Trang Nguyễn@Viện Sách - Bookademy
4 năm trước
[Review Sách] “Ego Is The Enemy – Vượt Qua Bản Ngã”: Chiến Thắng Căn Bệnh Ảo Tưởng Bản Thân
Trong bất kỳ thời
điểm nào trong cuộc sống, ai trong số chúng
ta cũng sẽ trải qua 3 giai đoạn: khao khát - thành công - thất bại. Và bản ngã là kẻ thù
trên mỗi bước đi trong mỗi chặng đường này. Trong giai đoạn khát vọng, bản ngã khiến chúng ta ảo tưởng và ngăn chúng ta tiếp nhận phản hồi, thứ không thể thiếu để
phát triển và trưởng thành. Trong giai đoạn thành công, bản ngã đe dọa thứ mà
chúng ta vừa gây dựng nên. Bản ngã nhồi nhét vào đầu óc chúng ta sự phân tâm, tự tin lệch lạc và tham danh hám lợi, khiến chúng ta lơ là nền tảng và hao mòn sức lực. Trong giai đoạn thất
bại, bản ngã khiến chúng ta mất khả năng học hỏi từ sai lầm và từ việc
nhìn nhận khách quan hành động
của mình. Bằng hàng loạt câu chuyện có thật,
trải dài trên đủ lĩnh vực từ quân sự, thể thao đến kinh doanh, cuốn sách Ego
is the enemy của tác giả Ryan Holiday đã vẽ nên một bức tranh toàn cảnh về
sự nguy hiểm của bản ngã và việc làm sao để đánh bại nó.
Bài học của cuốn sách
Trong mọi tình huống, trong mọi trường hợp, chúng ta nên tự tin nhưng
hãy thực tế, điều quan trọng là không nên tự tin thái quá vào bản thân. Hãy
thành thật với bản thân, cố gắng cho đến khi bạn đạt được. Mọi người sẽ nhìn thấy
bạn qua những thành quả bạn gặt hái được chứ không phải qua lời bạn nói.
Về tác giả
Đây là cuốn sách thứ hai của Ryan Holiday mà tôi đã lựa chọn để đọc và từ
đó tôi “mê” luôn lối viết của tác giả. Bởi lẽ cuốn sách nào của Ryan Holiday
cũng đều có chiều sâu và triết lý vô cùng. Những cuốn sách không hề khoa trương
như những cuốn sách bây giờ, cũng không phải cuốn sách “dạy làm giàu” đang ăn xổi
trên thị trường ngày nay. Đây là những cuốn sách viết về giá trị con người và
cuộc sống, về những kẻ thù vô hình mà con người đang phải chiến đấu, về lịch sử
chúng ta cũng đã có biết bao người như vậy và chúng ta thực sự có thể học hỏi từ
họ những điều gì.
Vậy bản ngã là gì?
Chúng ta cũng có thể thấy rằng sự khiêm tốn và tinh thần tự giác chính là thứ chúng ta cần ở
bất kỳ thời điểm nào. Ở giai đoạn khát khao, chúng ta muốn sống
thật hoài bão nhưng vẫn thực tế. Sự sáng tạo và trưởng thành có thể đến từ tinh thần sẵn sàng học hỏi và thực hành các đức tính nhẫn
nại cũng như siêng năng.
Trong giai đoạn thành công, chúng ta có thể thấy biết ơn và giữ kết nối với mục đích
cũng như những thứ xung quanh mình. Chúng ta cần duy trì sự cởi mở và
tinh thần sẵn sàng học hỏi - bền bỉ tập trung
và kiềm chế sự thôi thúc vượt quá sức mình.
Ở giai đoạn thất bại, chúng ta biết tự suy nghĩ và chỉ tạm thời bị tác động bởi
ngoại cảnh. Chúng ta có thể tách
biệt đặc tính của mình khỏi những sai lầm và tìm thấy khả năng phục hồi
để vượt qua thức thất bại. Cuốn sách này được
xây dựng dựa theo 3 giai đoạn
này, mỗi giai đoạn tương ứng với mỗi chương trong cuốn sách.
Bản ngã là kẻ thù lớn nhất
của chúng ta trên bước đường sự nghiệp. Bản ngã chính là thỏi nam châm thu hút
những rắc rối và mâu thuẫn. Vậy bản ngã thực sự là gì? Giải thích một cách dễ
hiểu thì bản ngã là niềm tin mù quáng vào tầm quan trọng của bản thân. Đó là
nhu cầu được tốt hơn, có nhiều hơn, được công nhận vượt qua mọi lợi ích hợp lý.
Theo lý giải của huấn luyện viên bóng bầu dục Bill Walsh, đó là khi mà lòng
tự tôn vào chính mình trở thành ngạo mạn, sự quyết đoán trở thành ngoan cố và
tự tin trở thành phóng túng bất cần.
CHƯƠNG 1: KHÁT KHAO
Đã bao giờ bạn ở trong
trường hợp: bạn rất tự tin sẽ giành được phần thắng, như việc bạn tự tin nói
với mọi người về điểm số và năng lực của mình sẽ vào được một ngôi trường đại
học danh vọng. Nhưng khi có kết quả điểm, bạn lại không thể ngờ vào một người mà
bạn nghĩ học lực trung bình lại có thể vào được ngôi trường ấy chứ không phải
bạn. Tại sao lại thế? Phải chăng lúc ấy bạn đã quá tự tin vào bản thân mình mà
không chừa cho mình một con đường lui? Người xưa có câu Im lặng là vàng
và cho đến ngày nay, nó vẫn là một câu châm ngôn hữu ích. Im lặng chính là năng
lực kiểm soát bản thân một cách cẩn trọng trong các cuộc hội thoại cũng như
sống mà không cần tới sự công nhận. Im lặng là khoảng nghỉ của sự tự tin và sức
mạnh.
Có câu nói rất hay của
Ryan Holiday rằng Câu hỏi không phải là
‘Tôi muốn trở thành ai trong cuộc sống?’ mà là ‘Điều tôi muốn thực hiện trong
đời là gì?’. Thật vậy, khi cuộc sống mà chúng ta chỉ biết nghĩ cho bản thân
ta, thì làm sao chúng ta có thể thành công, hãy làm vì điều đó thực sự cống
hiến cho cuộc đời này, có như vậy, cuộc sống của bạn mới trở nên có ý nghĩa và
tốt đẹp.
Trở thành người học trò
Lấy
ví dụ về chiến đấu, nơi đặc biệt khắc nghiệt bởi các đối thủ liên tục dùng sức
mạnh tấn công vào điểm yếu. Nếu đấu sĩ không có khả năng học hỏi và luyện tập
hằng ngày, nếu họ không ngừng tìm kiếm những điểm cần trau dồi, kiểm tra những
thiếu sót của mình và tiếp thu những kỹ thuật mới vay mượn từ đối thủ cũng như
đồng môn. Họ sẽ bị đánh bại và tiêu diệt.
Điều này
cũng áp dụng với tất cả chúng ta. Liệu chúng ta có đang chiến đấu hay chống lại
một thứ gì đó không? Bạn có nghĩ mình là người duy nhất hi vọng đạt được mục
tiêu của bản thân? Đừng bao giờ tin rằng mình là người duy nhất đạt được chiếc
nhẫn đồng thau đó.
Chúng ta đang sống là
chúng ta cũng đang chiến đấu đấy. Cuộc đời này bạn chỉ có thể tiến lên hoặc bị
đẩy lùi xuống. Và thật ra thì chúng ta cũng đang phải chiến đấu lại với chính
bản thân chúng ta. Đừng để bản ngã và sự lười biếng thống trị lấy bạn.
Đừng đam mê
Trong phần này, tác giả đã
chỉ ra rằng đam mê chỉ dành cho những kẻ nghiệp dư và ảo tưởng mà hãy quyết
định điều bạn cảm thấy phải làm và phải nói, chứ không phải điều bạn quan tâm
và ao ước. Rồi bạn sẽ tạo ra những điều vĩ đại. Rồi bạn sẽ không còn là kẻ bất
tài chỉ biết nuôi ý định trong đầu như trước nữa.
CHƯƠNG 2: THÀNH CÔNG
Với câu chuyện được kể về Howard Hughes, huấn luyện viên Bill
Walsh, Ryan Holiday đã cho chúng ta hiểu rằng: nếu không có những giá trị đúng
đắn, thành công sẽ thật ngắn ngủi. Nếu chúng ta không muốn chỉ vụt sáng rồi
chợt tắt, nếu chúng ta mong muốn kéo dài thành công thì đã đến lúc phải hiểu
cách đối đầu với loại hình bản ngã mới này, cũng như những giá trị và nguyên
tắc cần để đánh bại nó.
Thành công rất hấp dẫn, nhưng để giữ vững thành công đó lại
đòi hỏi sự tỉnh táo. Chúng ta không thể tiếp tục học hỏi nếu nghĩ mình đã biết
mọi thứ. Chúng ta không thể đồng ý với những sự huyễn hoặc ta tự tạo ra hay từ
những ồn ào nhảm nhí ở thế giới bên ngoài. Chúng ta phải hiểu rằng mình là một
phần nhỏ của vũ trụ được kết nối với nhau. Trên hết, chúng ta phải xây dựng một
tổ chức và một hệ thống xung quanh những gì mình làm - một hệ thống về công
việc chứ không phải về chúng ta. Và cuối cùng, chúng ta phải học cách kiểm soát
nhu cầu của mình, nếu không nó sẽ kiểm tra chúng ta.
Điều gì quan trọng với bạn?
Chúng ta - có vẻ như không bao giờ thấy hài lòng với thứ mình
có, chúng ta muốn cả những thứ người khác sở hữu. Chúng ta muốn có nhiều hơn người khác. Chúng ta nhận ra
đâu là điều quan trọng với mình, nhưng khi có được nó, chúng ta lại đánh mất
những ưu tiên của bản thân. Đó là khi mà bản ngã có thể thống trị và tàn phá
chính chúng ta.
Chúng ta thường dễ dàng nói “đồng ý” một cách thiếu suy nghĩ,
hoặc vì một sức hút mơ hồ, hoặc vì sự tham lam hay phù phiếm. Chúng ta không
thể nói “không”, vì như vậy có thể sẽ bỏ lỡ thứ gì đó. Chúng ta nghĩ làm vậy sẽ
giúp mình đạt được nhiều hơn, trong khi thực tế, nó ngăn chúng ta khỏi chính
điều mình đang tìm kiếm. Chúng ta đều lãng phí cuộc sống quý giá để làm những
việc mà mình không thích, để chứng tỏ bản thân với người những người mà mình
không tôn trọng, để rồi nhận lấy những thứ mà mình không muốn. Tại sao chúng ta
lại làm như vậy? Phải chăng chúng ta đang sống quá nhiều cho tương lai mà quên
mất đi thực tại, trong khi phải có thực tại thì mới có tương lai. Phải chăng
chúng ta sống quá nhiều theo suy nghĩ của người khác, mà quên mất bản thân mình
muốn gì và suy nghĩ gì? Phải chăng chúng ta muốn mọi thứ nhưng lại chẳng muốn
mất đi điều gì cả?
Đừng! Cuộc sống là sự
đánh đổi, còn bản ngã thì muốn mọi thứ!
CHƯƠNG
3: THẤT BẠI
Đó là câu chuyện của Katherine
Graham. Từ khi còn nhỏ, bà đã có tất cả: bố của bà là một thiên tài, mẹ của bà
là người có vai vế trong xã hội, và lớn lên được học trong ngôi trường tốt
nhất, giáo viên tốt nhất,… Năm 1933, bố của bà đã mua lại Washington Post, một
tờ báo lớn nhưng đang gặp nhiều vấn đề và tiến hành tái cơ cấu lại toàn bộ. Người
con duy nhất có vẻ nghiêm túc quan tâm tới nó, Katherine, đã được thừa hưởng
công ty khi bà lớn lên và trao nó lại cho người chồng thông thái không kém của
mình, Philip Graham. Và từ đó, bà sẵn sàng hài lòng khi nép sau lưng đức lang
quân của mình. Nhưng rồi cuộc đời thay đổi. Hành vi của Philip ngày càng trở
nên thất thường. Ông uống rất nhiều. Ông bắt đầu có các mối quan hệ ngoài
luồng. Ông đưa ra những quyết định kinh doanh không bình thường. Ông công khai
làm bẽ mặt bà trước mặt người quen. Đến cuối cùng ông đã suy sụp tinh thần
nghiêm trọng và khi Katherine cố gắng chăm sóc chồng, ông đã tự sát bằng một
khẩu súng trường trong khi bà nằm nghỉ ở phòng kế bên. Ở tuổi 46, Katherine
Graham, mẹ của ba đứa con và không có kinh nghiệm làm việc, nhận thấy mình buộc
phải tiếp quản Washington Post. Tuy nhiên bà lại chưa hề sẵn sàng với việc đó,
nhút nhát và thành thật mà nói, khá ngây thơ. Xét cho cùng, đây không phải là
một thất bại thảm hại. Graham vẫn giàu có, da vẫn trắng, vẫn có địa vị xã hội.
Tuy nhiên, bà nghĩ đó không phải là định mệnh cuộc đời đặt ra cho mình. Đó
chính là điều quan trọng. Thất bại và nghịch cảnh mang tính tương đối và duy
nhất với mỗi chúng ta. Nó thường xuất hiện bất ngờ, cuộc đời là thế: nó giật
lấy các kế hoạch của bạn và xé tan chúng. Đôi khi chỉ một lần, có khi nhiều
không kể xiết.
Nếu thành công làm thỏa mãn bản
ngã thì thất bại là đòn đánh gục nó. Vậy nên sảy chân thường ngã đau và những
rắc rối nhỏ có thể biến thành những thử thách lớn lao. Bản ngã thường xuất hiện
như một phản ứng phụ khó chịu của thành công, và nó khiến ta đau đớn biết bao
khi thất bại.
Chúng ta đang sống và trải nghiệm những thách thức đặc trưng của mọi hành
trình. Có lẽ chúng ta đã thất bại, có lẽ mục tiêu của chúng ta đã trở nên khó
khăn hơn dự kiến. Chẳng ai thành công mãi mãi, và không phải ai cũng thành công
ngay lần đầu tiên - tất cả chúng ta đều phải đối phó với nghịch cảnh và thất
bại trên đường đi. Bản ngã không chỉ khiến chúng ta không sẵn sàng và không thể
hiểu được những nghịch cảnh ấy, nó còn thường xuyên góp phần tạo ra những
chuyện đó ngay từ đầu. Con đường vượt qua, con đường để vực dậy đòi hỏi phải định
hướng lại và nâng cao việc tự nhận thức. Chúng ta không cần sự thương xót - của
họ hoặc của chính mình - chúng ta cần có mục đích, sự cân bằng và kiên nhẫn. Chúng
ta có thể vượt qua và chúng ta sẽ làm được.
Lời kết: Tôi nghĩ đây là cuốn sách
mà ai cũng nên đọc một lần trong đời bởi vì: hầu hết chúng ta đều mong muốn
những thứ lớn hơn, vĩ đại hơn, thậm chí ngay khi chúng ta đã đạt được những
điều chúng ta mong muốn, chúng ta vẫn muốn nhiều hơn nữa. Thật ra, đó chính là bản
ngã, đó chính là kẻ thù khiến chúng ta khó đạt được thành công nhất. Suy cho
cùng, ranh giới giữa tin tưởng và ảo tưởng về bản thân vô cùng mong manh, nhưng
những ảnh hưởng mà hai khái niệm ấy mang lại lại vô cùng to lớn.
Review chi tiết bởi: Minh Trang – Bookademy
______________
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú
vị về sách tại link: Bookademy
Đăng ký để trở thành CTV Bookademy tại link: http://bit.ly/bookademy_ctv
----------------------------
Hợp Tác Cùng YBOX.VN Truyền Thông Miễn Phí - Trả Phí Theo Yêu Cầu tại http://bit.ly/YBOX-Partnership
2,637 lượt xem