Nhật Hiếu@Gương Mặt
năm ngoái
[ToMo] Fujii Kaze: Một Hiện Tượng Âm Nhạc Lớn Nhất Của Nhật Bản Kể Từ Sau Utada Hikaru?
Một nghệ sĩ mới dang rộng đôi cánh của mình
Mới 23 tuổi, ca sĩ kiêm nhạc sĩ Fujii Kaze đã tạo dựng được tên tuổi của mình như là một trong những triển vọng sáng giá nhất của nền âm nhạc Nhật Bản. Các bài hát của anh nổi bật với giai điệu nguyên bản, cởi mở, hấp dẫn và ca từ độc đáo, thường được hát bằng phương ngữ của quê hương Okinawa bằng giọng hát mềm mại nhưng chắc chắn của Fujii và được hỗ trợ bởi khả năng chơi đàn piano điêu luyện của chính anh.
Ra mắt lần đầu tiên vào tháng 11 năm 2019, đĩa đơn “Nan-Nan” của anh được phát hành dưới dạng kỹ thuật số. Ngày nay, khi các dịch vụ đăng ký nghe nhạc trực tuyến đang nhanh chóng trở thành cách nghe nhạc phổ biến ngay cả ở Nhật Bản, việc các nghệ sĩ chỉ cung cấp âm nhạc của họ ở dạng kỹ thuật số không còn là điều bất thường nữa. Mặc dù vậy, có điều gì đó hơi khác biệt một chút về cách Fujii bắt đầu ra mắt: anh ấy đã xây dựng sự nghiệp của mình cho đến nay chủ yếu thông qua sự xuất hiện trên YouTube.
Từ khi mới 12 tuổi, Fujii đã đăng các bản cover của nhiều thể loại âm nhạc khác nhau trên kênh YouTube “Fujii Kaze” của mình. Kể từ khi ra mắt chính thức, anh ấy vẫn tiếp tục phát hành video âm nhạc, cảnh biểu diễn và phát trực tiếp qua kênh YouTube đó. Đồng thời, anh cũng tự hạn chế việc xuất hiện của mình trên các phương tiện truyền thông chính thống như truyền hình và tạp chí âm nhạc.
Chuyến lưu diễn dự kiến ban đầu đã bị trùng với thời điểm phát hành album đầu tiên của anh ấy “Help Ever Hurt Never” vào tháng 6 năm 2020 và phải hủy bỏ, nhưng anh ấy đã sớm bù đắp sự thất vọng này bằng cách tải lên một loạt các buổi phát trực tiếp có sự góp mặt của anh ấy vừa chơi piano vừa trò chuyện với người hâm mộ. Những buổi trình diễn này đã giúp anh được ca ngợi nhiều hơn, đồng thời giúp anh biến một thảm họa tiềm ẩn thành cơ hội để phát triển.
Fujii đang trên con đường xây dựng sự nghiệp thành công theo cách riêng của mình – dựa vào YouTube, và các dịch vụ phát trực tuyến, Instagram và Twitter. Điều đó đồng nghĩa với việc, anh ấy dường như đánh dấu sự xuất hiện của một thế hệ mới trong âm nhạc đại chúng Nhật Bản.
Các bản nhạc anh ấy cover trên YouTube có thể loại rất đa dạng và làm tăng thêm sự háo hức, nhưng âm nhạc của anh ấy có thể được xếp vào R&B dựa trên phong cách thể hiện. Tôi quyết định ý tưởng hay để nắm bắt được cảm giác R&B mới nhất của Nhật Bản đó là nói chuyện với Matsuo Kiyoshi, một trong những chuyên gia hàng đầu Nhật Bản về thể loại này, để xem ông ấy nhìn nhận hiện tượng mới này như thế nào. Cuộc phỏng vấn này diễn ra từ xa vào ngày 28 tháng 10 năm 2020, một ngày trước buổi hòa nhạc của Fujii tại Budōkan ở Tokyo.
Một gia đình ngập tràn âm nhạc
Matsuo cho biết lần đầu tiên anh biết đến Fujii Kaze vào khoảng mùa thu năm 2019 hoặc vào cuối năm đó. “Không lâu sau đó, có người ở Universal Music nói với tôi rằng Fujii sắp ra mắt chính thức với hãng này. Lúc đó tôi bắt đầu cảm thấy phấn khích – rằng có lẽ anh chàng này có tiềm năng trở thành một điều gì đó đặc biệt. Giống như những người khác, tôi bắt đầu xem lại các video trên YouTube của anh ấy, theo dõi quá trình phát triển của anh ấy. Trong một số video đầu tiên của mình, anh ấy vẫn là một đứa trẻ có gương mặt tươi tắn, chơi cùng với một anh chàng lớn tuổi hơn một chút, người trông giống như anh trai của mình. Thực tế là anh ấy đã đăng video từ khi còn rất sớm - bạn phải cho rằng việc đó được thực hiện dưới sự ảnh hưởng của cha mẹ. Tôi bắt đầu tự hỏi liệu bố mẹ anh ấy có phải là nhạc sĩ hay gì đó không.”
Anh trai của Kaze, Sora, cũng là một nhạc sĩ chơi piano và saxophone, có ngoại hình khá giống Kaze, điều này là đương nhiên vì họ là 2 anh em. Cha của anh không phải là một nhạc sĩ, nhưng ông chắc chắn là một người yêu âm nhạc và dường như đã giới thiệu cho các con mình tất cả các thể loại âm nhạc khác nhau khi chúng lớn lên.
Matsuo nhắc thêm: “Tôi không ngạc nhiên khi biết rằng anh ấy đã phát triển khả năng nghe nhạc Mỹ chủ yếu dưới ảnh hưởng của cha mình”. “Trên thực tế, có thể xảy ra trường hợp con cái của người hâm mộ âm nhạc và nhà phê bình được tiếp xúc với nhiều thể loại âm nhạc hơn con cái của các nhạc sĩ thực thụ. Các nhạc sĩ chuyên nghiệp không có xu hướng nghe nhạc khác khi họ đang luyện tập và đồng thời khi so với những người yêu âm nhạc và nhà phê bình có thể nghe nhạc cả ngày. Nhiều nhạc sĩ có thể không nghe nhiều nhạc như vậy về mặt âm lượng, tuy nhiên, họ có thể lắng nghe cảm nhận một cách mãnh liệt hơn. Gu âm nhạc đa dạng của Fujii Kaze ở độ tuổi trẻ như vậy sẽ cho thấy những mầm mống có thể lớn lên trong một gia đình yêu âm nhạc như thế nào!”
Mới mẻ mà quen thuộc
Theo nguyên tắc chung, bạn thường có thể cảm nhận ngay từ ban đầu rằng người mới đến sẽ phá vỡ khuôn mẫu hiện có. Nhưng đồng thời, có điều gì đó nhắc nhở bạn – theo cách tích cực – về những gì đã xảy ra trước đó. Âm nhạc của Fujii hiện nay đặc biệt mới mẻ, vào thời điểm ngành công nghiệp âm nhạc đang phải đối mặt với những khó khăn chưa từng có. Nhưng cũng có điều gì đó gần như hoài niệm về nó - một lời nhắc nhở về điều đã từng xảy ra: đây là cách các ngôi sao mới từng xuất hiện trong những năm 1980 và 1990. Người mà tôi đặc biệt nghĩ đến tất nhiên là Utada Hikaru.
Khả năng tiếp cận trong nhạc của Fujii Kaze là một trong những phẩm chất tích cực của nhạc pop Nhật Bản. Nhưng cũng có điều gì đó xa lạ và không chính thống về nó. Tôi nghĩ đó là một phần lý do khiến anh ấy gợi nhớ đến Utada. Có lẽ đây là lần đầu tiên chúng ta thấy điều gì đó như thế này kể từ lần đầu tiên cô ấy – Utada xuất hiện. Với Utada, lý lịch của cô nhanh chóng trở nên rõ ràng: sự hiện diện quan trọng của ca sĩ Fuji Keiko, mẹ của cô và cả cha cô, Utada Teruzane, người cực kỳ cuồng nhiệt với âm nhạc Mỹ. Đó là sự cân bằng hoàn hảo. Với Fujii Kaze, người lớn lên ở một thành phố tỉnh lẻ, tôi nghĩ rằng có sự cân bằng tương tự giữa nguồn gốc văn hóa địa phương của anh ấy ở Okinawa, cùng với sự xâm nhập mạnh mẽ của nhạc pop nước ngoài dưới ảnh hưởng của cha anh ấy.
Nhìn vào Twitter, có vẻ như Fujii vẫn chưa thu hút được phản ứng như mong đợi từ những người trong ngành kinh doanh âm nhạc. Theo Matsuo, điều này là do Fujii Kaze rất khó bị áp đặt vào một khuôn khổ nhất định: “Anh ấy có cảm giác R&B, cùng với khả năng cảm thụ nhạc jazz và thậm chí cả các yếu tố cổ điển. Và tất cả đều cân bằng độc đáo. Có lẽ đó là lý do tại sao. Tôi tự hỏi liệu anh ấy đang cố tình duy trì một mức độ mơ hồ nhất định về việc anh ấy nhìn thấy nguồn gốc âm nhạc của mình ở đâu, hay đó chỉ đơn giản là con người của anh ấy”.
“Nhưng tôi nghĩ lý do tại sao anh ấy nhận được sự ủng hộ nồng nhiệt từ một số người là vì có điều gì đó trong phong cách thanh nhạc của anh ấy thực sự gợi nhớ đến tiêu chuẩn kayōkyoku pop của Nhật Bản – trong cách anh ấy nhấn nhá giai điệu, chất giọng của anh ấy – vì vậy mà mặc dù anh ấy cover rất nhiều bài hát nước ngoài nhưng có điều gì đó trong âm nhạc của anh ấy vẫn mang đậm chất Nhật Bản. Nó không hoàn toàn đúng với các quy ước về phong cách âm nhạc đại chúng của Mỹ hoặc phương Tây.”
Matsuo cho biết thêm, một phần của tính xác thực đó đến từ việc sử dụng phương ngữ trong các bài hát của anh. “Anh ấy đã dành cả cuộc đời mình ở Okinawa cho đến khi đến Tokyo, vì vậy có lẽ anh ấy cảm thấy tự nhiên khi hát giống như cách anh ấy nói chuyện từ khi lớn lên. Nhưng tôi có cảm giác rằng anh ấy cũng sử dụng nó như một công cụ. Anh ấy có kỹ thuật này cho phép anh ấy sử dụng lại phương ngữ ở những nơi mà khó có thể làm cho các từ phù hợp với tiếng Nhật chuẩn. Và anh ấy sử dụng kỹ thuật này rất khéo léo để có thể kết hợp các từ và giai điệu một cách gọn gàng với nhau.”
Quả thực, trong một bài hát như “Mō-Eh-Wa”, các từ gần như không còn giống tiếng Nhật nữa, điều này chắc chắn giúp mang lại cảm giác tươi mới. Điều này đã từng có tiền lệ ở những nghệ sĩ giải trí như Kuwata Keisuke, ca sĩ chính của Southern All Stars, người luôn biến đổi âm thanh của tiếng Nhật để nghe như thể anh ấy đang hát bằng tiếng nước ngoài.
Matsuo đồng ý về tác động của tiếng Nhật không chuẩn này trong âm nhạc của Fujii. “Vài năm trước, có một bộ phim quảng cáo do chính quyền địa phương tỉnh Miyazaki ở Kyūshū sản xuất, trong đó có những người nói phương ngữ địa phương được sắp xếp khéo léo để nghe giống tiếng Pháp. Nó đã gây xôn xao dư luận nhưng thực ra ý tưởng này đã có từ lâu. Có một loại phương pháp tiếp cận của Fujii: một cách thu hút mọi người và truyền tải thông điệp của anh ấy. Tôi nghĩ có lẽ đó là lý do tại sao anh ấy chọn YouTube thay vì nói đến Sound Cloud hoặc một số dịch vụ chia sẻ ca khúc âm nhạc khác.”
Không chỉ đơn thuần là một khuôn mặt đẹp
Tuy nhiên, Fujii không chỉ là một ca sĩ. Matsuo giải thích, khả năng chơi piano khéo léo và tràn đầy năng lượng của anh ấy cũng là một phần lớn khiến các video trên YouTube của anh ấy trở nên ấn tượng.
“Tôi nghĩ bất cứ khi nào bạn cũng có thể gặp một người có kỹ thuật chơi đàn tuyệt vời như vậy. Tuy nhiên điều này không chỉ giới hạn ở cây đàn piano – điều sẽ khiến bạn băn khoăn về con người này cũng như lối sống để khiến anh đạt được thành công như ngày hôm nay. Trong trường hợp của Fujii Kaze, tôi nghĩ anh ấy mang đến cho người xem cảm giác phấn khích: Đây là một cậu bé trẻ trung, đẹp trai. . . anh ấy học chơi đàn ở đâu mà giỏi thế? Nó hoàn toàn khác với việc xem một nhạc trưởng già nào đó chơi đàn!”
Là một nhạc sĩ, Fujii rõ ràng có đủ tố chất để thành công. Nhưng Matsuo nhìn anh ấy từ góc độ của một nhà sản xuất như thế nào?
“Một trong những điều đầu tiên khiến bạn ấn tượng là vẻ ngoài của anh ấy - anh ấy sẽ nổi bật ngay cả khi không hát. Đối với âm nhạc của anh ấy, có một cảm giác mạnh mẽ rằng anh ấy khá khép kín - rằng những gì anh ấy cần để tạo nên âm nhạc đều đã có sẵn bên trong anh ấy. Việc sản xuất album này do Yaffle thực hiện. Đây là một quá trình sản xuất khá nhẹ nhàng, thực sự chỉ tập trung vào việc tạo ra âm thanh phù hợp và không có gì trong quá trình sản xuất cản trở hay che khuất cá tính của Fujii. Quá trình sản xuất bị hạn chế đến mức gần như nghệ sĩ đã tự mình sản xuất vậy.”
Trên toàn cầu, một trong những xu hướng chính của R&B hiện nay là “trap” – một nhánh của hip-hop với tốc độ chậm và nhịp điệu thoải mái và nhịp bass nặng, với phần rap hoặc giọng hát khác trên phần đệm xen lẫn với âm thanh điện tử. Tuy nhiên, như Matsuo lưu ý, Fujii đang vạch ra một lộ trình không liên quan gì đến phong cách chủ đạo hiện nay. “Ở Hoa Kỳ, trap là một trong những phong cách âm nhạc được bán chạy nhất, nhưng tôi đoán bạn có thể cho rằng Fujii không cố gắng thoát khỏi thể loại nhạc R&B phổ biến ở Nhật Bản.”
Là một nghệ sĩ biểu diễn đa ngôn ngữ, Fujii nói tiếng Anh khá tốt. Nhưng Matsuo tin rằng nó vượt xa những thứ mà anh đã nghe được bằng tai, chẳng hạn như âm nhạc của anh.
“Tôi nghĩ vấn đề không chỉ là có một đôi tai thính. Nếu bạn nghe các cuộc phỏng vấn anh ấy thực hiện bằng tiếng Anh, bạn sẽ thấy ngữ pháp của anh ấy cũng khá chắc chắn. Đó không phải là thứ tiếng Anh mà mọi người học được khi đi chơi ở New York trong vài năm. Chắc hẳn anh ấy đã học có sự học tiếng Anh nghiêm túc ở trường.”
Mặc dù đôi khi tỏ ra không có tham vọng đặc biệt, Fujii cũng thể hiện rằng anh đã đặt mục tiêu khi còn trẻ ở Okinawa và đã đều đặn đánh dấu những điều anh biết mình cần phải đạt được trên con đường thăng tiến của mình. Kỹ năng ngôn ngữ của anh ấy chứng thực điều này. Ngôi trường mà anh theo học là một trong những ngôi trường tốt nhất trong tỉnh về khả năng đưa học sinh vào các trường đại học danh tiếng và nỗ lực rất nhiều trong việc giảng dạy tiếng Anh, đã được Bộ Giáo dục chỉ định là một phần của chương trình “Trường Trung học Siêu Anh ngữ”.
Ghen tị và thất vọng, và hơn thế nữa
Matsuo nói: “Fujii là kiểu người có thể khơi dậy sự ghen tị từ những người khác trong ngành, đặc biệt là từ những đồng nghiệp cùng tuổi. Có lẽ nó đã xảy ra rồi. Anh ấy dường như có mọi thứ mà một nhạc sĩ cần để bước ra thế giới và làm cho nó thực sự nổi tiếng. Trên thực tế, nó có thể vượt qua sự ghen tị và truyền cảm giác tuyệt vọng ở một số người.
“Tôi nghĩ những đồng nghiệp trong ngành của anh ấy có lẽ đã nhận ra anh ấy là một tài năng đặc biệt như thế nào. Tập sách đi kèm với ấn bản đầu tiên của album của anh ấy cũng có sự đặc biệt: Có mùi hoa thoang thoảng tỏa ra khi bạn lật trang. Tôi lấy làm ngạc nhiên và điều đó khiến tôi nhận ra sự thích thú dành cho anh ấy và mức độ kỳ vọng trong ngành rằng anh ấy thực sự sẽ trở thành một điều gì đó đặc biệt.”
Như Matsuo giải thích nột cách hài hước, bất cứ khi nào những người trong ngành âm nhạc bắt gặp một chàng trai trẻ đẹp trai, họ sẽ dồn hết sức để nhấn mạnh khía cạnh nghệ thuật của anh ấy, sử dụng những bức ảnh đen trắng đầy tâm trạng thay vì những bức ảnh màu sắc nét. “Tôi có thể đọc khá rõ ý định và hy vọng đằng sau những bức ảnh được sử dụng trong bao bì đĩa CD của anh ấy, bao gồm cả ý tưởng cố tình che khuất vẻ ngoài điển trai của anh ấy trong hình ảnh được sử dụng làm bìa trước!”
Cách tiếp cận này là điều đã từng được thấy trước đây, Matsuo nói. “Đó không chỉ là âm nhạc, mặc dù âm nhạc cũng có những yếu tố đó, nhưng nó vẫn thể hiện điểm gì đó đặc biệt. Hôm qua tôi đã nghe đi nghe lại nó và nghĩ có lẽ đó là cách làm đúng đắn, hoặc ít nhất là cách tiếp cận phù hợp nhất khi nói đến việc bán nhạc đại chúng.”
Fujii là một nhà văn tài năng, Matsuo nhấn mạnh, trình bày một số bài hát hấp dẫn được xây dựng dựa trên những đoạn hook khá hiệu quả. Anh ấy cũng nói về tính cách kayōkyoku mạnh mẽ, “hương vị” của tiêu chuẩn nhạc pop thời hậu chiến của Nhật Bản trong nhiều bài hát của anh ấy. “Giai điệu và tiến trình hợp âm chắc chắn không phủ nhận một phần quá khứ âm nhạc của Nhật Bản.”
Nhìn về tương lai có thể có chỗ đứng vững chắc cho sự nghiệp của nhạc sĩ trẻ này, Matsuo nói về một nghệ sĩ trẻ đang gây được tiếng vang lớn trên nền âm nhạc Nhật Bản. “Anh ấy thực sự dường như có thể làm được bất cứ điều gì anh ấy đặt ra. Như giới trẻ ngày nay hay nói, ‘cái đinh nhô ra thì bị đóng đinh lại, nhưng nếu cái đinh nhô ra đủ xa thì không thể bị đóng được’. Utada Hikaru là một ví dụ điển hình về điều đó, tôi nghĩ vậy.
“Hiện tại, tôi không nghĩ Fujii đã tiến xa đến thế. Có những khía cạnh trong album đầu tay của anh ấy khiến tôi nhớ đến Utada, nhưng rõ ràng anh ấy vẫn còn một chặng đường xa để đạt được thành công phi thường như cô ấy đã có. Album đầu tay “First Love” của cô đã bán được 7,65 triệu bản theo số liệu trên bảng xếp hạng Oricon, trở thành album đầu tay bán chạy nhất từ trước đến nay trong lịch sử thu âm Nhật Bản.”
Matsuo lưu ý rằng sự ra mắt của Fujii đến vào thời điểm mà những con số đó không còn thực tế nữa. “Tuy nhiên, tôi cho rằng điều đó sẽ có lợi cho anh ấy. Tôi muốn anh ấy tạo ra một dấu ấn không thể phủ định. Tôi hy vọng anh ấy sẽ tiếp tục trở thành kiểu nghệ sĩ tạo nên dấu ấn khó phai trong lịch sử âm nhạc Nhật Bản, khiến mọi người phải thốt lên: Sau anh ấy, mọi thứ đã khác”.
-------------
Tác giả: Kurihara Yūichirō
Link bài gốc: Fujii Kaze: The Biggest Japanese Musical Phenomenon Since Utada Hikaru?
Dịch giả: Nhật Hiếu - ToMo - Learn Something New
(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả: Nhật Hiếu - Nguồn: ToMo - Learn Something New". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: "Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
(**) Follow Facebook ToMo - Learn Something New để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.
(***) Trở thành Tình nguyện viên, Thực tập sinh Part-time tại ToMo để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: https://bit.ly/ToMo-hiring.
----------------------------
Hợp Tác Cùng YBOX.VN Truyền Thông Miễn Phí - Trả Phí Theo Yêu Cầu tại http://bit.ly/YBOX-Partnership
365 lượt xem