Không thể phủ nhận rằng nhạc rap là một trong những thể loại âm nhạc phổ biến nhất tại Mỹ ngày nay. Phát triển với các hình thức như mumble rap, rapmetal và rapcore; chúng xuất hiện ở hầu hết các thể loại âm nhạc khác nhau (đặc biệt là disco, jazz và reggaeton) để gắn kết hai lĩnh vực giữa thơ nói và nhạc cụ. Rap cũng được xem là một thể loại độc nhất vô nhị, đỉnh cao nghệ thuật âm nhạc. Vậy tiếp theo sau đây, hãy cùng nhau đào sâu khám phá lịch sử của thể loại nhạc rap độc đáo này.

Nhạc Rap bắt nguồn từ đâu?

Trước hết: Nếu bạn có thời gian, và có hứng thú với việc học lịch sử kết hợp với sự hài hước, hãy thử nghe DJ Questlove chia sẻ về sự ra đời của hip-hop như phong cách của Chương trình hài giáo dục Drunk History do Comedy Central sản xuất. Và sau đây, hãy cùng lướt nhanh qua một chút thông tin lịch sử về nhạc rap.

Lịch sử nhạc rap

Để biết được nguồn gốc ra đời của rap, ta cần phải nắm rõ thể loại nhạc này là gì.

Vậy nhạc rap là gì? 

Rap là phong cách trình diễn âm thanh dưới dạng đặt vần, nhịp, và ngôn ngữ trên một nền nhạc. Và là một phần của văn hóa hip-hop rộng lớn như ngôn ngữ (MC), nhịp điệu (DJ), nhảy đường phố và nghệ thuật graffiti (tranh phun sơn).

Rap có những yếu tố gì?

Bao gồm nội dung, flow và cách thức trình diễn. Trong đó, nội dung là những gì được thể hiện xuyên suốt bài rap; flow là cách người rap tương tác với vần và nhịp của bài; và cuối cùng, cách thức trình diễn sẽ thể hiện được giọng điệu và tốc độ của người rap.

Tiền sử nhạc rap

Sự ra đời của nhạc rap có thể được xác định từ hàng thế kỷ trước. Bắt nguồn từ các nhà sử gia griots ở Tây Phi, những người kể những câu chuyện lịch sử cho dân làng đều theo nhịp trống.

Nghệ sĩ dân ca ở Caribe cũng kể chuyện thông qua những bài hát có vần điệu, đặt nền móng cho sự ra đời của nhạc rap như ngày nay.

Sự ra đời của Loop (đoạn nhạc được lặp lại)

Dù ngày nhạc rap chính thức ra đời có phần gây tranh cãi, nhưng không thể phủ nhận rằng thể loại này được công nhận khi các DJ ở New York bắt nhịp từ disco, soul và funk và tạo ra một mẫu beat được lặp đi lặp lại.

DJ Kool Herc được mọi người công nhận là người đã khởi nguồn thể loại này. Vào những năm 1970, các bữa tiệc họp tại trường đã gieo mầm cho ý tưởng của anh. Anh đã sử dụng hai đầu đĩa để tạo ra những đoạn lặp, phát lại cùng một nhịp và kéo dài phần đệm của một bài hát. Và nếu muốn, bạn hoàn toàn có thể ghé thăm 1520 Sedgwick Avenue ở Bronx, nơi hip-hop ra đời.

Sau khi nhận ra rằng điều này có thể khiến đám đông trong bữa tiệc trở nên hào hứng và phấn khích, anh đã nhờ bạn thân Coke La Rock đứng ra chủ trì sự kiện, và từ đó, thể loại nhạc rap với hình thức đoạn lặp được ra đời.

Hip-hop trở thành xu hướng

Từ đó, cơn sốt nhạc rap từ Bronx, hay còn được biết đến là hip-hop đã lan rộng khắp mọi mặt trận. Và vào thập kỷ 1970, DJ có rất nhiều cơ hội phát triển, điển hình như Afrika Bambaataa và Grandmaster Flash. Song song đó, lĩnh vực MC cũng dần trở nên thịnh hành hơn. Kurtis Blow chính là rapper đầu tiên ký hợp đồng với hãng thu âm Mercury Records vào năm 1979. The Fatback Band và Sugar Hill Gang đã cho phát hành một vài bản nhạc trên các phương tiện truyền thông và đạt Top 40 bảng xếp hạng Billboard ở năm tiếp theo. Hầu hết những bản nhạc này là do MC trình bày vì lúc bấy giờ, các DJ không quan tâm đến việc trình diễn cho lắm, thay vào đó, họ chỉ muốn tận hưởng sự nổi tiếng thông qua những bữa tiệc của mình.

Năm 1982, MC Melle Mel kết hợp với  Ed "Duke Bootee" Fletcher cho ra mắt sản phẩm dưới cái tên Grandmaster Flash and the Furious Five. Đây còn được xem là nỗ lực thay đổi nội dung thông điệp và vị thế của hip-hop mãi mãi về sau. Đó chính là bài "The Message".

Thời Điểm Vàng của nhạc rap

Cho đến năm 1984, vần điệu của rap vẫn còn khá đơn giản. Thông qua sự phát triển về mặt âm thanh và kỹ thuật sẵn có, thế hệ rapper mới ra đời, mở ra kỉ nguyên "Thời kỳ Vàng" của thể loại này.

Còn được biết đến là thời kỳ ở New York. Bất cứ bản đĩa đơn nào mới ra đời, nó đều góp phần định hình âm thanh và hướng phát triển của nhạc rap, bên cạnh đó, chất nghệ thuật bên trong các rapper ngày càng sáng tạo, đổi mới hơn. Điển hình như Eric B. & Rakim, Run-DMC, A Tribe Called Quest và Public Enemy, số lượng beat nhạc được sản xuất ra ngày càng nhiều, rap cũng nhanh hơn. Trùng hợp với thời điểm mọi người đang tập trung vào những bất công xã hội, lời bài rap của Melle Mel và Duke Bootee lúc bấy giờ trở thành vũ khí phản đối mạnh mẽ hơn bao giờ hết. 

Phía Miền Tây nhập cuộc

Ngày càng phát triển, nhạc rap cũng vì thế mà lan rộng ra khắp mọi miền. Cuối những năm 1980, một số rapper Miền Tây xuất hiện như Too Short, N.W.A., và Ice-T. Họ đến từ các khu vực kinh tế suy thoái ở Los Angeles và Oakland, cuộc sống và những trải nghiệm cá nhân của họ đều được phản chiếu rõ rệt lên lời bài rap với các vấn đề như mại dâm, rượu bia, và các khía cạnh khác của cuộc sống đô thị, những điều chưa từng được đề cập đến ở những bản hit nổi tiếng.

Một trong những bài hát phổ biến nhất của N.W.A. là "Fuck Tha Police," lên tiếng phản đối vấn đề bạo lực đến từ phía cảnh sát, "khiến N.W.A. chính thức lọt vào mắt xanh của FBI, đồng thời khiến nhạc hip-hop, đặc biệt là gangsta rap, trở thành kẻ thù số một của Mỹ".

Đây cũng là điểm mấu chốt khiến sự chia rẽ giữa nhạc rap Miền Tây và Miền Đông ngày càng gay gắt.

Những cuộc đối đầu nổ ra

Vào những năm 1990, sự căng thẳng giữa hai miền như đạt đến đỉnh điểm. Trước đó, mọi người vẫn chia sẻ sở thích rap cá nhân của họ, giờ đây, lục đục giữa Miền Đông và Miền Tây được cho là kết quả của sự phát triển khác nhau về phong cách và nội dung giữa hai miền.

Ngoài sự khác biệt về phong cách, còn có những cá nhân gây ra sự chia rẽ quốc gia này, đặc biệt là giữa Tupac Shakur và The Notorious B.I.G., đã dẫn đến cái chết bi thương. Tuy nhiên, cái chết của họ đã giảm bớt căng thẳng hai bên và mở đường cho những thế hệ sau này như Jay-Z và Snoop Dogg, hai cái tên phổ biến trên cả hai miền, đồng thời phá vỡ định kiến rằng rap được bắt nguồn từ những khu dân cư nội ô đầy nguy hiểm. 

Phái nữ chính thức bùng nổ

Bên cạnh sự tranh đấu giữa các bờ biển vào thập kỷ 19, sự bùng nổ của các nữ MCs cũng góp mặt trong trận chiến này. Đối mặt với những nội dung nhắm đến phái nữ, họ đã đứng dậy, mạnh mẽ thay đổi tông điệu của nhạc rap, mở đường cho các ngôi sao rap nữ ra đời.

Salt-N-Pepa, MC Lyte, Queen Latifah và Yo Yo đóng vai trò rất lớn trong việc phát triển thể loại nhạc này, trong khi Da Brat và Lauryn Hill chính là những người đầu tiên được công chúng công nhận rộng rãi thông qua các đĩa bạch kim và bộ sưu tập giải thưởng Grammy.

Những thế hệ Rapper trẻ tiếp nối

Từ những năm 2000 trở đi, mọi thứ chỉ còn là quá khứ. Phương tiện phát trực tuyến và công nghệ tiên tiến đã mở ra nhiều cơ hội cho các thể loại mới ra đời hơn, cũng như phát triển beat và các phương tiện truyền phát hơn. Xu hướng các rapper trẻ hợp tác với nhau, góp mặt trên các bản nhạc của nghệ sĩ với thể loại khác trở nên phổ biến hơn bao giờ hết, đã dần hình thành nên thể loại âm nhạc như chúng ta biết và yêu thích ngày nay.

----------------------------
Tác giả: Team Jukely

Link bài gốc: Who started rap? A brief summary on the history of rap and hip-hop | Four Over Four

Dịch giả: Trần Thị Huỳnh Giang - ToMo - Learn Something New

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả: Trần Thị Huỳnh Giang - Nguồn: ToMo - Learn Something New". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: "Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Follow Facebook ToMo - Learn Something New để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.

(***) Trở thành Tình nguyện viên, Thực tập sinh Part-time tại ToMo để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: http://bit.ly/ToMo-hiring.