Với một đêm đáng sợ trong năm một lần nữa đến với chúng ta, đây cũng là lúc xem các lễ Halloween trên khắp thế giới và khám phá nguồn gốc của lễ hội đáng sợ nhất thế giới này!

Tại sao Halloween được tổ chức trên khắp thế giới?

Nguồn gốc đánh dấu Halloween hiện đại bắt nguồn từ lễ kỷ niệm ‘Samhain’ cổ xưa của người Celtic, là một đêm giao thừa của người Celtic, bắt đầu vào ngày đầu tiên của tháng 11.

Họ tin rằng khi ranh giới giữa người sống và người chết bị lu mờ, nó sẽ cho phép những kẻ ở vùng đất linh hồn tạm thời ghé thăm thế giới của chúng ta. Họ tin rằng người Celt cổ xưa đeo mặt nạ và trang phục vào ngày 31/10 để chắc chắn họ không bị nhận ra bởi bất kỳ con ma nào đi ngang qua họ. Việc đốt lửa xuyên suốt lễ hội Samhain là một nghi lễ được thiết kế để ủng hộ sự quay trở lại của Mặt Trời khi bóng tối mùa Đông qua đi.

Không phải ngẫu nhiên mà lễ hội Samhain được tổ chức vào thời điểm trong năm khi Mùa Hè đã qua đi, khi đất đai bị bỏ hoang và Trái Đất chìm vào giấc ngủ, khi sự tái sinh của mùa xuân vẫn còn xa vời, và ký ức về sự ấm áp bị chôn vùi dưới mảnh đất phủ đầy sương giá. Lễ hội Samhain phản ánh một thời kỳ trong lịch khi sự ngủ đông, và trạng thái của sự trì hoãn, là trật tự sắp xếp của tự nhiên.

Sự chinh phục trên vùng lãnh thổ rộng lớn thuộc về người Celtic trước đây của người La Mã dẫn đến những nỗ lực để hình thành tôn giáo Tin Lành nhằm né tránh bữa tiệc không đạo Samhain, tưởng nhớ những người tử vì đạo và các vị thần thánh vào ngày đầu tiên trong tháng 11. Lễ hội vui nhộn mới này được gọi là Lễ Các Thánh, được tổ chức trước ngày lễ Halloween. Bạn có thấy điều này đang dẫn đến đâu không?

Qua thời gian, các lễ hội kết hợp với nhau, đi theo con đường khúc khuỷu và lòng vòng cho đến khi chúng trở thành bữa tiệc bí ngô và và lễ hội xin kẹo mà chúng ta biết ngày nay. Tuy nhiên, tổ tiên của lễ kỷ niệm này đã ảnh hưởng đến nhiều truyền thống Halloween trên toàn thế giới.

Nhưng liệu Halloween có phải là ngày lễ quốc tế không? Thật đáng tiếc, không phải như vậy. Điều này một phần là do có nhiều cách khác nhau mà các nước trên khắp thế giới tổ chức Halloween - nếu họ cùng làm như nhau - lễ hội sẽ là vấn đề chia rẽ ở một số quốc gia, như chúng ta sẽ thấy ở phần bên dưới.

Vậy Ngày của Người Chết thì sao?

Để so sánh, Ngày của Người Chết của người Mexico (Día de los Muertos) vào thời hiện đại được tổ chức từ ngày 31/10 đến ngày 2/11 và có nguồn gốc từ văn hóa Aztec cổ xưa; đó là khoảng thời gian đánh dấu ngày giỗ của tổ tiên và kéo dài gần một tháng. Ngày nay, lễ hội được xem như là thời gian đặc biệt trong năm để cầu nguyện và tưởng nhớ những người đã ra đi. Tương tự với việc tổ chức tại Mexico, Ngày của Người Chết cũng là lễ hội nổi tiếng ở các vùng của Hoa Kỳ và Mỹ Latin.

Trong khi các lễ hội Halloween liên hệ với bóng tối và điều đáng sợ, Ngày của Người Chết có những cuộc diễu hành, bữa tiệc, khiêu vũ, và trang phục và trang điểm rực rỡ: đó là dịp tưởng nhớ vui vẻ. Các lễ hội cũng được UNESCO công nhận: vào năm 2008, Dia de Los Muertos được đưa vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể của Nhân Loại.

Nhiều người Mexico đặt đồ ăn yêu thích của người thân yêu đã khuất trên bàn thờ trong nhà vào trong suốt lễ kỷ niệm. Các bàn thờ này không phải là nơi tôn thờ nhưng là cách để tôn trọng, vinh danh, và bày tỏ tình yêu thương đến những người đã khuất và thường chứa đầy những vật dành cho người ở thế giới linh hồn.

Pan de Muerto - bánh mì của người chết - cũng là một món lễ vật tiêu chuẩn được đặt trên bàn thờ gia đình, Pan de Muerto thông thường là bánh mì ngọt được trang trí với hình ảnh chiếc xương và đầu sọ được tạo từ bột. Các xương thường được sắp xếp thành vòng tròn làm biểu tượng cho bánh xe cuộc sống.

Ngày của Người Chết cũng dần trở thành một lễ hội ngày càng nổi tiếng ở bên ngoài Mexico, bởi sự nhận biết về văn hóa truyền thống vô cùng phong phú này ngày càng tăng, cùng với sự hỗ trợ từ sự công nhận của UNESCO. Tổ chức thành phố New York, Mano a Mano: Văn Hóa Mexico Không Ranh Giới, đưa ra ngày kỷ niệm hoành tráng và quy mô để đánh dấu kỷ niệm Dia de Los Muertos.

Halloween được tổ chức trên khắp thế giới ra sao?

Do vậy, bây giờ chúng ta khám phá các nguồn gốc về lễ hội đáng sợ yêu thích của mọi người, hãy nhìn vào Halloween trên toàn thế giới, và chính xác cách lễ kỷ niệm được đánh dấu, và mang ý nghĩa gì, ở các nước trên toàn lục địa.

Halloween ở Tây Ban Nha trông như thế nào?

Đầu tiên, có phải Halloween được tổ chức tại Bồ Đào Nha không? Chà, nó thường được đánh dấu là Ngày của Người Chết và được tổ chức trong ba ngày. Bởi vì ở Mexico, người thân trong gia đình đã khuất được tưởng nhớ và vinh danh và vào ngày Thánh (1/10), gia đình thường tập trung ở ngôi mộ của người thân trong gia đình đã khuất để tưởng nhớ, ăn uống cùng với nhau.

Ngày đầu tiên của lễ hội tại Tây Ban Nha là ngày 31/10, được đánh dấu là ngày Dia de las Brujas (Ngày của những phù thủy), trong khi đó ngày 1/11 được đánh dấu là Dia de Todos Los Santos (Ngày của tất cả những vị Thánh), với Dia de Los Muertos (Ngày của người Chết) được tổ chức vào ngày 2/11.

Trong khoảng thời gian Ngày của Người Chết được kéo dài, người lớn và trẻ em sẽ mặc trang phục, không giống như lễ hội Halloween ở các nước phương Tây khác, những lễ hội này thường không mang hình dáng của nhân vật siêu anh hùng hay nhân vật hoạt hình yêu thích: không khí ma quái là truyền thống đáng sợ.

Vậy Halloween được tổ chức tại Đức như thế nào?

Halloween dần trở nên nổi tiếng tại Đức qua 2 thập kỷ gần đây, cũng như có sức ảnh hưởng nổi lên trong việc mua sắm trang phục; ngày nay các lễ hội bí ngô vùng miền là hình ảnh phổ biến từ giữa tháng 9 trở đi.

Halloween ở Đức rất hiếm khi liên quan tới việc các đứa trẻ cho kẹo hay bị ghẹo mặc dù nó là một sự việc lớn như chính chủ đề của bữa tiệc, cùng với lễ hội Halloween ngày càng được tổ chức nhiều hơn và lễ hội thu hút sự chú ý như là một phần quan trọng của văn hóa “đại chúng”. Mặc dù có chút rắc rối, nhưng theo thuật ngữ ngày nay: Ở Đức, ngày 31/10 đánh dấu là ngày lễ Cải Cách quốc gia cũng như là để tưởng niệm cuộc kỷ niệm Cải Cách do Martin Luther khởi xướng, do đó, có một số sự phản đối về ý tưởng chiếm đoạt những ngày quốc gia quan trọng này.

Halloween ở Ý như thế nào?

Nước Ý không hoàn toàn tổ chức Halloween; tuy nhiên, nó thường được xem như một lễ hội để tôn vinh người khuất, và theo truyền thống, trẻ em không tham gia vào trò cho kẹo hay bị ghẹo; Ngày Linh Hồn có xu hướng trở thành tiêu điểm, và mặc dù nó dần trở nên phổ biến như một kỷ niệm “vui vẻ”, yếu tố này vẫn chưa phải là yếu tố chủ đạo.

Ở Ý, các gia đình nướng một loại bánh Halloween đặc biệt gọi là Ossa Dei Morti. Vào chính ngày Thánh, chiếc bánh được đặt tại trung tâm của bàn, và bữa tiệc được sắp xếp quanh nó: điều này biểu tượng cho niềm tin rằng linh hồn của người khuất sẽ tham gia cùng người sống món ăn tuyệt vời cùng với nhau. Sau bữa ăn, khi gia đình đi nhà thờ, các cánh cửa của ngôi nhà theo truyền thống sẽ được mở để cho tổ tiên và người thân yêu đã khuất.

Và nếu bạn đang tự hỏi “Nói Halloween Vui Vẻ trong tiếng Ý như thế nào?” thì nó sẽ là “Felice Halloween!”. Mặc dù bạn nên chuẩn bị tinh thần rằng có một số ánh nhìn kỳ lạ, vì đây không phải là lời chào được sử dụng phổ biến.

Halloween được tổ chức ở nước Pháp như thế nào?

Mặc dù chính Halloween không tổ chức rộng rãi tại nước Pháp. Hầu hết các ngày lễ Thánh, vào ngày 1/11 thường được xem như là ngày để tưởng nhớ những người thân yêu và tổ tiên đã khuất. Mặc dù, sự việc đang dần thay đổi, và đặc biệt ở thành phố, các bữa tiệc Halloween, hàng trưng bày và các phụ kiện trang trí cửa sổ cửa hàng dần trở thành cảnh tượng phổ biến.

Cho kẹo hay bị ghẹo không được áp dụng rộng rãi mặc dù nó đang dần trở nên phổ biến. Tuy nhiên, ở nước Pháp, những đứa trẻ đến trước nhà bạn nói “les bonbons ou un sort?” - dịch là “cho kẹo hay bị yểm bùa?” và các trang phục hiếm khi dễ thương: tất cả đều đáng sợ.

Tuy nhiên, Halloween ở Paris là một câu chuyện. Đầu tiên, Disneyland Paris là một trong những ngôi nhà chính xác của Halloween trên lục địa. Khu nghỉ dưỡng đưa cuộc phỏng diễn Halloween kéo dài suốt cả tháng Mười; mong chờ vô số nhân vật phản diện Disney đi khắp công viên để chào đón các khách du lịch và một tổ chức các cuộc diễu hành và sự kiện theo chủ đề quy mô lớn.

Nếu bạn đang tìm kiếm điều gì đó thực sự đáng sợ - và có tinh thần thép - vậy thì hãy cân nhắc thể hiện lòng dũng cảm tại Hầm mộ Paris. Người ta nghĩ rằng những hài cốt của hơn sáu triệu linh hồn bị chôn vùi tại đây, bên dưới các con đường của thủ đô. Hoặc bạn dám can đảm ghé thăm Cung Điện Versailles không? Vô số hồn ma được đồn là ám các sảnh và khu vườn tại đây.

Liệu họ có tổ chức Halloween ở Brazil Không?

Halloween ở nước Brazil được biết là Dias das Bruxas (Ngày Phù Thủy) và được tổ chức một cách giản dị hơn nhiều so với các nước láng giềng phía Bắc của đất nước tại Hoa Kỳ.

Ngày Saci được giới thiệu như một sự thay thế của quốc gia dành cho Halloween, tập trung vào chính văn hóa và di sản của Brazil, và được đánh dấu như một hình thức của sự từ chối nhẹ nhàng đối với sự phát triển Mỹ hóa. Tuy nhiên, đặc biệt ở các thành phố Brazil, Halloween theo hình thức phương Tây dần trở nên phổ biến qua từng năm, với các bữa tiệc và sự kiện theo chủ đề ngày càng trở nên tiêu chuẩn hơn.

Trong văn hóa dân gian Brazil, Saci là một vị thần rừng một chân ban cho những đứa trẻ về những điều ước; Ngày quốc gia của ông, 31/10 được thành lập vào năm 2003.

Nước Nga tổ chức Halloween như thế nào?

Halloween ở nước Nga rất chia rẽ. Mặc dù trở nên phổ biến đối với các công dân trẻ tuổi của đất nước - đặc biệt ở những thành phố lớn - nó là lễ hội mà không được Nhà Thờ Chính Thống ở Nga chấp nhận; công bằng mà nói hiện tại những đứa trẻ Nga không đi ghẹo hay nhận quà, và trang trí hay hóa trang Halloween chưa thực sự được thực hiện, mặc dù điều này bắt đầu thay đổi, và bạn sẽ có thể tìm thấy bữa tiệc kỳ lạ ở Moscow hoặc trên đường Petersburg chẳng hạn.

Sự phổ biến về Halloween dần gia tăng gây ra một số cảnh báo đối với những người theo chủ nghĩa truyền thống, và có một số lời mời gọi từ Nhà Thờ Chính Thống để cấm lễ kỷ niệm này (cùng với ngày Lễ Tình Nhân) để dứt khoát cố gắng khuyến khích trẻ em và người lớn Nga ít chú ý đến các truyền thống được coi là phương Tây và tập trung hơn vào chính truyền thống, văn hóa, và di sản của Nga.

Tuy nhiên, một lần nữa, đây là một vấn đề gây chia rẽ: một số trường học đã bắt đầu có sự cấm đoán Halloween, trong khi các trường khác vui vẻ để đánh dấu sự kiện một cách đơn giản, chẳng hạn như việc phát đồ ngọt cho những đứa trẻ trong lớp học.

Kết quả nỗ lực dung hòa sự phát triển lại nghiêng về phong cách phương Tây hiện đại về tổ chức ngày 31/10 cùng với nhiều giá trị truyền thống đã dẫn đến một cách đánh dấu Halloween rất độc đáo: chẳng hạn như các sự kiện ma quái tại các công ty ở thủ đô mà liên quan đến một ở kịch được dàn dựng và lên kịch bản, theo sau là trình diễn pháo hoa. Sự kết hợp giữa truyền thống cũ và mới là một khía cạnh về văn hóa Halloween hấp dẫn trên toàn thế giới.

Những truyền thống Halloween từ các nước khác trên thế giới

Cùng với di sản người Celtic, Ireland có thể được xem như là một trong những ngôi nhà thành lập nên Halloween. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên rằng người Ireland có những phong tục độc đáo của riêng họ để đánh dấu lê kỷ niệm, bao gồm việc ăn Barmbrack. Loại bánh mì ngọt thơm ngon này được coi là món ăn tráng miệng Halloween chính thức của đất nước.

Ở Trung Quốc, Halloween không thực sự nổi bật, ngoài trừ cộng đồng người nước ngoài, nhưng đất nước này có một lễ kỷ niệm tương tự như Ngày của Người Chết. Được biết đến như Rằm Tháng Bảy, nó tập trung vào việc bày tỏ sự kính trọng đối với những người đã khuất, cũng như né tránh những linh hồn khó chịu.

Các nhà hàng trên khắp nước Ấn Độ tạo ra và phục vụ các thực đơn theo chủ đề đặc biệt để đánh dấu Halloween, trong khi ở Romania, Lâu đài Bran, tọa lạc tại Transylvania, tổ chức buổi khiêu vũ hằng năm vào Đêm trước Ngày Lễ Thánh. Ở Nhật, Halloween dần trở nên phổ biến, đặc biệt là ở thành phố lớn, nơi thật sự ấn tượng và đáng sợ! - các trang phục có thể được thấy trên các con đường mỗi năm.

Halloween không chỉ dành cho người

Halloween trở thành lễ kỷ niệm lớn mỗi năm ở nhiều quốc gia, không chỉ có con người (và người chết) mới tham gia hoạt động này. Những người chủ của thú cưng cũng đang chiêu đãi những người bạn lông xù những trang phục! Một số thiết kế nổi tiếng dành cho các chú chó bao gồm bí ngô, xúc xích, và ong vò vẽ, và nhiều chú chó may mắn cũng được ra ngoài để đi ghẹo hoặc cho kẹo với các thành viên nhỏ tuổi hơn trong gia đình của chúng!

Trong khi đó, một số quốc gia, và đối với một số người, điều này - có lẽ dễ hiểu - được xem như là mối đe dọa đối với các di sản truyền thống riêng biệt, chắc hẳn rằng các lễ kỷ niệm Halloween sẽ phát triển để hòa nhập vào các văn hóa của các quốc gia khác nhau và những lễ hội trong khoảng ngày 31 tháng Mười sẽ diễn ra ở một khía cạnh hoàn toàn độc đáo ở những nơi khác trên thế giới, phản ánh sự phong phú của các truyền thống khác nhau.

Đặc biệt, ngay bây giờ, Halloween đưa ra cơ hội tuyệt vời để vui chơi cùng gia đình và bạn bè, điều mà chúng ta ít khi làm trong suốt mười tám tháng khó khăn vừa qua hoặc trong kỳ dịch bệnh.

Vì vậy, mỗi khi bạn đang nạo bí ngô, hãy chuẩn bị món Pan de Muerto, cố gắng tìm một thùng 20 gallon để chứa kẹo ngọt mà đứa trẻ bạn thu được, hoặc cố gắng thuyết phục chú chó rằng nó thực sự muốn mặc trang phục ong vò vẽ - Chúc bạn Halloween vui vẻ từ tất cả chúng tôi tại Lingopie!

----------
Tác giả: Melanie Smith

Link bài gốc: Trick or Treat: How Halloween is Celebrated Around the World

Dịch giả: Nguyễn Ngọc Phượng - ToMo - Learn Something New

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả: [Tên dịch giả] - Nguồn: ToMo - Learn Something New". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: "Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Follow Facebook ToMo - Learn Something New để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.

(***) Trở thành Tình nguyện viên, Thực tập sinh Part-time tại ToMo để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: http://bit.ly/ToMo-hiring.