“Tất nhiên là không có gì trong đó cả. Chỉ là một cảm giác. Nhưng bạn có thể cảm thấy như thể bạn không đi săn, mà là – đang bị săn đuổi, như thể có thứ gì đó ở phía sau bạn mọi lúc trong khu rừng rậm. ”

 Con người, từ thời nguyên thủy cho đến nay, luôn mang trong mình bản chất hoang dã. Đó là phần bản năng nguyên sơ, khao khát sinh tồn và khát vọng chinh phục thiên nhiên. Bản chất hoang dã này là một phần không thể thiếu của con người, giúp chúng ta tồn tại và phát triển qua hàng ngàn năm. Tuy nhiên, nếu chỉ dựa vào bản năng hoang dã, con người sẽ không thể tiến xa như ngày hôm nay. Nền văn minh đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và điều hòa những bản năng này, tạo ra một xã hội ổn định và phát triển. 

    Bản chất hoang dã của con người thể hiện qua sự đấu tranh để sinh tồn. Từ việc săn bắt, hái lượm cho đến chinh phục và khai phá những vùng đất mới, con người luôn phấn đấu để vượt qua những khó khăn và thách thức. Bản năng này không chỉ giúp con người tồn tại mà còn thúc đẩy sự sáng tạo và phát minh, mở ra những cánh cửa mới cho sự phát triển. Tuy nhiên, sự hoang dã cũng mang đến những hậu quả tiêu cực nếu không được kiểm soát, như bạo lực, xung đột và sự tàn phá môi trường. Nền văn minh xuất hiện như một công cụ để điều chỉnh và kiểm soát bản chất hoang dã của con người. Văn minh mang đến các giá trị đạo đức, pháp luật, và các quy tắc xã hội, giúp con người sống trong một cộng đồng hòa bình và ổn định hơn. Các hệ thống giáo dục, y tế, và pháp lý đều là những thành tựu của nền văn minh, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống và bảo vệ quyền lợi của từng cá nhân. 

    Tuy nhiên, nền văn minh cũng không thể tách rời hoàn toàn bản chất hoang dã của con người. Sự sáng tạo và khát vọng chinh phục của con người, nếu được hướng dẫn và kiểm soát đúng đắn, sẽ trở thành động lực mạnh mẽ cho sự tiến bộ. Vì vậy, mục tiêu của nền văn minh không phải là triệt tiêu bản năng hoang dã mà là điều hòa và khai thác chúng một cách hiệu quả và bền vững. Tác phẩm Chúa ruồi của William Golding là một minh chứng rõ ràng cho thấy sự đối lập này, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của nền văn minh trong việc kiềm chế những bản năng tàn bạo tiềm ẩn trong mỗi con người.

1. Giới thiệu tác giả và tác phẩm

    William Golding, một trong những nhà văn nổi tiếng nhất của thế kỷ 20, đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng độc giả qua các tác phẩm văn học đầy sức mạnh và triết lý. Ông không chỉ là một người viết văn mà còn là một nhà tư tưởng sâu sắc, luôn khám phá và đặt câu hỏi về bản chất con người, sự mỏng manh của nền văn minh và những bóng tối tiềm ẩn trong tâm hồn con người. William Gerald Golding sinh ngày 19 tháng 9 năm 1911 tại Cornwall, Anh Quốc. Ông theo học tại Đại học Oxford, ban đầu chuyên ngành khoa học tự nhiên nhưng sau đó chuyển sang học tiếng Anh và văn học. Sau khi tốt nghiệp, Golding làm giáo viên và giảng dạy tiếng Anh và triết học tại một trường học ở Salisbury. Công việc giảng dạy đã ảnh hưởng sâu sắc đến tư duy và phong cách viết văn của ông, giúp ông hiểu rõ hơn về tâm lý và hành vi của con người. Trong Thế chiến II, Golding gia nhập Hải quân Hoàng gia Anh, nơi ông tham gia vào nhiều chiến dịch quân sự quan trọng. Những trải nghiệm trong chiến tranh đã ảnh hưởng sâu sắc đến quan điểm của ông về bản chất con người và sự tàn bạo tiềm ẩn trong mỗi cá nhân. Sau chiến tranh, Golding trở lại giảng dạy và bắt đầu viết văn một cách nghiêm túc.

    “Tôi nghĩ phụ nữ thật ngốc khi họ cho rằng họ bình đẳng với đàn ông. Thực ra thì họ luôn là người vĩ đại hơn. Bất cứ cái gì đưa cho phụ nữ, họ cũng tạo ra giá trị cao hơn.”

    Tác phẩm nổi tiếng nhất của Golding, Chúa ruồi, được xuất bản năm 1954. Cuốn tiểu thuyết kể về một nhóm cậu bé bị mắc kẹt trên một hòn đảo hoang sau khi máy bay của họ gặp nạn. Không có người lớn và không có luật lệ, các cậu bé nhanh chóng rơi vào tình trạng hỗn loạn và bạo lực. Chúa ruồi không chỉ là một câu chuyện về sự sinh tồn mà còn là một cuộc thí nghiệm xã hội, nơi Golding khám phá sự mỏng manh của nền văn minh và những bản năng tàn bạo tiềm ẩn trong con người. Cuốn sách đã nhận được sự khen ngợi nhiệt liệt từ giới phê bình và trở thành một tác phẩm kinh điển của văn học thế giới. Nó không chỉ là một câu chuyện hồi hộp, mà còn là một tác phẩm triết lý sâu sắc, đặt ra những câu hỏi về bản chất con người và sự tồn tại của cái ác. Sau thành công của Chúa ruồi, Golding tiếp tục viết nhiều tác phẩm khác, mỗi cuốn sách đều mang đậm dấu ấn triết lý và khám phá về con người. Các tác phẩm nổi bật khác của ông bao gồm "The Inheritors" (Những Người Kế Thừa), "Pincher Martin" và "The Spire" (Ngọn Tháp). Mỗi cuốn sách đều là một sự khám phá mới về các khía cạnh khác nhau của tâm lý và hành vi con người.

    William Golding nhận giải Nobel Văn học năm 1983, một sự công nhận xứng đáng cho những đóng góp to lớn của ông cho văn học thế giới. Ông được ca ngợi vì "những tiểu thuyết chiếu sáng tình trạng con người trong thế giới ngày nay". Những tác phẩm của ông không chỉ gây ấn tượng mạnh mẽ trong thời gian của mình mà còn tiếp tục ảnh hưởng đến nhiều thế hệ độc giả và nhà văn sau này. Golding qua đời vào ngày 19 tháng 6 năm 1993, nhưng di sản văn học của ông vẫn sống mãi. Những câu chuyện của ông, với những bài học về bản chất con người, vẫn còn nguyên giá trị và sự thích hợp trong xã hội hiện đại.

2. Bản Tính Man Rợ Hoang Dã Của Con Người 

   “Cái nào tốt hơn – có luật và sự chấp thuận, hay săn bắt và tàn sát?”
   

    Bản tính man rợ hoang dã của con người không chỉ là một khía cạnh nhất thời mà là một phần cố hữu trong bản chất con người. Các nhà triết học và tâm lý học đã chỉ ra rằng trong mỗi con người luôn tồn tại những bản năng nguyên thủy, bao gồm cả những cảm xúc bạo lực và hung hãn. Sigmund Freud, nhà tâm lý học nổi tiếng, từng cho rằng con người bị chi phối bởi những xung động bản năng (id), bao gồm cả những mong muốn bạo lực và tự hủy diệt. Khi không có sự kiểm soát của lý trí (ego) và quy tắc xã hội (superego), những bản năng này có thể trỗi dậy và điều khiển hành vi của con người.

     Chúa ruồi không chỉ là một câu chuyện về sự sinh tồn của một nhóm cậu bé trên một hòn đảo hoang mà còn là một bức tranh toàn cảnh về bản tính man rợ hoang dã tiềm ẩn trong con người khi không còn sự kiểm soát của xã hội văn minh. Qua Chúa ruồi, Golding khám phá sâu sắc những khía cạnh đen tối nhất của tâm hồn con người và sự mỏng manh của nền văn minh. Bạo lực, dưới nhiều hình thức khác nhau, trở thành chủ đề trung tâm của câu chuyện, là yếu tố then chốt dẫn đến sự sụp đổ của nền văn minh và sự trỗi dậy của bản năng nguyên thủy.

    Khi nhóm cậu bé bị rơi xuống hòn đảo hoang, họ cố gắng tái tạo lại những cấu trúc xã hội mà họ quen thuộc. Ralph, một cậu bé có tố chất lãnh đạo, được bầu làm thủ lĩnh. Với sự giúp đỡ của Piggy, một cậu bé thông minh nhưng yếu đuối, Ralph sử dụng vỏ ốc để triệu tập các cuộc họp và đưa ra quyết định. Vỏ ốc trở thành biểu tượng của quyền lực và trật tự, là nỗ lực đầu tiên của các cậu bé để duy trì một xã hội văn minh trên hòn đảo hoang. Ban đầu, các cậu bé đồng lòng duy trì trật tự và tuân theo những quy tắc xã hội. Họ cùng nhau xây dựng các trại, tìm kiếm thức ăn và duy trì lửa tín hiệu để hy vọng được cứu. 

    Tuy nhiên, khi thời gian trôi qua và áp lực sinh tồn ngày càng gia tăng, các cậu bé bắt đầu rời xa những quy tắc và giá trị văn minh. Jack, người đứng đầu nhóm ca đoàn, bắt đầu thể hiện sự đam mê với việc săn bắt. Đối với Jack và những người theo cậu, việc săn bắt không chỉ là cách để tìm kiếm thức ăn mà còn trở thành một biểu tượng của quyền lực và sự tự do hoang dã. Cuộc săn bắt biến thành những cuộc vui chơi đẫm máu, nơi mà sự bạo lực trở thành một phần của bản năng và sự tự thể hiện. Bản tính man rợ của con người được thể hiện rõ ràng qua sự leo thang của bạo lực trong nhóm cậu bé. Khi không còn bị kiềm chế bởi những quy tắc xã hội, các cậu bé bắt đầu hành xử theo bản năng nguyên thủy. Cuộc săn heo rừng biến thành một trò chơi bạo lực, và các cậu bé bắt đầu hưng phấn với sự giết chóc và máu me. Họ không còn quan tâm đến việc duy trì lửa tín hiệu, mà thay vào đó, họ chìm đắm trong những cuộc săn bắt và các nghi lễ man rợ. Đỉnh điểm của sự man rợ là khi nhóm cậu bé giết chết Simon trong một cơn cuồng loạn tập thể, nhầm lẫn cậu với "quái vật" mà họ sợ hãi.

    “Chúng tôi là gì? Con người? Hay động vật? Hay những gã man rợ? ”

    "Quái vật" trong Chúa ruồi không phải là một sinh vật thực sự, mà là biểu tượng cho nỗi sợ hãi và bản năng hoang dã tiềm ẩn trong mỗi cậu bé. Sự sợ hãi này thúc đẩy các cậu bé hành động một cách man rợ và vô nhân đạo. Simon, người duy nhất nhận ra rằng "quái vật" thực ra là sự sợ hãi và ác quỷ bên trong mỗi người, bị giết chết khi cố gắng tiết lộ sự thật này. Qua đó, Golding cho thấy sự man rợ của con người không chỉ đến từ bên ngoài mà còn từ nội tâm. Sự sụp đổ của trật tự văn minh được đánh dấu bởi cái chết của Piggy và sự phá hủy vỏ ốc. Không còn biểu tượng của quyền lực và trật tự, các cậu bé hoàn toàn rơi vào trạng thái hỗn loạn. Ralph, biểu tượng cuối cùng của văn minh và lý trí, bị săn đuổi như một con thú bởi chính những người bạn của mình. Cuộc săn đuổi Ralph là biểu hiện cuối cùng của sự man rợ hoàn toàn chiếm lĩnh tâm hồn các cậu bé, khi họ không còn nhìn nhận nhau như con người mà như những đối tượng để tiêu diệt. Golding sử dụng nhiều hình tượng và biểu tượng để nhấn mạnh bản tính man rợ của con người. Vỏ ốc ban đầu là biểu tượng của trật tự và quyền lực hợp pháp, nhưng khi nó bị phá hủy, trật tự và văn minh cũng sụp đổ. Đầu lợn, được nhóm của Jack đặt lên một cây cọc, là biểu tượng của ác quỷ và sự bạo lực. Nó không chỉ là một hình ảnh ghê rợn mà còn là biểu tượng của nỗi sợ hãi và sự tàn bạo tiềm ẩn trong mỗi con người. Đầu lợn trở thành trung tâm của nghi lễ và là biểu hiện rõ ràng nhất của sự thống trị của bạo lực. Cái chết của Simon và Piggy là những minh chứng rõ ràng cho sự suy đồi đạo đức và sự thống trị của bản năng hoang dã.

    Golding sử dụng những cậu bé, những biểu tượng của sự trong sáng và ngây thơ, để nhấn mạnh rằng ngay cả trong những cá nhân dường như vô tội nhất, bạo lực cũng có thể bộc phát khi hoàn cảnh thay đổi. Ông cho rằng nền văn minh và các giá trị xã hội là những yếu tố giữ cho bản tính bạo lực của con người trong tầm kiểm soát. Khi những yếu tố này bị loại bỏ, bạo lực sẽ trỗi dậy và chi phối. Chúa ruồi là một tác phẩm mạnh mẽ và sâu sắc về bản tính man rợ hoang dã của con người. William Golding đã khéo léo sử dụng hình ảnh các cậu bé trên hòn đảo hoang để phơi bày những khía cạnh đen tối và nguyên thủy nhất của tâm hồn con người khi không còn bị ràng buộc bởi các quy tắc xã hội. Tác phẩm này là một lời cảnh tỉnh về sự mỏng manh của nền văn minh và sự cần thiết của các giá trị xã hội để kiềm chế những bản năng tàn bạo tiềm ẩn trong mỗi chúng ta. Qua Chúa ruồi, Golding nhắc nhở rằng, dù xã hội có phát triển đến đâu, con người luôn phải đối diện với bóng tối trong tâm hồn mình và chỉ khi nhận thức và kiềm chế được những bản năng này, chúng ta mới có thể duy trì được sự văn minh và nhân đạo.

3. Nỗi sợ hãi nguyên thủy

    Nỗi sợ hãi nguyên thủy xuất phát từ bản năng sinh tồn và cơ chế phản ứng của não bộ con người. Đây là một cảm giác tự nhiên và cần thiết để bảo vệ bản thân khỏi các nguy hiểm tiềm ẩn và bất ngờ. Theo lý thuyết tiến hóa, nỗi sợ hãi giúp cho con người có thể đánh giá rủi ro và tồn tại trong môi trường đầy thử thách và mối nguy hiểm. Golding đã khéo léo sử dụng nỗi sợ hãi như một công cụ để khám phá bản chất con người, làm rõ sự mong manh của nền văn minh và sự trỗi dậy của bản năng nguyên thủy khi con người bị đẩy vào hoàn cảnh khắc nghiệt.

    Ban đầu, nỗi sợ hãi trong Chúa ruồi là hậu quả của tình huống vật chất khó khăn mà nhóm các cậu bé phải đối mặt. Họ rơi vào một hòn đảo hoang xa xôi, không có sự giám sát của người lớn, không có luật lệ rõ ràng, và không có sự an toàn như ở thế giới bên ngoài. Sự thiếu thốn thực phẩm và nguy cơ mất mát khiến các cậu bé bắt đầu cảm thấy sợ hãi và lo lắng về sự sống còn. Ví dụ, khi đêm tối buông xuống, họ cảm thấy sự cô đơn và bất an với âm thanh của rừng và biển. Các câu chuyện về "quái vật" và những sự kiện kỳ quái như mặt trăng đỏ càng làm gia tăng nỗi sợ hãi này. Nỗi sợ hãi ban đầu là một sự cảm thức tự nhiên và cần thiết để bảo vệ bản thân, nhưng nó cũng là nền tảng để phát triển những tình huống căng thẳng và xung đột tiềm ẩn. Sự leo thang của nỗi sợ hãi trong Chúa ruồi được thể hiện rõ qua những biến đổi trong nhóm các cậu bé. Ban đầu, sự sợ hãi giúp duy trì sự hi vọng và tình thương giữa các thành viên nhóm. Tuy nhiên, khi sự sợ hãi không được kiểm soát và lan tràn, nó đã dẫn đến sự suy đồi và sự bất ổn của nhóm. Jack và nhóm của cậu ta là ví dụ điển hình, khi họ sử dụng nỗi sợ hãi để thao túng và lạm dụng quyền lực, dẫn đến sự bạo lực và hỗn loạn ngày càng gia tăng.

    “Vấn đề là – nỗi sợ hãi không thể làm hại bạn nhiều hơn một giấc mơ.”

    Nỗi sợ hãi trong Chúa ruồi cũng phản ánh một mặt khác của con người: sự dẫn dắt bởi bản năng và sự tàn bạo. Khi cảm thấy bị đe dọa và thiếu thốn, nhóm của Ralph ban đầu cố gắng duy trì trật tự và hy vọng vào sự cứu giúp của người lớn. Tuy nhiên, sự sụp đổ của nền văn minh bắt đầu khi Jack và nhóm của cậu ta bắt đầu phát triển những nghi lễ và hành động bạo lực để kiểm soát nỗi sợ hãi và quyền lực trên hòn đảo. Các nghi lễ săn bắt heo rừng và hành vi thô bạo đối với nhau cho thấy sự dần dần mất kiểm soát của nhóm Jack. Nỗi sợ hãi ban đầu trở thành một dấu mốc quan trọng trong việc tạo nên sự mất cân bằng và xung đột trong cộng đồng, khiến cho sự tàn bạo và bạo lực lấn át những giá trị nhân đạo và đạo đức. Nỗi sợ hãi không chỉ giới hạn ở những mối lo lắng cá nhân mà còn lan tỏa và lan rộng, biến đổi nhóm các cậu bé từ một cộng đồng văn minh thành một nhóm thô bạo và man rợ. Sự biến đổi này rõ rệt qua nhân vật Roger, người ban đầu rất nhút nhát nhưng sau đó trở thành một kẻ tàn bạo với thú vui giết người. Các hành động của Roger, từ việc quay đá tàn nhẫn đến việc tham gia vào việc giết chết Piggy, cho thấy sự biến đổi từ nỗi sợ hãi thành hành động man rợ và tàn bạo.

    Simon là một trong những nhân vật đặc biệt trong Chúa ruồi, ông có khả năng nhạy cảm và trực giác sâu sắc. Simon là người đầu tiên nhận ra rằng "quái vật" thực chất là một cái bóng của nỗi sợ hãi và bản năng trong từng người. Tuy nhiên, sự thấu hiểu của Simon về bản chất của con người lại khiến cậu trở thành nạn nhân của sự bạo lực và mù quáng của nhóm Jack. Cái chết của Simon trong một cuộc hỗn loạn và sự nhầm lẫn về "quái vật" là một minh chứng cho sự hiểu lầm và hành động tàn bạo trong tình trạng sợ hãi tăng cao. Cuối cùng, sự giải thoát từ nỗi sợ hãi trong Chúa ruồi đến từ sự xuất hiện của sĩ quan hải quân. Hình ảnh ông ta là biểu tượng của nền văn minh và trật tự trở lại. Sự can thiệp của người lớn xóa bỏ các mối lo lắng và hành động kì quái của các cậu bé, cho thấy rằng nỗi sợ hãi có thể được kiểm soát và vượt qua khi có sự hỗ trợ và sự lãnh đạo đúng đắn.

    Nỗi sợ hãi trong Chúa ruồi là một chủ đề phức tạp và sâu sắc, thể hiện sự phân hủy của nền văn minh và sự biến đổi của con người dưới áp lực của bản năng và sự tồn tại trong môi trường khắc nghiệt. William Golding đã thành công trong việc sử dụng nỗi sợ hãi như một công cụ để phơi bày bản chất tối tăm của con người và nhấn mạnh tầm quan trọng của các giá trị đạo đức và xã hội trong việc kiểm soát và vượt qua những nỗi sợ này, từ đó giúp con người duy trì được sự văn minh và nhân đạo.

    4. Phần kết 

     “Chúng tôi không phải là những kẻ man rợ. Chúng tôi là người Anh.”

     Chúa ruồi của William Golding là một kiệt tác văn học đã lay động tâm hồn độc giả qua nhiều thế hệ. Tác phẩm không chỉ là một câu chuyện về sự sinh tồn trên hoang đảo mà còn là một ẩn dụ sâu sắc về bản chất con người, sự mong manh của nền văn minh và sự đối đầu giữa thiện và ác. Qua hình ảnh các cậu bé trên hòn đảo hoang, Golding đã phơi bày những khía cạnh đen tối nhất của tâm hồn con người khi không còn bị ràng buộc bởi các quy tắc xã hội. Bản năng hoang dã, sự sợ hãi và lòng tham lam là những yếu tố dẫn đến sự sụp đổ của trật tự và sự trỗi dậy của bạo lực. Tuy nhiên, tác phẩm cũng cho thấy tia sáng hy vọng về khả năng duy trì và phục hồi nền văn minh khi con người biết đoàn kết, hợp tác và hướng đến những giá trị đạo đức cao đẹp.  Chúa ruồi là một lời cảnh tỉnh cho nhân loại về những nguy cơ tiềm ẩn trong bản chất con người, đồng thời là lời kêu gọi trân trọng và gìn giữ những giá trị văn minh, nhân đạo để xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn. Tác phẩm này không chỉ có giá trị văn học mà còn mang ý nghĩa triết học sâu sắc, khiến người đọc suy ngẫm về bản thân, về xã hội và về chính bản chất của sự tồn tại.  Chúa ruồi xứng đáng là một tác phẩm kinh điển mà bất cứ ai cũng nên đọc một lần trong đời.

Tóm tắt bởi: Phương Anh

Hình ảnh: Phương Anh

--------------------------------------------------

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Tên tác giả - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.