“Thật dễ dàng để chấp nhận và yêu thương một kẻ nào đó giống mình, nhưng để yêu thương ai đó khác mình thực sự rất khó khăn."

Câu nói này đặt ra một câu hỏi lớn về bản chất của tình yêu thương và sự khoan dung. Khi ta đối diện với sự khác biệt, liệu chúng ta có đủ can đảm để mở lòng, để chấp nhận và yêu thương một kẻ nào đó khác biệt với ta? Sự khó khăn không nằm ở việc chúng ta có thể nhìn thấy những điểm tương đồng, mà ở việc chúng ta có thể vượt qua những rào cản, những định kiến để thấu hiểu và trân trọng những gì không thuộc về mình. Chính trong thử thách đó, tình yêu thực sự được đo lường, không phải bằng sự dễ dàng mà bằng lòng kiên nhẫn và sự tận tâm. Và những con mèo ở cảng Hamburg đã làm được điều đó, chúng đã vượt qua sự khác biệt về loài để nuôi dạy một cô hải âu đến khi nó có thể bay. Câu chuyện kỳ tích này được kể một cách thú vị và hay ho cùng với những thông điệp sâu sắc trong cuốn sách của nhà văn người Chi Lê “ Chuyện Con Mèo Dạy Hải Âu Bay”. 

I. Giới thiệu chung: 

1. Giới thiệu tác giả: 

    Luis Sepúlveda (1949–2020) là một nhà văn, phóng viên và một chiến sĩ cộng sản người Chile, nổi tiếng với những tác phẩm mang đậm tính nhân văn và thông điệp xã hội. Sinh ra tại Ovalle, Chile, Sepúlveda từng tham gia nhiều hoạt động chính trị và môi trường, đặc biệt là với tổ chức Hòa bình xanh, nơi ông đã đóng góp không nhỏ cho các chiến dịch bảo vệ thiên nhiên.

    Tác phẩm của Sepúlveda thường khai thác sâu các vấn đề về môi trường, quyền con người, và tình yêu thương giữa các loài sinh vật. Với lối viết đơn giản nhưng đầy sức gợi, ông đã thu hút được sự quan tâm của nhiều thế hệ độc giả trên khắp thế giới. Một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là "Chuyện con mèo dạy hải âu bay"—một câu chuyện giàu tính biểu tượng về tình yêu, trách nhiệm và ý thức bảo vệ môi trường.

    Luis Sepúlveda qua đời vào năm 2020 do biến chứng của COVID-19, nhưng di sản văn học và những thông điệp mà ông để lại vẫn tiếp tục sống mãi, truyền cảm hứng cho những ai quan tâm đến công bằng xã hội và bảo vệ môi trường.

2. Giới thiệu cuốn sách: 

    "Chuyện con mèo dạy hải âu bay" (tựa gốc: Historia de una gaviota y del gato que le enseñó a volar) là một tác phẩm nổi tiếng của nhà văn người Chile, Luis Sepúlveda. Xuất bản lần đầu vào năm 1996, cũng đã bán được 5 triệu bản khắp thế giới, cuốn sách này nhanh chóng trở thành một tác phẩm yêu thích không chỉ của độc giả trẻ em mà còn của người lớn nhờ vào câu chuyện cảm động và thông điệp sâu sắc.

    Nội dung cơ bản của cuốn sách kể về Zorba, một con mèo mập ú sống tại cảng Hamburg, Đức. Một ngày nọ, Zorba chứng kiến một con hải âu bị nhiễm dầu từ một vụ tràn dầu trên biển. Trước khi qua đời, hải âu mẹ đã nhờ Zorba chăm sóc quả trứng của mình và dạy con hải âu con bay khi nó nở. Mặc dù Zorba không có khả năng bay, nhưng với lòng kiên trì và sự quyết tâm, chú mèo cùng với những người bạn mèo của mình đã thực hiện lời hứa, nuôi dưỡng và bảo vệ hải âu con, đặt tên nó là Lucky. Cuốn sách theo chân Zorba và Lucky trong hành trình đầy thử thách và tình yêu, khi Zorba phải vượt qua những rào cản tự nhiên để giúp Lucky thực hiện ước mơ bay lên bầu trời.

Các phần cơ bản của cuốn sách:

1. Mở đầu: Cuộc gặp gỡ định mệnh giữa Zorba và con hải âu bị nhiễm dầu, cùng với lời hứa đầy cảm xúc từ hải âu mẹ.

2. Phát triển: Quá trình Zorba và các bạn mèo chăm sóc quả trứng và sau đó là Lucky. Cuộc sống của chúng xung quanh cảng Hamburg và những khó khăn mà chúng phải đối mặt.

3. Đỉnh điểm: Những thử thách mà Zorba và Lucky phải vượt qua, bao gồm việc dạy Lucky bay và đối phó với các mối nguy hiểm từ môi trường xung quanh.

4. Kết thúc: Lucky thành công trong việc bay lên bầu trời, thực hiện ước mơ của mình và Zorba hoàn thành lời hứa với hải âu mẹ. Cuối cùng, câu chuyện kết thúc với sự hòa quyện của tình yêu, lòng trung thành và sự hiểu biết sâu sắc về tình yêu thương.

"Chuyện con mèo dạy hải âu bay" không chỉ mang đến một câu chuyện nhẹ nhàng và đầy cảm xúc, mà còn chứa đựng những bài học về trách nhiệm, lòng nhân ái, và sự bảo vệ môi trường. Cuốn sách là một tác phẩm quý giá, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ lời hứa và chấp nhận sự khác biệt trong cuộc sống.

II. Tóm tắt tác phẩm: 

1) Zorba, Lucky và những người bạn

    Trong câu chuyện cảm động của Luis Sepúlveda, Zorba không chỉ là một chú mèo mập ú sống tại cảng Hamburg mà còn là biểu tượng của lòng trung thành và trách nhiệm. Khi hải âu mẹ Kengah bị nhiễm dầu từ một vụ tràn dầu và nhờ Zorba chăm sóc quả trứng của mình, Zorba đã không chần chừ nhận lời dù biết rõ nhiệm vụ này sẽ là một thử thách lớn.

Zorba không đơn độc trong hành trình chăm sóc và dạy dỗ Lucky. Bên cạnh anh, có một nhóm bạn mèo đầy tài năng và đặc biệt. Mỗi con mèo đều có một vai trò và phẩm chất riêng biệt:

• Secretario – Một con mèo Ý gầy gò, nổi tiếng với khả năng đưa ra những lời khuyên thông thái và đúng đắn cho những tình huống khó khăn. Biệt tài của Secretario trong việc phân tích và giải quyết các vấn đề đã trở thành một nguồn hỗ trợ quý báu cho Zorba trong hành trình nuôi dưỡng Lucky.

• Đại Tá – Một chú mèo có biệt tài kỳ lạ trong việc đưa ra những giải pháp sáng tạo và mưu lược cho các tình huống rắc rối. 

• Einstein – Giáo sư mèo với quyển từ điển bách khoa toàn thư, là kho tri thức vô tận của nhóm. Einstein không chỉ giúp đỡ trong việc giải quyết các vấn đề khoa học mà còn cung cấp những kiến thức cần thiết để hiểu biết về thế giới xung quanh và giúp Lucky phát triển.

• Bốn Biển – Một con mèo màu mật ong với đôi mắt xanh biếc, nổi bật với tính cách hiền lành và dễ mến. Bốn Biển thường xuyên góp mặt trong các hoạt động chăm sóc và bảo vệ Lucky, kể những câu chuyện phiêu lưu đầy thú vị và cuốn hút của mình

    Bên cạnh những chú mèo, sự hiện diện của con người cũng đóng một vai trò quan trọng trong câu chuyện. Cậu chủ của Zorba và ông chủ tốt bụng của Angelina là những nhân vật mà mặc dù ít xuất hiện, nhưng vẫn góp phần vào sự diễn tiến của câu chuyện. 

    Luis Sepúlveda, với khả năng nhân hóa các nhân vật biết nói và suy nghĩ, đã thành công trong việc tạo nên một câu chuyện không chỉ về tình bạn và sự giúp đỡ mà còn về những bài học sâu sắc trong cuộc sống. Nhờ vào những nhân vật đa dạng và tính cách đáng mến của họ, câu chuyện không chỉ làm nổi bật lòng nhân ái và sự tận tụy mà còn gửi gắm những lý tưởng và hoài bão về một thế giới tốt đẹp hơn. Sepúlveda mượn câu chuyện về một con mèo dạy hải âu bay để khắc họa sự quý giá của tình yêu thương và sự đồng cảm, khuyến khích chúng ta hướng tới một thế giới văn minh và nhân ái hơn.

2) Câu chuyện về tình yêu thương đầy dịu dàng của loài mèo

    Khi Zorba nhìn thấy hải âu mẹ Kengah rơi xuống với thân hình bị bao phủ bởi váng dầu đen, trái tim của anh tràn đầy lo lắng và cảm thương. Kengah, kiệt sức và đau đớn, là hình ảnh xuất hiện ngay trước mắt Zorba. Trong lúc hoang mang và lo lắng, Zorba đã nhanh chóng tiếp cận và an ủi cô hải âu. Anh hứa hẹn sẽ gọi người đến cứu, mặc dù anh biết rằng điều này có thể rất khó khăn. Sự lo lắng của Zorba và lời hứa an ủi đã thể hiện lòng nhân ái và sự sẵn sàng giúp đỡ của anh, dù trong hoàn cảnh khó khăn.

Zorba đã nói với Kengah rằng: 

“Đừng có chết ở đây. Nghỉ ngơi một tí đi, cô sẽ thấy khá lên thôi. Cô đói không? Tôi sẽ mang cho cô chút thức ăn của tôi, làm ơn đừng chết”, Zorba van xin, bò sát lại cô hải âu đã lịm đi.

Vượt qua cảm giác ghê tởm, con mèo liếm lên đầu cô hải âu. Thứ chất màu đen bám lên cô có vị khủng khiếp y như mùi chuột thối. Khi đầu lưỡi nó lướt trên cổ cô chim, con mèo có thể nhận thấy hơi thở cô chim đang càng lúc càng yếu ớt.

“Nghe này, cô bạn nhỏ. Tôi muốn giúp cô, nhưng tôi chẳng biết làm thế nào cả. Cố nghỉ ngơi đi, trong lúc tôi chạy đi tìm cách nào cứu một con hải âu ốm,” Zorba nói vọng lại, lấy đà nhảy lên trên nóc nhà.

Khi quay trở về cùng những chú mèo khác, hải âu Kengah đã không còn duy trì được sự sống, và thứ cô để lại chính là quả trứng của mình. Nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ quả trứng của Kengah, Zorba đã tìm đến sự giúp đỡ của ba người bạn mèo của mình: Secretario, Đại Tá và Einstein. Mặc dù họ không thể cứu Kengah khỏi số phận bi thảm, Zorba đã hứa với cô hải âu 3 điều:

Thứ nhất, hứa sẽ không ăn quả trứng

Thứ hai, hứa sẽ chăm lo cho quả trứng đến khi chim non ra đời

Thứ ba, hứa sẽ dạy nó bay. 

    Khi quả trứng nở và Lucky chào đời, Zorba và các bạn mèo đã chọn cái tên Lucky với hy vọng rằng chú hải âu con sẽ có một cuộc sống may mắn và tốt đẹp. Họ đã cùng nhau tạo ra một môi trường an toàn và ấm áp để nuôi dưỡng Lucky. Dù việc chăm sóc một con hải âu non là nhiệm vụ đầy thử thách, Zorba và các bạn mèo đã không ngần ngại làm mọi thứ có thể để đảm bảo rằng Lucky được phát triển khỏe mạnh và hạnh phúc. Tình yêu thương và sự chăm sóc tỉ mỉ của họ đã giúp Lucky cảm thấy an toàn và được yêu thương trong môi trường mới của mình.

    Một trong những thử thách lớn mà Zorba phải đối mặt là bảo vệ Lucky khỏi đàn chuột hung dữ với đôi mắt đỏ. Những con chuột này có ý định tấn công Lucky, tạo ra một mối đe dọa nghiêm trọng đối với sự an toàn của chú. Zorba đã sử dụng tất cả sự dũng cảm và trí thông minh của mình để thương lượng và bảo vệ Lucky khỏi các mối nguy hiểm. Sự dũng cảm và quyết tâm của Zorba trong việc bảo vệ Lucky là một minh chứng cho tình yêu thương và sự hy sinh mà anh dành cho chú hải âu con.

    Và một ngày, khi đười ươi lên tiếng rằng các chú mèo chỉ nuôi Lucky cho thật béo bở để ăn thịt, sự buồn bã và lo lắng hiện rõ trên khuôn mặt nhỏ bé của Lucky. Câu nói của đười ươi như một cú sốc lớn đối với Lucky, khiến chú cảm thấy tội nghiệp và hoài nghi về mục đích của cuộc đời mình. Bởi cậu luôn cho rằng mình là một chú mèo, và mèo thì không cần phải bay. Tuy nhiên Zorba đã an ủi cô bé rằng: 

“Con là một con hải âu. Gã đười ươi đúng ở điểm đó, nhưng chỉ điểm đó thôi. Tất cả chúng ta đều yêu con, Lucky. Và chúng ta yêu con bởi vì con là một con hải âu. Một con hải âu xinh đẹp. Chúng ta chưa từng phủ nhận khi nghe con nói con là mèo, bởi điều đó an ủi chúng ta rằng con muốn giống chúng ta, nhưng con khác với chúng ta và chúng ta vui với khác biệt đó. Chúng ta đã không cứu được mẹ con, nhưng chúng ta có thể giúp con. Chúng ta đã bảo vệ con từ khoảnh khắc con mổ vỡ lớp vỏ trứng ra đời. Chúng ta đã dành cho con sự chăm sóc mà không hề nghĩ tới việc biến con thành một con mèo. Chúng ta yêu con như yêu một con hải âu. Chúng ta cảm thấy con cũng yêu chúng ta như vậy, chúng ta là bạn con, là gia đình của con, và chúng ta muốn con biết rằng nhờ con, chúng ta đã học được một điều đáng để tự hào: Chúng ta học được cách trân trọng, quý mến và yêu thương một kẻ không giống chúng ta. Thật dễ dàng để chấp nhận và yêu thương một kẻ nào đó giống mình, nhưng để yêu thương ai đó khác mình thực sự rất khó khăn, và con đã giúp chúng ta làm được điều đó. Con là chim hải âu, và con phải sống cuộc đời của một con hải âu. Con phải bay. Khi con đã học hành tử tế, Lucky, ta hứa với con rằng con sẽ thấy hạnh phúc lắm, và sau đó tình cảm của chúng ta dành cho nhau thậm chí còn sâu sắc và đẹp đẽ hơn, bởi đó là tấm chân tình giữa hai loài vật hoàn toàn khác nhau.”

    Tuy Lucky rất sợ bay, cô nàng chẳng chịu học một chút nào, thế nhưng loài mèo đã nhận ra được một chút ham muốn được bay của Lucky trong tâm hồn của cô nàng, và rồi chúng nhẹ nhàng hỏi và thuyết phục Lucky. Khi Lucky bắt đầu học bay, Zorba không chỉ là người bạn đồng hành mà còn là người động viên quan trọng. Anh đã an ủi và khuyến khích Lucky, động viên chú tập luyện và kiên nhẫn. Zorba và các bạn mèo đã nghiên cứu và phát triển các phương pháp dạy bay cho Lucky, đặc biệt, chú mèo Einstein còn đọc đi đọc lại và xem thật kĩ chương L với mô hình máy bay của Leonardo da Vinci. Từ việc tạo ra các bài tập luyện tập đến việc cung cấp sự hỗ trợ và cổ vũ, họ đã tạo ra những công cụ và kỹ thuật để giúp Lucky phát triển sức mạnh và kỹ năng cần thiết để bay. Dù Zorba và các bạn mèo không có khả năng bay, sự kiên nhẫn và tận tụy của họ đã giúp Lucky từ từ phát triển khả năng bay và cuối cùng thực hiện ước mơ của mình.

    Cuối cùng, Zorba và các bạn mèo đã quyết định phá vỡ một điều cấm kị lớn trong cộng đồng của chúng: luật cấm nói chuyện với con người. Họ đã chọn một nhà thơ mà họ tin tưởng có thể hiểu và giúp đỡ trong việc bảo vệ Lucky. Quyết định này không chỉ là một sự hy sinh lớn mà còn là một minh chứng cho lòng dũng cảm và cam kết của Zorba và các bạn mèo trong việc hoàn thành lời hứa với Kengah. Và rồi, khi nỗi sợ ập đến trong Lucky, cô nàng rất sợ việc thất bại, rất sợ bay, và Zorba đã nói với Lucky rằng: 

“Con chuẩn bị bay rồi, Lucky à. Hít một hơi thở sâu. Hãy cảm nhận làn mưa. Đó là nước. Trong cuộc đời, con sẽ có rất nhiều lý do để hạnh phúc. Một trong những thứ đó là nước, thứ khác là gió, thứ khác nữa là mặt trời, và đó luôn là món quà đến sau những cơn mưa. Hãy cảm nhận mưa đi. Dang đôi cánh của con ra,” Zorba điềm tĩnh nói.

 Cuối cùng, Zorba đã hoàn thành lời hứa của mình và giúp Lucky bay lên bầu trời, chứng tỏ rằng tình yêu thương và sự tận tụy không có giới hạn và có thể giúp vượt qua mọi thử thách để hoàn thành những ước mơ và lời hứa.

3) Thông điệp về môi trường

    "Chuyện con mèo dạy hải âu bay" không chỉ là một câu chuyện về tình yêu và trách nhiệm mà còn ẩn chứa một thông điệp mạnh mẽ về bảo vệ môi trường. Ngay từ đầu truyện, hình ảnh con hải âu mẹ bị nhiễm dầu sau một vụ tràn dầu trên biển là một lời cảnh báo rõ ràng về tác động tàn phá của con người lên thiên nhiên. Chất dầu đen kịt không chỉ làm tổn hại đến sinh mạng của hải âu mẹ mà còn là biểu tượng của những tổn thương mà chúng ta gây ra cho môi trường, đặc biệt là đối với các loài sinh vật biển. Kengah có lẽ đã không bị mất mạng một cách oan uổng, để rồi chẳng kịp nhìn mặt đứa con bé bỏng của mình nếu như con người không thải những lớp váng dầu đen kịt dày đặc dưới đại dương như thế. Và trong tình thế vô cùng nguy hiểm với lớp váng dầu đè nặng lên cơ thể và đôi cánh của mình, Kengah đã ước gì “có một bộ hàm lớn của con cá khổng lồ nào đó nhanh chóng nuốt chứng lấy mình.” Rồi chị thốt lên một cách đầy oan ức: “Bọn nhơ bẩn!”

“Khi chờ đợi màn kết của cuộc đời mình, Kengah nguyền rủa tất cả loài người. “Nhưng không phải tất cả họ. Công bằng là thế,” cô thì thào yếu ớt.”

    Không chỉ cô hải âu Kengah, mà ngay cả Bốn Biển - một chú mèo viễn dương đích thực - cũng phải thốt lên những câu nói rằng: 

“Đồ mực mù thải bậy! Những điều kinh hoàng vẫn xảy ra trên biển. Thỉnh thoảng tôi vẫn tự hỏi bọn người khùng hết cả rồi hay sao, họ đã biến đại dương thành một bãi rác thái khổng lồ. Tôi vừa mới đến đây sau cuộc nạo vét của sông Elbe và các anh không tưởng tượng nổi số rác rưởi mà thủy triều đã đánh dạt vào đó đâu. Nhiều như khe trên mai rùa biển. Chúng tôi kéo lên bao nhiêu là thùng thuốc trừ sâu, lốp xe hỏng, và hàng tấn chai nhựa đáng ghê tởm mà con người đã vứt lại trên các bãi tắm,” Bốn Biển kể, giọng bừng bừng tức giận. 

    Luis Sepúlveda đã khéo léo lồng ghép vấn đề môi trường vào cốt truyện một cách tinh tế, khiến người đọc không thể không suy nghĩ về những hậu quả mà hành động vô trách nhiệm của con người có thể mang lại. Việc Zorba và những chú mèo khác quyết tâm bảo vệ quả trứng của hải âu mẹ và chăm sóc Lucky đến khi nó đủ lông đủ cánh để bay lên bầu trời chính là biểu tượng cho hy vọng và sự bảo vệ đối với những gì thiên nhiên còn sót lại.

    Cuốn sách không chỉ làm nổi bật mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên mà còn nhấn mạnh trách nhiệm của chúng ta trong việc bảo vệ môi trường. Từ hình ảnh con hải âu vô tội bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm đến sự tận tụy của những chú mèo trong việc nuôi dưỡng và bảo vệ sự sống mới, tác phẩm nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc giữ gìn và chăm sóc môi trường sống của mình. Đây là một thông điệp mà Sepúlveda gửi gắm đến người đọc, đặc biệt là các thế hệ trẻ, để nâng cao ý thức và trách nhiệm bảo vệ thiên nhiên, giữ gìn hành tinh xanh cho những sinh vật xung quanh và cho chính chúng ta.

III. Cảm nhận cá nhân

    "Chuyện con mèo dạy hải âu bay" không chỉ đơn thuần là một câu chuyện dành cho thiếu nhi mà còn là một hành trình đầy xúc động về tình yêu thương, lòng trung thành và sự hy sinh. Khi lật giở từng trang sách, tôi như được dẫn dắt vào một thế giới nơi mà sự khác biệt không phải là rào cản, mà là cơ hội để chúng ta học hỏi và phát triển. Zorba—một chú mèo mập với trái tim lớn lao—đã khiến tôi không chỉ mỉm cười trước những khoảnh khắc dễ thương mà còn suy ngẫm sâu sắc về ý nghĩa của trách nhiệm và tình yêu đích thực.

    Điểm mạnh của cuốn sách nằm ở cách tác giả Luis Sepúlveda truyền tải thông điệp về tình yêu và trách nhiệm thông qua một câu chuyện đơn giản nhưng sâu sắc. Cách mà Zorba chấp nhận lời hứa với hải âu mẹ, dù biết đó là một nhiệm vụ khó khăn và trái ngược với bản năng tự nhiên của loài mèo, đã chạm đến trái tim tôi. Sự quyết tâm và kiên trì của Zorba không chỉ là biểu tượng của lòng trung thành mà còn là minh chứng cho sức mạnh của tình yêu vượt qua mọi giới hạn và khác biệt.

    Cuốn sách còn khiến tôi nhận ra rằng tình yêu thực sự không chỉ là sự dễ dàng trong việc chấp nhận những gì giống mình, mà còn là sự sẵn sàng đối diện và yêu thương những điều khác biệt. Điều này, đối với tôi, là một bài học quý giá không chỉ trong mối quan hệ giữa con người với nhau mà còn trong cách chúng ta đối xử với thế giới xung quanh. "Chuyện con mèo dạy hải âu bay" đã mang đến cho tôi những phút giây đầy cảm xúc và những suy tư sâu lắng, khiến tôi tin rằng đây là một tác phẩm đáng đọc và suy ngẫm cho mọi lứa tuổi.

Tóm tắt bởi: Yên Thảo - Bookademy

Hình ảnh: Yên Thảo.

--------------------------------------------------

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Tên tác giả - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.