Ý tưởng rằng chúng ta cần những kẻ phạm tội để giải các câu đố giết người là hư cấu, không phải sự thật.

Hình ảnh Clarice Starling trong Sự im lặng của bầy cừu “thì thầm” với Hannibal Lecter trong một cuộc hợp tác điều tra vẫn luôn là một thứ hết sức thu hút. Nó cũng là một yếu tố hư cấu. Những kẻ giết người hàng loạt đã đưa ra những lời khuyên như vậy để giải quyết các câu đố nhưng hầu hết chỉ là những câu đố về chính bọn họ.

Ted Bundy đã muốn giúp đỡ trong việc điều tra Kẻ sát nhân sông Green vào năm 1984. Với mong muốn chứng minh sự nhạy bén độc đáo của mình, anh ta đã lôi kéo một nhóm thám tử Seattle đến nhà tù Florida của mình để phải lắng nghe những gì anh ta nói. Anh ta đã đọc một số báo cáo và đưa ra những suy nghĩ của mình, nhưng anh ta chủ yếu đưa ra những ý tưởng từ MO săn mồi của chính mình. Thám tử Robert Keppel đã tận dụng sự hào phóng của Bundy để thu thập thông tin về Bundy. Kẻ phạm tội khét tiếng đã không giúp xác định danh tính hoặc bắt Kẻ giết người sông xanh. Thay vào đó, Gary Ridgway đã bị bắt vào năm 2001 bằng công nghệ DNA.

Tương tự như vậy, “Kẻ giết người trong hộp công cụ” Roy Norris đã thất bại trong việc chỉ ra giúp Thám tử Robert Souza của LAPD một cách thức hiệu quả để bắt Bill Bonin, Kẻ giết người trên xa lộ. Norris đã tra tấn và sát hại 5 phụ nữ trẻ vào năm 1979 cùng với Lawrence Bittaker. Anh ta đã hợp tác với cơ quan thực thi pháp luật để đạt được một thỏa thuận, vì vậy Souza nghĩ rằng Norris sẽ nói chuyện với anh ta về chuỗi vụ giết hại nam thanh niên mà họ dường như đã không thể ngăn chặn. Norris thừa nhận anh ấy đã đọc về các vụ án trên báo. Anh ta nói với Souza rằng hung thũ có thể có một đồng bọn(giống như anh ta) và điều khiển một chiếc xe tải có cửa trượt (giống như anh ta) để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho vụ bắt cóc. Kẻ giết người sẽ biết trước nơi hắn sẽ vứt xác. Mặc dù Souza rất ấn tượng, nhưng ý kiến của Bonin hỗ trợ được rất ít. Chính một trong nhiều đồng phạm của Bonin đã dẫn cảnh sát đến chỗ anh ta.

Khái niệm về góc nhìn độc đáo dường như liên quan đến công trình đột phá trong thế kỷ 19 của nhà nghiên cứu bệnh học người Pháp Alexandre Lacassagne, người đã khuyến khích những phạm nhân bị giam giữ viết “tiểu sử tội phạm”. Ông hy vọng rằng có thể tìm hiểu được rằng liệu họ sinh ra đã có sẵn bản chất tội phạm hay bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài. Mỗi tuần, Lacassagne sẽ kiểm tra sổ ghi chép của tù nhân, sửa chữa và hướng dẫn họ hướng đến sự nhận thức cá nhân. Trong quá trình đó, ông biết được rằng nhiều lịch sử gia đình của những kẻ phạm tội đều chứa đầy các yêu tố lạm dụng, phạm tội, căng thẳng và bệnh tật. Lacassagne đã tác động đến nhận thức mới về sự phức tạp của các điều kiện ảnh hưởng đến tội phạm.

Chắc chắn chúng ta có thể học được nhiều điều từ những kẻ phạm tội. Khi tiến sĩ tâm lý học tại nhà tù Tiến sĩ Al Carlisle thực hiện các đánh giá chuyên sâu về Ted Bundy, Arthur Bishop và những kẻ giết người hàng loạt khác, ông đã nghĩ ra một lý thuyết về khả năng phân chia ngăn của chúng, thứ giúp giải thích động lực tâm lý của những kẻ phạm tội có chức năng xã hội khác. Nhưng không cuộc phỏng vấn nào với bọn họ thể hiện việc hợp tác điều tra một cách hiệu quả.

Trong những năm 1980, các đặc vụ từ Đơn vị Khoa học Hành vi của FBI đã bắt đầu bộ sưu tập tự truyện về các tội phạm của riêng họ. Khi đang trên đường giảng dạy cho cảnh sát địa phương về phân tích hành vi, Robert Ressler quyết định rằng ông và đối tác của mình, John Douglas, nên đến thăm các nhà tù địa phương để phỏng vấn những kẻ phạm tội cực đoan. Ông ấy nghĩ rằng nếu họ có thể nghĩ ra một bộ câu hỏi và nhận được những câu trả lời chi tiết, họ có thể bắt đầu thiết lập một cơ sở dữ liệu về những đặc điểm và hành vi mà những kẻ phạm tội có điểm chung. Họ hy vọng thu thập được thông tin về cách các vụ giết người được lên kế hoạch và thực hiện, những kẻ giết người đã làm gì sau đó, những tưởng tượng của chúng và những gì chúng làm trước khi xảy ra các vụ việc kế tiếp. Trong số các đối tượng của họ có Edmund Kemper, Jerome Brudos và Richard Speck. Các đặc vụ đã tìm hiểu về những thứ như vai trò thúc đẩy của những tưởng tượng tình dục, mức độ hồi tượng lại, mức độ nghiện ngập, sự tự biện minh và cách thức hoạt động có thể phát triển. Tuy nhiên, không có góc nhìn độc đáo nào xuất hiện đối với bất kỳ cuộc điều tra mở nào cho thấy giá trị, bao gồm cả các ghi chú của kẻ giết người.

Nhiều thập kỷ sau, bộ phim truyền hình Dark Minds đã mời những kẻ giết người hàng loạt Keith Jesperson (mật danh Raven) và Joel Rifkin (mật danh 13) đưa ra ý kiến về một số vụ giết người chưa được giải quyết. Nhà báo điều tra M. William Phelps và chuyên gia lập hồ sơ tội phạm John Kelly đã trình bày chi tiết vụ án. Mặc dù Phelps nhấn mạnh rằng “qua tám tập phim, '13' thực sự đã trở thành một phần vô giá của bộ phim này, bởi vì anh ấy đã đưa ra gòc nhìn sâu sắc mà không ai khác có thể đưa ra,” David Hinckley nói với Tờ báo New York Daily News “Sự thất vọng chính, mặc dù vậy, '13' dường như không có những hiểu biết sâu sắc khác biệt đáng kể so với những hiểu biết sâu sắc của những người lập hồ sơ tâm lý khác trên các chương trình truyền hình tương tự khác.

Trong số các vụ án mà Raven đã từng tư vấn có kẻ sát nhân hàng loạt đời đầu, kẻ đã khủng bố California từ giữa những năm 1970 đến giữa những năm 1980, thực hiện 50 vụ hãm hiếp và 10 vụ giết người. Tuy nhiên, chính phương pháp DNA theo phả hệ sáng tạo đã phá giải vụ án vào năm 2018 và cho phép bắt giữ Joseph DeAngelo. Không có gì Raven nói là trở nên cần thiết hoặc đầy đủ - hoặc thậm chí hữu ích đáng kể - để giải quyết những vụ án này.

Chúng ta càng tìm hiểu nhiều về những kẻ giết người hàng loạt từ các nghiên cứu, thì càng ít có khả năng bất kỳ kẻ phạm tội cụ thể nào cũng sẽ sở hữu góc nhìn độc đáo về những kẻ giết người khác để truyền cảm hứng cho cơ quan thực thi pháp luật nhằm cung cấp cho họ các báo cáo đầy đủ về vụ án. “Kẻ giết người hàng loạt” xét cho cùng chỉ là một sự mô tả về hành vi (ít nhất hai vụ giết người trong hai hoàn cảnh riêng biệt), với nhiều biến thể về động cơ, các yếu tố phát triển và phương thức hoạt động. Thật hấp dẫn khi nghĩ rằng chúng ta cần một kẻ giết người để bắt một kẻ giết người, nhưng chúng ta thực sự không cần điều đó. Ngay cả khi một số tội phạm được chọn có thông tin chi tiết có giá trị, thì từ những gì chúng ta đã thấy cho đến nay, đó không chắc là thứ mà chỉ một kẻ giết người mới có thể cung cấp.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Tác giả: Katherine Ramsland Ph.D.

Link bài gốc: Do Serial Killers Have Unique Insight?

Dịch giả: Minh Tâm - ToMo - Learn Something New

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả: Minh Tâm - Nguồn: ToMo - Learn Something New". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: "Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Follow Facebook ToMo - Learn Something New để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.

(***) Trở thành Tình nguyện viên, Thực tập sinh Part-time tại ToMo để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: https://bit.ly/ToMo-hiring.

Minh Tâm

Thông tin

Sở thích

Cần tim bạn