Trong tác phẩm nổi tiếng “Cuộc phiêu lưu của Alice vào xứ sở thần tiên” của Lewis Carroll, có một đoạn kể về cô bé Alice khi bị lạc vào xứ sở thần tiên, cô sợ hãi bỏ chạy, chạy mãi cho đến khi gặp một con mèo.

Alice hỏi con mèo: Tớ đi đường nào bây giờ?

Con mèo trả lời: Điều đó tùy thuộc vào việc cậu muốn đến đâu chứ?

Alice đáp lại: Tớ thật sự chẳng quan tâm lắm về cái nơi mà mình muốn đến.

Con mèo: Thế thì cậu cũng không cần quan tâm là nên đi đường nào! Một khi mà cậu đã không quan tâm đến cái nơi mà mình tới thì đi đường nào mà chẳng được!

Một đoạn đối thoại đơn giản, nhưng nó lại chứa nhiều hàm ý ở trong đó. Có phải phần lớn chúng ta cũng giống như cô bé Alice kia? Có phải phần lớn chúng ta cũng không biết “đời ta nên đi đâu về đâu”? Hay theo như Phạm Lữ Ân viết trong “Nếu biết trăm năm là hữu hạn” thì “Ta sẽ làm chi đời ta?”

Chẳng có hạnh phúc nào bằng được sống một cuộc đời ý nghĩa và biết được mình muốn làm gì trong đời này. Khi ấy, chúng ta tràn đầy năng lượng với mỗi ngày làm việc, chúng ta lan tỏa niềm vui của mình đến những người xung quanh, và chúng ta cảm thấy cuộc đời mình thật ý nghĩa.

Bằng những kiến thức và trải nghiệm của mình, hôm nay tôi muốn chia sẻ với bạn một phương pháp đã giúp tôi làm được điều ấy, đó là phương pháp vẽ Bức Tranh Cuộc Đời.

Trước hết bạn cần phải hiểu rằng tôi không sáng tạo ra phương pháp này. Đây chỉ đơn thuần là những gì tôi học hỏi và đúc kết được thông qua sách vở và từ những người thầy vĩ đại. Và tự bản thân tôi thấy rằng mình cần có trách nhiệm chia sẻ lại với cộng đồng để càng nhiều người biết được điều này càng tốt.

Nào, chúng ta bắt đầu nhé.

Bức Tranh Cuộc Đời là gì?

Nói đơn giản, nó là một tấm bản đồ, một chiếc la bàn để giúp bạn định hướng cuộc đời mình. Bạn muốn trở thành người như thế nào? Bạn muốn làm gì trong cuộc đời này? Những triết lý sống nào mà bạn sẽ tuân theo? v.v. Tất cả những điều này sẽ được tổng hợp vào Bức Tranh Cuộc Đời của bạn. Nhờ đó bạn cảm thấy rất vững vàng và chắc chắn bởi vì bạn biết bạn muốn gì.

Ví dụ:

• Nếu bạn không định nghĩa thành công đối với bạn là gì? Vậy thì làm sao bạn biết liệu những gì bạn đang làm có khiến bạn đạt được thành công hay không?
• Hay bạn đang làm một người cha, nhưng hình ảnh của một người cha trong suy nghĩ của bạn là gì? Nếu không có hình ảnh ấy, bạn sẽ hành động như thế nào?

Đó chính là sức mạnh của Bức Tranh Cuộc Đời. Nó nhắc nhở và giữ cho bạn luôn đi đúng con đường mà bạn muốn đi.

Bức Tranh Cuộc Đời bao gồm những gì?

Nếu bạn google thì sẽ có rất nhiều luồng ý kiến khác nhau về việc Bức Tranh Cuộc Đời cần bao gồm những gì, tuy nhiên sau nhiều lần thử-sai-sửa thì tôi đúc kết lại những điều thiết yếu nhất cần có trong Bức Tranh Cuộc Đời bao gồm:

1. Tuyên Ngôn Sứ Mệnh Cá Nhân của bạn
2. Các Quan Niệm Sống mà bạn luôn tuân theo
3. Các Giá Trị Cá Nhân mà bạn luôn gìn giữ
4. Hình ảnh về Con Người Mà Bạn Muốn Trở Thành
5. Các Mục Tiêu Dài Hạn của bạn
6. Các Mục Tiêu Trong Một Năm của bạn

Ghi chú:

Điểm đặc biệt của Bức Tranh Cuộc Đời đó là nó là của bạn. Vì vậy bạn có thể làm theo hướng dẫn của tôi, hoặc bạn có thể tự sáng chế ra theo cách của bạn, hoặc có thể kết hợp nhiều phong cách lại với nhau. Nhưng quan trọng nhất là Bức Tranh Cuộc Đời sẽ luôn thay đổi và tiến hóa theo thời gian, vì vậy bạn đừng thấy ngạc nhiên nếu hôm nay tôi viết như vậy nhưng 2-3 năm sau tôi lại bỏ đi hoặc thêm bớt phần nào vào :).

Làm thế nào để viết Bức Tranh Cuộc Đời?

Trước khi bắt tay vào viết Bức Tranh Cuộc Đời, tôi cần lưu ý bạn một điều rằng: Những trải nghiệm, nhận thức, và kiến thức của bạn càng nhiều bao nhiêu thì Bức Tranh Cuộc Đời của bạn sẽ càng hoàn thiện và mãn nguyện bấy nhiêu.

Vì sao? Cũng giống như khi bạn học vẽ thôi. Những đường cọ đầu tiên sẽ không bao giờ đẹp được. Nhưng qua thời gian, cùng với sự kiên trì luyện tập và học hỏi, những bức tranh hoàn thiện hơn sẽ được ra đời.

Và Bức Tranh Cuộc Đời cũng thế. Phiên bản hai năm trước của tôi chắc chắn sẽ không hoàn thiện bằng phiên bản hiện tại. Và phiên bản hiện tại sẽ không hoàn thiện bằng phiên bản của mười năm nữa. Vậy nên, bạn nhất thiết phải trải nghiệm. Phải lăn lộn. Phải dấn thân. Phải cống hiến. Phải hành động. Nếu không, Bức Tranh Cuộc Đời của bạn sẽ khó mãn nguyện như bạn mong muốn.

a. Tuyên Ngôn Sứ Mệnh Cá Nhân:

Phương pháp này được trích trong Thói Quen Thứ Hai của quyển sách Bảy Thói Quen Của Người Thành Đạt – tác giả Stephen Covey. Về cơ bản, đây là kim chỉ nam của bạn trong cuộc sống. Nó định hình hành động của bạn và con người bạn muốn trở thành.

Ví dụ Tuyên Ngôn Sứ Mệnh Cá Nhân của tôi là: Một ngọn đèn Hải Đăng đáng tin cậy (A reliable Lighthouse). Chính tuyên ngôn này khiến cho tôi luôn định hướng được mình cần phải làm gì để sống đúng với tuyên ngôn này. Để trở nên đáng tin cậy, tôi cần phải đủ giỏi và đủ khả năng. Để là một ngọn đèn Hải Đăng, tôi phải có đủ kiến thức và nhận thức để soi đường cho người khác. Và một lần nữa tìm ra Tuyên Ngôn Sứ Mệnh Cá Nhân của mình không dễ chút nào. Tôi đã từng làm bài tập này không biết bao nhiêu lần, trong bao nhiêu năm liền, để đến gần đây mới tìm ra được câu nói mà tôi cảm thấy khá là hài lòng. Tuy nhiên tương lai tôi cũng chưa dám bảo đảm mình sẽ không thay đổi Tuyên Ngôn Sứ Mệnh này.

Nếu bạn không thích viết chỉ bằng một câu, bạn hoàn toàn có thể viết thành một đoạn văn. Hoặc bạn gạch đầu dòng những nguyên tắc sống của bạn. Cách nào cũng được cả. Nên nhớ đây là của bạn, nên hãy làm cho nó thể hiện con người của bạn.

Để hiểu hơn cách làm, tôi khuyến khích bạn đọc quyển sách mà tôi giới thiệu ở trên, nó rất hay và là tuyệt phẩm trong tuyệt phẩm của dòng sách phát triển bản thân đấy.

b. Quan Niệm Sống:

Bạn đã có định nghĩa thành công của mình chưa? Thế nào là hạnh phúc? Thế nào là thành đạt? Thế nào là tự do? Thế nào là cho đi? Thế nào là sống thật? Thế nào là một cuộc đời đáng sống? v.v.

Nếu người khác hỏi bạn, bạn có thể trả lời rành rọt được không? Nếu không, hãy bắt đầu tìm kiếm những quan niệm sống phù hợp với bạn. Các quan niệm sống mà tôi viết trong Bức Tranh Cuộc Đời của mình cho đến hiện tại hầu hết không phải do tôi nghĩ ra mà là góp nhặt từ sách vở, từ vĩ nhân, từ những người thầy. Nhưng quan trọng là nó phù hợp và hữu ích.

Ví dụ:

– Nếu bạn nào đã đọc một bài viết khác của tôi là Coach Wooden Và Định Nghĩa Về Thành Công chắc sẽ đoán ra tôi định nghĩa thành công là gì. Đối với tôi, thành công là: “Thành công là sự thanh thản trong tâm hồn. Sự thanh thản này là kết quả của cảm giác mãn nguyện khi biết rằng trong bất cứ những gì tôi làm, tôi đã làm hết khả năng của mình.”

– Một cuộc đời đáng sống là như thế nào? Đây là một đoạn trích dẫn trong sách mà tôi thấy quá tâm đắc, nên tôi quyết định dùng luôn nó làm triết lý sống cho một cuộc đời đáng sống luôn.

Trong một buổi phỏng vấn với Coach Wooden, một thính giả đã hỏi như sau:

Thính giả: “Thưa Coach Wooden, ngày ông đứng trước cổng thiên đàng, ông muốn thánh Peter nói gì với ông?”

Coach trả lời một cách đơn giản: “Con làm tốt lắm.” (Well done)

Vấn đề ở đây là đoạn hội thoại này sẽ không có ý nghĩa gì với người khác, nhưng với tôi thì nó lại có tác động cực lớn. Chính vì vậy, bạn cần phải tìm cho chính bản thân mình những quan niệm sống mà bạn cảm thấy tâm đắc và phù hợp với mình

c. Giá Trị Cá Nhân:

Giá Trị Cá Nhân là những điều bạn ưu tiên nhất trong cuộc sống này. Nó sẽ giúp bạn đánh giá xem những gì quan trọng nhất mà mình cần phải tập trung vào trong cuộc sống. Tôi đã viết một bài rất dài và đầy đủ về chủ đề này trong bài viết Giá Trị Cá Nhân – La Bàn Định Hướng Sự Nghiệp Của Bạn rồi nên tôi sẽ không viết lại ở đây. Nếu muốn hiểu rõ, bạn hãy đọc bài viết đó nhé. Sau khi đọc xong, nhớ thực hành làm theo bài tập và xác định Giá Trị Cá Nhân của mình.

d. Con Người Mà Bạn Muốn Trở Thành:

Một cách đơn giản nhất để biết con người mà bạn muốn trở thành chính là tưởng tượng sinh nhật 80 tuổi của bạn. Trong buổi sinh nhật này, sẽ có những người sau được mời để phát biểu về bạn: người bạn đời của bạn; con cái của bạn; cháu của bạn; đồng nghiệp đã từng làm việc với bạn; sếp của bạn; v.v. (thật ra bạn nghĩ ra được bao nhiêu vai trò thì sẽ có bấy nhiêu người phát biểu.)

Vậy bạn muốn những người này nói gì về bạn? Hãy viết ra, thật đầy đủ và chi tiết nhất có thể.

Ví dụ một số phát biểu mà tôi đã viết trong Bức Tranh Cuộc Đời của mình:

• Người bạn đời: “Cuộc đời em thật may mắn khi được đồng hành cùng anh đi trọn kiếp này. Nếu có kiếp sau, mong rằng chúng ta lại cùng tái hợp với nhau. Em cảm ơn anh vì tình yêu, sự kiên nhẫn, sự bao dung, sự quan tâm mà anh dành cho gia đình mình.”
• Lãnh đạo: “Em là một trong những nhân viên đặc biệt mà anh có hân hạnh được cùng làm việc.”
• Học trò: “Thầy là một ngọn đèn rất sáng, kể cả khi mọi thứ đang rất đen tối. Nhờ thầy mà con đường của chúng em được thắp sáng lên, rõ ràng và ý nghĩa hơn rất nhiều. Cảm ơn thầy vì đã giúp cho chúng em được “sinh ra thêm một lần nữa”.”

Bạn đã hiểu rồi chứ? Hãy suy nghĩ thật kỹ về con người mình muốn trở thành. Chạm thật sâu vào trong con người mình, và viết ra một hình ảnh mà bạn mong muốn trở thành từ chính trái tim của bạn. Và sau đó nỗ lực sống với hình ảnh ấy.

e + f. Mục Tiêu Dài Hạn và Mục Tiêu Một Năm:

Các Mục Tiêu Dài Hạn sẽ truyền cảm hứng cho bạn khi nghĩ về nó. Còn các Mục Tiêu Một Năm sẽ giúp bạn biết được trong một năm này, mình sẽ cần phải tập trung nguồn lực vào đâu để đạt được các mục tiêu này. Dĩ nhiên các Mục Tiêu Một Năm cần phải giúp bạn tiến gần hơn đến Mục Tiêu Dài Hạn của bạn, có như vậy bạn mới cảm thấy có động lực và cảm hứng được.

Cách thức để xác định các mục tiêu này như thế nào thì tôi sẽ không viết ra ở đây vì đã có quá nhiều sách viết về chủ đề này. Bạn có thể nghiên cứu một số quyển sách sau đây để tham khảo:

• Đánh Thức Con Người Phi Thường Trong Bạn – Anthony Robbins
• Thành Công Với NLP (Tập 1, 2) – Anne Linden
• Làm Chủ Tư Duy – Thay Đổi Vận Mệnh – Adam Khoo
• Thành Công Không Còn Là Bí Mật – Noah St. John
• 7 Chiến Lược Thành Công và Thịnh Vượng – Jim Rohn

Đây chỉ là một số sách tiêu biểu thôi, bạn hoàn toàn có thể đọc các quyển sách khác theo mong muốn của mình.

Tuy nhiên có một điều mà tôi muốn chia sẻ với góc độ cá nhân của mình đó là mục tiêu của bạn chỉ nên được viết sau khi bạn đã viết xong những phần ở trên. Bởi theo quan điểm của tôi, những phần trên giống như đích đến, còn mục tiêu là phương tiện giúp bạn đi đến cái đích ấy. Nó không nên là chiều ngược lại. Bạn không nên đặt ra mục tiêu và rồi để mục tiêu đó định hình con người bạn (vì nhiều khi bạn nghĩ đó là mục tiêu của bạn nhưng hóa ra lại là mục tiêu của người khác hoặc của áp lực xã hội). Thay vì vậy, hãy quyết định con người mà bạn muốn trở thành, sau đó dùng những mục tiêu mình đặt ra để tôi luyện mình trở thành con người ấy. Theo tôi, như vậy sẽ tốt và hữu ích hơn rất nhiều.

Cách thức sử dụng Bức Tranh Cuộc Đời

Sau khi bạn đã viết xong những phần thiết yếu trên, bạn có thể thêm thắt hình ảnh, thiết kế theo nhiều hình thức khác nhau tùy bạn. Nhưng quan trọng nhất ở đây là chúng ta không viết ra một Bức Tranh Cuộc Đời thật là đẹp đẽ, rồi sau đó thỏa mãn và cất nó vào một góc.

Bức Tranh Cuộc Đời phải luôn được xem xét và cập nhật điều chỉnh thường xuyên. Tôi khuyến khích mỗi cuối tuần bạn nên ngồi xuống xem lại Bức Tranh Cuộc Đời của mình. Đọc để thấm và nhớ nó. Mỗi khi đọc Bức Tranh Cuộc Đời của mình, bạn có thể bật những bài nhạc truyền cảm hứng để neo cảm xúc của bạn lại. Làm sao để mỗi khi bạn vô tình nhớ tới một điều nào đó trong Bức Tranh Cuộc Đời của mình, bạn ngay lập tức có một cảm xúc tuyệt vời về nó.

Mỗi năm nên dành cho mình khoảng 3-5 ngày đi một nơi nào đó thật yên bình và thoải mái để ngẫm lại Bức Tranh Cuộc Đời của mình. Những lúc ấy không nên dùng bất kỳ thiết bị điện tử nào cả và cũng đừng để bất kỳ ai làm phiền. Những lúc ấy, chỉ có bạn và chính bạn. Hãy lắng lòng lại và nhìn sâu vào bên trong mình để xem xét lại Bức Tranh Cuộc Đời của mình.

Và cuối cùng, hãy luôn luôn nỗ lực sống đúng với những gì bạn đã viết ra. Lý do mà tôi khuyến khích bạn xem xét lại thường xuyên cũng là vì đây là cơ hội để bạn đối chiếu xem mình có đang sống đúng với tầm nhìn của mình hay là không? Có điểm nào chưa làm được hay là không? Để rồi từ đó tiếp tục nỗ lực để làm tốt hơn.

Hi vọng rằng qua bài viết này, bạn sẽ vẽ được Bức Tranh Cuộc Đời của mình và sẽ không giống như cô bé Alice ở trên kia. Chúc bạn hạnh phúc và thành công.

Theo dinhhaidang.com