Ngày nay chúng ta chia một năm đơn giản thành 4 mùa nhưng bạn có biết rằng người xưa chia 1 năm thành 24 tiết khí mang đặc điểm đặc trưng của từng mùa và “Tiết khí” được hiểu là một điểm đặc biệt trên quỹ đạo của trái đất khi quay quanh mặt trời mặt trời. Mỗi tiết khí được phân định cách nhau 15 độ. Với một vòng quay 360 độ, mỗi năm sẽ xác định được 24 tiết khí. Ý nghĩa của các tiết khí sẽ đi kèm với những thay đổi về đặc trưng nhiệt độ, mưa hay đặc điểm của sự vật, hiện tượng trong thời gian diễn ra tiết khí đó.

Tháng 3 này chúng ta cùng đón nhận Xuân Phân (xuân phân nghĩa là "chia đều mùa xuân") khi mặt Trời lúc này sẽ chiếu thẳng vào xích đạo khiến thời gian ngày và đêm gần như bằng nhau trên khắp thế giới. Xuân phân là ngày chính giữa mùa xuân theo âm lịch và ngày đầu tiên chính thức của mùa xuân tại Mỹ và nhiều quốc gia Âu Mỹ.

Vào ngày Xuân Phân hoặc Thu Phân, Mặt Trời mọc hướng chính Đông, lặn hướng chính Tây.

Theo quy ước, tiết Xuân phân (vernal equinox) là khoảng thời gian bắt đầu từ khoảng ngày 20 hay 21/3 và kết thúc vào khoảng ngày 4 hay 5/4 trong lịch Gregory theo các múi giờ Đông Á khi tiết Thanh Minh bắt đầu. Ở Nam bán cầu thì thời điểm đó lại là điểm thu phân (autumnal equinox). Tại một số quốc gia, như Hoa Kỳ và châu Âu (Ở Bắc bán cầu), xem ngày này là bắt đầu Mùa Xuân theo thiên văn. Xuân Phân đánh dấu sự khởi đầu của mùa xuân ở Bắc bán cầu, bao gồm Việt Nam. Đây là thời điểm thiên nhiên sinh sôi nảy nở, cây cối đâm chồi nảy lộc.

Ở Việt Nam, Xuân Phân tổ chức nhiều hoạt đi chùa cầu phúc an lành hoặc mời bạn bè, người thân tụ họp trong dịp này. Ở một số nơi, người dân còn tổ chức lễ hội cầu mùa để cầu mong một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.

I - Xuân Phân với nghệ thuật:

Hình ảnh Xuân phân đã đi vào thơ ca Việt Nam từ rất lâu đời, mang theo những ý nghĩa và cảm xúc khác nhau.

1. Biểu tượng của sự sinh sôi, nảy nở: Xuân phân là thời điểm mà thiên nhiên bắt đầu bừng tỉnh sau một mùa đông lạnh giá. Cây cối đâm chồi nảy lộc, hoa cỏ đua nhau khoe sắc.

"Cỏ non xanh rì rào trong gió

Đêm qua trận gió nhẹ đưa hương"

(Mùa xuân chín - Hàn Mặc Tử)

2. Khơi gợi niềm vui và hy vọng: Xuân phân mang đến cho con người cảm giác về một khởi đầu mới, một tương lai tươi sáng. 

Xuân đến rồi, đất trời như trẻ lại

Mọi người hân hoan, rộn ràng đón Tết

(Xuân về - Nguyễn Bính)

3. Nỗi niềm về kiếp nhân sinh: Xuân phân cũng là thời điểm để con người nhìn lại bản thân, suy ngẫm về kiếp nhân sinh. Một số tác giả đã sử dụng hình ảnh Xuân phân để thể hiện nỗi buồn, sự nuối tiếc về thời gian trôi qua nhanh chóng.

 Xuân đã muộn, hoa đào nở muộn

Đầy sân mưa bụi nở hoa xoan

(Cuối xuân tức sự - Nguyễn Du) 

4. Ý nghĩa về sự cân bằng: Xuân phân, với ý nghĩa ngày và đêm bằng nhau, cũng là biểu tượng cho sự cân bằng trong cuộc sống. 

"Sống trong bể khổ mênh mông

Biết đâu là bến, biết đâu là bờ"

(Bến đò xuân đầu trại - Bà Huyện Thanh Quan)

II - Người xưa chào đón xuân phân ra sao?

Thời phong kiến vua chúa thường tổ chức các lễ hội cầu mùa vào dịp Xuân phân. Xuân phân cũng là thời điểm để các triều đình đánh giá năng lực của quan lại, khen thưởng những người có thành tích và trừng phạt những người có khuyết điểm. Xuân phân là một tiết khí quan trọng trong lịch sử Việt Nam, mang nhiều ý nghĩa về văn hóa, nông nghiệp và đời sống tinh thần của người dân.

III - Sẽ thế nào khi Xuân Phân:

Xuân Phân là thời điểm lượng ánh sáng mặt trời tăng lên kích thích cơ thể sản xuất melatonin, một loại hormone giúp điều chỉnh chu kỳ ngủ - thức.

1. Cảm giác buồn ngủ: Một số người có thể cảm thấy buồn ngủ hơn vào mùa xuân do lượng melatonin tăng lên.

2. Nhiệt độ: Nhiệt độ tăng lên sau Xuân phân có thể ảnh hưởng đến cân bằng nội tiết dẫn đến một số thay đổi về tâm trạng và hành vi.

3. Tâm trạng: Mùa xuân thường gắn liền với cảm giác vui vẻ, lạc quan. Ánh sáng mặt trời và nhiệt độ tăng lên có thể thúc đẩy sản xuất serotonin, một loại hormone giúp cải thiện tâm trạng.

4. Hệ miễn dịch: Mùa xuân có thể là thời điểm hệ miễn dịch suy yếu do sự thay đổi thời tiết. Cần bổ sung vitamin và khoáng chất để tăng cường hệ miễn dịch.

5. Lượng phấn hoa: Lượng phấn hoa tăng cao vào mùa xuân có thể gây dị ứng cho một số người. Cần tránh tiếp xúc với các tác nhân dị ứng và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Note: Một số người có thể mắc chứng rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD) vào mùa xuân.

IV - Những trải nghiệm mới có thể thử khi tiết Xuân Phân ghé ngang:

1. Thời gian lý tưởng để quan sát bầu trời đêm và khám phá các kỳ quan vũ trụ. 

Vào ngày 20 tháng 3 năm 2024, lúc 10:59 (UTC), Mặt Trời sẽ đi qua điểm xuân phân. Bạn có thể quan sát sự kiện này bằng cách sử dụng kính thiên văn hoặc ống nhòm. Điểm xuân phân nằm trên chòm sao Song Ngư. 

Vào mùa xuân, bạn có thể quan sát nhiều chòm sao đẹp trên bầu trời đêm như Chòm sao Đại Hùng (Ursa Major); Chòm sao Tiểu Hùng (Ursa Minor); Chòm sao Lạp Hộ (Orion); Chòm sao Kim Ngưu (Taurus); Chòm sao Song Tử (Gemini). 

Bạn có thể tham gia các hội nhóm để trải nghiệm nhiều điều mới mẻ nha:

1. Đài thiên văn TP. Hồ Chí Minh: https://www.facebook.com/vietastro.haac/?locale=vi_VN

2. Hội Thiên văn https://www.facebook.com/thienvanhanoi/?locale=vi_VN

3. Câu lạc bộ Thiên văn học TP. Hồ Chí Minh: https://www.facebook.com/clbusac/

4. Trung tâm Khoa học và Công nghệ Vũ trụ Việt Nam: http://www.sti.vast.ac.vn/

5. Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh: https://hcmus.edu.vn/

2. Dành thời gian cho thiên nhiên:

Vào mùa xuân, khi ánh sáng mặt trời dồi dào hơn, cây cối bắt đầu nảy mầm và đâm chồi. Nhiều loài động vật bắt đầu hoạt động trở lại sau mùa đông. Dành thời gian cho thiên nhiên giúp bạn kết nối với thế giới tự nhiên và cảm nhận sự sinh sôi nảy nở của mùa xuân. Đi dạo trong công viên, ngắm nhìn cây cối nảy mầm và cảm nhận sự ấm áp của ánh nắng mặt trời. Tắm nắng để hấp thụ vitamin D, giúp cải thiện tâm trạng và tăng cường hệ miễn dịch. Trồng cây hoặc hoa trong nhà hoặc khu vườn của bạn.

Bạn có thể tham gia hoạt động dưới đây nha 

1. Dạo bộ hoặc đi bộ đường dài trong công viên hoặc khu rừng Vườn quốc gia Cúc Phương; Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng; Đà Lạt; Sapa….

2. Tham gia các hoạt động tình nguyện bảo vệ môi trường: WildAct; AnimalsAsia; WWF Vietnam; WildAid;......

3. Làm vườn tại nhà; ngắm bình minh và hoàng hôn; thể thao ngoài trời;....

3. Lên kế hoạch cho những mục tiêu mới:

Năng lượng của mùa xuân có thể truyền cảm hứng cho bạn bắt đầu những dự án mới và đạt được những mục tiêu mới. Việc đặt ra mục tiêu và lập kế hoạch giúp bạn tập trung nỗ lực và tăng khả năng thành công. Suy nghĩ về những điều bạn muốn đạt được trong năm nay. Viết ra những mục tiêu của bạn và lập kế hoạch để đạt được chúng. Bắt đầu thực hiện những bước nhỏ để biến mục tiêu của bạn thành hiện thực.

Một số công cụ hỗ trợ

1. Evernote: Ghi chú, quản lý công việc, đồng bộ đa nền tảng.

2. Trello: Quản lý dự án, công việc theo dạng bảng Kanban.

3. Microsoft To Do: Lập danh sách công việc, nhắc nhở, tích hợp với

4. Microsoft Office.

5. Any.do: Lập kế hoạch, quản lý thời gian, theo dõi thói quen.

6. Google Calendar: Lịch, nhắc nhở, chia sẻ lịch với người khác.

7. TickTick: Lập danh sách công việc, chia sẻ, cộng tác.

4. Kết nối với những người thân yêu:

Mối quan hệ xã hội đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe tinh thần và thể chất của con người. Dành thời gian cho những người thân yêu giúp bạn cảm thấy hạnh phúc và được yêu thương. Tham gia các hoạt động xã hội hoặc cộng đồng giúp bạn kết nối với những người có cùng sở thích và tạo dựng những mối quan hệ mới. Sinh học: Giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn mang lại cho bạn cảm giác hài lòng và ý nghĩa trong cuộc sống.

5. Học hỏi những điều mới:

Học hỏi những điều mới giúp bạn phát triển bản thân và mở rộng tầm nhìn. Khoa học và công nghệ luôn phát triển không ngừng việc học hỏi những điều mới giúp bạn cập nhật những kiến thức mới nhất và ứng dụng chúng vào cuộc sống. Trải nghiệm những nền văn hóa mới giúp bạn hiểu biết về thế giới xung quanh và mở rộng tầm nhìn.

Một số nền tảng mình tìm thấy có thể hỗ trợ bàn nè!!

1. Skillshare: Nơi bạn có thể học các khóa học trực tuyến về nhiều lĩnh vực từ thiết kế, nhiếp ảnh đến kinh doanh, nấu ăn.

2. YBOX: Nền tảng kết nối các bạn trẻ với các hoạt động đa dạng 

3. University of the People: Đại học trực tuyến miễn phí cung cấp các khóa học về nhiều lĩnh vực, giúp bạn nâng cao trình độ học vấn.

4. Highbrow: Gửi email tóm tắt kiến thức về nhiều chủ đề mỗi ngày, giúp bạn tiếp thu kiến thức mới một cách dễ dàng.

5. Investopedia: Cung cấp kiến thức về tài chính, đầu tư, giúp bạn quản lý tài chính cá nhân hiệu quả.

6. Brain Pump: Chia sẻ các video ngắn giải thích các khái niệm khoa học một cách đơn giản, dễ hiểu.

7. Spreeder: Giúp bạn đọc nhanh và hiểu sâu hơn bằng cách loại bỏ các từ ngữ không cần thiết.

8. TED-Ed: Cung cấp các bài giảng video ngắn, hoạt hình về nhiều chủ đề khoa học, giáo dục, giúp bạn học tập một cách sinh động.

9. Factsie: Chia sẻ các sự thật thú vị về lịch sử, khoa học, giúp bạn mở rộng kiến thức chung.

Bạn ơi, Xuân phân là thời điểm của sự khởi đầu mới và tiềm năng vô hạn. Hãy tận dụng năng lượng của mùa xuân để đón nhận những điều mới mẻ. Thời điểm lý tưởng để bắt đầu lại, gieo mầm cho những ý tưởng mới và phát triển bản thân nha. 

Tác Giả: Thu Hà

--------------------------------

Bạn đam mê viết lách, nhận giải thưởng (tổng giá trị +15.000.000 VND/tháng, sách, chứng nhận Social Impact Awards) và muốn được tạo thương hiệu cá nhân tới hàng triệu người trong cộng đồng của YBOX.VN? Xem chi tiết tại link: http://bit.ly/TrietHocTuoiTre-Info

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Cuộc thi Triết học Tuổi trẻ do Ybox đồng sáng lập và tổ chức. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Tên tác giả - Nguồn: Triết Học Tuổi Trẻ". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.