Bước chân vào ngưỡng cửa đại học cũng giống như được thăng cấp trong một trò chơi. Ở trường trung học, những bài kiểm tra và khóa học là những ông sếp tí hon mà bạn có thể xử lý xong xuôi chỉ với trang thiết bị hạng xoàng. Nhưng giờ bạn đã ở cấp độ đại học, bạn phải nâng cấp những đồ dùng mang theo bên người nếu muốn thành công. Đây là cả một cuộc hành trình mới đấy các bạn à.

Một vật dụng không thể thiếu đó là giấy ghi chép. Có lẽ ở trường trung học, bạn đã làm khá tốt trong việc ghi chép, và giờ bạn chỉ cần nâng cấp nó lên một chút. Có lẽ cảm giác của bạn cũng như tôi khi mới bước chân vào đại học, bạn nhận ra rằng bạn chưa từng học ghi chép một cách tử tế.

Đừng sợ! Hướng dẫn giúp bạn tạo nên những ghi chép tuyệt cú mèo và hiệu quả ở ngay đây.  Những ngày tháng mà bạn phải lật giở lại các trang giấy nguệch ngoạc và cố gắng dịch từng chữ một trước mỗi kỳ kiểm tra đã không còn nữa.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ nói về cách để chuẩn bị cho bản thân ghi chép thật hiệu quả trong lớp, giới thiệu một vài phương pháp ghi chép, và tóm tắt những cách hiệu quả nhất để tiếp thu phần ghi chép của bạn sau buổi học.

Chuẩn Bị Tốt Trước Khi Tới Lớp

“Nhân tố quan trọng nhất tác động đến việc học là những gì người đó đã biết sẵn” - David Ausubel

Trước khi nghĩ đến việc bước đến lớp học, chắc chắn rằng bạn đã đọc (hoặc ít nhất đã đọc lướt qua) tất cả những bài giáo sư đã giao từ trước. Ngay cả khi bạn không được giao cho việc đọc bài, cố gắng và làm quen với chủ đề đó trước khi đến lớp để biết được mình sẽ học những gì.

Một nghiên cứu năm 2004 bởi Spies và Wilkin đã phát hiện ra rằng những sinh viên luật có trách nhiệm đọc một vụ án trước khi đến lớp sẽ hiểu bài hơn những người không chuẩn bị gì khi đến lớp.

Thêm vào đó, đừng quên gói ghém tất cả những đồ dùng bạn cần một cách hiệu quả. Chắc chắn rằng bạn có nhiều bút chì (hoặc một vài ngòi dự trữ), một quyển vở, bút mực, bút highlight, giấy ghi chú, sách giáo khoa, và laptop của bạn.

Đừng quên nước! Khuyến khích mọi người mang cà phê hoặc một vài loại đồ uống có chứa caffeine khác tới lớp. Cố gắng uống thật nhiều nước và sử dụng cà phê một cách khôn ngoan. Dù cà phê không làm bạn mất nước, mà một lượng vừa phải còn giúp bạn tập trung và giữ tỉnh táo, nhưng phụ thuộc quá nhiều vào caffeine sẽ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và làm suy giảm chức năng tinh thần, tác động rất nhiều đến khả năng tập trung trong tiết học của bạn.

Cuối cùng, lấy chút đồ ăn vặt trước khi bước chân ra khỏi nhà để tới lớp học. Tránh những món ăn chứa nhiều muối hoặc nhiều đường, hãy tìm một loại đồ ăn vặt “hoàn chỉnh” có chứa chất béo, chất đạm và carb.

Táo và bơ đậu phộng, bánh quy mặn và phô mai, hay thậm chí là những thanh năng lượng đều là những lựa chọn hoàn hảo. Những món ăn này sẽ cho bạn cảm giác no lâu hơn, hãy đảm bảo bạn không bị xao nhãng vì thèm ăn burrito quá mức ngay trong bài giảng của giáo sư về cấu trúc của tế bào.

Tư Duy Ghi Chép

Một thứ khác mà bạn phải sắp xếp lại trước khi tới lớp đó là bộ não. Tôi biết rằng nếu bản thân đang trong một trạng thái tốt và một thái độ tích cực, tôi sẽ cảm thấy thích thú học hơn.

Tôi ghét môn toán. Tôi học rất tệ môn toán. Tôi như thể người học toán dở nhất vậy. Tôi đã trượt môn đại số ở trung học ba lần. Tôi học toán tệ đến thế đấy!

Khi bước chân vào đại học, trình độ đại số ở đại học của tôi là thứ ngăn tôi nhận được tấm bằng liên kết. Tôi quyết định mình phải qua môn.

Vậy nên, tôi xuất hiện mỗi ngày với một thái độ (không ít thì nhiều) tích cực, cố gắng làm thân với những người bạn cùng lớp mà mình có thể học tập cùng, chú ý đến bài giảng, tự giải quyết các phương trình và tiến bộ dần dần.

Đến cuối cùng, tôi có thể không có được một điểm A, nhưng ít nhất là một điểm B… số điểm toán cao nhất tôi từng có từ hồi tiểu học.

Mẹo nhỏ: Nếu bạn nhận ra trong buổi học, giáo sư có đề cập đến một vấn đề hai lần hoặc nhiều hơn, hay nhắc lại điều đã được nhắc đến từ bài giảng trước, hãy ghi chú lại. Khoanh tròn, gạch chân, hay làm điều gì đó bảo bộ não của bạn phải chú ý đến. Nó chắc chắn sẽ quan trọng về sau. Chú ý đến sự lặp đi lặp lại.

6 Phương Pháp Ghi Chú Hiệu Quả Nhất

Bây giờ bạn đã sẵn sàng để ghi chú, hãy cùng nói về một vài phương pháp ghi chú phổ biến. Mọi người đều có những cách học khác nhau, và môn học khác nhau sẽ có cách học khác nhau.

Đừng e ngại việc phải thử những phương pháp học khác nhau để tìm ra thứ phù hợp nhất với bạn!

Cấu trúc: Dàn ý

Đây là phương pháp dành cho người thích sự đơn giản. Đó là một trong những cách cơ bản nhất để ghi chép, và nó xuất hiện khá tự nhiên đối với phần lớn mọi người.

Khi bắt đầu ghi chép bằng dàn ý, bắt đầu bằng chọn ra bốn hoặc năm ý chính sẽ được bao quát trong bài học. Bên dưới hãy ghi những ý nhỏ sâu hơn về mỗi chủ đề mà giáo sư đề cập.

Nếu bạn ghi chép dàn ý bằng chữ viết tay, để lại đủ khoảng trống trên mỗi trang giấy để bạn có vô số chỗ viết cho tất cả những ý nhỏ. Hoặc, bạn có thể ghi lại trên máy tính và dễ dàng sắp xếp chúng lại trong tài liệu.

Đây là một cách tiếp cận hay và đơn giản cho việc ghi chép. Nó sẽ giúp bạn tập trung và chú ý trong lớp học, nhưng khi xem lại phần ghi chú thì bạn có thể bị sốc.

Để giúp đỡ cho quá trình xem lại phần ghi chép, cố gắng đọc từng ý chính và tự mình tóm tắt lại mà không cần phụ thuộc quá nhiều vào tờ ghi chú. Hãy sử dụng tờ giấy ghi chú để kiểm tra xem bạn biết nhiều như thế nào hơn là chỉ đơn giản đọc đi đọc lại nó.

Để Ôn Lại: Phương Pháp Cornell

Phương pháp Cornell là một cách khá hay để phân bổ phần ghi chép nếu bạn muốn ghi nhớ được nhiều nhất khi ôn tập lại.

Trong phương pháp này, bạn sẽ chia tờ giấy làm ba phần: phần ghi chú (notes), phần gợi ý (cues), và tóm tắt (summary).

 Phần ghi chú (notes) là phần để bạn ghi chú trong lớp học. Bạn có thể bố trí nó như thế nào cũng được, nhưng phần lớn mọi người thích sử dụng phương pháp dàn ý.

Bạn có thể viết phần gợi ý (cues) trên lớp hoặc sau giờ học đều được. Mục này có thể được dùng để ghi những ý chính, con người, hoặc những câu hỏi có khả năng xuất hiện trong bài kiểm tra. Hãy sử dụng mục này để ghi chép những gợi ý giúp bạn ghi nhớ những ý lớn hơn.

Bạn có thể viết phần tóm tắt ngay sau buổi học, hoặc về sau khi ôn lại phần ghi chú của bạn. Sử dụng phần này để tóm tắt toàn bộ bài giảng.

Hãy làm cho phần gợi ý và tóm tắt đơn giản nhất có thể. Dù sao thì, cứ thoải mái lấp đầy phần ghi chú với hình vẽ, biểu đồ, tham khảo, và bất cứ thứ gì khác mà bạn cần để thể hiện ngữ liệu trình bày trên lớp.

Chuyên Sâu: Sơ Đồ Tư Duy

Sơ đồ tư duy là một cách ghi chép dành cho những môn học cụ thể. Môn học như hóa học, lịch sử, và triết học, có những chủ đề liên kết chặt chẽ với nhau hoặc có những ý tưởng phức tạp, trừu tượng, đều hoàn hảo dành cho phương pháp này. Sử dụng sơ đồ tư duy để nắm được các chủ đề liên kết với nhau như thế nào, hoặc để tìm hiểu chuyên sâu về một ý tưởng cụ thể.

Ví dụ, nếu bạn đang học về Sự Sụp Đổ Của Đế Chế Roman, bắt đầu với tiêu đề đó ở chính giữa, sau đó vẽ ra các ý nhỏ hơn dẫn tới việc đó mà giáo sư kể đến. Những thứ như nợ nần, hoàng đế vô trách nhiệm, sự tấn công từ những bộ lạc lân cận hiếu chiến, và vân vân.

Sau đó, để ôn lại, tìm hiểu chuyên sâu hơn và ghi thêm những ý nhỏ hơn ở mỗi nhánh. Những thứ như ngày tháng, công thức, những luận điểm, và một vài khái niệm liên quan sẽ tạo nên các nhánh hay. Cuối cùng, nó sẽ trông như thế này: 

Toàn Diện: Phương Pháp Ghi Chú Dòng Chảy Flow-note

Phương pháp ghi chép này phù hợp với những người muốn tận dụng việc chủ động học tập một cách tối đa và giảm thời gian ôn tập xuống tối thiểu. Mục đích của ghi chú dòng chảy là đối xử với bản thân như một người học sinh thực thụ, mà không phải là một cỗ máy sao chép.

Viết nhanh chủ đề, vẽ mũi tên, vẽ vài hình ảnh minh họa và biểu đồ. Hãy làm nó một cách điên khùng. Kết hợp với ngữ liệu. Cố gắng học tập một cách chủ động trong khi viết.

Có lẽ bạn đang trong lớp học lịch sử và giáo sư của bạn đang nói về Trận chiến Hastings, và bạn nhớ rằng nó diễn ra vào năm 1066 và còn có những sự kiện khác xảy ra vòng quanh quả địa cầu thời điểm đó. Ghi chú lại những thông tin đó và vẽ liên kết chúng với nhau.

Không gì là giới hạn trong phương pháp này. Nó phù hợp với những người ghét quy tắc.

Cẩn thận: Vì phương pháp này phù hợp nhất đối với việc học ngay lập tức, nên sau này sẽ khó cho việc ôn tập. Nếu bạn là người học bằng cách lắng nghe và hình ảnh và có thể lưu giữ rất nhiều điều học được từ những bài giảng, có lẽ đó là cách học phù hợp với bạn. Nếu không, thử kết hợp những ghi chú dòng chảy với Phương pháp Cornell để dễ dàng hơn trong việc ôn lại bài.

Dễ dàng: Viết lên Slides

Nói thật, đây là phương pháp ghi chú dành cho người lười… và điều đó không có gì là sai cả! Nó siêu hiệu quả và đơn giản.

Nếu vị giáo sư của bạn đủ tốt để cung cấp cho bạn các slide bài giảng, cứ tiếp tục tải các file xuống và in chúng ra trong phòng máy tính. Những slide đó sẽ giúp bạn cải thiện trong quá trình lập dàn ý. Ngài giáo sư đã làm công việc đó cho bạn sẵn! Tất cả những gì bạn phải làm là ghi chép lại và mở rộng kiến thức ngoài những ý chính đã được thể hiện trên slide.

Phương pháp này hoạt động cũng rất tốt, vì về sau bạn có thể xem lại slide và đến slide nào bạn có thể ít nhiều ghi nhớ slide đó. Nó giống như việc từng bước ôn lại bài giảng mà không cần phải cố gắng quá nhiều!

Hình ảnh: Bullet Journal

Đây là phương pháp tôi yêu thích. Phong cách ghi chép mà tôi sử dụng thường xuyên nhất, cả trong và ngoài lớp học.

Nếu bạn là người thích sự nhẹ nhàng, thích những hình ảnh ký hiệu doodle, đây là phương pháp sinh ra dành cho bạn.

Khi ghi chú bằng phương pháp bullet journal, bạn sẽ có thể biến một trang giấy trắng thành một trang giấy đầy sắc màu nói lên suy nghĩ của bạn. Cố gắng sử dụng kết hợp nhiều khía cạnh khác nhau của các cách ghi chép khác nhau.

Bạn có thể tạo một trang sử dụng sơ đồ tư duy, trang khác sử dụng flow notes, hay thậm chí "lấy trộm” thời khóa biểu lớp học hay vẽ hình Nhím Sonic vào đâu đó. Đây là bullet journal của bạn. Tôi không biết được, cứ làm điều bạn thích! Nhật ký này là của bạn!

Phương pháp này cũng có những nhược điểm. Có thể sẽ khó nếu bạn muốn ghi chép nhanh chóng. Mục đích của bullet journal là giúp cho cuốn nhật ký của bạn có trật tự và cuốn hút, nên việc ghi chú nhanh chóng có thể khó khăn.

Một cách để tránh việc này là ghi chép bằng dàn ý trên lớp hoặc sử dụng các phương pháp khác, và sau đó sắp xếp lại chúng trong bullet journal như một cách để ôn tập.

Cần gợi ý cho nhật ký của bạn? Hãy vào Pinterest hoặc tìm kiếm trên google "Ý tưởng BuJo”, hoặc cụ thể hơn, “ Ý tưởng BuJo cho học sinh”, và khám phá. Có rất nhiều thứ hay ho ngoài kia!

Bạn Có Nên Sử Dụng Máy Tính Để Ghi Chép?

Vậy, bạn có nên sử dụng máy tính để ghi chép, hay viết bằng tay? Học sinh, nhà khoa học, và giáo viên vẫn đang tranh luận về vấn đề này ngay từ khi máy tính được cho phép trong lớp học. Một câu trả lời ngắn? Không.

Một câu trả lời dài hơn thì có vẻ hơi khó.

Trong một nghiên cứu công bố năm 2014,học sinh khi ghi chép bằng máy tính thường viết lại từng chữ  những gì giáo sư nói.

Việc này thực sự làm gián đoạn việc học tập vì bộ não sẽ chỉ xử lý một cách nông cạn, thay vì hiểu được ý nghĩa sâu rộng hơn và cô đọng chúng lại thành dạng ghi chép. Những người học sinh này sẽ thể hiện tệ hơn trong những bài kiểm tra cần độ vận dụng cao so với những người ghi chú bằng tay.

Không chỉ thế, một nghiên cứu khác công bố năm 2010 cho rằng phần lớn học sinh mang máy tính đến lớp chỉ tiếp thu ngữ liệu học tập 58% thời gian.

42% còn lại được sử dụng để lướt mạng, hoàn thành những bài tập khác, hay chơi Space Invaders. Những học sinh này có xu hướng không hoàn thành nhiệm vụ và ít thỏa mãn với việc học của bản thân khi được hỏi.

Nghiên cứu khẳng định: sử dụng laptop để ghi chú trong lớp có thể không phải là lựa chọn tốt nhất.

Vấn đề ở cách mà bạn sử dụng máy tính!

Đương nhiên rồi! Mọi việc dựa vào cách mà bạn sử dụng máy tính. Nếu bạn là một người kỷ luật, bạn có thể sẽ có lợi trong việc có một chiếc laptop để ghi chép y chang những gì học được.

Trong một lớp học lịch sử ở đại học của tôi đã trở nên hiệu quả hơn nhờ máy tính, và có thể tra cứu các sự kiện một cách nhanh chóng. Chúng càng hiệu quả hơn trong những cuộc  thảo luận, vì học sinh có thể tìm kiếm trước khi đóng góp ý kiến của mình.

Nói ngắn gọn: công cụ  bạn ghi chép phụ thuộc vào bản thân bạn. Bạn chịu trách nhiệm cho việc học của mình. Hãy chắc chắn công cụ học tập của bạn là một công cụ, mà không phải một sự xao nhãng. Nếu thấy bản thân dẹp tài liệu ghi chú của mình sang một bên để chơi Sims 3 hay lướt Facebook, hãy chuyển sang ghi chú bằng tay.

Tận Dụng Tối Đa Ghi Chú Của Bạn

Phiu! Bạn thấy thế nào? Vẫn ổn chứ? Có rất nhiều thông tin đấy. Một điều cuối cùng:

Bây giờ bạn đã có trong tay bài ghi chú và buổi học đã kết thúc, bạn tận dụng chúng tối đa như thế nào? Có ba cách hay để làm điều đó:

1. Ôn tập, ôn tập, ôn tập. Đảm bảo rằng bạn ôn tập lại ghi chép của mình trong vòng 24 giờ đầu sau bài giảng. Việc này sẽ chốt lại toàn bộ những gì bạn đã nghe và học trong não bộ nên sẽ không rơi khỏi đầu bạn được về sau.

2. Ôn tập từng chút ít một mỗi ngày. Đừng cố nhồi nhét hết chúng trước bài kiểm tra. Ôn tập lại trong một khoảng thời gian dài đảm bảo được rằng những gì bạn học được sẽ mãi ở đó, và cải thiện khả năng gợi nhớ lại.

3. Nếu bạn đang làm bài đọc hoặc nghiên cứu được giao, giữ tờ giấy ghi chú trong lòng bàn tay và để ý đến sự nhắc lại. Nếu giáo sư của bạn đã bao quát hết chúng trong lớp và chúng nằm trong bài đọc được giao, có khả năng cao chúng sẽ nằm trong bài kiểm tra.

Cuối cùng, chúng ta có thể nói về ghi chú và phương pháp ghi chú cả ngày. Nhưng điều quan trọng nhất cần phải hiểu là việc ghi chép là một kĩ năng. Bộ não của mỗi người vận hành có phần khác nhau, và những điều có tác dụng với tôi không nhất thiết phải phù hợp với bạn. Chăm chỉ ghi chú lên, thử nhiều cách khác nhau, và bạn sẽ tìm ra cách bạn thật sự thích.

Bạn đã kiên trì đến cuối cùng! Bây giờ, mọi chuyện là do bạn. Dồn hết sức lực vào quá trình này, chú ý trong lớp học, và đừng quên ôn tập lại. Bạn sẽ làm được mà.

----------

Tác giả: Elizabeth Lundin

Link bài gốc: https://collegeinfogeek.com/how-to-take-notes-in-college/

Dịch giả: Ngọc Linh - ToMo - Learn Something New 

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả: [Tên dịch giả] - Nguồn: ToMo - Learn Something New". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: "Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Follow Facebook ToMo - Learn Something New để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.

(***) Trở thành Tình nguyện viên, Thực tập sinh Part-time tại ToMo để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: https://bit.ly/ToMo-hiring.