Hẹn hò với một người mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới nghe có vẻ rất đáng sợ.

Đây là một chuyện có vẻ khá nghiêm trọng, đặc biệt là nếu bạn chưa bao giờ nghe nói về “rối loạn nhân cách” nói chung hoặc không hiểu nó có nghĩa là gì. Sức khỏe tinh thần nói chung có thể đem lại rất nhiều khó chịu nếu chúng ta không hiểu biết đầy đủ về những gì đang thực sự diễn ra. Tôi viết blog này đặc biệt bởi vì phần lớn khách hàng của tôi gặp khó khăn trong mối quan hệ cá nhân với một người mắc chứng rối loạn nhân cách, đặc biệt là Rối Loạn Nhân Cách Ranh Giới (và họ không biết điều đó).

Vậy rối loạn nhân cách ranh giới là gì? Theo psychiatry.org “Rối loạn nhân cách ranh giới là sự bất ổn trong các mối quan hệ cá nhân, cảm xúc mãnh liệt, hình ảnh bản thân kém và bốc đồng. Một người mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới có thể cố gắng hết sức để không bị bỏ rơi, nhiều lần cố gắng tự tử, giận dữ tột độ một cách vô lý hoặc thường xuyên có cảm giác trống rỗng. Các nghiên cứu tin rằng Rối Loạn Nhân Cách Ranh Giới có thể được gây ra bởi chấn thương, di truyền hoặc học từ hành vi của người khác. Những người mắc chứng rối loạn này cũng có thể bị bệnh đồng mắc, có nghĩa là họ gặp phải nhiều loại rối loạn tâm thần cùng một lúc (như lo lắng, trầm cảm, PTSD, v.v.).

Định nghĩa trên là chính xác, nhưng nó có thể cũng không giúp ích lắm nếu bạn đang ở trong một mối quan hệ với người mắc bệnh này, bởi các biểu hiện của rối loạn nhân cách ranh giới không phải lúc nào cũng luôn luôn xuất hiện theo một cách bất thường. Họ thường vô cùng trung thành, yêu thương và đồng cảm. Mối quan hệ của bạn với họ có thể cũng có nhiều dễ chịu như những khó khăn gặp phải. Dưới đây là một vài ví dụ về việc bạn có thể trải qua sự chịu đựng một nhân cách rối loạn ranh giới trong mối quan hệ của bạn, thứ mà không chỉ được xác định qua việc cố gắng tự tử hoặc tính bốc đồng.

Cách Nhận Biết Nếu Bạn Hẹn Hò Với Người Bị Rối Loạn Nhân Cách Ranh Giới #1:

Bạn có thể thấy mình liên tục bối rối và nó có thể dẫn đến việc lo lắng rất nhiều. Bạn có thể không xác định được nguyên nhân của sự thay đổi tâm trạng của người ấy, hay mức độ cảm xúc đang được thể hiện. Bạn có lẽ sẽ hay tự hỏi, “Mình điên à?” “Mình hoàn toàn tiếp nhận tình huống này sai cách sao?” “Anh không hiểu rằng mình cũng chỉ là một người tồi tệ thôi sao?” “Tại sao người ấy lại làm vậy? Trong khi mình sẽ không bao giờ làm điều tương tự với họ.”

Cách Nhận Biết Nếu Bạn Hẹn Hò Với Người Bị Rối Loạn Nhân Cách Ranh Giới #2:

Bạn cảm nhận được một dòng điện xẹt qua không giống với bất kỳ “tia lửa” nào mà bạn từng có trong một mối quan hệ lãng mạn trước đây. Với những gánh nặng tiêu cực trong mối quan hệ của bạn, cũng có một cảm xúc yêu đương thực sự gây nghiện đối với bạn. Bạn đã thuyết phục bản thân (và có thể là cả bạn bè và gia đình) rằng những điểm sáng có giá trị hơn nhiều so với mặt tối của mối quan hệ và bạn cố hết sức để bám lấy những khoảnh khắc hai bạn đang hạnh phúc.

Cách Nhận Biết Nếu Bạn Hẹn Hò Với Người Bị Rối Loạn Nhân Cách Ranh Giới #3:

Bạn đã nhận thấy một điều rằng người đó của bạn không chịu nhận trách nhiệm với những gì họ làm, có nghĩa là họ không bao giờ xin lỗi. Bằng cách nào đó họ tìm cách khiến bạn cảm thấy tội lỗi về điều gì đó bạn làm khiến họ đã giận dữ như vậy. Ngay cả sau khi cuộc cãi vã đã kết thúc, bạn vẫn có thể nhiều lúc cảm thấy mình không có giá trị.

Cách Nhận Biết Nếu Bạn Hẹn Hò Với Người Bị Rối Loạn Nhân Cách Ranh Giới #4:

Bạn đã trải qua những khoảnh khắc thực sự yếu đuối cùng với họ khiến bạn ngày càng yêu họ sâu đậm hơn. Đây lại là cái dòng điện ấy! Rối loạn nhân cách ranh giới thường bắt nguồn từ tổn thương và cho dù là do bị bỏ rơi lúc nhỏ hay do một cuộc tấn công nào đó, người gặp khó khăn với loại rối loạn này thường rất sâu sắc và tình cảm. Họ chia sẻ kinh nghiệm của họ và thường đam mê rất nhiều thứ. Bạn sẽ chỉ thấy nó thú vị vào những lúc anh ấy không làm điều này với bạn.

Cách Nhận Biết Nếu Bạn Hẹn Hò Với Người Bị Rối Loạn Nhân Cách Ranh Giới #5:

Bạn chưa bao giờ cảm thấy được yêu thương và bị ghét bởi ai như vậy. Hiệu ứng yo-yo này trong mối quan hệ của bạn có thể đem đến cho bạn nhiều những bối rối, tò mò, hy vọng và thất vọng. Đó là một bí ẩn và đôi khi bạn có thể cảm thấy bạn là người duy nhất không nắm bắt được nó, nhưng bạn, từ sâu trong ý thức và tiềm thức, vẫn muốn tìm ra nó.

Cách Nhận Biết Nếu Bạn Hẹn Hò Với Người Bị Rối Loạn Nhân Cách Ranh Giới # 6:

Bạn thấy những điều nhỏ nhặt như không trả lời điện thoại làm người ấy tức giận. Đôi khi bạn cảm thấy bối rối bởi những cảm xúc không ổn định của họ và không thể hiểu được tại sao họ lại buồn bã như vậy. Bạn có lẽ sẽ thường hỏi “Sao anh khùng vậy?” và điều đó chỉ làm cho tình hình căng thẳng hơn. Bạn có thể bắt gặp ý nghĩ: “Thật vô lý.”

Cách Nhận Biết Nếu Bạn Hẹn Hò Với Người Bị Rối Loạn Nhân Cách Ranh Giới #7:

Bạn không bao giờ cảm thấy thực sự được tin tưởng bởi người yêu của mình, ngay cả khi bạn không làm bất cứ điều gì đáng nghi. Những người mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới rất nhạy cảm trước ý nghĩ mình bị bỏ rơi. Họ muốn được yêu thương vô điều kiện (như tất cả chúng ta đều muốn), nhưng họ thường gặp khó khăn với việc tin tưởng hết lòng vì họ thường nghi ngờ về động cơ của người khác.

Cách Nhận Biết Nếu Bạn Hẹn Hò Với Người Bị Rối Loạn Nhân Cách Ranh Giới #8:

Bạn cảm thấy tội lỗi. VÔ CÙNG. Về những thứ mà bạn không tin rằng mình được sở hữu, nhưng vì lý do nào đó bạn cảm thấy cần phải làm hài lòng người ta và làm cho mọi thứ trở nên đúng đắn. Có lẽ bạn đã luôn luôn làm hài lòng mọi người, vì vậy sự nhiệt tình này có thể là một cái gì đó tạo nên vùng ranh giới thoải mái cho bạn, ngay cả khi nó không thực sự làm bạn cảm thấy tuyệt vời. Bạn có thể bị ám ảnh với việc trở lại một nơi tuyệt vời cùng người ấy để bạn có thể trở thành người đặc biệt, đáng yêu và là người anh/cô ấy cần nhất trên thế giới một lần nữa.

Cách Nhận Biết Nếu Bạn Hẹn Hò Với Người Bị Rối Loạn Nhân Cách Ranh Giới #9:

Bạn không được phép có nhu cầu bởi vì mỗi khi bạn thể hiện chúng, người ấy sẽ hoàn toàn gạt bỏ và từ chối, họ không đáp ứng những nhu cầu này cho bạn. Họ có thể nói lại tình huống này với bạn và kể lể mình đã làm gì cho bạn mà trong khi bạn không biết trân trọng hay nhìn nhận.

Cách Nhận Biết Nếu Bạn Hẹn Hò Với Người Bị Rối Loạn Nhân Cách Ranh Giới #10:

Người yêu của bạn có thể có một tâm lý nạn nhân mạnh mẽ và bạn bắt đầu nhận thấy nó ngày càng mạnh mẽ hơn trong cuộc sống xung quanh. Có lẽ anh không có nhiều bạn bè vì tất cả đều là những kẻ được chống lưng, có thể anh phàn nàn liên tục về đồng nghiệp vì họ đều là những kẻ chuyên bắt nạt, có thể gia đình anh là kẻ thù và không chịu làm chính công việc của riêng họ. Dù thế nào, bạn có thể bắt đầu nhìn thoáng qua lăng kính về thế giới của người ấy; mọi người đều chống lại anh.

Cách Nhận Biết Nếu Bạn Hẹn Hò Với Người Bị Rối Loạn Nhân Cách Ranh Giới #11:

Bạn bè và gia đình đã nhiều lần cảnh báo bạn về mối quan hệ này. Nếu bạn đã làm rõ với họ về hành vi của người yêu mình, thì rất có thể bạn thân hay người thân đã bày tỏ mối quan tâm của họ dành cho bạn. Có lẽ đây là một thông điệp mâu thuẫn khác, bởi vì một phần của bạn cảm thấy rất gần gũi và được họ yêu thương khi điều đó tốt, khiến người ta nghi ngờ rằng đó thực sự là mối quan hệ tồi tệ. (Một ví dụ khác về việc hẹn hò với người mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới là miễn cưỡng kể cho người khác đầy đủ câu chuyện thực sự về những gì đang diễn ra trong mối quan hệ của mình vì bạn tủi thân, xấu hổ hoặc sợ hãi. Vì vậy, bạn thường che giấu cảm xúc và sự rối loạn của mình khỏi những người thân thiết xung quanh và cố gắng tự mình giải quyết tất cả).  

“Vì vậy, giả dụ bạn dính líu đến hầu hết mấy biểu hiện này. Bạn sẽ bắt đầu từ đâu đây? Một phần bạn có thể cảm thấy rất nhẹ nhõm, nhưng bạn cũng có thể rất sợ làm thế nào để giải quyết nó. Phần hóc búa đối với nhiều kiểu rối loạn nhân cách như Rối Loạn Nhân Cách Ranh Giới, đó là một loại rối loạn tổng hợp bản ngã (có nghĩa là một người không biết về các triệu chứng của họ). Điều này làm cho các mối quan hệ lành mạnh lâu dài khá khó khăn (nếu chưa nói đến hoàn toàn không có khả năng), bởi vì họ thường không thể nhận ra phần (tiêu cực) trong sự nhiệt huyết của mình. Nếu mọi thứ họ nhìn thấy đều là do lỗi của bạn, bạn có thể không bao giờ cảm thấy được nhìn nhận, thấu hiểu hoặc quý trọng trong mối quan hệ của mình.”

Rối loạn tổng hợp bản ngã cũng hạn chế trong điều trị, chẳng hạn như chấp nhận rằng họ có thể sử dụng liệu pháp cá nhân hoặc tư vấn cho các cặp đôi, vì họ thường nghĩ mọi người mới là vấn đề. Kinh nghiệm tư vấn của các nhân cách rối loạn ranh giới thường có thể diễn ra ở nơi họ từ chối đến hoàn toàn hoặc tham gia nhưng ngay lúc họ cảm thấy nhà trị liệu không đứng về phía họ, họ có thể từ bỏ cả quá trình hoặc trở nên bất ổn. Họ cũng có thể tìm thấy một nhà trị liệu chỉ đồng tình thay vì phản bác quan điểm của họ để cảm thấy mình được chấp nhận, không may là điều này chỉ duy trì câu chuyện của nạn nhân.

Nếu người ấy của bạn muốn được giúp đỡ, có những phương pháp điều trị cụ thể phù hợp như Điều trị PCH- được thiết kế để hỗ trợ người rối loạn nhân cách ranh giới và đã được chứng minh là thành công. Các loại thuốc thông thường có thể có tác dụng với các triệu chứng khác như trầm cảm và lo lắng, nhưng hiện tại không có “thuốc chữa” nào cho bệnh rối loạn nhân cách ranh giới.

Nếu bạn nghĩ rằng bạn đang hẹn hò với một người mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới, lời khuyên của tôi là hãy tìm đến cố vấn cá nhân của riêng bạn để có được sự hỗ trợ trong việc giáo dục bản thân về chứng rối loạn này, cũng như tìm hiểu các công cụ để điều hướng cảm xúc và khám phá những điểm mù của chính mình như đến những gì bạn đạt được từ mối quan hệ này. Từ đó, bạn có thể điều hướng một cuộc trò chuyện về điều trị hỗ trợ với người yêu của bạn hoặc ít nhất có góc nhìn đa chiều hơn về cách thực hiện.

----------                                                                                                                     

Tác giả: Alysha Jeney

Link bài gốc: Dating Someone with Borderline Personality Disorder : How to Identify the Symptoms

Dịch giả: Giang Đào - ToMo - Learn Something New

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả: Giang Đào - Nguồn: ToMo - Learn Something New". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: "Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Follow Facebook ToMo - Learn Something New để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.

(***) Trở thành Tình nguyện viên, Thực tập sinh Part-time tại ToMo để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: https://bit.ly/ToMo-hiring.