Thế giới ngày một phát triển, các bạn trẻ cũng theo đó mà không ngừng vươn lên bằng cách học tập và tích lũy vốn sống. Thế nhưng, không ít trường hợp học sinh không chịu được sức ép quá lớn của học tập, hệ quả theo sau đôi khi là vụ tự sát thương tâm. Đó là một phần do cán cân quá nghiên về phần học mà vô tình lơ là đời sống tinh thần. Não bộ phải làm việc một cách thiếu linh hoạt trong thời gian dài cũng như máy móc luôn vận hành mà không được bảo trì thường xuyên, sớm muộn gì cũng hỏng hóc. Vì vậy, giới trẻ cần học cách tự thăng bằng giữa học và chơi. 

Con người không phải cứ cắm đầu và học là sẽ gặt hái được thành công. Những gì có thể học qua trường lớp, sách vở không phải là toàn bộ chất liệu để đóng thành chiếc thuyền vượt biển lớn sau này, dĩ nhiên còn cần thêm nhiều yếu tố khác. Đó chính là thời gian nghỉ ngơi, vui chơi, đồng thời trang bị kinh nghiệm phong phú để không bỡ ngỡ khi va vấp ngoài xã hội sau độ tuổi thành niên. 

Nhiều chuyên gia giáo dục trong và ngoài nước cho rằng, cùng với trang bị kiến thức lý thuyết thì kỹ năng sống và hoạt động ngoại khóa cũng quan trọng không kém trong quá trình trưởng thành lẫn định hình tư cách các bạn trẻ. Nhìn trực diện vào vấn đề sẽ dễ dàng thấy được: học quá nhiều sẽ dẫn đến căng thẳng, uể oải và thiếu năng động; trong khi chỉ mải mê vui chơi sẽ khiến kết quả sa sút, tương lai mờ mịt và dễ lâm vào lối sống vô bổ. Bất luận là cán cân giữa chơi và học thiên vị bên nào, cuộc sống của giới trẻ đều sẽ mất thăng bằng và trở nên đảo lộn.

Vị trí của vui chơi nhất thiết phải sánh ngang với học tập sao?  

Nhiều nước trên thế giới, bất kể là cường quốc hay quốc gia đang phát triển, đều hy vọng tương lai được kế thừa bởi một thế hệ xứng đáng. Có lẽ do vậy, các kỳ thi cấp quốc gia vừa là cánh cửa cơ hội, vừa là gánh nặng vô hình đặt mà xã hội lẫn phụ huynh đặt lên vai giới trẻ. Tràn lan khắp mạng xã hội mỗi năm, rất nhiều thông tin, hình ảnh về quá trình ôn luyện mất ăn mất ngủ khi đứng trước những kỳ thi quan trọng như chuyển cấp hay đại học. Nếu phỏng vấn toàn bộ những bậc cha mẹ có con đang đi học, rất có thể hầu hết đều mong muốn con họ dành thời gian để học nhiều nhất có thể thay vì vui chơi, giải trí. Chính tâm lý chung đó vô tình buộc các bạn trẻ vào một khuôn khổ mà không phải người nào cũng muốn. 

Đối với độ tuổi từ thiếu niên cho đến thành niên, việc học đúng là phải được ưu tiên lên hàng đầu, song không phải vì lẽ đó mà người lớn tước đi quyền trải nghiệm tuổi trẻ chỉ đến một lần trong đời của các bạn trẻ. Đồng ý rằng nếu chỉ lo chơi mà khinh suất học hành thì rất đáng lo cho tương lai, nhưng nếu không được vô tư vui vẻ đúng như lứa tuổi của mình sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất. Đó là lí do mà chơi hay học đều nên cân nhắc để không bên nào lấn át bên nào, việc kết hợp một cách tuần tự hai quỹ thời gian này là vô cùng cần thiết. 

Người trẻ cần chia đều thời gian dành cho cả việc học, nghỉ ngơi và thư giãn để có chế độ sinh hoạt đồng điệu nhằm cải thiện khả năng tiếp thu của não bộ, tái tạo năng lượng cho chặng đường dài đằng đẵng phía trước. Việc học là việc cả đời, dĩ nhiên vui chơi cũng vậy. Nếu một người chỉ sống để học, thì ngoài học ra sẽ chẳng thể thành công hay làm nên việc gì cả, bởi lẽ những lý thuyết học được trong trường hoặc trên sách muốn ứng dụng cần phải có kinh nghiệm và hiểu thực tế. Tương tự, không phải vui chơi lúc nào cũng vô bổ và kéo lùi thành tích học tập, ngược lại những lúc thư giãn thoải mái xen kẽ việc học kéo dài hàng giờ giúp ghi nhớ tốt hơn, có thể dung nạp lượng kiến thức lớn hơn. Mặt khác, thông qua hoạt động thể chất và xã hội còn tăng cường kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm, tính kỷ luật tự giác và tinh thần đồng đội. 

Đối với người trẻ, một tương lai tốt là nên dung hòa giữa phát triển tri thức lẫn thể chất. Dù muốn dù không, hậu quả của học mà không chơi hay chơi mà không học đều để lại ảnh hưởng tiêu cực cho lộ trình trưởng thành của một người. Vì thế, nếu học là ưu tiên tối cao thì ngôi á quân nhất định phải là giải trí. 

Bí quyết cân bằng giữa học và chơi

Kỳ thực, sau khi qua khỏi ngưỡng tuổi nhi đồng, các bạn trẻ nên dần tập cho mình thói quen biết lúc nào nên dừng lại nghỉ ngơi và lúc nào phải ngồi vào bàn học. Tính kỷ luật tự giác là điều nên được tôi luyện càng sớm càng tốt, đó là tiền đề để càng về sau càng tự chủ và cân bằng đời sống cá nhân. 

Những mẹo phù hợp để áp dụng nếu cảm thấy hai mảng học và chơi vẫn chưa thực sự bình đẳng:

- Sắp xếp thời khóa biểu: Mỗi tháng, mỗi tuần, hay thậm chí là mỗi ngày đều nên có cho mình một bảng giờ giấc ghi chú theo trình tự: việc phải làm, việc cần làm việc nên làm. Để cho sinh động và dễ nhìn, có thể dùng màu sắc để phân chia các mốc thời gian chính và đánh dấu những việc quan trọng hơn. Đây là bước đầu tiên giúp cho không đi lạc hướng, không bị sự phóng túng làm cho phân tâm. 

- Giờ học không cần quá dài nhưng phải tuyệt đối hiệu quả: Theo nhiều nghiên cứu, cứ một khoảng thời nhất định trôi qua thì khả năng lưu trữ thông tin của con người cũng giảm đi đáng kể, do đó mà năm 1980, Francesco (người Ý) đã phát minh phương pháp Pomodoro (tập trung cao trong 25 phút và nghỉ 5 phút rồi tập trung trở lại). Cách thức này được cho là phân phối thời gian theo đặc trưng của bộ não, thời gian nghỉ ngơi chính là diễn ra tiến trình tổng hợp protein, giống ghé vào nạp nhiên liệu để tiếp tục hành trình. Tốt nhất trong vài phút thả lỏng ngắn ngủi nên ra khỏi chỗ ngồi, vận động nhẹ hoặc ăn nhẹ để trạng thái cơ thể hoàn toàn thảnh thơi. 

- Giới hạn thời gian tiếp xúc các thiết bị điện tử: Thời đại đỉnh cao công nghệ, giải trí dường như luôn mật thiết với điện thoại, máy tính bảng,... Ngoài tìm niềm vui qua mạng xã hội thường thấy, tốt nhất người trẻ nên giải tỏa áp lực học tập bằng nhiều cách, nếu được thì hãy ra ngoài hít thở không khí và hoà mình với thiên nhiên. Ở độ tuổi đang trưởng thành, cần nhất chính là tìm hiểu cuộc sống đa dạng, do đó nên thử trải nghiệm ở nhiều lĩnh vực như ngôn ngữ, thể thao, nghệ thuật, âm nhạc,... Nếu không có hứng thú, có thể tự do thay bằng dọn dẹp, chơi cờ, đọc sách, tản bộ, đó cũng là các hoạt động hạn chế tiếp xúc thường xuyên với điện tử. Việc thiết lập những thời điểm trong ngày để xem điện thoại, máy tính là không thừa thãi. Điều chỉnh quan niệm dựa dẫm vào công nghệ về lâu dài sẽ mang lại hiệu quả tốt rõ rệt trong học tập và sức khỏe. 

- Kiểm soát căng thẳng và vạch ranh giới: Căng thẳng là hiện tượng phổ biến ai cũng gặp không ít lần trong đời, đừng lo lắng vì cách giảm tải căng thẳng không phải điều gì quá khó. Không cần quá tập trung vào suy nghĩ làm sao để đánh bại trạng thái căng thẳng, như vậy chỉ khiến tình hình nghiêm trọng hơn. Cứ thả lỏng hết mức có thể, thưởng cho bản thân khoảng thời gian coi như bù đắp quá trình nỗ lực hết công suất. Có thể đọc truyện, đến buổi hòa nhạc, đạp xe đạp, bơi lội, hoặc tham gia bất cứ hoạt động giải trí nào ưa thích. Mỗi cá nhân sẽ có cách khác nhau để xoa dịu và an ủi bản thân, cứ thoải mái để xua tan căng thẳng nhưng đừng quên trong mức độ an toàn, đó chính là ranh giới giải trí. 

Điều cuối cùng cũng không kém phần quan trọng, dù trong môi trường học tập nào cũng nên phối hợp ăn ý với chơi để đẩy hiệu quả lên cao nhất. Giới trẻ nên tham gia câu lạc bộ của trường hoặc các sự kiện giao lưu trao đổi văn hoá, thể thao để vừa vui chơi vừa không ảnh hưởng mục tiêu nâng cấp bản thân. Quản lý bản thân theo nguyên tắc kỷ luật tự giác và bảo vệ sức khỏe sẽ giữ cho cán cân giữa học và chơi được cân bằng. 

--------------------------------

Tác Giả: Anh Thư

Kết bạn và theo dõi facebook của tác giả tại link: Anh Thư

--------------------------------

Bạn đam mê viết lách, nhận giải thưởng (tổng giá trị +22,000,000 VNĐ / tháng, sách, chứng nhận Social Impact Awards) và muốn được tạo thương hiệu cá nhân tới hàng triệu người trong cộng đồng của YBOX.VN? Xem chi tiết tại link: http://bit.ly/TrietHocTuoiTre-Info

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Cuộc thi Triết học Tuổi trẻ do Ybox đồng sáng lập và tổ chức. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Tên tác giả - Nguồn: Triết Học Tuổi Trẻ". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.