng cảm xúc với chúng.

Without tampering with your skull in any way, you can become skilled at mind-watching. Using mindful awareness, "you can stand outside your own mind as if you are watching what is happening to another rather than experiencing it yourself." The “watching part,” sometimes called “the Observing Self” (or “Observing Ego”), is somewhat detached from emotions and can view your thoughts and actions with some impartial objectivity. By contrast, the “experiencing” part of your mind notices sense impressions and has emotional reactions to them.

Tại sao điều này lại quan trọng: Nhận thấy các thói quen và hoạt động tinh thần của bạn (tưởng tượng, câu chuyện, ý tưởng) là bước đầu tiên hướng tới việc làm dịu hoặc thay đổi ý định của bạn. Phát triển quan sát tự cũng rất quan trọng đối với việc theo dõi hành động của bạn.

Why it’s important: Noticing your mental habits and activities (fantasies, stories, ideas) is the first step toward calming or changing your mind. Developing an Observing Self is also critical to monitoring your actions.

Những gì bạn có thể làm: Để trau dồi việc tự quan sát của bạn, hãy chú ý đến việc bạn tự nói chuyện mà không phán xét. Bạn có lo lắng mãi về những điều tương tự? Bạn có nói chuyện với chính mình một cách đầy khích lệ hay một cách gây tổn thương? Lắng nghe những thứ bạn tự nói với bản thân và bạn sẽ thấy tâm trí của bạn khi đang làm việc. Tại một số thời điểm, bạn có thể quyết định thay đổi bất kỳ thói quen suy nghĩ nào đang giữ bạn lại.

What you can do: To cultivate your Observing Self, notice your self-talk without judgment. Do you worry about the same things again and again? Do you talk to yourself in an encouraging way or a hurtful way? Listen to your self-talk and you will see your mind at work. At some point, you might decide to change any thinking habits that are holding you back.

4. Tâm trí là một thứ hoang dã và sẽ chạy đến bất kỳ đâu. (The mind is a wild thing and will run where it will.)

Bạn đã bao giờ nhận thấy rằng tâm trí của bạn có thể là một rạp xiếc ba vòng? Trích dẫn này của một nhà Phật giáo mô tả những điều kỳ lạ mà chúng ta có thể thấy khi chúng ta nhìn vào tâm trí của mình:

Have you ever noticed that your mind can be a three-ring circus? This quote by a Buddhist writer describes the strange things we might see when we look into our minds:   

"(Thỉnh thoảng), bạn sẽ đối mặt với sự nhận thức đột ngột và kinh hoàng rằng bạn hoàn toàn điên rồ. Tâm trí bạn là một ngôi nhà điên rồ, rít lên trên những bánh xe lăn bánh xuống đồi, hoàn toàn mất kiểm soát và vô vọng. Không sao cả. Bạn không điên cuồng hơn bạn hôm qua. Nó luôn luôn theo cách này và bạn chưa bao giờ để ý. "

"(Sometime) you will come face to face with the sudden and shocking realization that you are completely crazy. Your mind is a shrieking, gibbering madhouse on wheels barreling pell-mell down the hill, utterly out of control and hopeless. No problem. You are not crazier than you were yesterday. It has always been this way and you never noticed."

Thật yên lòng khi nhận ra rằng tất cả mọi người có một "con khỉ tâm trí" đầy tưởng tượng, những câu chuyện, tưởng tượng hoang dã, và những suy nghĩ vừa hữu ích vừa vô lý. Nói cách khác, tâm trí có tâm trí của riêng nó. Nó không thể kiểm soát được, nhưng — không sao cả - bạn có thể học cách quản lý nó.

It is reassuring to realize that everyone has a “monkey mind” filled with fantasies, stories, wild imaginings, and thoughts both useful and ridiculous. In other words, the mind has a mind of its own. It can’t be controlled, but—no problem—you can learn to manage it.

Những gì bạn có thể làm: Khi bạn nhận thấy tâm trí của mình xoay quanh những câu chuyện, suy nghĩ và tưởng tượng, hãy tự nhủ: “Chỉ là suy nghĩ” hoặc “Suy nghĩ”. Cách dán nhãn này sẽ giúp bạn nhìn nhận tiếng nói tinh thần khách quan hơn, ít nghiêm trọng hóa hơn, và tự bình tĩnh bản thân. Kỹ thuật này xuất phát từ thiền, nhưng bạn không cần phải ngồi thiền để sử dụng nó. Tôi sử dụng nó hàng ngày đây thôi.

What you can do: When you notice your mind spinning stories, thoughts, and fantasies, say to yourself, “Just thoughts,” or “Thinking.” This labeling will help you view your mental chatter more objectively, take it less seriously, and calm yourself. This technique is from Zen meditation practice, but you don’t need to be a meditator to use it. I use it all day long.

5. Tâm trí bạn có thể thay đổi bộ não của bạn  (Your mind can change your brain)

Vâng, tâm trí của bạn — suy nghĩ của bạn— có thể thay đổi bộ não của bạn. Nghe có vẻ kỳ lạ, nhưng khi bạn tạo ra các lối suy nghĩ mới, bạn thực sự tái tạo bộ não của bạn. Bạn càng thực hành một thói quen suy nghĩ mới, càng nhiều tế bào thần kinh cùng học cách làm việc cùng nhau và kết nối với nhau. Như các nhà thần kinh học nói, các tế bào thần kinh kích thích cùng nhau, nối với nhau. Nói cách khác, “…  hoạt động tinh thần được chỉ dẫn, bắt buộc có thể thay đổi chức năng não một cách rõ ràng và có hệ thống.”

Yes, your mind—that is, your thoughts— can change your brain. Odd as it may sound, as you create new thought patterns, you actually rewire your brain. The more you practice a new thinking habit, the more the same neurons will learn to work together and wire together. As neuroscientists say, neurons that fire together, wire together. In other words, “…directed, willed mental activity can clearly and systematically alter brain function.”

Những gì bạn có thể làm: Cố ý thay đổi những câu chuyện tự nói với bản thân của bạn. Ví dụ, nếu bạn có xu hướng đắm mình trong sự thất vọng và giận dữ khi bạn phạm sai lầm, hãy tập tự nhủ, “Những sai lầm chỉ là một phần của cuộc sống. Tôi sẽ nỗ lực có ý thức để học hỏi từ những sai lầm của tôi. ”Hoặc viết ra câu chuyện bạn tự nói với bản thân mà bạn muốn áp dụng trong một tình huống nhất định, sau đó đọc lại cho chính mình khi cần thiết.

What you can do: Deliberately change your self-talk. For example, if you tend to wallow in frustration and anger when you make mistakes, practice telling yourself, “Mistakes are just part of life. I will make a conscious effort to learn from my mistakes.” Or write down the self-talk you’d like to adopt in a given situation, then recite it to yourself when needed.

6. Những từ cảm giác đơn giản có thể làm dịu tâm trí bạn và thay đổi bộ não của bạn. (Simple feeling words can calm your mind and change your brain.)

Buồn. Lo lắng. Bực bội. Bất kể cảm xúc nào đang khiến bạn đau khổ, nghiên cứu gần đây cho thấy việc dán nhãn có thể làm giảm cảm giác khó chịu của bạn và giúp bạn cảm thấy có quyền kiểm soát hơn. Gắn nhãn cho một cảm xúc di chuyển hoạt động não của bạn từ khu vực chiến đấu hoặc chạy trốn (vùng amygdala) đến khu vực suy nghĩ (vỏ não trước trán). Thật đáng kinh ngạc khi dù chỉ một từ có thể làm như vậy.

Sad. Anxious. Angry. Whatever emotion is causing you distress, recent research shows that labeling it can ease your upset feelings and help you feel more in control. Attaching a label to an emotion moves your brain activity from the fight-or-flight area (the amygdala) to the thinking area (the prefrontal cortex). It’s astounding what even one word can do.

Những gì bạn có thể làm: Chú ý khi một cảm xúc đang áp đảo bạn. Tìm kiếm một từ mô tả cảm xúc đó và sau đó cảm thấy cảm xúc của bạn giảm dần.

What you can do: Notice when an emotion is overwhelming you. Search for a word that describes that emotion and then feel your emotions subside.

7. Não của bạn có xu hướng tiêu cực, nhưng tâm trí của bạn có thể dạy nó trở nên hạnh phúc hơn (Your brain has a negativity bias, but your mind can teach it to be happier.)

Thuật ngữ “khuynh hướng tiêu cực” ám chỉ đến khuynh hướng của não phản ứng mạnh mẽ hơn với những điều xấu - nguy hiểm, mối đe dọa, sai lầm hoặc các vấn đề - hơn là những điều tốt đẹp, như sự thoải mái, cơ hội và niềm vui. Mặc dù khuynh hướng tiêu cực đã giúp con người tồn tại bằng cách cảnh báo chúng ta về các mối đe dọa có thể xảy ra, nó làm cho chúng ta khó khăn hơn để thư giãn, tận hưởng cuộc sống và hạnh phúc.

The term “negativity bias” refers to the brain’s tendency to react more strongly to bad things—dangers, threats, mistakes, or problems—than to good things, such as pleasure, opportunity, and joy.  Although the negativity bias has helped humans survive by alerting us to possible threats, it makes it harder for us to relax, enjoy life, and be happy.  

May mắn thay, tâm trí của bạn có thể đào tạo bộ não của bạn để được hạnh phúc hơn. Tập trung và trải nghiệm những khía cạnh tích cực của cuộc sống thực sự xây dựng cấu trúc thần kinh mới trong não. Đây là một cách lạ thường khác mà tâm trí bạn có thể thay đổi bộ não của bạn theo hướng tốt hơn.

Luckily, your mind can train your brain to be happier. Focusing on and experiencing the positive aspects of life actually builds new neural structures in the brain. This is another incredible way that your mind can change your brain for the better.  

Những gì bạn có thể làm: Trở nên nhận thức được những trải nghiệm thú vị hoặc hạnh phúc. Mang chúng đến trước tâm trí bạn. Nán lại những trải nghiệm này trong 5 giây hoặc lâu hơn. Bằng cách đó, bạn sẽ tái tạo bộ não của bạn, làm cho có nhiều khả năng hơn là bạn sẽ nhận thấy những điều tích cực khác xung quanh bạn trong tương lai.

What you can do: Become aware of pleasant or happy experiences. Bring them to the foreground of your mind. Linger on these experiences for 5 seconds or more. By doing so, you will rewire your brain, making it more likely that you will notice other positive things around you in the future. 

8. Học những điều mới thay đổi bộ não của bạn — ngay cả khi bạn già hơn (Learning new things changes your brain—even if you're older)

Làm phong phú thêm tâm trí của bạn bằng cách học những điều mới mẻ sẽ hồi sinh trí não của bạn. Cụ thể, việc học tập gây ra những thay đổi trong “khuôn viên bộ nhớ” của bạn, vùng đồi thị, theo nghiên cứu. Hiệu ứng này áp dụng cho cả trẻ và già. Nhà thần kinh học Oliver Sacks nói:

Enriching your mind by learning new things rewires your brain. Specifically, learning causes changes in your “memory campus," the hippocampus, according to research. The effect applies to both young and old. As neurologist Oliver Sacks said:

"Mỗi khi chúng ta thực hành một kỹ năng cũ hoặc học một kỹ năng mới, các kết nối thần kinh hiện có được tăng cường và theo thời gian, các tế bào thần kinh tạo ra nhiều kết nối hơn với các nơron khác. Ngay cả các tế bào thần kinh mới cũng có thể được sinh ra."

"Every time we practice an old skill or learn a new one, existing neural connections are strengthened and, over time, neurons create more connections to other neurons. Even new nerve cells can be generated."

Bài học: Bạn có thể dạy một con chó cũ thủ đoạn mới.

Moral: You can teach an old dog new tricks. 

Những gì bạn có thể làm: Học những điều mới, thực hành kỹ năng cũ và mới, và biết rằng công sức của bạn sẽ được đền đáp.                                                                            

What you can do: Learn new things, practice old and new skills, and know that your work will pay off.

Tất nhiên, mọi thứ đều có hai mặt. Bạn có thể chọn để sử dụng tâm trí của bạn để làm cho bản thân khổ sở, nhưng tôi hy vọng bạn sẽ không như thế. Nếu bạn cảm thấy khó có thể suy nghĩ theo cách xây dựng, vui lòng gặp chuyên gia trị liệu

Of course, everything has two sides. You could choose to use your mind to make yourself miserable, but I hope you won't. If you find it hard to think in constructive ways, please see a therapist.

-------

Tác giả: MEG SELIG

Link bài gốc: 8 Things You Didn't Know About Your Mind

Dịch giả: Nguyễn Thị Hương - ToMo: Learn Something New

(*) Bản quyền bài viết thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả: Nguyễn Thị Hương - Nguồn: ToMo: Learn Something New". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: "Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Follow Fanpage ToMo: Learn Something New để đọc các bài dịch song ngữ và cập nhật thông tin bổ ích hàng ngày!

(***) Trở thành Cộng tác viên, Thực tập sinh Part-time để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: http://bit.ly/ToMo-hiring.