Đóng góp ý kiến và báo lỗi phiên bản mới tại đây

Ngừng Coi Thường Sự Khờ Dại Của Tuổi Trẻ

Hết hạn

Gửi đến các bạn còn trẻ và sắp hết tuổi trẻ, 

 

Tôi mặc dù bây giờ có thể không còn được coi là trẻ nữa, nhưng trong thâm tâm, tôi vẫn nghĩ mình còn tâm hồn rất trẻ. Tôi khao khát và ưa thích nói chuyện với các bạn trẻ, đặc biệt là các bạn sinh viên. Ở các bạn có những điều, những góc nhìn có đôi chút đáng yêu, ngây ngô, kì quặc nhưng lại rất tươi trẻ và giàu năng lượng.

 

Lướt qua một trang báo mạng cũng thuộc dạng phải xem mỗi ngày của giới trẻ, tôi giật mình nhận ra rằng những người đã qua hoặc thậm chí chỉ là đang ở - cuối – đoạn – đường của tuổi trẻ đang quay ngược lại chỉ trích các bạn, một cách mà theo tôi, là không công bằng.

 

Từ rất nhiều những bài báo chỉ ra lối sống thực dụng, nông cạn của giới trẻ, đến những bài báo ca tụng các tấm gương người trẻ nỗ lực, tất cả hầu như đều là góc nhìn một chiều của người ngoài cuộc.  Tôi tìm mãi mới có được hiếm hoi một vài bài viết có góc nhìn, lý do giải bày cho những hành động ấy từ những bạn trẻ thật sự sâu sắc, còn lại hầu hết đều chỉ là những lời nhận xét vu vơ bên dưới bài viết, hay thậm chí hầu hết không có comment, chỉ đọc rồi lướt qua, suy ngẫm khoảng 5 phút cuộc đời rồi lại tiếp tục; bởi chắc các bạn không cảm nhận được sự thấu hiểu mình ở trong đó.



 

Tôi – khi bước vào tuổi đi vào thế giới của người lớn, là quyết định đặt bàn chân từ căn phòng nhỏ bé an toàn ấm áp, đi ra ngoài một thành phố rộng lớn. Có quá nhiều phướng hướng, có quá nhiều sự phân tâm, cũng có quá nhiều những màu sắc đập vào con mắt tôi đang mở rất to, rất trong trẻo và tràn đầy sự cởi mở. Thế nhưng, đó cũng là lúc mà tôi cảm thấy bối rối, hoang mang, sự hãi và mất phương hướng. Không ai cho tôi một câu trả lời thật sự hoàn hảo, không ai cho tôi một câu trả lời thật sự khiến tôi cảm thấy mình được thấu hiểu, mình được hướng dẫn thật sự mà chỉ là những thứ người ta nói, người ta như loè bịp tôi như một kẻ ngốc, như một đứa trẻ ranh không biết gì. 

 

Và đến bây giờ, tôi nhận ra là đơn giản vì tôi đã không đặt câu hỏi, không dám suy nghĩ khác mà chỉ chấp nhận những cái mà tôi được người ta chỉ dạy, những cái mà tôi được các anh chị, các bậc tiền bối cho là chân lý với chính họ.

 

Khi còn bé, tôi chưa bao giờ dám hỏi lại thầy cô giáo và cha mẹ tôi những gì tôi không hiểu rõ, hoặc không hiểu được lý do tại sao tôi phải làm những điều đó.

 

Khi còn sắp tốt nghiệp cấp ba, tôi cũng không can đảm bày tỏ ước muốn khao khát được nghỉ học một năm, vì tôi sợ sẽ bị la. 

 

Rồi khi tốt nghiệp, tôi không dám hỏi, hoặc đúng hơn là tôi đã không còn thói quen thắc mắc trước những vấn đề từ nhỏ đến lớn – dù bên trong, tôi vẫn biết rằng mình có cảm giác của một điều hình - như - không - đúng đang diễn ra.

 

Khi ra trường, tôi cũng như bao bạn bè trang lứa khác, cũng không còn màng đặt ra câu hỏi cho bản thân mình, rằng chuyên ngành mà mình đã học, có còn lựa chọn nào khác ngoài những con đường mà người lớn đã chỉ ra cho mình, bởi tôi đã quá mệt mỏi với những suy nghĩ, ưu tư và lo lắng trong đầu. Tôi cứ thế đi theo. Và nuối tiếc. Dù cũng không biết điều mình nuối tiếc có thật sự đúng hay không.

 

Tư duy đặt câu hỏi trả lời, tư duy phản biện là món quà, là khả năng chỉ có con người mới có được – và là đặc điểm khiến loài người thống trị giới sinh vật. Bất cứ hoạt động sinh hoạt nào của con người, cùng có mặt của lối suy nghĩ và tư duy này. Khi còn nhỏ, bạn học hỏi từng thứ, bạn làm, rồi bạn nhận ra nó sai, và bạn thay đổi để làm đúng. Đó là lúc bạn não bạn phản biện lại những thứ mà bạn làm vì bạn tin chắc là nó đúng. Tuy nhiên, khi đứng trước vấn đề to lớn, đôi khi nỗi sợ hãi sai lầm khiến bạn đi theo con đường mòn mà người đi trước đã mở đường, dù bạn vẫn nghĩ là có một con đường nhựa khác ở bên kia trảng cỏ nhưng bạn không chắc vì đó chỉ là cảm giác của chính bạn.

 

Gạt bỏ tư duy người đi trước luôn luôn đúng, bởi họ đã có kinh nghiệm, là một điều không hề đáng ghét. Nỗi sợ bị đánh giá, sợ xấu hổ hay sợ bị chê cười, sợ bị coi là điên khùng, lập dị khiến bạn không dám phản biện lại, không dám đặt câu hỏi. Nhưng bạn quên mất một điều:

 

 Không bao giờ chỉ có một đáp án cho một câu hỏi. 

 shallow focus photography of yellow string lights

Một chiếc đầm bạn mặc lên thấy đẹp, nhưng chưa chắc đã thực sự đẹp. Nếu bạn hỏi ý kiến của một người khác, họ sẽ bảo bạn rằng họ cũng thấy đẹp, bạn sẽ cảm thấy tự tin hơn khi mặc chiếc đầm ấy. Còn nếu nhiều người cảm thấy nó không đẹp, có lẽ bạn nên chọn một kiểu dáng khác, có thể tương tự, nhưng phù hợp với dáng người và phong cách của bạn hơn, và bạn vẫn tự tin vì bạn thấy mình mặc đẹp và người khác cũng thấy vậy. Hoặc cuối cùng, nếu đối với bạn, bạn vẫn thích dù mọi người không thích, thì bạn vẫn có quyền mặc nó, và bạn chắc chắn là rất tự tin vì bạn làm được điều mà bạn yêu thích, bất kể mọi người nói thế nào. Trường hợp xấu nhất, bạn cảm thấy khó chịu vì mình không được mặc cái đầm mà mình yêu thích, chỉ vì bạn của bạn thấy không đẹp, và đó là điều mẫu thuẫn làm cho bạn khó chịu. 

 

Tất cả ở đây chỉ là cách bạn nhìn nhận và giải quyết vấn đề. Mấu chốt vẫn là bạn có đến 75% có được đáp án tích cực cho một câu hỏi. Thế nhưng, những điều trên xảy ra khi ít nhất bạn chịu hỏi ý kiến của một người khác, còn không bạn sẽ luôn có những lo lắng, liệu rằng mình mặc cái đầm này có đẹp không, có phù hợp không, có hay ho không – và tất cả sẽ mãi lởn vởn trong đầu, vì bạn không thật sự có một câu trả lời cụ thể.

 

Chỉ khi bạn dám hỏi, bạn dám tò mò, bạn can đảm khám phá, bạn mới nhận ra thế giới này nhiều chiều như thế nào. Khi đặt ra một vấn đề, chắc chắn sẽ có rất nhiều luồng ý kiến trái chiều, nhưng để có được những ý kiến ấy, điều tiên quyết là phải người đặt ra câu hỏi, đặt ra cái vấn đề ấy.

 

Câu trả lời đúng là câu trả lời bạn cảm thấy là đúng

 

Quay lại với cái đầm ở trên. Quyết định cuối cùng vẫn là bạn, lựa chọn mặc cái đầm cuối cùng là chính bạn, chứ không phải một ai khác.

 

Lựa chọn một câu trả lời phù hợp, là sâu bên trong bạn quyết định. Nếu bạn thấy chiếc đầm đẹp dù người khác thấy xấu, hãy tự tin mặc nó vì bạn tin là nó đẹp. Nếu không, thì bạn cũng sẽ lựa chọn được một chiếc đầm khác, có khi còn đẹp hơn và khiến bạn thoải mái, tự tin hơn.

Không một đáp án nào là hoàn hảo, đơn giản là bạn chấp nhận được đến bao nhiêu cái mặt không hoàn hảo của đáp án ấy, thì hãy chấp nhận, và suy nghĩ kĩ về hậu quả mà bạn nhận sẽ gặp. Khi bạn đã lường trước được rồi, bạn sẽ cảm thấy thực sự vấn đề đơn giản và cuộc sống của không quá phức tạp và hỗn loạn như bạn nghĩ.

 

Hãy quanh lại trân trọng sự khờ dại của tuổi trẻ

 

Tôi trân trọng sự ngây ngô đã đi qua của tôi, nên tôi sẵn lòng giúp đỡ, sẵn lòng đưa ra ý kiến của bản thân mình và chỉ cho các bạn trẻ hơn tôi thấy hai mặt của những vấn đề mà tôi đã gặp phải. 

Bạn cũng đang là một người không còn trẻ mấy, đã trưởng thành và có va vấp nhất định? Hãy quanh lại trân trọng sự khờ dại mà bạn đã từng qua, không chỉ của chính mình, mà của cả những người khác, các em, các cháu, thế hệ đi sau. Trân trọng – tức là tôn trọng sự khác biệt và lắng nghe sự phản biện, chứ không phải là phê phán và tiêu cực lắc đầu ngao ngắn những sự dại dột của tuổi trẻ, để rồi bỏ mặc các bạn ấy tự bơi trong cái vũng bùn của mình. Bởi các bạn ấy có quyền sai, có quyền lạc lối, và không phải lúc bạn từng sai lầm ấy, từng mắc kẹt ấy, cũng đã từng ước có một bàn tay hay một tiếng nói ủi an và động viên bạn hay sao?


Tác Giả: Nam Phương

--------------------------------

Bạn đam mê viết lách, nhận giải thưởng (tổng trị giá 21 triệu VNĐ / tháng, sách, chứng nhận Social Impact Awards) và muốn được tạo thương hiệu cá nhân tới hàng triệu người trong cộng đồng của YBOX.VN? Xem chi tiết tại link: http://bit.ly/TrietHocTuoiTre-Info 

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Cuộc thi Triết học Tuổi trẻ do Ybox đồng sáng lập và tổ chức. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Tên tác giả - Nguồn: Triết Học Tuổi Trẻ". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

Hết hạn

----------------------------

Hợp Tác Cùng YBOX.VN Truyền Thông Miễn Phí - Trả Phí Theo Yêu Cầu tại http://bit.ly/YBOX-Partnership

538 lượt xem, 526 người xem - 530 điểm