Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đã một lần trầm trồ mà thầm thốt lên rằng: “Chà, cậu ấy tư tin quá nhỉ” khi nhìn thấy đôi mắt sáng rực của đứa bạn khi nó bảo vệ ý kiến của mình trước cô giáo, một anh đồng nghiệp hào hứng trình bày về ý tưởng của mình trước cả nhóm, hay một người bình tĩnh thuyết trình trước đám đông,…. Nhưng, cũng không ít lần ngán ngẩm: “Haizz, đồ ảo tưởng” khi thấy vài đứa con gái nói chuyện với nhau xem anh trai kia liệu có đang có ý gì với mình không, hay ông đồng nghiệp gây chú ý với sếp: “Anh cứ giao hết cho em. Em đảm bảo hoàn thành trong 1 tiếng.” và kết cục sau 1 ngày vẫn chưa thấy dấu hiệu gì là xong cả….

TỰ TIN và ẢO TƯỞNG cũng gần tương tự nhau khi thể hiện ra bên ngoài, nhưng giữa chúng luôn tồn tại một ranh giới mà chỉ lỡ bước qua thôi, bạn cũng có thể biến mình thành kẻ ngốc trong mắt những người xung quanh. Bạn muốn những tràng pháo tay tán thưởng, hay những nụ cười mỉa mai sau lưng?

Với rất nhiều những người trẻ, khao khát được thể hiện bản thân, thể hiện cái tôi cá tính là một phần tất yếu tạo nên động lực cho cuộc sống. Muốn được người khác ghi nhận, công nhận, là cảm giác mà ở đó, chúng ta cảm thấy vui thích và thật tự hào về chính bản thân mình. Đi học được cô giáo khen trước cả lớp, được các bạn ngưỡng mộ, học tập theo, hay đi làm được cấp trên tuyển dương vì hoàn thành tốt công việc, được đồng nghiệp yêu quý, lấy làm động lực để cố gắng. Những cảm giác ấy, phần nào giúp cuộc sống của mỗi người trở nên có ý nghĩa, giúp cho những giờ học tập, làm việc mệt mài, thâu đêm suốt sáng được đền đáp.  Chính những khao khát được thể hiện bản thân, muốn được cho những người xung quanh biết về mình, nói nôm na là "được ghi nhận", được "tạo dấu ấn" đã hình thành trong con người cái gọi là SỰ TỰ TIN.

VẬY, TỰ TIN LÀ GÌ VÀ LIỆU NÓ CÓ CẦN THIẾT ĐỐI VỚI NGƯỜI TRẺ?

Tự tin hiểu đơn giản là niềm tin vào bản thân, tin tưởng vào khả năng và sự chắc chắn đạt được một mục tiêu nào đó đã đề ra. Tự tin là điều cần thiết, đặc biệt ở các bạn trẻ, giúp các bạn được thỏa sức thể hiện tài năng, tạo được ấn tượng đối với những người xung quanh, và góp phần tạo nên những thành công trong tương lai.

Tự tin là yếu tố cần thiết tạo nên sự thành công

Đối với người trẻ, các bạn còn đang đi học hoặc mới bắt đầu đi làm, sự tự tin là một tính cách nên có và cần được mài dũa, thui rèn. Đừng đánh đồng việc tự tin và cố gắng thể hiện bản thân, bởi nó dễ dẫn đến việc bạn không muốn đứng lên và trở nên khác biệt, luôn muốn hòa lẫn vào đám đông và không muốn ai chú ý đến mình. Sự tự tin qua đó mà bị thui chột, có những lúc khao khát muốn thực hiện một điều gì đó, như đưa ra ý kiến đóng góp, hay đứng ra chủ động nhận một dự án bất kì, nhưng lại sợ hãi không dám thực hiện, và bởi vậy mà đánh mất những cơ hội mà có thể ở đó, bạn có thể thay đổi cuộc đời của mình.

Hãy cứ tự tin, mạnh dạn, tin tưởng vào bản thân, kiên định vào kiến thức, kinh nghiệm mà mình đã trau dồi, quyết tâm đạt được những mục tiêu đã đề ra. Sự tự tin không phải ngày một ngày hai mà có, đặc biệt đối với những bạn đã từng rất nhút nhát, sợ sai, hoặc đã từng mắc phải lỗi lầm. Tuy nhiên, nó cũng không phải điều gì quá khó khăn, quá to tát và hoàn toàn có thể được hình thành. Từ những việc nhỏ như chăm sóc, yêu thương bản thân, dần loại bỏ việc quá tập trung vào những sai lầm và điểm yếu của bản thân, đến hình thành một thái độ sống tích cực, khao khát muốn được khẳng định bản thân, phong thái quyết đoán,... sẽ giúp bạn dần có được sự tự tin trong bất cứ việc gì bạn đang làm.

TỰ TIN QUÁ HÓA ẢO TƯỞNG

Cái gì cũng vậy thôi, quá lên là không tốt rồi, ví như lúc nào cũng nghĩ “À, cái này mình biết rồi, khỏi cần học.”, hay “Ui dào, việc này đơn giản, làm tí là xong, cứ nhận hết cho người ta sợ”,… Người tự tin đủ thì rất tuyệt vời, mà quá lên thì kiểu gì cũng mắc bệnh – bệnh ẢO TƯỞNG.

Ảo tưởng là sự biến dạng về nhận thức, khiến một người hình dung mọi việc quá lên và vượt qua tầm kiểm soát. Hiểu đơn giản là không biết mình là ai, và khả năng của mình đến đâu, đánh mất mình trong những ảo vọng do tự mình vẽ ra và rồi khiến bản thân trở thành sự khó chịu trong mắt những người xung quanh. Người mắc bệnh ảo tưởng hay đi kèm với bệnh sĩ, bởi khi mà khao khát thể hiện bản thân quá lớn, sẽ không kiểm soát được suy nghĩ, hành vi, lời nói và dẫn đến trở thành kẻ ảo tưởng.

Ảo tưởng luôn đem đến một cảm giác thỏa mãn, đưa bản thân trở thành “Cái rốn của vũ trụ”. Những thứ được vẽ ra trong tưởng tượng được dùng làm bàn đạp cho những điều xảy ra ở thực tế, dẫn đến việc lẫn lộn, không xác định được mình là ai, mình làm được những gì, đâu là điểm mạnh và đâu là điểm yếu,…

Tôi luôn luôn là số 1

Bệnh ảo tưởng thường xuất hiện khi một người luôn muốn mình nổi trội như, hoặc hơn người khác. Thấy bạn bè đọc sách cũng mua mấy quyển về đọc được vài trang xong: “Ôi tưởng gì, ông này viết cũng chả khác gì mình đang làm cả, đọc phí thời gian.” rồi chụp ảnh khoe trên Facebook: Kiến thức là vô tận, thành công chỉ dành cho người biết đọc sách. Chồng sách vứt đó, cơ mà được cái tiếng là đọc sách, vậy là ổn rồi. Hay là thời gian đi học đại học điểm cao chót vót, trong khi là toàn nhờ gian lận, rồi kiếm được vài việc Part-time, có chút kinh nghiệm đến khi tốt nghiệp đi phỏng vấn cho công việc chính thức, đòi hỏi: “Công ty phải tạo điểu kiện để em phát triển khả năng của bản thân dựa trên những kinh nghiệm em đã có, em muốn làm trong một môi trường thật chuyên nghiệp, bên cạnh những người đồng nghiệp tuyệt vời, mức lương phải đúng với những gì em mong muốn…”

Trong khi ở những người tự tin, ta vẫn thấy đâu đó sự khiêm nhường, chịu khó học hỏi, thì ở kẻ ảo tưởng, cái tôi quá cao và sự thần thánh hóa khả năng của bản thân khiến họ không cần quan tâm đến những điều xung quanh, luôn cho mình là nhất, là nổi bật, vượt trội hơn tất cả những cá thể khác. Ảo tưởng khiến cho một cá nhân trở nên ích kỷ hơn, chỉ biết suy nghĩ cho bản thân và làm lợi cho bản thân trước khi suy nghĩ đến những điều lớn lao. Người mắc bệnh ảo tưởng hay tin tưởng một cách mù quáng vào những giá trị bản thân, khước từ những ý kiến đóng góp từ những người xung quanh và cô lập bản thân trong những viễn cảnh tự mình vẽ ra. Chính bởi ranh giới mong manh giữa tự tin và ảo tưởng, mà các bạn trẻ, chưa có nhiều những sự trải nghiệm, dễ bước qua và tự tạo nên những rào cản cho sự phát triển và thành công của chính mình. Tự tin là tốt, nhưng ở mức độ nào thì nó sẽ biến thành ảo tưởng, các bạn phải lưu ý nhé!

LÀM SAO ĐỂ BIẾT MÌNH TỰ TIN HAY CHỈ ĐANG ẢO TƯỞNG?

Nếu nhận biết được mình là ai, năng lực như thế nào, đó đã là một thành công tuyệt vời trong cuộc đời của mỗi người rồi. Để biết được ở hiện tại, mình đang có sự tự tin hay những gì mình thể hiện ra là sự ảo tưởng, các bạn hãy dành một chút thời gian, nhìn nhận lại bản thân ở những góc độ nhất định như:

- Đã thực sự làm được những việc mình nói chưa?

- Đã đủ khiêm tốn để nhận những khuyết điểm?

- Liệu có đang cố gắng thể hiện bản thân một cách quá đà?

- Liệu những gì mình đang cố gắng thể hiện có đang làm những người xung quanh khó chịu?

- Liệu những lời tán dương, tâng bốc mình nhận được là dựa trên năng lực thực tế hay chỉ là những lời khích lệ, xu nịnh?

Việc tự đánh giá chính là cách tốt nhất để nhìn nhận lại bản thân, để kịp thời thay đổi và giúp bản thân trở nên hoàn thiện hơn. Nếu muốn có thêm những cái nhìn khách quan, hãy hỏi những người xung quanh như bạn bè, đồng nghiệp, lắng nghe cảm nhận, chia sẻ và đánh giá từ họ, suy nghĩ của họ về mình. Đó chính là những liều thuốc hiệu quả ngăn ngừa căn bệnh ảo tưởng, và cũng từ đó thúc đẩy sự tự tin được đi đúng đường.

KẾT

Người trẻ, luôn luôn tỏa ra những nguồn năng lượng dồi dào, nhưng đôi khi chưa đủ kinh nghiệm, sự tinh tế để nhận ra đâu là đúng, đâu là sai và đâu là ranh giới không thể vượt qua. Có những người phải trả giả cho sự ẢO TƯỞNG không đáng có, và cũng có những người gặt quả ngọt bởi SỰ TỰ TIN đúng mực. Đôi khi, cần những bài học đau đớn để một người nhận ra chính mình, bởi vậy mà điều gì tránh được thì nên tránh, điều gì cần thay đổi thì phải thay đổi ngay trước khi quá muộn. Còn bạn, bạn có đang TỰ TIN, hay đang mắc phải BỆNH ẢO TƯỞNG? 

Tác Giả: Vũ Quang Huy

Kết bạn và theo dõi facebook của tác giả tại link: https://www.facebook.com/quanghuy.vu.35110

--------------------------------

Bạn đam mê viết lách, nhận giải thưởng (tổng trị giá 8 triệu VNĐ / tháng, sách, chứng nhận Social Impact Awards) và muốn được tạo thương hiệu cá nhân tới hàng triệu người trong cộng đồng của YBOX.VN? Xem chi tiết tại link: http://bit.ly/TrietHocTuoiTre-Info 

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Cuộc thi Triết học Tuổi trẻ do Ybox đồng sáng lập và tổ chức. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Tên tác giả - Nguồn: Triết Học Tuổi Trẻ". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.