“Những thăng trầm trong cuộc sống là điều rất quan trọng, giúp chúng ta tiếp tục cố gắng, bởi lẽ, ngay cả một đường thẳng trên điện tâm đồ cũng mang ý nghĩa rằng, chúng ta không còn sống.” - Ratan Tata

Ông ấy là một người đàn ông đơn giản nhưng lại dày dặn kinh nghiệm trong việc xử lý những tình huống phức tạp nhất một cách dễ dàng. Ông đã để ý, quan tâm tới một trong những tổ chức năng động nhất Ấn Độ, Tập đoàn Tata, trong hơn hai thập kỷ. Những việc làm từ thiện của ông được rất nhiều người biết đến và được đánh giá cao trên toàn thế giới. Ông là một tỷ phú nhưng không bao giờ khoe khoang và tin rằng việc đối xử công bằng với tất cả mọi người phải là mục tiêu của toàn nhân loại.

Ông là Ratan Naval Tata, nhà lãnh đạo có sức hút và tên tuổi gần như vang khắp Ấn Độ. Chưa ai có thể sánh được với những thành công đáng kinh ngạc của ông. Nhưng nào có ai hay rằng, người đàn ông này đã từng vấp phải vô số những lần thất bại, tự rèn cho mình một tinh thần thép trước mọi biến cố nguy nan, mới có thể ngẩng cao đầu trên đỉnh cao danh vọng...

“Cái nôi” xa hoa 

Nhà doanh nhân này sinh năm 1937 ở Mumbai, ông là một người hướng nội, vì thế ông không phải là người thích những bữa tiệc xa hoa và việc giao lưu với các nhóm lớn. Ông xuất thân từ một gia đình mạnh về tài chính nhưng phải đối mặt với nhiều thất bại nghiêm trọng khi bố mẹ ông chia tay và ly thân. Bà của ông đã quyết định chăm sóc ông khi tình hình trở nên tồi tệ và Cung điện Tata đã trở thành cái nôi xa hoa của ông. Sự thất vọng ở thời thơ ấu đã khiến ông mất đi tự tin, nhưng quãng thời gian đó cũng không thể ngăn Ratan trở thành một sinh viên thông minh, lanh lợi đã lấy bằng cử nhân Kiến trúc sư Đại học Cornell năm 1959.

Một người chỉ dùng bữa tối với một vài người thân thiết bởi vì bản tính rụt rè sẽ không thể tưởng tượng được tương lai đang chờ đợi ông sẽ mang đến điều hoàn toàn ngược lại với những gì ông đang có. 

“Tôi không tin vào những quyết định đúng đắn. Tôi đưa ra quyết định và khiến chúng trở thành đúng.” - Ratan Tata

Quãng thời gian thử thách

Sau khi hoàn thành tốt nghiệp, ông được mời vào làm việc tại International Machines Corp. (IBM) nhưng do tình trạng sức khỏe của người bà không tốt, ông đã từ chối và quay trở lại Ấn Độ. Quyết định này đã mở ra một chương mới trong cuộc đời của ông khi ông bắt đầu làm việc ở Tập đoàn Tata năm 1962 với vị trí là công nhân, với mức lương được tính theo giờ trong Công ty Sắt thép Tata (TISCO). Sau nhiều năm làm việc chăm chỉ, ông đã thể hiện tài năng là một nhân viên làm việc hiệu quả nhất đồng thời thu hoạch được nhiều kinh nghiệm để đời.

Tài năng của Ratan Tata được minh chứng vào năm 1971. Ông được bổ nhiệm làm người phụ trách Công ty TNHH Phát thanh và Điện tử Quốc gia (NELCO), công ty lúc bấy giờ đang phải trải qua một giai đoạn rất khó khăn. Ông đã ở đó, cố gắng hết sức để hạn chế mức thua lỗ của công ty và xoay chuyển tình thế. Con đường để phục hồi rất khó khăn nhưng ý chí của ông vô cùng kiên định, không sẵn lòng cúi đầu, ông đã làm tất cả để cứu công ty. Mặc dù ông gần như đã giúp công ty vượt qua tình trạng căng thẳng, môi trường xã hội của Ấn Độ - chính xác hơn là tình trạng khẩn cấp của nền kinh tế Ấn Độ vào năm 1975 - kết hợp với điều kiện kinh tế đã khiến mọi thứ rối tung và đẩy NELCO vào tình nguy cơ phải đóng cửa. 

“Nghịch cảnh bộc lộ thiên tài, thịnh vượng che giấu điều đó.” - Horace

Sau đó, ông chuyển đến Trường Kinh doanh Harvard, ông học Chương trình Quản lý Nâng cao để học thêm. Khi ông quay về, một nhiệm vụ khó khăn khác đang chờ đợi ông. Lần này Empress MIlls phải đối mặt với sức nóng của cuộc khủng hoảng tài chính. Vừa mới thất bại, Ratan đã sẵn sàng nỗ lực gấp đôi để đưa công ty thoát khỏi cảnh khốn cùng.

Nhưng niềm vui thành công của ông không kéo dài lâu, vì một khoản đầu tư mà Ratan nghĩ rằng cần thiết để duy trì tổ chức đã không được chấp nhận, điều này dẫn đến sự sụp đổ chưa từng có vào năm 1986. Ông đã rất đau lòng khi những người khác nhanh chóng phản bội và đổ lỗi cho ông về sự thất bại. Nhiều người tin rằng sự nghiệp của ông đã kết thúc và tan biến. 

Không ai tin tưởng

Năm 1991 khi Ấn Độ đang đối mặt với khủng hoảng Cán cân thanh toán, đây là sự kiện lớn nhất trong cuộc đời của Ratan Tata. JRD Tata - người đứng đầu Tập đoàn Tata - đã khiến nhiều người choáng váng và bàng hoàng khi bất ngờ thông báo Ratan Naval Tata là người kế nhiệm mình. Một làn sóng phẫn nộ bùng lên giữa nhóm người kỳ cựu khi họ biết rằng người đàn ông đã từng thất bại hai lần lại được lựa chọn trước họ. Sự xích mích giữa các nhân viên hiện rõ khi nhiều người trong số họ công khai công kích người đứng đầu mới và tỏ thái độ không hài lòng. Một thách thức lớn về khả năng lãnh đạo đang chờ đợi Ratan. Hầu hết các chuyên gia tin rằng JRD Tata sẽ đưa ra các quyết định sai lầm. 

“Từ sai lầm này đến sai lầm khác, người ta khám phá ra toàn bộ sự thật.” - Sigmund Freud

Chứng minh giá trị của bản thân

Trái với sự mong đợi của nhiều người từ ông, Ratan Tata đã thành công trong việc xoay chuyển tình thế của Tập đoàn Tata khi ông đưa ra rất nhiều quyết định táo báo.

Đầu tiên, ông ấn định tuổi nghỉ hưu cho giám đốc và người đứng đầu doanh nghiệp, qua đó truyền lửa cho các tài năng trẻ và những ý tưởng sáng tạo trong các lĩnh vực của tập đoàn. Ông đã đưa vào các công nghệ mới để thu hút đầu tư nước ngoài, phù hợp với cải cách Tự do hóa và Toàn cầu hóa năm 1992.

Dưới sự dẫn dắt của ông, Tata Motors đã được niêm yết trên sàn chứng khoán New York, mang lại sự công nhận quốc tế cho công ty. Ông cũng đã thành công khi bắt đầu các dịch vụ tư vấn Tata đầy tham vọng và mua lại các thương hiệu xe hơi, Land Rover và Jaguar, đưa ra thị trường Ấn Độ dưới ngọn cờ của Tập đoàn Tata.

Ông quyết tâm đưa tập đoàn lên tầm cao mới bằng việc đánh giá kỹ lưỡng các động lực tương lai của môi trường kinh doanh ở Ấn Độ. Ông đã kết hợp kinh nghiệm với công nghệ và các tài năng trẻ, những thứ mang lại lợi ích cho công ty, về lâu dài, làm công ty trở nên đầy cạnh tranh. Năm 2000, Tata Tea mua lại nhà sản xuất trà của Anh “Tetley” với mục đích phát triển chuỗi cung ứng ở nước ngoài bằng việc tận dụng mạng lưới phân phối đã đứng vững của công ty nổi tiếng của Anh. Cũng trong năm đó, Chính phủ Ấn Độ đã ghi nhận những nỗ lực của ông với việc xây dựng Đất nước và phong ông là Padma Bhushan. 

“Không ai có thể phá hủy sắt, nhưng nó có thể tự gỉ sắt. Tương tự thế, không ai có thể hủy hoại một người nhưng tư duy của chính anh ta lại có thể.” - Ratan Tata

Thành công trong sự nghiệp 

Mặc dù Tập đoàn Tata thành công trong tất cả các lĩnh vực dưới thời của Ratan Tata, nhưng sự tăng trưởng trong lĩnh vực ô tô dưới thời của ông khá là đáng kinh ngạc. Ông đã tìm hiểu suy nghĩ của người mua Ấn Độ rất cẩn thận trước khi tung ra chiếc xe con tinh thần của mình “Indica” được quảng cáo là “chiếc xe thực sự của Ấn Độ”. Các nhà phê bình luôn chờ đợi để bác bỏ mọi ý tưởng mới của ông nhưng ông đã có thói quen chứng minh rằng họ đã sai. Dù là Indica hay bất kì thương vụ nào của ông, các nhà phê bình luôn bị buộc phải chấp nhận thua cuộc. Ông biết rằng tầng lớp trung lưu Ấn Độ là một cơ hội thị trường đang chờ được khai thác và vì thế ông quyết định sản xuất các sản phẩm phù hợp với túi tiền của đại chúng. Lưu ý điều này, xe “Nano” đã được lên ý tưởng bởi Tata và được đưa ra thị trường với giá chỉ Rs.1 Lakh. Nó có thể không hoạt động lâu nhất nhưng nó chắc chắn khiến các nhà sản xuất nghĩ đến việc tung ra các dòng xe với mức giá có thể dễ dàng trả được bởi một người dân Ấn Độ có mức tài chính trung bình. 

Người ta thường nói về các doanh nhân rằng họ chỉ quan tâm đến lợi nhuận. Mặc dù đây là điều không thể hoàn toàn phủ nhận, Ratan Tata có một cách tiếp cận khá khác lạ. Ông thường xuyên trao tặng séc cho các tổ chức từ thiện hoạt động chỉ vì sự tốt đẹp của xã hội. Các tổ chức tương tự sở hữu hơn hai phần ba Tập đoàn Tata, bản thân nó là một dấu hiệu cho thấy cam kết của tổ chức đối với xã hội. Trong vụ tấn công tàn ác ngày 26/11 tại khách sạn Taj ở Mumbai, Ratan Tata đã tự mình bỏ qua sự hỗ trợ đang được cung cấp cho các nạn nhân. Sau đó, ông đảm bảo rằng gia đình của những nhân viên bị thiệt mạng hoặc bị thương sẽ được cứu trợ bằng mọi cách và gặp họ để thể hiện tình đoàn kết. Nếu có một danh sách những doanh nhân hào phóng nhất, sự khiêm tốn của Ratan Naval Tata chắc chắn sẽ giúp ông đứng vị trí đầu bảng.

Lời kết

Cho đến năm 2012, khi Ratan Tata tuyên bố nghỉ hưu, thương hiệu “Tata” không được điều hành bởi một người mà là chính thương hiệu của nó. Lương tâm của ông trong sách đã được phản ánh trong những việc ông làm. Người đàn ông với bản chất hạn chế phải đối mặt với những thách thức nhất định trong sự nghiệp và cuộc đời, nhưng ông đã đứng lên và chiến đấu một trận đấu cam go để lãnh đạo thành công tổ chức kinh doanh lớn như Tập đoàn Tata. Ông vẫn luôn bình tĩnh ngay cả trong thời điểm căng thẳng, khiêm tốn chấp nhận thất bại và mang đến kết quả khó có thể tưởng tượng được. Sự chỉ trích chính là sức mạnh cho ông vì nó cho phép ông nhìn sâu hơn vào nội tâm và đưa ra những ý tưởng hiệu quả hơn cho cộng đồng. 

---------------

Tác giả: Team Drilers

Link bài gốc: Ratan Tata: The most revolutionary business tycoon of India!

Dịch giả: Hoàng Minh Thảo - ToMo - Learn Something New 

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả: Hoàng Minh Thảo - Nguồn: ToMo - Learn Something New". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: "Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Follow Facebook ToMo - Learn Something New để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.

(***) Trở thành Tình nguyện viên, Thực tập sinh Part-time tại ToMo để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: https://bit.ly/ToMo-hiring.