Từ xứ sở hoa hồng Bulgaria, Nguyễn Hưng Quang Khải đã mang về chiếc huy chương vàng và cúp đặc biệt tại Kỳ thi Toán học không biên giới năm 2018. Thành tích này của cậu học trò lớp 12 Toán 1 Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh không chỉ là niềm vui và tự hào của bản thân, gia đình, nhà trường mà còn tiếp thêm động lực cho các học sinh giỏi Toán khắp mọi miền đất nước nỗ lực kiếm tìm giải thưởng ở các cuộc thi quốc tế.

 Hành trình “săn” huy chương vàng

Những ngày này, nhà Nguyễn Hưng Quang Khải lúc nào cũng rộn ràng họ hàng, thầy cô giáo và bạn bè đến chúc mừng. Vẫn chưa hết xúc động khi kể về cuộc thi tầm cỡ quốc tế, Khải chia sẻ, em đến với kỳ thi Toán học không biên giới rất tình cờ. 

Sau khi thi học sinh giỏi lớp 12 cấp quốc gia vào tháng 1/2018, em thường lên mạng nói chuyện với các “đàn anh” giỏi Toán. Được sự gợi ý của một người anh đi trước, Khải đăng ký Kỳ thi Toán học không biên giới do Tổ chức Giáo dục Education without Borders (Bulgaria) phối hợp với Trung tâm Khoa học - Giáo dục (Kazakhstan) tổ chức. Lúc đầu, em chỉ nghĩ tham gia cuộc thi để khỏa lấp thời gian trống và thử sức mình. Nhưng càng trải qua các vòng thi online với những câu hỏi tư duy toán học hóc búa, em càng hứng thú hơn với kỳ thi. Ngày nhận thông tin là một trong sáu học sinh đại diện cho Việt Nam tham dự vòng thi cuối tại Bulgaria, Khải vô cùng mừng rỡ.

“Từ hơn 400 thí sinh tham dự, em và 5 thí sinh khác được đại diện cho Việt Nam tham dự vòng thi cuối. Trước khi lên đường sang Bulgaria, em không đặt mục tiêu giành huy chương mà tâm niệm phải cố gắng hết sức để làm bài thi trọn vẹn. Có lẽ vì tâm lý thoải mái nên em đã giành được huy chương vàng cá nhân, giải 3 đồng đội và nằm trong top 3 thí sinh có điểm thi cao nhất nhóm tuổi 15-17”, Khải chia sẻ.

Thi toán quốc tế trên đất bạn nên Quang Khải gặp không ít thử thách. Đầu tiên là thể lực và sức chịu đựng khi phải di chuyển nhiều chuyến bay. Trong hành trình từ Việt Nam sang Bulgaria, Khải phải quá cảnh 10 tiếng đồng hồ ở Thổ Nhĩ Kỳ. Thêm vào đó, việc lệch múi giờ sinh hoạt, thời tiết thay đổi và khẩu vị thức ăn cũng ảnh hưởng không ít. May mắn là em đã chuẩn bị tâm lý trước nên thích nghi khá nhanh. 

Quang Khải bộc bạch: “Ngày đầu tiên sang Bulgaria, em và đoàn Việt Nam đã vinh dự được Đại sứ Việt Nam tại Bulgaria Nguyễn Thị Hồng Oanh tiếp đón rất nồng nhiệt. Chính thái độ thân tình, cởi mở cùng lời động viên thi đạt kết quả cao để mang vinh quang về cho Tổ quốc của đại sứ đã tiếp thêm động lực cho em hoàn thành tốt bài thi. Em sẽ nhớ mãi khoảnh khắc được Ban tổ chức xướng tên lên nhận giải cùng các thí sinh quốc tế. Cảm xúc lúc đó vỡ òa, em đã khóc!”. 

Trưởng đoàn Việt Nam tham dự Kỳ thi Toán học không biên giới năm nay tại Bulgaria, TS Trần Nam Dũng, người có nhiều năm dẫn dắt đội tuyển Toán Việt Nam thi Toán quốc tế, có nhiều ấn tượng với Nguyễn Hưng Quang Khải. Đó là một cậu học trò “nhỏ nhưng có võ”. “Đêm trước khi bay về nhà sau khi hoàn thành kỳ thi ở Bulgaria, Khải ngủ lại nhà tôi một đêm. Hai thầy trò đã chia sẻ với nhau nhiều kiến thức và những câu chuyện thú vị về Toán học. Quang Khải là một học sinh thông minh, nhạy bén, có niềm đam mê toán học và có hoài bão lớn. Thành tích tại Kỳ thi Toán học không biên giới là kết quả rất xứng đáng cho những nỗ lực của Khải”, TS Trần Nam Dũng nói.

Học tập anh chị đi trước

Yêu thích toán học nên Khải rất ngưỡng mộ các anh chị từng đạt giải cao trong các kỳ thi quốc gia và quốc tế. Phạm Tuấn Huy và Cấn Trần Thành Trung là hai “đàn anh” được Khải dành nhiều tình cảm nhất. Khải bộc bạch: “Hai anh Huy và Trung từng đoạt huy chương vàng Toán học quốc tế. Em hay nói chuyện qua mạng và được các anh truyền nhiều “bí kíp” hay về toán học. Các anh đã mở đường về hướng tiếp cận mới trong toán học và tiếp thêm niềm đam mê học toán trong em”.

Chia sẻ bí quyết học giỏi Toán, Quang Khải cho rằng ngoài học trên lớp và được thầy cô giáo bồi dưỡng, quá trình tự học và học từ các anh chị đi trước là một trong những yếu tố giúp em thành công. Khải thường tham vấn, học hỏi kinh nghiệm từ các anh chị từng đạt giải cao trong các kỳ thi quốc gia và quốc tế. Khải chia sẻ: “Quan trọng hơn cả là phải có đam mê và nỗ lực. Với hai điều này, em nghĩ bất kể ai cũng sẽ đạt được thành công. Riêng em, toán học là một thế giới vô cùng kỳ diệu. Hành trình đi tìm lời giải cho một bài toán rất thú vị. Đó là quá trình thử thách tư duy của bản thân và cảm giác chiến thắng chính mình”.

Tiếp xúc với Nguyễn Hưng Quang Khải, chúng tôi nhận thấy ở cậu học trò này có những suy nghĩ già dặn so với lứa tuổi của mình. Thầy cô giáo và các học sinh Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh thường trêu Khải là “ông cụ có gương mặt trẻ thơ”. Cô Trần Thị Quỳnh Trang, giáo viên Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh, từng dạy Khải môn Ngữ văn năm lớp 10 kể lại một kỷ niệm: “Tôi từng cho lớp Khải viết một bài văn nói về ước mơ. Trong bài làm của mình, Khải bày tỏ ước mơ lớn mà hầu như chưa có học trò nào từng đề cập, đó là mong muốn trở thành Chủ tịch nước hay Thủ tướng để đem sức lực cống hiến cho đất nước. Quang Khải viết rất nghiêm túc, văn phong ngắn gọn và chân thành, ẩn chứa một ngọn lửa khát khao mãnh liệt về hoài bão lớn của cuộc đời. Ở độ tuổi của em mà đã có những suy nghĩ vì quê hương, đất nước, thật đáng quý biết bao!”.

Nuôi ước mơ theo ngành Toán ứng dụng

Trong câu chuyện với Quang Khải, tôi để ý thấy mẹ em, bà Nguyễn Thị Thu Thủy, nhìn về phía con trai với ánh mắt đầy tự hào. Là người đồng hành cùng Quang Khải qua các cuộc thi lớn nhỏ nên khi con trai đạt được giải cao tại kỳ thi quốc tế lần này, bà hiểu rằng đó là cả một sự nỗ lực và quyết tâm lớn.

Bà Thủy bộc bạch: “Nguyện vọng của Khải là đạt giải cao kỳ thi học sinh giỏi quốc gia lớp 12 và được chọn vào đội tuyển thi quốc tế. Nhưng vì kết quả thi không như mong muốn nên cháu rất buồn. Ngày biết tin chỉ đạt giải ba quốc gia, Khải đã lên xin thầy hiệu trưởng được nghỉ học một ngày để “xốc” lại tinh thần. Gia đình tôi động viên cháu rằng sự học là cả quá trình và cháu phải nỗ lực nhiều hơn. Tôi rất mừng vì Khải đã không bỏ cuộc”. 

Mặc dù bận rộn với công việc kinh doanh nhưng ba mẹ Khải rất quan tâm đến việc học của các con. Theo bà Thủy, Quang Khải học giỏi Toán, một phần do được thừa hưởng gen từ ông nội là Nguyễn Hưng Nghi, nguyên Phó Hiệu trưởng Trường đại học Phú Yên và từ người cha vốn là cựu học sinh chuyên Toán khóa đầu tiên của Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh. Từ nhỏ, thấy Khải khá nhạy trước các con số và phép tính, thường đạt giải cao trong các cuộc thi học sinh giỏi Toán ở trường nên gia đình đã hướng em đi theo toán học.

“Khải có một trí nhớ tốt. Lúc cháu được hai tuổi, mỗi khi cho cháu ăn, tôi thường lấy remote ti vi, chỉ cho cháu các con số rồi dùng tay tạo hình 24 chữ cái tiếng Việt. Tôi chỉ nghĩ đơn giản là tạo hứng khởi cho cháu ăn cơm vui vẻ, nhưng không ngờ sau đó, cháu có thể đọc vanh vách các con số, tự đánh vần và đọc sách thành thạo”, bà Thủy chia sẻ.

 Còn ba Khải, ông Nguyễn Hưng Vinh Hiển bày tỏ: “Gia đình không đặt áp lực lên con, ép con phải học và đạt giải bằng mọi giá. Tôi nghĩ cha mẹ nghiêm khắc để con nên người là cần thiết, nhưng nhiều khi phải vỗ về, động viên để con thấy mình có điểm tựa. Quan trọng là phải định hướng cho con, giúp con luôn có ý thức phấn đấu vươn lên”.

Yêu thích toán học nhưng Khải không theo đuổi con đường nghiên cứu mà chọn Toán ứng dụng. Được tuyển thẳng đại học với thành tích hai năm liền đạt giải ba kỳ thi chọn học sinh giỏi lớp 12 cấp quốc gia môn Toán, Khải đăng ký vào Khoa Toán ứng dụng của Trường đại học Quốc tế - Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh. Giao tiếp tiếng Anh thành thạo nên nguyện vọng của em là săn học bổng du học nước ngoài.

“Đó là những kế hoạch dài hơi. Trước mắt, em đang chuẩn bị hành trang để tham dự trại hè khoa học châu Á sẽ được tổ chức tại Indonesia vào tháng 8 tới. Em rất vui khi được chọn là 1 trong 10 gương mặt đại diện Việt Nam tham dự sự kiện này. Em sẽ quảng bá con người và đất nước Việt Nam đến với bạn bè trên thế giới”, Khải cho hay.

Năm 2019, khi mới là sinh viên năm thứ nhất của trường ĐH Quốc tế (ĐHQG TP. HCM), Khải tiếp tục giàng được Huy chương Vàng kỳ thi Kinh tế lượng do World Quant tổ chức.

"Mình đang theo học ngành Toán Tài chính, cho nên cuộc thi Kinh tế lượng là một cuộc thi có tầm vóc, phù hợp với ngành mình đang học. Đây là một trải nghiệm thú vị, khiến mình mở mang thêm về những ứng dụng tuyệt đẹp của toán trong thế giới tài chính", Khải bày tỏ.

Cũng trong năm 2018, Khải còn lọt Top 8 học sinh Việt Nam tham dự Trại Hè khoa học châu Á ASC 2018. Trại Hè này quy tụ những nhà khoa học hàng đầu thế giới.

Điều mà Khải tích lũy nhiều nhất thông qua trại hè này đó là tư duy nghiên cứu khoa học, tư duy phản biện cũng như khơi dậy tinh thần đam mê khám phá ở trong mình.

Khải còn có kỷ niệm thú vị khi có dịp được chụp hình chung với GS Takaaki Kajita (Nobel Vật lý 2015). Nghe vị giáo sư thuyết trình về công trình đoạt giải Nobel của mình, Khải cảm thấy rất cảm phục, mến mộ và được truyền thêm rất nhiều cảm hứng học tập

Cũng trong năm, Khải còn tham gia Trại Hè khởi nghiệp - YEA Camp 2019, với vai trò là Peer Leader. Đây là một trại Hè có nhiều bổ ích nhằm tạo sân chơi cho các bạn học sinh THPT có thêm trải nghiệm về làm khởi nghiệp.

Khải cùng với các thành viên trong nhóm đã tạo nên một dự án web nhằm giúp giải quyết vấn đề tâm lý học đường và Khải tham gia với vai trò hướng dẫn các bạn thực hiện dự án.

Tự nhận là mình có nhiều khát vọng, vì thế, mỗi năm, Khải đều đặt ra cho mình nhiều mục tiêu, lên kế hoạch cụ thể và cứ thế thực hiện.

"Về kiến thức trên trường lớp, mình luôn tự tập thói quen cho mình nghiên cứu bài vở trước khi đến lớp, đồng thời tích cực hỏi thầy cô những vấn đề mình còn băn khoăn để bản thân vững hơn với kiến thức mới.

Mình cũng dành thời gian giao lưu học hỏi những kinh nghiệm của thầy cô, các anh chị khóa trước để làm bài học cho bản thân sau này", Khải chia sẻ.

Năm 2019, điều Khải cảm thấy tiếc nuối khi đã để tuột mất chiếc Huy chương Vàng trong kỳ thi Olympic Toán sinh viên toàn quốc. Khải tâm sự: "Cũng giống như bao cuộc thi khác, mình cũng đã chuẩn bị khá kỹ cho cuộc thi. Tuy nhiên, do mắc sơ suất mình đã không đoạt được tấm Huy chương Vàng như ý muốn. Sau cuộc thi, mình đã học hỏi và rút ra nhiều kinh nghiệm".

Năm 2020, Khải là một trong những sinh viên xuất sắc được trường ĐH Quốc tế chọn tham gia chương trình học tập trao đổi sinh viên tại Úc từ tháng Hai đến tháng Sáu. Với Khải, đây là một trải nghiệm thú vị để bản thân biết thêm về đất nước và con người xứ sở chuột túi này.

"Tuy không may đi trong mùa dịch, nhưng với sự giúp đỡ rất nhiệt tình của các bạn cùng phòng đã giúp mình sớm hòa nhập và có nhiều trải nghiệm thú vị. Ngoài thời gian học tập, mình đã có dịp tham quan National Park, Opera House, Darling Harbour...

Thầy cô, bạn bè ở đây cũng rất nhiệt tình, thân thiện và luôn giúp đỡ mình những lúc cần. Đây có lẽ là quãng thời gian tuyệt vời và rất hạnh phúc của mình", Khải nhớ lại những năm tháng học tập tại Úc.

Tổng hợp từ dantri.com.vn & baophuyen.com.vn