Đã bao giờ bạn suy nghĩ về việc đâu là mục đích sống mà mình muốn hướng tới hay chưa? Thật ra lúc trước tôi cũng chưa thực sự ngẫm nghĩ về câu hỏi này vì tôi cảm thấy rằng dù sao thì mọi chuyện rồi cũng sẽ xảy ra theo quỹ đạo của nó mà thôi, chuyện gì đến rồi sẽ đến. Nhưng dạo gần đây thì suy nghĩ của tôi đã dần thay đổi rồi... có lẽ là vì tôi đã đọc nhiều hơn, nghe nhiều hơn và dần hiểu rõ lòng mình hơn. Nhưng nói thật lòng là tôi cũng chưa biết được tôi thực sự muốn là gì cả đâu và giờ đây tôi chỉ mới bắt đầu trên hành trình tìm kiếm cho mình câu trả lời. Còn bạn? Nếu bạn vẫn còn cảm thấy vô định và lo sợ việc bước ra khỏi vùng an toàn của mình thì câu chuyện Nhà giả kim với hành trình đi tìm kho báu của cậu bé chăn cừu Santiago sẽ là một trong những quyển sách đáng tham khảo dành cho bạn đấy!

Đôi nét về tác giả 

Paulo Coelho sinh tại Rio de Janeiro (Brasil). Ông học đại học trường luật, nhưng đã bỏ học năm 1970 để du lịch qua México, Peru, Bolivia và Chile, cũng như châu Âu và Bắc Phi. Hai năm sau, ông trở về Brasil và bắt đầu soạn lời nhạc pop. Ông cộng tác với những nhạc sĩ pop như Raul Seixas. Năm 1974, ông bị bắt giam một thời gian ngắn vì những hoạt động chống lại chế độ độc tài thời đó ở Brazil. Sách của ông đã bán ra hơn 86 triệu bản trên 150 nước và được dịch ra 56 thứ tiếng. Ông đã nhận được nhiều giải thưởng của nhiều nước, trong đó tác phẩm Veronika quyết chết (Veronika decide morrer) được đề cử cho Giải Văn chương Dublin IMPAC Quốc tế. Tác phẩm của Paulo Coelho được xếp vào danh sách những sách bán chạy nhất ở nhiều nước, bao gồm Brasil, Anh, Hoa Kỳ, Pháp, Đức, Canada, Ý, Israel và Hy Lạp. Ông được xem là tác giả viết tiếng Bồ Đào Nha bán chạy nhất mọi thời đại. 

Sơ lược về tác phẩm 

Nhà giả kim (tựa gốc tiếng Bồ Đào Nha: O Alquimista) là tiểu thuyết được xuất bản lần đầu ở Brasil năm 1988, và là cuốn sách nổi tiếng nhất của nhà văn Paulo Coelho. Tiểu thuyết Nhà giả kim (O Alquimista) của ông, một câu chuyện thấm đẫm chất thơ, đã bán được hơn 65 triệu bản trên thế giới và dịch ra 56 thứ tiếng, trong đó có tiếng Việt. Tác phẩm đã được dịch ra 67 ngôn ngữ và bán ra tới 95 triệu bản (theo thống kê ngày 19 tháng 5 năm 2008), trở thành một trong những cuốn sách bán chạy nhất mọi thời đại. Tác phẩm sau đó được dựng thành phim do Lawrence Fishburne sản xuất, vì diễn viên này rất hâm mộ Coelho. 

Chủ đề chính của tác phẩm là về việc tìm kiếm số phận của con người, mặc dù theo New York Times, Nhà giả kim thiên về tính "tự lực hơn là văn học". Lời khuyên dành cho Santiago rằng "khi bạn thực sự muốn điều gì, cả vũ trụ sẽ ban cho những sự giúp đỡ để điều ước đó thành hiện thực" là cốt lõi triết lý, mô-típ chủ đạo xuyên suốt câu chuyện. 

Tóm tắt 

Nhà giả kim là câu chuyện kể về hành trình đi tìm kho báu của cậu bé chăn cừu Santiago. Cha mẹ cậu mong cậu trở thành một nhà linh mục vì như thế sẽ là một điều vô cùng tự hào với gia đình cậu và cả những gia đình nông dân khác “Vì chính những người nông dân này đến nay cũng chỉ sống nhờ ăn và uống, chẳng khác gì bầy cừu của cậu”. Thế nhưng cậu biết rằng điều mà bản thân mình thực sự thích là gì. Từ nhỏ cậu đã mơ ước có thể được đi đó đây, được đi khắp thế giới bao la rộng lớn này và “điều này đối với cậu quan trọng hơn là biết về Chúa và tội lỗi của loài người”. Và rồi cậu đã thuyết phục được cha mẹ và trở thành một kẻ chăn cừu. “Sau hai năm rong ruổi, cậu biết tường tận mọi thành phố vùng Andalusia và cả mục đích của đời mình, đó là : đi du hành.”  

Trên hành trình phiêu lưu của mình, cậu đã từng hai lần mơ thấy cùng một giấc mơ. Trong giấc mơ ấy một đứa trẻ đã xuất hiện và mách cho cậu biết rằng có một kho báu ở đó - Kim tự tháp bên Ai cập. Để giải mã giấc mơ của mình, cậu đã đến gặp một bà thầy giải đoán những giấc mơ ở Tarifa. Bà lão chấp nhận giải mã giấc mơ cho cậu với điều kiện là cậu phải thề rằng sẽ trả cho bà một phần mười kho tàng mà cậu tìm thấy làm tiền công. “Ý nghĩa nó như thế này: cậu hãy đi đến Kim Tự Tháp Ai Cập. Tuy ta chưa từng nghe nói đến cái tháp đó bao giờ nhưng một khi đứa trẻ đã chỉ đường cho cậu thì nhất định phải có. Cậu sẽ tìm thấy ở đấy cái kho tàng khiến cậu giàu to.” - bà lão nói. Nhận được câu trả lời như thế, cậu không mấy hài lòng, lộ rõ sự thất vọng và thầm nghĩ rằng sẽ không bao giờ tin vào mộng mị nữa.  

Tiếp đó, cậu đã gặp một người tự xưng là vua của xứ Salem – Melchizadek. Ông ấy dường như thể đọc được mọi suy nghĩ trong đầu cậu. Ông lão đã chia sẻ với cậu nhiều chuyện và cũng chính ông đã tạo cho cậu một nguồn cảm hứng mới để chinh phục hành trình phiêu lưu của mình và hứa rằng sẽ chỉ dẫn cho cậu nếu cậu trả cho ông một phần mười số cừu mà cậu đang có. Cậu đã suy nghĩ rất nhiều về điều đó “Cậu phải chọn giữa một bên là những gì quen thuộc, gần gũi và một bên là cái cậu muốn sở hữu”. Và rồi cậu đã bán hết đàn cừu, con vật mà cậu xem như người bạn trò chuyện trong suốt thời gian du hành vừa rồi để có tiền làm lộ phí và đưa sáu con cừu cho ông lão như đã hứa. Sau khi nhận được hai hòn đá Urim và Thummim cậu đã bắt đầu chuyến phiêu lưu đi tìm kho báu nơi Kim tự tháp Ai Cập. 

“Cậu chợt ganh tị với ngọn gió tự do kia và thấy rằng mình cũng có thể được tự do không kém. Chẳng có gì ngăn cản được cậu, trừ chính cậu ra. Bầy cừu, cô con gái chủ tiệm vải, những cánh đồng cỏ vùng Andalusia chỉ là những chặng trên con đường đời của cậu thôi.” 

Hành trình phiêu lưu trên chính con đường mà bản thân mình lựa chọn không bao giờ là điều dễ dàng. Trong suốt hành trình ấy cậu đã gặp rất nhiều người, trải qua rất nhiều câu chuyện và đầy rẫy những gian nan thử thách. Nhưng dù sao đi nữa, với Santiago, đây là một hành trình vô cùng tuyệt vời và thú vị. Và qua đó, cậu dường như cũng đã nhận ra rằng mọi việc diễn ra dường như đều có một ý nghĩa riêng của nó, dù tốt hay xấu... 

Những thông điệp đằng sau hành trình phiêu lưu của Santiago 

    Đâu là mục đích sống mà bản thân mình hướng đến 

Một trong những điều mà cá nhân tôi cảm thấy cậu bé Santiago rất đáng quý chính là cậu biết được mục đích sống của mình là gì. Điều này nghe qua có vẻ rất đơn giản nhưng câu hỏi “Mục đích sống của bạn là gì?” chắc hẳn sẽ khiến nhiều người phải thực sự nhìn nhận lại mình một cách sâu lắng hơn. Chắc rằng những bạn đọc giả sẽ có rất nhiều suy nghĩ về câu hỏi này. Mục đích sống của mỗi người là khác nhau và rất đa dạng. Có nhiều người đặt ra cho mình một mục tiêu sống rất cao như phải trở thành một người như thế này như thế kia, giàu có, danh vọng hay đầy quyền lực,… Có người thì muốn cuộc sống của mình phải thật ý nghĩa, theo đuổi đam mê, ước mơ của mình. Có người thì chỉ đơn giản là muốn cuộc sống của mình được vui vẻ, bình an... Thật ra, mục tiêu của mỗi người luôn thay đổi theo từng giai đoạn. Có thể giờ đây bạn đặt ra cho mình một mục tiêu sống vô cùng cao nhưng đến một thời điểm nào đó quan niệm sống của bạn sẽ dần thay đổi vì một vài nguyên nhân nào đó, có thể là chủ quan hoặc khách quan hoặc ngược lại.  

Ông Melchizadek nói rằng có một điều bịp bợp nhất thế gian “Đó là: vào một lúc nhất định trong đời, chúng ta không làm chủ được vận mệnh của mình nữa và rồi đời mình sẽ do định mệnh đưa đẩy. Đó chính là điều dối trá nhất thế gian!” Thật vậy. Thật không hay chút nào khi ta cứ phó mặc bản thân mình cho cuộc đời đưa đẩy. Và chỉ khi bạn biết được mục đích sống của mình là gì thì bạn mới có thể làm chủ được cuộc đời của mình. Suy xét cho cùng, chỉ khi bạn biết được điều mà bản thân mình thực sự muốn là gì, đâu mới là mục đích sống mà bạn hướng tới thì cuộc sống của bạn mới thực sự có ý nghĩa. 

    Bạn biết không... thật ra không ai “Đánh thuế Ước mơ” được cả!  

Cũng tương tự như tìm kiếm mục đích sống, ước mơ là một điều không thể thiếu trong một cuộc sống có nghĩa. Nếu mục đích sống giúp bạn định hình được thái độ của bạn với thế giới này thì ước mơ lại là một điều gì đó tạo nên động lực thôi thúc bạn hành động. Nếu cuộc sống mà không có ước mơ thì nó phải buồn chán và tẻ nhạt biết mấy! Ước mơ chính là tài sản vô giá của riêng bạn. Thế nên nếu bạn đã có ước mơ của riêng mình thì hãy trận trọng nó và đừng sợ hãi điều gì cả. Đừng quá lo lắng và đừng sợ rằng mình sẽ chẳng thể nào chạm tới ước mơ đó. “Khi cậu quyết tâm muốn điều gì thì cả vũ trụ sẽ tác động để giúp cậu đạt được mục đích.” Thật vậy, có một sự thật là “Chẳng có gì có thể ngăn được cậu, trừ chính cậu ra”. Nỗi sợ hãi chính là rào cản lớn nhất ngăn chặn ta thực hiện ước mơ của mình. Thế nên, hãy cứ tin tưởng vào chính bản thân mình, chỉ có chính bạn mới có thể mở ra cánh cổng tương lai của mình mà thôi! Và bạn ơi, hãy cứ dũng cảm mà mơ ước... ít cũng được, nhiều cũng được, đơn giản cũng được, cao sang cũng được... bởi không ai có thể đánh thuế ước mơ cả! 

    Và thế nào là hạnh phúc? 

Trong tác phẩm Nhà giả kim, có một câu nói như thế này: “Tôi không sống ở quá khứ hay tương lai, tôi chỉ có hiện tại và chỉ quan tâm tới hiện tại. Nếu ta lúc nào cũng ở trong hiện tại được thì ta là người hạnh phúc!" Đây là một câu nói rất triết lí và rất đỗi thực tế. Thời gian luôn xoay vòng quanh trục quỹ đạo tuần hoàn của riêng nó và chúng ta cũng vậy, chúng ta cũng có quỹ đạo của riêng mình. Có thể nói rằng, thười gian là một điều gì đó rất đỗi vô tình nhưng lại rất công bằng. Mỗi chúng ta ai cũng có hai mươi bốn giờ cho một ngày, không ngắn cũng chẳng dài. Và một khi nó đã trôi qua thì ta chẳng thế nào khiến nó quay trở lại. Nhưng đa số chúng ta lại thường hay cố chấp về việc đó. Khi ta càng lớn ta lại càng suy nghĩ rất nhiều, hối tiếc vì chuyện đã qua hay lo toan cho tương lai chẳng thể nào đoán trước. Tôi cũng đã từng trải qua những khoảng thời gian như thế nhưng bây giờ thì tôi đã suy nghĩ thoáng hơn rất nhiều rồi. Trong một bộ phim hoạt hình tôi đã xem cũng có một câu nói tương tự như thế: "Yesterday is history, tomorrow is a mistery, but today is a gift. That's why we call it present". Câu chuỵện của ngày hôm qua dù vui hay buồn thì cũng đã qua, không thể nào quay trở lại. Câu chuyện của ngày mai lại là một bí ẩn, có thể nói nó giống như một món quà bí mật luôn chờ đợi chúng ta khám phá. Còn ngày hôm nay lại là một món quà quý giá mà chúng ta được ban tặng. Cuộc sống đích thực là việc đón nhận và tận hưởng mỗi khoảnh khắc của cuộc đời, cùng với việc xây dựng và phát triển cho tương lai. Vậy sao ta lại không trân quý, gắng làm sao cho ngày hôm nay của chúng ta trở nên thật ý nghĩa. Và chỉ khi ta biết trân trọng từng phút giây của cuộc đời mình để nó không trở nên vô nghĩa thì ta mới có thể cảm nhận được hạnh phúc luôn ở bên mình.  

    Kho báu của bạn là gì? 

Trên hành trình đi tìm kho báu của mình, Santiago đã nhận ra rất nhiều điều. Sau nhiều khó khăn và thử thách, Santiago đã nhận ra rằng kho báu thật sự mà cậu luôn kiếm tìm không phải là những đồng tiền vàng hay ngọc ngà châu báu mà là sự trưởng thành, sự hiểu biết và tìm được chính mình.  

Đâu là kho báu mà bạn luôn tìm kiếm? Thật ra bản thân tôi cũng chưa tìm thấy được kho báu của riêng mình... nói đúng hơn thì có lẽ là tôi chưa biết được đâu là kho báu mà bản thân tôi thực sự muốn tìm kiếm, và đương nhiên là bây giờ tôi đang trên con đường để khám phá được đâu mới là kho báu thực sự của mình. Còn bạn thì sao? Nếu bạn biết được kho báu mà bạn muốn có là gì thì xin chúc mừng, bạn đã tiến gần hơn đến kho báu của mình rồi đấy! Còn nếu bạn vẫn chưa biết được kho báu của mình là gì như tôi thì cũng đừng lo nhé, hãy hỏi trái tim mình, hãy lắng nghe trái tim mình nhiều hơn. Và nếu vẫn chưa tìm được câu trả lời thì hãy cho bản thân mình được đi nhiều hơn, thử nhiều hơn, trải nghiệm nhiều hơn. Đừng buồn lòng vì không tìm thấy được kho báu của mình. Nó vẫn ở đó thôi, nó sẽ luôn chờ đợi bạn khám phá được nó. Và “Đừng quên rằng trái tim cậu ở đâu thì kho báu cũng ở đó”! 

Ngoài những thông điệp mà bản thân tôi cảm nhận được ở trên, Nhà giả kim còn có những câu nói chứa đựng những bài học vô cùng ý nghĩa: 

“Khi mỗi ngày đều giống ngày tiếp theo, đó là bởi vì mỗi ngày khi mặt trời mọc, mọi người không nhận ra những điều tốt đẹp xảy ra trong cuộc sống của họ” 

“Một việc xảy ra một lần có thể không bao giờ xảy ra nữa. Nhưng một việc xảy ra hai lần thì chắc chắn sẽ xảy ra lần thứ ba ” 

“Khi bạn tìm thấy con đường của mình, đừng sợ hãi. Bạn cần có đủ can đảm để mắc sai lầm. Sự thất vọng, thất bại và tuyệt vọng là những công cụ mà Thượng Đế sử dụng để chỉ đường cho chúng ta”. 

“Hãy tự nhủ với trái tim mình rằng nỗi sợ đau khổ còn tồi tệ hơn cả đau khổ. Nhưng không có trái tim nào lại đau khổ khi lên đường tìm kiếm ước mơ của nó.” 

“Bí quyết của cuộc sống là vấp ngã bảy lần và đứng dậy tám lần.” 

Lời kết: 

Nhà giả kim là một quyển sách hay và nên đọc nếu bạn cảm thấy bản thân mình đang lạc lối giữa dòng đời đầy ngã rẽ hiện nay. Tôi thấy có một nhận định về tác phẩm này mà tôi rất đồng ý, rằng đây là một hành trình “Đi để trở về”. Cuộc sống quanh ta có quá nhiều điều để chờ đợi ta khám phá và bản thân chúng ta thường rất mơ hồ trên hành trình tìm kiếm kho báu thực sự của mình. Và đôi lúc chúng ta cũng nên dừng chân lại một chút để lắng nghe trái tim mình nhiều hơn. Trên mỗi con đường mà chúng ta đi qua, dù đúng hay sai thì nó đều có những phong cảnh khác nhau với vẻ đẹp của riêng nó. Hãy học cách tận hưởng cuộc sống trong hành trình khám phá bản thân này, nếu quá chăm chăm vào việc kiếm tìm kho báu thì bạn sẽ bỏ lỡ rất nhiều phong cảnh tuyệt sắc trên thế gian này đấy! 

Tóm tắt bởi: Nhã Tuyên - Bookademy

Hình ảnh: Nhã Tuyên

--------------------------------------------------