Chứng hoang tưởng Cotard, hay hội chứng Cotard, xảy ra khi một người tin rằng họ đã chết, không tồn tại, bị thiếu các bộ phận cơ thể hoặc các bộ phận cơ thể đang biến mất. Đây là một hội chứng hiếm gặp và nghiêm trọng có thể là dấu hiệu của bệnh tâm thần phân liệt. Tuy nhiên, các bệnh lý khác cũng có thể gây ra hội chứng Cotard’s.

Không phải lúc nào một người mắc hội chứng Cotard’s cũng bị tâm thần phân liệt. Nhiều tình trạng có thể gây ra hội chứng Cotard và một số người trải qua hội chứng này như một triệu chứng chỉ tồn tại trong thời gian ngắn sau cơn động kinh.

Một số nhà khoa học tin rằng hội chứng Cotard có thể có mối liên hệ với các tổn thương ở bán cầu não không nhân tạo. Đây là phần não nằm cùng phía với cơ thể với tay thuận của một người. Tuy nhiên, một loạt các yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của nó.

Bài viết này xem xét kỹ hơn về hội chứng Cotard và bệnh tâm thần phân liệt, bao gồm mối quan hệ của chúng, các dấu hiệu và triệu chứng cũng như cách điều trị.

Hội chứng Cotard là gì?

Chứng hoang tưởng Cotard, hay hội chứng Cotard, là một sự thay đổi hiếm gặp và nghiêm trọng trong nhận thức của một người về cơ thể hoặc sự tồn tại của họ. Nó bao gồm một nhóm các niềm tin sai lầm nhưng mạnh mẽ có thể khác nhau về bản chất.

Ví dụ, một số người mắc hội chứng này có thể tin rằng họ đã chết, trong khi những người khác có thể nghĩ rằng họ bất tử.

Ảo tưởng khác với niềm tin là bất thường hoặc sai lầm. Một người mắc hội chứng Cotard cảm thấy kiên quyết rằng nhận thức của họ là đúng, ngay cả khi bằng chứng cho thấy khác.

Điều này có thể khiến họ bộc lộ những hành vi mà họ sẽ không làm. Ví dụ, một người tin rằng họ đã chết có thể bỏ ăn.

Các tên khác của hội chứng Cotard bao gồm "hội chứng xác chết biết đi" hoặc ảo tưởng hư vô.

Các triệu chứng của hội chứng Cotard

Triệu chứng chính của hội chứng Cotard là niềm tin sai lầm về sự tồn tại của một người. Họ có thể tin rằng:

·        Họ không tồn tại

·        Họ đang chết dần hoặc đã chết

·        Một số bộ phận cơ thể của họ bị thiếu

·        Họ bất tử, hoặc họ đã chết và bắt đầu một cuộc sống mới

Những người mắc hội chứng này cũng có thể tin rằng các cơ quan của họ đang rã rời, biến mất hoặc bị ăn thịt.

Một đánh giá năm 2017 cho thấy 8 trong số 12 người được xác định mắc hội chứng Cotard cảm thấy mình đã chết. Trong số này, ba người tin rằng các chuyên gia y tế đã giết họ. Bốn báo cáo rằng họ đang trong quá trình hấp hối.

Cotard có phải là một triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt không?

Đúng, ảo tưởng của Cotard có thể là một triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt. Tuy nhiên, nó là hiếm. Một báo cáo năm 2021 báo cáo rằng ít hơn 1% những người bị tâm thần phân liệt mắc bệnh này. Một người không cần phải mắc hội chứng này để được chẩn đoán tâm thần phân liệt.

Tâm thần phân liệt là một nguyên nhân được công nhận của hội chứng Cotard’s. Một cuộc đánh giá nhỏ năm 2017 về 12 người mắc hội chứng Cotard cho thấy hai người cũng bị tâm thần phân liệt.

Những người bị tâm thần phân liệt, rối loạn lưỡng cực và các tình trạng sức khỏe tâm thần khác có thể trải qua một hoặc các loại ảo tưởng, bao gồm:

·        Ảo tưởng về sự vĩ đại, đó là niềm tin rằng một người có quyền lực, đặc biệt, hoặc quan trọng hơn những người khác

·        Ảo tưởng khủng bố, đó là khi một người tin tưởng không chính xác ai đó hoặc điều gì đó đang cố gắng làm hại họ

·        Ảo tưởng về nhận dạng sai, đó là niềm tin sai lầm rằng hai người hoặc địa điểm đã thay đổi

·        Ảo tưởng tôn giáo, đó là khi một người tin rằng họ là một vị thần hoặc một thực thể giống như thần

·        Ảo tưởng erotomanic, đó là khi một người tin rằng một người nổi tiếng đang yêu họ

Nguyên nhân gây ra hội chứng Cotard?

Các nhà nghiên cứu không hiểu hoàn toàn điều gì gây ra hội chứng Cotard hoặc tại sao nó có thể xảy ra ở những người bị tâm thần phân liệt.

Hội chứng Cotard là một chẩn đoán hiếm gặp và hầu hết những người mắc các bệnh có thể gây ra hội chứng này không bao giờ phát triển được. Điều này có nghĩa là sự kết hợp của các yếu tố sinh học, tâm lý, xã hội và môi trường đóng một vai trò nào đó.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những người mắc hội chứng Cotard có xu hướng có những thay đổi trong não của họ, cho thấy rằng các vấn đề thần kinh tiềm ẩn có thể đóng một vai trò trong sự phát triển của nó. Ví dụ: báo cáo năm 2018 về 12 người mắc hội chứng Cotard cho thấy rằng:

·        4 người có những thay đổi đối với thùy trán của não

·        4 người bị mất toàn bộ khối lượng não

·        5 người có dấu hiệu giảm lưu lượng máu ở một số vùng não

·        7 người bị tổn thương ít nhất một bên não

Tám người trong số những người tham gia có tiền sử chẩn đoán tâm thần, chẳng hạn như tâm thần phân liệt, trầm cảm hoặc lạm dụng chất kích thích. Năm người cũng có các triệu chứng về thần kinh.

Một số điều kiện có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng Cotard bao gồm:

·        Động kinh: Một người có thể bị ảo tưởng do tổn thương não liên quan đến động kinh hoặc trong giai đoạn sau động kinh.

·        Bệnh thần kinh: Các tình trạng gây tổn thương não, chẳng hạn như mất trí nhớ, đột quỵ và chấn thương sọ não (TBI), có thể gây ra ảo tưởng.

·        Lạm dụng chất gây nghiện: Một người có thể bị ảo tưởng trong khi bị ảnh hưởng của ma túy hoặc do tổn thương não liên quan đến ma túy.

·        Nhiễm trùng: Nhiễm trùng, đặc biệt là ở não, có thể gây ra ảo tưởng và các triệu chứng thần kinh khác.

Chẩn đoán hội chứng Cotard

Các bác sĩ thường có thể xác định hội chứng Cotard bằng cách nói chuyện với một người về cảm giác của họ. Tuy nhiên, vì hội chứng này là một triệu chứng của một căn bệnh tiềm ẩn, họ cũng sẽ cần xác định nguyên nhân.

Nếu bác sĩ nghi ngờ một người có thể bị tâm thần phân liệt, họ có thể đề nghị giám định tâm thần. Điều này liên quan đến việc trả lời một loạt câu hỏi thông báo cho chuyên gia sức khỏe tâm thần về trạng thái tinh thần của một người.

Để nhận được chẩn đoán tâm thần phân liệt, một người phải đáp ứng các tiêu chuẩn nhất định. Sổ tay Chuẩn đoán và Thống kê về Rối loạn Tâm thần (DSM-V) nêu rõ rằng một người có thể bị tâm thần phân liệt nếu họ có hai hoặc nhiều triệu chứng sau đây trong một khoảng thời gian đáng kể trong 1 tháng:

·        Ảo tưởng

·        Ảo tưởng

·        Bài phát biểu vô tổ chức

·        Hành vi vô tổ chức hoặc hội chứng Catatonic

·        Giảm biểu hiện cảm xúc hoặc sự cuồng nhiệt, đó là hoàn toàn thiếu động lực

Ít nhất một trong các triệu chứng phải là ảo tưởng, ảo giác hoặc nói năng vô tổ chức và chúng phải tác động tiêu cực đáng kể đến khả năng hoạt động của một người trong các khía cạnh khác nhau của cuộc sống.

Nếu nguyên nhân không phải là tâm thần phân liệt, bác sĩ có thể khuyên bạn nên:

·        Xét nghiệm máu để tìm nhiễm trùng

·        Quét hình ảnh não để tìm tổn thương trong não

·        Thử nghiệm ma túy

Điều trị hội chứng Cotard

Bởi vì các tình trạng khác nhau có thể gây ra ảo tưởng Cotard, không có phương pháp điều trị duy nhất nào có thể điều trị được tất cả các trường hợp. Thay vào đó, các bác sĩ điều trị nguyên nhân cơ bản. Tùy thuộc vào nguyên nhân cơ bản là gì, việc điều trị có thể bao gồm:

·        Thuốc an thần để điều trị tâm thần phân liệt hoặc các rối loạn tâm thần khác

·        Các loại thuốc khác, chẳng hạn như thuốc chống trầm cảm

·        Ngừng thuốc gây ra các triệu chứng

·        Bù nước qua dịch truyền tĩnh mạch, đặc biệt đối với những người mắc chứng hoang tưởng do ma túy hoặc suy dinh dưỡng

Một phương pháp điều trị tiềm năng khác là liệu pháp sốc điện (ECT), gây sốc điện cho não. Điều này có thể làm thay đổi chất dẫn truyền thần kinh và chức năng não, có thể cải thiện các triệu chứng đối với một số người.

Khi nào cần giúp đỡ

Một người nên tìm kiếm sự giúp đỡ nếu họ tin rằng họ đã chết, sắp chết hoặc một phần cơ thể của họ bị mất, vì điều này có thể là dấu hiệu của một ảo tưởng.

Nếu một người thân yêu có dấu hiệu của ảo tưởng, hãy hỗ trợ và từ bi. Đừng cố gắng tranh luận hoặc thuyết phục họ rằng họ đã sai, vì điều này sẽ không làm họ thay đổi ý định. Thay vào đó, hãy đề nghị họ tìm kiếm sự chăm sóc y tế và đề nghị đi cùng họ.

Một số người mắc chứng ảo tưởng Cotard có thể tin rằng họ không cần phải chăm sóc cho bản thân nữa.

Một người cần được chăm sóc khẩn cấp nếu họ có hành vi có thể làm tổn thương bản thân hoặc người khác, chẳng hạn như:

·        Nhảy từ tòa nhà hoặc cây cầu

·        Không ăn uống

·        Đe dọa tự làm hại bản thân

·        Bạo lực hoặc gây hấn

Nếu bất kỳ trường hợp nào ở trên xảy ra, bấm số 911 hoặc số của phòng cấp cứu gần nhất.

Tóm tắt

Ảo tưởng Cotard, hay hội chứng Cotard, là khi một người tin rằng họ đã chết, sắp chết hoặc bất tử. Họ cũng có thể tin rằng các bộ phận trên cơ thể họ bị thiếu hoặc đang biến mất. Ví dụ, họ có thể nghĩ rằng một loại virus đang phá hủy các cơ quan của họ.

Hội chứng Cotard rất hiếm, bao gồm cả những người bị tâm thần phân liệt. Tuy nhiên, trong số những người mắc hội chứng, tâm thần phân liệt là một trong những nguyên nhân tiềm ẩn. Những người bị tâm thần phân liệt có thể có một số loại ảo tưởng khác nhau.

Các nguyên nhân tiềm ẩn khác của hội chứng Cotard bao gồm các tình trạng thần kinh, chẳng hạn như chứng động kinh, lạm dụng thuốc, sa sút trí tuệ và nhiễm trùng não. Do đó, điều quan trọng là những người mắc hội chứng này phải tìm cách điều trị để bác sĩ có thể xác định và điều trị nguyên nhân.

----------
Tác giả: Zawn Villines

Link bài gốc: Cotard delusion and schizophrenia

Dịch giả: Nguyễn Mai Anh - ToMo - Learn Something New

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả: Nguyễn Mai Anh - Nguồn: ToMo - Learn Something New". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: "Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Follow Facebook ToMo - Learn Something New để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.

(***) Trở thành Tình nguyện viên, Thực tập sinh Part-time tại ToMo để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: http://bit.ly/ToMo-hiring.