Cả QA và QC đều đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo tiêu chuẩn về chất lượng. Vậy QA QC là gì? Đâu là điểm giống nhau, khác nhau giữa hai khái niệm này? Hãy cùng HRI tìm hiểu kỹ về QA QC qua bài viết dưới đây nhé.

QA – Quality Assurance

QA là gì?

Trước khi biết rõ hai khái niệm QA QC là gì thì chúng ta tìm hiểu QA là gì? QA (Quality Assurance) là người đảm bảo chất lượng sản phẩm trong nhà máy, cơ sở sản xuất của doanh nghiệp. Họ trực tiếp xây dựng hệ thống, quy trình sản xuất, quản lý chất lượng, giám sát, đo lường việc thực hiện tiêu chuẩn chất lượng đề ra.

Mô tả công việc của nhân viên QA

Nhiệm vụ chi tiết của nhân viên QA có thể khác nhau tùy thuộc vào loại sản phẩm sản xuất. Tuy nhiên về cơ bản, vị trí này sẽ đảm nhận:

 - Kiểm tra quy trình sản xuất để đảm bảo những quy định và tiêu chuẩn bên trong và ngoài đều được tuân thủ tuyệt đối.

- Đảm bảo về tài liệu kiểm toán, sản xuất được thường xuyên cập nhật.

- Thúc đẩy cải tiến liên tục quy trình cốt lõi để đảm bảo về chất lượng sản xuất luôn được duy trì và tối ưu hiệu quả.

- Đào tạo, cung cấp hỗ trợ cho người có ít kinh nghiệm làm việc hơn trong nhóm QA về quy trình, giao thức, chất lượng,…

-  Lưu trữ và bảo quản tài liệu về đảm bảo chất lượng.

- Kiểm tra, thử nghiệm quy trình, thủ tục tiến hành phép đo và so sánh với tiêu chuẩn đã được xác định trước.

- Điều tra phép đo đã được phát hiện sai lệch so với quy định, tiêu chuẩn.

- Lên quy trình vận hành tiêu chuẩn cho khâu sản xuất.

- Phối hợp điều tra vấn đề liên quan đến chất lượng với khách hàng, nhà cung cấp.

- Xem xét, phê duyệt, truyền đạt nguyên nhân, biện pháp khắc phục cho bên liên quan.

Tầm quan trọng của QA

Vai trò của QA QC là gì? QA có vai trò đảm bảo sản phẩm, dịch vụ mà doanh nghiệp làm ra để đáp ứng nhu cầu và yêu cầu từ khách hàng. QA đem lại dịch vụ và sản phẩm chất lượng, tạo dựng niềm tin, lòng trung thành của khách hàng. Những tiêu chuẩn, quy trình được xác định do chương trình đảm bảo chất lượng nhằm ngăn ngừa lỗi trong sản phẩm.

Lịch sử và tiêu chuẩn của QA

Khái niệm về đảm bảo chất lượng bắt nguồn từ thời Trung cổ. Hoạt động đảm bảo chất lượng quan trọng hơn tại Hoa Kỳ trong giai đoạn Thế chiến thứ hai, lúc này có lượng lớn vũ khí và đạn dược cần được kiểm tra.

 ISO thành lập ở Geneva năm 1947, công bố tiêu chuẩn đầu tiên năm 1951 về nhiệt độ tham chiếu cho phép đo công nghiệp. Từ đó, ISO dần phát triển, mở rộng hơn về phạm vi tiêu chuẩn.

 Tiêu chuẩn ISO 9000 đã được xuất bản vào năm 1987, từng số 9000 cung cấp những tiêu chuẩn khác nhau cho tình huống khác nhau. Những tiêu chuẩn QA thay đổi, được cập nhật qua từng giai đoạn, còn tiêu chuẩn ISO phải thay đổi để thích hợp với những cơ sở sản xuất, doanh nghiệp hiện nay.

 Phiên bản mới nhất của bộ tiêu chuẩn ISO 9000 chính là ISO 9001:2015. ISO 9001:2015 gồm việc chú trọng vào khách hàng hơn, quản lý hàng đầu và cách thay đổi công ty, theo kịp cải tiến liên tục. Cùng với những cải tiến chung đối với ISO 9001, ISO 9001:2015 bao gồm cải tiến về cấu trúc và thông tin ra quyết định dựa vào rủi ro.

QA ở trong lĩnh vực phần mềm

Lĩnh vực của QA QC là gì? Đảm bảo chất lượng phần mềm (SQA) tìm kiếm mẫu và hành động hệ thống để cải thiện quy trình phát triển. Việc tìm, sửa lỗi mã hóa đem lại hậu quả không thể lường trước. Vẫn có thể sửa nhưng sẽ phá vỡ tính năng, chức năng khác.

 SQA là yếu tố quan trọng với các nhà phát triển, giúp tránh lỗi trước khi các lỗi đó xảy ra và tiết kiệm thời gian lẫn chi phí để phát triển. Ngay cả khi quy trình SQA, bản cập nhật phần mềm vẫn có thể phá vỡ tính năng khác và tạo lỗi (bug). Có một số phương pháp phát triển phần mềm cải tiến theo thời gian dựa vào SQA như Waterfall, Agile, Scrum,… giúp tối ưu hóa và nâng cao hiệu quả công việc.

QC – Quality Control

QC là gì?

QA QC là gì? QC (Quality Control) là người thực hiện kiểm tra chất lượng phần mềm. Có 2 vị trí QC phổ biến là Manual QC (không yêu cầu kỹ năng lập trình) và Automation QC (yêu cầu kỹ năng lập trình).

Mô tả công việc của nhân viên QC

Nhân viên QC hay còn gọi là nhân viên kiểm soát chất lượng chịu trách nhiệm giám sát trật tự, năng suất trong đơn vị của họ. Công việc cụ thể vị trí này như sau:

 -  Đọc bản thiết kế, thông số kỹ thuật

- Giám sát hoạt động và đảm bảo chúng đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn sản xuất đã đặt ra.

- Đề xuất điều chỉnh quy trình lắp ráp, sản xuất.

- Kiểm tra, thử nghiệm, đo lường vật liệu, sản phẩm sản xuất.

- Đo sản phẩm với thước kẻ, đồng hồ đo, panme,…

- Vận hành thiết bị, ứng dụng kiểm định điện tử.

- Chấp nhận hay từ chối mặt hàng hoàn thành.

- Loại bỏ toàn bộ sản phẩm, vật liệu không đáp ứng thông số kỹ thuật.

- Báo cáo dữ liệu kiểm tra, thử nghiệm về trọng lượng, nhiệt độ, độ ẩm, số lượng,…

Nhu cầu và tầm quan trọng của QC

Vai trò quan trọng của QA QC là gì? QC liên quan tới việc kiểm tra đơn vị, xác định xem chúng có nằm trong thông số kỹ thuật của sản phẩm cuối cùng. Mục đích của việc thử nghiệm là xác định nhu cầu đối với hành động phải khắc phục trong sản xuất. Khâu kiểm soát chất lượng đảm bảo sẽ giúp công ty đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dùng.

 Trong một công ty sản xuất, QC liên quan đến việc đánh giá dịch vụ khách hàng, khảo sát, kiểm tra, kiểm toán. Một công ty có thể dùng bất kỳ quy trình hay phương pháp nào để tiến hành xác minh sản phẩm, dịch vụ cuối cùng đáp ứng nhu cầu khách hàng và tuyệt đối an toàn, hợp pháp.

QC trong những lĩnh vực phổ biến

QC có được dùng trong công ty hay không sẽ phụ thuộc vào sản phẩm, ngành. Chẳng hạn, trong lĩnh vực sản xuất thực phẩm, dược phẩm thì việc kiểm soát chất lượng gồm việc đảm bảo sản phẩm sẽ không gây bệnh cho tiêu dùng. Do đó, công ty tiến hành xét nghiệm hóa học, vi sinh đối với mẫu của dây chuyền sản xuất.

 Trong lĩnh vực sản xuất máy bay, việc kiểm soát, đảm bảo chất lượng là rất quan trọng. Nhà sản xuất được bên khác yêu cầu lập tài liệu, giám sát, kiểm tra và xem xét lại tất cả hạng mục, giai đoạn trong quá trình xây dựng để tạo bằng chứng khẳng định mọi thứ được hoàn thành theo tiêu chuẩn đề ra một cách nghiêm ngặt.

 Trong lĩnh vực sản xuất ô tô, kiểm soát chất lượng sẽ tập trung vào bộ phận đáp ứng những thông số kỹ thuật, dung sai. QC đảm bảo về động cơ, truyền động, bộ phận cơ khí hoạt động suôn sẻ, hiệu quả, đúng với thiết kế. Trong điện tử, QC liên quan tới việc dùng đồng hồ đo dòng điện, kiểm tra ứng suất.

Phân biệt QA và QC

Giống nhau giữa QA QC là gì?

Điểm giống nhau đầu tiên của QA QC là gì? Đó là QA QC đều là thành phần thuộc hệ thống quản lý chất lượng – EMS, cùng hướng đến việc tạo ra sản phẩm chất lượng để đáp ứng tối đa nhu cầu, làm hài lòng người dùng sản phẩm. Công việc QA QC giống hệt nhau mà sẽ liên quan đến nhau, hỗ trợ cho nhau trong công tác đảm bảo, cải tiến chất lượng sản phẩm và hệ thống. Sẽ không có việc chỉ cần đến QA mà loại bỏ QC và ngược lại.

Khác nhau giữa QA QC là gì?

Điểm khác nhau đặc trưng giữa QA QC là gì? Cụ thể như sau:

 -  Mục tiêu chính của QA chính là ngăn ngừa khuyết tật, sai lầm. Còn chính của QC là sửa chữa khuyết tật.

- Người làm QA phải sở hữu kỹ thuật phòng ngừa, biện pháp chủ động. Còn QC phải có kỹ thuật khắc phục, biện pháp phản ứng.

- QA định hướng quá trình liên quan đến hoạt động có hệ thống, có kế hoạch liên quan tới tạo nên sản phẩm. QC định hướng sản phẩm và liên quan tới hoạt động vận hành, kỹ thuật được dùng để kiểm tra, đảm bảo yêu cầu về chất lượng được đáp ứng.

- QA liên quan quản lý chất lượng bằng việc xác định quy trình, chiến lược, phát triển danh sách kiểm tra, thiết lập tiêu chuẩn phải tuân thủ trong quá trình triển khai. QC liên quan tới việc tuân theo nguyên tắc đã đặt ra khi dự án tiến hành và sản phẩm được tạo ra để xác minh chất lượng, phát hiện ra khiếm khuyết, sửa chữa chúng.

- QA đảm bảo về tính đúng đắn từ bước thực hiện. QC đảm bảo kết quả đầu ra là chất lượng đúng với mong đợi, yêu cầu.

- Nhiệm vụ của toàn bộ cá nhân QA liên quan đến phát triển sản phẩm. Còn QC là trách nhiệm của nhóm cụ thể và kiểm tra sản phẩm, kiểm tra lỗi, tiến hành khắc phục chúng.

- QA thực hiện áp dụng công cụ, kỹ thuật thống kê cho sản phẩm cuối cùng. QC dụng công cụ kỹ thuật thống kê cho quá trình

Vậy là HRI đã cùng bạn đọc tìm hiểu QA QC là gì và chỉ ra điểm giống, khác nhau giữa hai khái niệm này. Hy vọng thông tin trên đây sẽ giúp bạn có thêm kiến thức hữu ích về khâu kiểm soát đảm bảo chất lượng.