Đóng góp ý kiến và báo lỗi phiên bản mới tại đây

[Triết Học Tuổi Trẻ] Thuyết Kỳ Vọng Hợp Lí Và Sự Chia Tay Bớt Đau Đớn

Tiết vĩ mô chuyên sâu.

Thầy giáo bước vào, vẽ trên bảng một hình thang cân và quay xuống nói với chúng tôi:

-Các em hãy nghĩ cách tính diện tích hình thang này bằng cách nhanh nhất có thể. Lưu ý là chỉ dùng những số liệu thầy đã cho, không tính thêm đường cao.

Lúc ấy cả lớp còn ngơ ngác không hiểu chuyện gì xảy ra. Tại sao thầy lại cho cả lớp làm một bài toán dành cho học sinh cấp 2, nó đâu có liên quan gì tới môn vĩ mô chuyên sâu của chúng tôi. Thầy chỉ cười và bảo các em cứ làm theo lời thầy đi, rồi các em sẽ hiểu.

Cả lớp ngồi đăm chiêu suy nghĩ nhưng cuối cùng tất cả đều quy về một mẫu số chung : bắt buộc phải tính thêm đường cao thì mới giải được . Thầy cho cả lớp một tuần về nhà suy nghĩ cách giải cho bài toán tưởng chừng như đơn giản này.

Tuần sau, cả lớp vẫn không giải được. Thầy vẽ lên bảng một hình.

Thầy nói :

-Lúc đầu nghe thầy bảo không cần tính đường cao mà vẫn giải nhanh được bài toán này, các em nghĩ là không thể đúng không? Nhưng thầy muốn nói với các em rằng, hãy biến những thứ tưởng chừng như không thể thành có thể. Hãy nhìn cuộc đời này bằng con mắt vĩ mô. Yêu vĩ mô, ghen vĩ mô và cũng nên trưởng thành bằng cái nhìn vĩ mô.

Thật vậy, cũng giống như trong một ván bài, chúng ta chẳng thể nào thay đổi được quân bài đã chia nhưng hoàn toàn có thể thay đổi cách tính để giành phần thắng. Suy rộng ra hơn, nếu một lúc nào đó trong cuộc sống, chúng ta cảm thấy ngột ngạt đến không thể thở được, thấy mình chênh chao trên những " con dốc ngược" của đường đời, tưởng chừng như chẳng bao giờ có thể vượt qua những vũng bùn của khó khăn khắc nghiệt đến thế. Nhưng hãy tin rằng, chỉ cần phóng tầm mắt ra xa hơn một chút, mở rộng lòng mình ra hơn để đón nhận những điều mới mẻ, những điều ẩn mình trong con dấu " bí ẩn" thì những điều - không - thể kia hoàn toàn có thể trở thành có- thể theo một cách bất ngờ nhất mà chúng ta không thể tin được. Không có gì có thể quyết định số phận của chúng ta bằng chính bản thân của chúng ta. Nên hãy tận lực quyết tâm để thay đổi cuộc sống của mình. Đừng chạy theo cái vi mô tầm thường mà bỏ rơi cái lớn lao, cao cả của " vĩ mô" một đời con người.

Gần đây tôi có nghe các bạn trẻ thảo luận với nhau về những điều cần thiết để có được một việc làm tốt trong tương lai.

  1. Quan hệ
  2. Năng lực
  3. Bản lĩnh

Trong cái xã hội mà người đặt nặng hai tiếng " quan hệ" lên hàng đầu khiến cho không ít những người trẻ cảm thấy chông chênh về tương lai phía trước, cảm thấy cả một bầu trời tuổi trẻ mà mình muốn vẫy vùng thoáng chốc đã giăng mắc một màu xám xịt, mất niềm tin vào một sự công bằng nào đó hiện hữu trong cuộc sống này. Và rằng câu " làm theo năng lực, hưởng theo lao động" có còn đúng không? Hay là làm theo quan hệ, hưởng cũng theo quan hệ? Nhưng bản thân tôi nghĩ rằng, các bạn đừng quá lo lắng về vấn đề này. Theo như những gì tôi đã nói ở trên, có thể các bạn sinh ra trong một gia đình không có điều kiện, không có những mắt xích quan trọng liên kết với nhau kết tinh trong hai tiếng " quan hệ". Nhưng chớ vì thế mà nản lòng. Có thể những người có " quan hệ" sẽ bước nhanh hơn bạn một bước, bước dễ dàng hơn bạn gấp nhiều lần, nhưng giống như thép đã được tôi luyện mà trở nên cứng cáp, chỉ cần bạn nỗ lực, kiên tâm đến cùng thì chắc chắn những người có " năng lực và bản lĩnh" sẽ bước xa hơn. Đừng vì những phút mủi lòng, những phút tủi hờn vì không có gia đình làm đòn bẩy để tịnh tiến nhanh hơn trên con đường đời mà phẫn nộ với thế giới, buông bỏ tương lai, chán ghét cuộc sống nhàm chán, vô vị mà thiếu công bằng, rồi quay lại hờn trách nơi đã dung dưỡng ta sinh ra, lớn lên và trưởng thành. Hãy nhìn cuộc đời bằng ánh mắt lạc quan hơn, bao dung, vị tha hơn thì trong lòng chúng ta cũng trở nên an yên, tự tại hơn bao giờ hết. Hãy cứ tin. Ai trong chúng ta rồi cũng sẽ trưởng thành. Rồi cũng sẽ phải tự mình vượt qua những khó khăn. Nhưng đều sẽ hạnh phúc theo một cách nào đó của riêng mình.

Thuyết kì vọng hợp lí và sự chia tay bớt đau đớn

Có những lúc tôi nghĩ rằng :" Cuộc sống này mệt mỏi quá man." Người ta tranh giành, cạnh tranh nhau từ những thứ nhỏ nhất, phải chăng là do " cầu" quá lớn mà " cung " thì hạn hẹp, hay do con người ta quá ham muốn những thứ mang tên " lợi ích" ? Dù là gì đi chăng nữa thì vẫn là một trận chiến khốc liệt trên đấu trường của sự tranh giành lợi ích cá nhân. Cứ đơn giản nhìn những siêu thị hay shop nào đó đang giảm giá sốc mà xem, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp cảnh người ta chen lấn, xô đẩy nhau chỉ vì muốn sở hữu món đồ " béo bở" nhất, rồi cảnh ở đâu có những thứ được dán mác miễn phí là ở đó có cả biển người bon chen. Muốn có được lợi ích chỉ với chi phí " 0 đồng" hoặc ít ra là chi phí thấp nhất có thể. Cũng như các bạn trẻ hiện nay, theo chủ nghĩa " thực dụng " đến không tưởng, chạy theo cái gọi là " lợi ích cá nhân" . Các bạn kì vọng vào một công việc ổn định trong tương lai, việc nhẹ mà lương cao. Rồi đổ xô đi học đủ các thứ ngoại ngữ, tranh nhau đăng kí các lớp học tin học văn phòng, rồi hăng hái tham gia các hoạt động tình nguyện vì biết rằng hiện nay các nhà tuyển dụng coi trong sự tích cực trong các hoạt động xã hội vì cộng đồng. Tôi có cảm giác như các bạn đã quên mất rằng bản thân mình thực sự muốn gì, mong cầu điều gì, chỉ chăm chăm đi theo cái gọi là phong trào. Ừ thì những thứ theo phong trào ấy vẫn được coi là "kì vọng hợp lí", nhưng nó chỉ hợp lí với những con mắt của những người ngoài cuộc đang đặt " kì vọng hợp lí" nên bản thân bạn mà thôi, còn trong lòng bạn có thực muốn theo hay không, có thực sự thoải mái và hạnh phúc khi làm những điều đó hay không? Hay chỉ là một sự bắt buộc đến gò bó, gượng ép bản thân trong một cái vỏ bọc của sự hài lòng? Hãy một lần sống đúng nghĩa với trái tim mình, với những đam mê mà bản thân đang gào thét đòi dấn thân, thay vì mái miết chạy theo cái gọi là " thực dụng" để kiếm tìm " kì vọng tương lai" hoàn hảo. Tôi sợ đến một ngày nào đó, khi nhìn lại quãng đường mà mình đã từng đi qua, bạn sẽ phải hối hận vì đã sống hoài, sống phí với những " kì vọng" của người ta chứ chẳng phải của mình. Để rồi tất cả đã quá muộn nên phải vội vã mà buông xuôi.

Sự chia tay bớt đau đớn

Tôi có một cậu bạn. Cứ hễ lúc nào gặp là cậu ấy sẽ than vãn với tôi : " Haizza. Tại sao cuộc sống khốn nạn này cứ bắt người ta phải lựa chọn. Cuộc sống thật lắm bộn bề." Những lúc ấy, tôi đều vỗ vai rồi bảo với cậu ấy :" Hãy mạnh dạn mà chọn điều gì ông cảm thấy thoải mái nhất ấy, có như vậy thì sau này ông mới không hối hận." Mặc dù tôi biết cách lựa chọn ấy thiên quá nhiều về " tình cảm" hơn là " lí trí", nhưng tôi hiểu rằng với những người mà luôn nhạy cảm với mọi thứ, luôn luôn tôn thờ cảm xúc cá nhanh như cậu ấy thì lời khuyên ấy là hợp lí nhất giúp cậu ấy đưa ra được sự lựa chọn của bản thân mình.

                                           Nguồn : X.Lan

Nhưng đối với các bạn trẻ bây giờ, tôi sẽ không nói như vậy. Suy cho cùng thì tất cả mọi sự chọn lựa trong cuộc sống này đều là một cuộc đấu tranh tư tưởng dùng dằng giữa chi phí cơ hội này với chi phí cơ hội khác. Quá trình bạn đắn đo, suy nghĩ nên lựa chọn điều gì cũng chính là lúc bản thân bạn đang cân đo đong đếm chi phí cơ hội, loay hoay đưa ra một quyết định sao cho chi phí cơ hội là thấp nhất.Bởi theo như tâm lí của mỗi người, người ta sẽ rất sợ phải mất đi nhiều hơn so với những gì nhận được. Và một khi chi phí cơ hội càng cao, thì sự mất đi, sự hi sinh càng lớn, người ta sẽ phải trả giá đắt hơn cho sự lựa chọn của mình.

Vậy để sự chia tay này bớt đau đớn hơn thì phải tìm cách để sao cho sự đánh đổi giữa lựa chọn này với sự lựa chọn kia là thấp nhất. Trước hết, hãy ưu tiên cho những "thông tin hoàn hảo", bởi chỉ khi bạn là khách hàng biết rõ những thông tin thay vì " mù mờ" thì bạn mới có đủ niềm tin và dư dả sự quyết đoán để chọn lựa. Thứ hai, hãy tính toán một cách hợp lí những lợi ích bạn sẽ nhận được và những " chi phí cơ hội" mà bạn phải hi sinh khi đưa ra sự lựa chọn đó. Lưu ý rằng có những khi lợi ích tỉ lệ thuận với chi phí cơ hội, lợi ích càng lớn thì chi phí cơ hội càng nhiều. Có thể ban đầu lợi ích mà người ta cho bạn rất lớn, nhưng nếu tính trong một khoảng thời gian dài thì cái bạn nhận được còn không bằng một sự lựa chọn mà lợi ban đầu thấp hơn, nhưng lại lớn hơn nhiều theo thời gian. Đến lúc ấy, bạn đã hi sinh một " chi phí cơ hội" khổng lồ rồi đấy.

Tôi nghĩ đọc đến đây, có bạn sẽ nghĩ rằng tôi chạy theo " vật chất" quá. Nhưng hãy nhớ rằng: " Vật chất quyết định ý thức." Có thể các bạn sẽ nói với tôi:" Ồ không, tôi nghĩ vẫn có những thứ vật chất chẳng quyết định được ý thức, ví dụ như tình yêu."

                                               Nguồn : X.Lan

Nhưng xin thưa với các bạn rằng, ngay cả trong tình yêu " vật chất cũng quyết định ý thức." Các bạn có thể yêu nhau nồng nàn, mê say, mãnh liệt trong những năm tháng đẹp đẽ của tuổi trẻ , khi cả hai đều không có gì trong tay, đúng chuẩn " tẩy trắng" thực sự. Lúc ấy cảm tưởng như mọi thứ trên đời này đều như " thiên đường" vậy, vật chất chẳng là điều gì to tát ảnh hưởng tới tình yêu của hai bạn cả. Nhưng các bạn để ý mà xem, khi con người ta đối mặt với cái gọi là cơm áo gạo tiền thì những tình cảm tưởng chừng như chẳng bao giờ có thể lung lay được còn chênh chao, lung lay trong những cuộc cãi vã cơ mà. Đấy là còn chưa kể tới, sống với nhau càng lâu thì tình yêu giống như một đường IS vậy, có xu hướng giảm dần. Nên đừng vội nói " vật chất không quan trọng." Ngay cả trong tình yêu cũng thế, tình yêu giống như môt mảnh đất cần ươm mầm để bán. Khi cả hai đến với nhau trong sự ổn định về công việc thì tình yêu mới có cơ sở để mà tồn tại lâu bền được. Đó cũng chính là lí do vì sao ba mẹ, thầy cô cứ cấm cản những tình yêu con nít, tình yêu thuở học đường, tình yêu thời đại học. 

Cuối cùng, tôi mong các bạn trẻ- những người còn đương ở " độ" - cái tuổi dở dở ương ương nhất của đời người, hãy dám đi, dám trải nghiệm, dám thất bại để có thể đạt đến " bước nhảy", tạo ra sự thay đổi về chất bên trong. 

                                                             

Tác giả : Meo Meo

Kết bạn và theo dõi facebook của tác giả tại link :https://www.facebook.com/profile.php?id=100016550895326

 --------------------------------

Bạn đam mê viết lách, nhận giải thưởng (1 triệu VNĐ / tháng, sách, chứng nhận Social Impact Awards) và muốn được tạo thương hiệu cá nhân tới hàng triệu người trong cộng đồng của YBOX.VN? Xem chi tiết tại link: http://bit.ly/TrietHocTuoiTre-Info

 

----------------------------

Hợp Tác Cùng YBOX.VN Truyền Thông Miễn Phí - Trả Phí Theo Yêu Cầu tại http://bit.ly/YBOX-Partnership

3,871 lượt xem, 3,863 người xem - 3869 điểm