Liệu bạn có đang chật vật với việc bắt đầu và bám sát tiến độ của một công việc hay không? Đó có thể là việc nhà, việc cửa, việc học, hoặc một dự án ở công ty cần hoàn thiện?

Chớ có lo lắng gì nhiều, bởi lẽ, đó âu cũng là một thực trạng vô cùng phổ biến của thế giới đương đại tất bật mà xô bồ, đặc biệt, với sự hiện diện của vô vàn những tác nhân gây sao nhãng, tỉ như, vô tuyến, truyền hình, những tin tức mới, và mạng xã hội.

Với những yếu tố ngăn trở đó, bạn hẳn đã biết việc tập trung toàn lực vào công việc cũng là cả một thách thức, thế nhưng, để tiếp tục bám sát tiến độ làm việc còn là một việc khó khăn hơn cả.

May mắn thay, một vài kỹ thuật đã được thông qua thử nghiệm, có thể thành công đưa con người ta hòa mình vào với trạng thái dòng chảy (flow state), tức, hoàn toàn đắm mình vào công việc, vừa tập trung với năng suất lớn, vừa thoải mái tận hưởng tiến trình lao động.

Trạng thái Dòng chảy cụ thể là gì?

Để cắt nghĩa một cách giản đơn, trạng thái dòng chảy là trạng thái khi con người ta thực hiện một hoạt động mà hoàn toàn đắm mình vào đó.

Bạn sẽ cảm nhận được một sự tập trung cao độ, một tinh thần hăng hái hết mình vì công việc.

Quan trọng hơn hết, bạn cực kỳ yêu thích công việc mà mình đang làm!

Hãy thử nghĩ về một hoạt động bạn chẳng ưa tẹo nào, có lẽ, đó là việc phải viết bản báo cáo sự vụ công việc, hay chuẩn bị tờ kê khai thuế. Khi bạn cố gắng làm một việc mà bản thân không hề yêu thích, bạn sẽ chật vật để bắt tay vào thực hiện, và rồi, lại chật vật để hoàn thiện nó. Đại đa số các trường hợp, sẽ có hàng tá lý do để bạn liên tục trì hoãn.

Giờ thì, hãy nghĩ về một việc mà bạn thực sự yêu thích, có lẽ, đó là khi được dắt chó đi dạo, hoặc khi được cầm trên tay loại nhạc cụ yêu thích như đàn guita hay đàn piano. Khi bạn được đắm chìm vào những công việc ấy, bạn sẽ nhận thấy rằng, bản thân dường như chẳng phải hao tổn chút công sức nào, bạn cũng không gặp trục trặc gì với việc bắt đầu và tiếp tục hoàn thiện công việc cả.

Sự khác biệt ấy rõ rệt như ban ngày vậy.

Không có trạng thái dòng chảy, bạn sẽ giống như đang băng qua một vũng bùn lầy – bạn nhọc nhằn cất bước, và liên tục bị kìm hãm.

Cùng với trạng thái dòng chảy, bạn sẽ chẳng khác chi một vận động viên kiệt suất, luôn cầm chắc trong tay giải vô địch, còn cuộc thi đối với bạn mà nói, cũng không khó nhằn là bao.

Một nghiên cứu của giáo sư Teresa Amabile đến từ trường đại học Harvard, đã tiết lộ rằng, những người có khả năng tham nhập trạng thái dòng chảy có mức sáng tạo và năng suất làm việc lớn hơn nhiều so với người thường, tinh thần làm việc như vậy có thể duy trì liên tục trong suốt 3 ngày.

Và những lợi ích mà trạng thái dòng chảy mang lại không chỉ dừng ở năng suất, bạn đồng thời cũng có thể giảm thiểu mức độ áp lực, và tăng cường hạnh phúc cá nhân.

Làm thế nào để tham nhập Trạng thái dòng chảy?

Tôi mong rằng bản thân đã thành công thuyết phục được bạn về những lợi ích của trạng thái dòng chảy, liệu rằng, bạn có đang thắc mắc làm thế nào để tham nhập trạng thái ấy hay không?

Chà, có một vài biện pháp vô cùng giản đơn có thể giúp bạn thực hiện được điều này, sau đây là 6 biện pháp phổ biến nhất:

1. Khởi động

Hãy tạo dựng cho mình một thói quen khởi động về cả mặt thể chất lẫn tinh thần, trước khi bắt đầu thực hiện một nhiệm vụ nào đó.

Bạn có thể thử nhập thiền, thực hiện một vài động tác yoga, hay chạy bộ tại công viên.

Bí quyết ở đây đó chính là, hãy biến những hành động đó trở thành một nghi thức hằng ngày.

Một nghi thức bạn luôn thực hiện trước khi bắt tay vào công việc.

Hãy thử biện pháp này, và bạn sẽ thấy nó giúp ích nhiều ra sao trong việc đưa bạn tham nhập vào trạng thái dòng chảy.

2. Làm một công việc mà bạn yêu thích

Tôi đã đề cập tới vấn đề này trước đó, nhưng nó chắc chắn rất đáng để được thuật lại một lần nữa:

Nếu bạn được làm một công việc mà bạn yêu thích, bạn ắt sẽ thấy nó đơn giản và thú vị làm sao.

Âu cũng là lẽ thường tình khi con người ta ai ai cũng sẽ có những lúc phải hoàn thành một công việc mà bản thân chẳng mấy hứng khởi – tỉ như việc dọn dẹp nhà cửa – vậy, tại sao bạn không thử biến nó thành một trải nghiệm tích cực? Ví dụ, hãy thử vừa dọn nhà dọn cửa, vừa nghe một bản nhạc truyền cảm hứng khiến bạn muốn lắc lư theo từng giai điệu của nó.

3. Tập trung vào một nhiệm vụ duy nhất

Kỹ năng làm nhiều việc cùng một lúc (Multitasking) có vẻ là một biện pháp lý tưởng để giúp ta hoàn thành công việc, thế nhưng, khoa học đã minh chứng cho điều ngược lại.

Ví dụ, một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, duy chỉ có 2.5% trong tổng số tất cả mọi người trên thế giới là có khả năng làm việc đa nghiệm một cách hiệu quả. Còn 97.5% còn lại sẽ dễ dàng tập trung hơn nhiều khi họ chỉ làm một công việc một lúc. Hay nói cách khác, trạng thái dòng chảy đòi hỏi bạn nên tránh xa kỹ năng làm việc đa nhiệm, và chỉ tập trung hoàn thiện một công việc duy nhất mà thôi.

4. Tránh xa những tác nhân gây sao nhãng từ môi trường bên ngoài

Các tác nhân gây sao nhãng từ môi trường bên ngoài có thể ngăn trở bạn tham nhập vào trạng thái dòng chảy, hoặc phá rối trạng thái dòng chảy của bạn.

Giả dụ, bạn đang làm việc trong một không gian văn phòng mở, và bạn cần hết sức tập trung để hoàn thiện bài thuyết trình Powerpoint.

Trong 30 phút đầu, bạn tập trung tuyệt đối, cảm tưởng bản thân đã có thể nhanh chóng gia nhập vào trạng thái tập trung cao độ, khi những ý tưởng mới mẻ và dồi dào cứ liên tục nảy sinh trong trí óc.

Tuy nhiên, tiếc thay, một anh bạn đồng nghiệp lại chạy ra hỏi bạn một câu hỏi chẳng mấy quan trọng, và lẽ dĩ nhiên, trạng thái nhập tâm vào công việc của bạn liền đứt đoạn ngay tức khắc.

Kể cả khi sự can thiệp ấy chỉ diễn ra trong vòng vài giây ngắn ngủn, nó có thể tiêu tốn của bạn tận vài phút để tập trung trở lại.

Để phòng tránh những rủi ro làm gián đoạn trạng thái dòng chảy, nếu bạn đang phải hoàn thiện một công việc đứng đầu trong danh sách ưu tiên, hay một công việc yêu cầu tính sáng tạo, hãy cố gắng đảm bảo rằng bạn không phải chịu ảnh hưởng từ các yếu tố gây sao nhãng tới từ môi trường bên ngoài.

5. Xác định quãng thời gian bạn hoạt động năng suất nhất

Có một kỹ thuật khác có thể giúp bạn tham nhập trạng thái dòng chảy, và đó chính là làm việc vào quãng thời gian mức năng lượng của bạn đạt hiệu suất tối đa.

Hãy xác định xem bản thân bạn hợp thức dậy sớm để làm việc, hay thích làm “cú đêm”.

Nếu bạn là mẫu người thích thức dậy sớm, hãy hoàn thiện những công việc nằm đầu danh sách ưu tiên vào buổi sáng, khi mức năng lượng của bạn đạt hiệu suất tối đa.

Nếu bạn là người ưa ngủ muộn, có thể bạn sẽ cảm nhận được mức năng lượng của bản thân đạt ngưỡng cao nhất là vào chiều tối.

Hãy khôn ngoan trong việc lựa chọn thời gian thích hợp để hoàn thiện từng đầu việc quan trọng.

6. Đặt ra những mục tiêu rõ ràng

Nhà từ thiện người Mỹ, Tom Steyer đã từng nói:

“Sở hữu một tầm nhìn rõ ràng là bí quyết để đạt được những mục tiêu của bạn.”

Tôi dám chắc rằng, bạn đã có những thời điểm nắm bắt được chính xác nguyện vọng của bản thân là gì – và rồi, bạn sẽ hướng đến việc tìm kiếm các biện pháp để đạt được nguyện vọng đó.

Và ngược lại, nếu bạn thiếu đi những mục tiêu và mơ ước rõ ràng, ắt hẳn, bạn đã cảm nhận được thứ cảm giác mông lung, vô định trên đường đời rồi.  

Tất nhiên, những mục tiêu mà bạn đề ra không nhất thiết phải quá mực to lớn và vĩ đại.

Tỉ như, mục tiêu làm việc mỗi ngày của bạn có thể chỉ đơn thuần là đảm bảo bản thân đã duyệt đầy đủ các hòm thư một lần, mỗi tiếng.

Một khi bạn đã bắt đầu xây dựng cho mình thói quen đề ra các mục tiêu cần hoàn thiện, bạn ắt sẽ không muốn bản thân phải quay đầu về nơi xuất phát điểm nữa.

Bởi lẽ, những mục tiêu ấy luôn mang trong mình một cỗ sức mạnh to lớn, là nguồn lực dồi dào tiếp thêm cho bạn sức tập trung, cũng như các nguồn động lực cần thiết.

Hãy nghĩ đến những lúc bạn ao ước có được ngôi nhà trong mơ, hay siêu xe trong mơ ấy, bạn đã tìm tòi, bạn đã hy sinh thời gian và tiền bạc, bạn đã duy trì trạng thái dòng chảy cho đến khi đạt được nguyện vọng của mình ra sao?

Làm thế nào để làm chủ Trạng thái dòng chảy?

Bây giờ, hãy cùng tôi hướng đến những biện pháp đơn giản, mà lại hiếm khi được đưa vào vận dụng - những biện pháp có thể giúp bạn làm chủ công cuộc tham nhập và duy trì trạng thái dòng chảy.

1. Loại bỏ những tác nhân gây sao nhãng bên trong

Điều đầu tiên cần làm là loại bỏ những tác nhân gây sao nhãng bên trong. Vậy, cụ thể, những tác nhân gây sao nhãng bên trong là gì?

Về bản chất, chúng là những suy nghĩ, những mối lo, len lỏi vào trong trí óc chúng ta và quấy nhiễu, khiến ta không thể tập trung vào công việc trong tay. Chúng thậm chí còn có thể ngăn trở ta đạt được những mục tiêu của mình.

Tôi xin được đưa ra một ví dụ cho điều này, về lần tôi đã chật vật để điều chỉnh độ tập trung của bản thân ra sao. Quãng thời gian đó rơi vào thời kỳ đầu tôi thành lập Lifehack, tôi có quá trời ý tưởng về cách để phát triển công ty, và điều này khiến tôi khó có thể tập trung vào những công việc chủ chốt như sáng tạo nội dung, và phát triển web. Trí óc tôi quả thật tràn ngập những ý tưởng, tôi cảm giác được suy nghĩ của bản thân liên tục lướt hết từ ý tưởng này đến ý tưởng khác, không một phút giây ngừng nghỉ.

Mặc dù, ý tưởng là điều kiện cần để phát triển, nhưng, nỗ lực cố gắng tập trung vào công việc trong tay cũng quan trọng không kém.

Tôi đã thành công đột phá thứ cạm bẫy của tâm trí này bằng cách thu xếp 10 phút đồng hỗ mỗi sáng để suy nghĩ về những ý tưởng, và ghi lại chúng. Việc lên ý tưởng sẽ chỉ dừng lại ở đó, và ngày hôm sau cũng sẽ lặp lại y như vậy. Kế hoạch này đã giúp tôi tập trung hoàn toàn vào việc viết lách và giai đoạn marketing.

Thông qua những thay đổi như vậy, tôi đã có thể loại trừ những tác nhân gây sao nhãng đến từ bên trong, và thành công thúc đẩy năng suất làm việc chạm ngưỡng tối đa.

2. Nghe nhạc trong lúc làm việc

Một kỹ thuật đơn giản khác, và đặc biệt hiệu quả không kém kỹ thuật trên có thể giúp bạn tham nhập và duy trì trạng thái dòng chảy là nghe nhạc trong lúc làm việc.

Tuy nhiên, ý tôi không phải là bạn có thể nghe bất kỳ loại nhạc nào cũng được.

Bí quyết ở đây chính là tìm loại nhạc có thể thúc đẩy bạn làm việc, thay vì khiến bạn phân tâm.

Điển hình, đó có thể là những bản nhạc được cấu tứ từ nhạc cụ, như nhạc cổ điển, hay nhạc nền (ambient). Chúng là những bản nhạc không lời, khi bộ não tiếp nhận sẽ không phải tốn thêm thời gian để cắt nghĩa và hiểu bài hát đó nữa.

Sẽ không có chuyện bạn tự mình làm đứt đoạn mạch suy nghĩ để ngân theo lời ca nữa!

Một điều quan trọng bạn cần phải lưu tâm để mượn âm nhạc thúc đẩy năng suất làm việc đó chính là lựa chọn giai điệu phù hợp với nhịp độ làm việc.

Ví dụ, nếu tôi cần động lực để hoàn thiện một vài dự án, tôi sẽ chọn những bản nhạc có tiết tấu vui tươi, có thể làm tôi hưng phấn và hăng hái làm việc.

Tuy nhiên, nếu tôi muốn hoàn thiện những việc đòi hỏi tính sáng tạo và quán chiếu, tôi sẽ chọn những giai điệu êm nhẹ mà du dương hơn.

Tôi thậm chí còn có thể lựa chọn những giai điệu tự nhiên (như tiếng chim hót, tiếng suối chảy rì rào…) nếu tôi muốn giảm đến mức tối đa những âm thanh gây sao nhãng.

Bạn nên thử nghe đa dạng các loại nhạc và nhịp điệu, để tìm cho mình phương án phù hợp nhất. Hãy điều chỉnh mức âm lượng thích hợp, và điều này có thể dẫn đến một sự thay đổi lớn về động lực và độ tập trung của bạn.

Có thể, đối với bạn, việc nghe nhạc với âm lượng lớn sẽ thúc đẩy bạn tập trung làm việc tốt hơn là mức âm lượng nhỏ, nhưng bạn vẫn cần phải tìm cho mình một điểm cân bằng phù hợp, bởi lẽ, mức âm lượng quá lớn có thể càng khiến bạn dễ mất tập trung hơn.

3. Cung cấp đủ nước cho cơ thể

Lời khuyên cuối cùng của tôi để giúp bạn tham nhập vào trạng thái dòng chảy là đảm bảo bản thân luôn được cung cấp đủ nước.

Cơ thể bạn chỉ cần thiếu một lượng nước nhỏ thôi cũng có thể dẫn đến tình trạng tâm trạng sa sút, đau đầu và đánh mất khả năng tập trung.

Một trong những triệu chứng về mặt thể chất phổ biến nhất khi cơ thể thiếu nước là cảm giác chán ăn, miệng khô, váng đầu, cơ thể suy nhược, và tim đập nhanh.

May mắn thay, việc cung cấp cho cơ thể đủ nước cũng không quá khó để thực hiện, bạn chỉ cần đảm bảo bản thân đã uống đủ 2 lít nước mỗi ngày.

Cá nhân tôi luôn uống một cốc nước mỗi sáng thức giấc và trước khi đi ngủ, tôi luôn mang bên mình một chai nước khi đi làm và khi đến phòng tập.

Tất nhiên, việc uống nước chỉ là một phần nhỏ của quá trình cấp nước cho cơ thể. Bạn cũng có thể bổ sung thêm hoa quả và rau củ, tỉ như, hãy thử tự chế biến cho mình một cốc nước ép rau củ đầy bổ dưỡng.

Trạng thái Dòng chảy có thể kéo dài trong bao lâu?

Mặc dù, không có một quy tắc rập khuôn cứng ngắc nào để tham nhập vào trạng thái dòng chảy, tuy nhiên, đa phần mọi người đều sẽ mất khoảng 30 phút. Một số người có thể tham nhập vào trạng thái dòng chảy nhanh hơn mốc thời gian trên – số khác cũng có thể lâu hơn. Điều này còn tùy thuộc vào mỗi người và từng loại nhiệm vụ mà họ đang đảm nhận.

Tuy nhiên, một điều kiện tiên quyết để tham nhập vào trạng thái dòng chảy là thời điểm bắt tay vào hành động!

Nếu bạn có xu hướng trì hoãn, bạn càng khó có cơ hội tham nhập vào trạng thái dòng chảy.

Có một tin tốt rằng – khi không có các yếu tố gây sao nhãng và gián đoạn – đa phần, con người ta có thể duy trì trạng thái dòng chảy lên tới vài giờ đồng hồ.

Tất nhiên, bạn cũng không nên gượng ép bản thân làm việc miệt mài quá độ, hãy dành ra 10 phút để nghỉ ngơi sau cứ mỗi 90 phút làm việc. Điều này có thể giúp cho trí óc và đôi mắt của bạn có đầy đủ thời gian nghỉ, và tránh làm gián đoạn trạng thái dòng chảy.

Lời cuối

Khi bạn đã thành công thiết lập cho mình thói quen tập trung vào từng nhiệm vụ đảm nhận, bạn cũng sẽ rèn được thói quen làm việc với trạng thái dòng chảy. Điều này có thể thay đổi hoàn toàn năng suất làm việc của bạn, cũng như khiến công việc và đời sống của bạn thêm suôn sẻ và thú vị hơn.

Trên thực tế, bạn có thể dành ra cho mình nhiều thời gian hơn cho sở thích, cho gia đình và bạn bè.

Khi bạn có thể làm chủ trạng thái dòng chảy, bạn không còn phải lo sợ về vấn đề deadline, bởi lẽ, bạn sẽ luôn hoàn thiện công việc đúng thời hạn – và đa phần, còn trước cả thời hạn nữa.

Chỉ đọc về trạng thái dòng chảy thôi là không đủ, bạn cần phải bắt tay vào hành động ngay trong đời sống thực tại, và hãy thử vận dụng những bí quyết tôi đã nêu trên.

Những bí quyết ấy có thể làm thay đổi đôi chút phong cách làm việc ngày thường của bạn, nhưng chắc chắn sẽ mang lại cho bạn nhiều lợi ích.

Vì vậy, hãy bắt tay vào hành động ngay hôm nay! 

-------------

Tác giả: Leon Ho

Link bài gốc: What Is A Flow State And How To Achieve It ForProductivity (bài gốc đã được tác giả cập nhật lại vào tháng 9/2021 nên nội dung bài gốc sẽ có sự thay đổi)

Dịch giả: Trần Ngọc Phương Thư - ToMo Learn Something New

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả: Trần Ngọc Phương Thư - Nguồn: ToMo Learn Something New ". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: "Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Follow Facebook ToMo - Learn Something New để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.

(***) Trở thành Tình nguyện viên, Thực tập sinh Part-time tại ToMo để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: https://bit.ly/ToMo-hiring.