Super Mario có thể giúp bạn đạt điểm cao hơn không?

Hoàn toàn có thể, theo Mark Rober, ngôi sao YouTube và cựu kỹ sư NASA.

Với lời mở đầu như thế này, không có gì ngạc nhiên khi bài nói chuyện TEDx dài 15 phút của anh ấy, có tựa đề “ Hiệu ứng Super Mario - Đánh lừa bộ não của bạn để học nhiều hơn”, đã thu được 2,4 triệu lượt xem.

Anh mở đầu bằng cách chia sẻ dữ liệu từ một thí nghiệm mà anh tiến hành về hành vi của con người. Rober yêu cầu những người theo dõi trên YouTube của mình hoàn thành một câu đố về lập trình máy tính với mục đích muốn chứng minh rằng bất kỳ ai cũng có thể học viết code. Khi 50.000 người theo dõi thử câu đố, họ không biết Rober đã đưa ra ngẫu nhiên hai phiên bản khác nhau của thử thách.

Trong phiên bản đầu tiên, nếu người dùng không thành công, họ sẽ không mất bất kỳ điểm nào trong số 200 điểm khởi đầu và nhận được thông báo, “Mã không hoạt động. Vui lòng thử lại." Trong phiên bản thứ hai, thông báo là, “Mã không hoạt động. Bạn đã mất 5 điểm. Bây giờ bạn có 195 điểm. Vui lòng thử lại." Nhóm đầu tiên có tỷ lệ thành công 68% và thực hiện nhiều hơn 2,5 lần so với nhóm thứ hai để giải câu đố trước khi thành công. Tuy nhiên, nhóm thứ hai chỉ có tỷ lệ thành công 52%, với chỉ năm lần cố gắng giải câu đố trước khi thành công.

Đối với Rober, điều này cho thấy rằng nếu bạn không nhìn thấy thất bại trong ánh sáng tiêu cực, bạn có nhiều khả năng tiếp tục cố gắng hơn, nhìn thấy nhiều thành công hơn và muốn học hỏi thêm. Kết quả là, anh ấy trở nên quan tâm đến “cách đúng đắn để định hình quá trình học tập”.

Rober đã khái quát nên một khái niệm gọi là “Hiệu ứng Super Mario.” Bạn cần tập trung để tìm hiểu trò chơi, điều chỉnh các chiến lược, điều hướng tốt hơn và thử sức lại, tất cả để cứu công chúa. Nói cách khác, bạn sẽ đánh bại trò chơi và chiến thắng; không có sự xấu hổ thực sự hoặc sợ hãi về thất bại trên đường đi. 

Rober làm nổi bật điều này bằng cách lưu ý rằng, anh và bạn bè sẽ hào hứng nói về những cấp độ mà họ vượt qua, chứ không phải về những lần họ đã để cho nhân vật của mình chết như thế nào.

Hiệu ứng Super Mario được giải thích là "tập trung vào Công chúa chứ không phải cái hố, để gắn bó với một nhiệm vụ và học hỏi thêm." Làm thế nào bạn có thể áp dụng điều này để cảm thấy ít căng thẳng hơn và tìm thấy thành công hơn trong học tập? Có ba điều bạn có thể bắt đầu sử dụng ngay hôm nay.

Hiệu ứng Super Mario thành công vì nó nắm vững nghệ thuật của reframe, một chiến lược hữu ích cho học sinh. Với cách tiếp cận này, các khái niệm có hàm ý tiêu cực hoặc gợi lên sự lo lắng sẽ được chuyển biến, để ít gây căng thẳng hơn, khơi dậy sự tham gia và tò mò. 

Ví dụ, thất bại sẽ được coi là cơ hội học tập. Không phải là bạn đã chơi Super Mario và thất bại ở cấp độ hai - bạn đang trong quá trình học cấp độ hai, với kỳ vọng là bạn sẽ thành thạo để chuyển sang cấp độ ba. Vấn đề không phải là “nếu” mà là “khi nào” bạn sẽ học cách tiến về phía trước. Tương tự như vậy, một bài kiểm tra, học tập, hoặc thậm chí một bài toán khó có thể được coi là một trò chơi để hình dung lại nhiệm vụ phải làm.

Rober gợi ý rằng loại “trò chơi hóa cuộc sống” này có thể cực kỳ hữu ích. Coi những thử thách như trò chơi điện tử sẽ khiến quá trình học tập trở thành một thứ mà bạn tự nhiên muốn tiếp tục tham gia vì nó thú vị hoặc vì không có nỗi sợ thất bại nào. Điều này làm cho việc học trở thành một thách thức theo cách tích cực chứ không phải theo cách tiêu cực. 

Với Hiệu ứng Super Mario, câu nói “Đời là hành trình, không phải đích đến” được khơi gợi trong mỗi người. Tuy nhiên, ở đây lại ngược lại. Hành trình là cần thiết, nhưng không phải là trọng tâm. Trọng tâm luôn là giải thưởng. Trong một trò chơi, làm chủ trò chơi là điều thú vị, ngay cả khi nó căng thẳng ra sao, vì đó là thử thách mà bạn đang cố gắng vượt qua. Nếu đó là môi trường “cống hiến hết mình để giành giải thưởng”, những sai lầm trên đường đi không trở thành hố sâu của sự tuyệt vọng - chúng là cơ hội học hỏi cho nỗ lực tiếp theo. Rober nói về cách những đứa trẻ mới biết đi là minh chứng cho điều này bởi vì chúng quyết tâm bước đi và chúng không hề bỏ cuộc. Chúng chỉ tiếp tục cố gắng.

Tập trung vào giải thưởng sẽ thay đổi mọi thứ, bao gồm cả cách bạn nghĩ và nói về thử thách. Rober lưu ý rằng, Hiệu ứng Super Mario không chỉ là sử dụng những cụm từ như “có thái độ tích cực” và “không bao giờ bỏ cuộc” bởi vì những cụm từ này ngụ ý “bạn đang phải chịu đựng mong muốn bỏ cuộc thực sự của mình”. 

Trong quá trình học, các cụm từ tương tự khác có thể là “Tôi phải đi học” hoặc “Tôi phải đi kiểm tra”. Tuy nhiên, khi các thử thách là trò chơi và bạn tập trung vào giải thưởng, quá trình này sẽ nhẹ nhàng hơn và bạn cảm thấy được trao quyền nhiều hơn. Các cụm từ trở thành, “Điều gì đã tác động? Điều gì không? Tôi có thể học gì và làm gì khác vào lần sau? Hãy để tôi thử lại ”. Bằng cách “tập trung vào Công chúa chứ không phải cái hố”, Rober lập luận rằng bạn có thể đánh lừa bộ não của mình để học nhiều hơn.

Cái hay của Hiệu ứng Super Mario là nó có thể giải phóng chúng ta khỏi nỗi sợ thất bại. Bài học rút ra là “học từ những thất bại, nhưng không suy nghĩ quá nhiều về chúng". Không vượt qua cấp độ một không có nghĩa là bạn phải bỏ cuộc, nó có nghĩa là bạn học hỏi từ những gì bạn đã làm sai và thử lại.

Khi bạn nắm vững được quy tắc và tập trung vào giải thưởng, khi tư duy “trò chơi hóa cuộc sống” giúp bạn dễ dàng coi những thử thách như trò chơi điện tử, thì nỗi sợ thất bại sẽ không còn nữa và cho phép việc học diễn ra một cách tự nhiên. Rober lưu ý rằng với cách tiếp cận này, bạn sẽ muốn tham gia vào quá trình học tập, và việc bỏ qua những thất bại và thử lại là điều đương nhiên. Thực tế, thất bại và thử thách mới là thứ khiến một trò chơi trở nên thú vị và mang lại sự hài lòng. Nhờ chúng, ta có thể học hỏi nhiều hơn và thành công hơn. Nếu không có chúng, việc học và trưởng thành sẽ không diễn ra.

Rober nhận xét rằng, chủ đề khoa học thường được đóng khung theo cách tiêu cực vì được dạy sơ sài và khiến người học cảm thấy đáng sợ. Trong loại môi trường này, thất bại có thể có rủi ro cao hơn và làm ta mất tinh thần, tạo ra sự lo lắng và gây ra những điểm bế tắc trên đường đi, làm trì hoãn nhiều việc học và thành công hơn. Tuy nhiên, Hiệu ứng Super Mario, với cách tiếp cận thân thiện hơn, sẽ giúp bạn giảm bớt những gánh nặng học tập. 

______

Tác giả:  Priya Thomas

Link bài gốc: How Super Mario Can Help You Boost Your GPA

Dịch giả: Nguyễn Thị Phương Hoa - ToMo - Learn Something New  

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả:  Nguyễn Thị Phương Hoa  - Nguồn: ToMo - Learn Something New". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: "Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Follow Facebook ToMo - Learn Something New để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.

(***) Trở thành Tình nguyện viên, Thực tập sinh Part-time tại ToMo để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: https://bit.ly/ToMo-hiring..